یادداشت مهمان

حذفیات «روایت رهبری» آیت الله خامنه‌ای

کتاب “روایت رهبری”، از جدیدترین پروژه های انتشاراتی دفتر آیت الله خامنه ای در مورد زندگی، دیدگاه ها و چگونگی انتخاب او به جانشینی آیت الله خمینی است. از این کتاب ۶۲۰ صفحه ای، سال پیش رونمایی شد ولی در

هم خیابان؛ هم صندوق

همزمان با میلیون‌ها نفری که در کل کشور به خیابان‌ها آمده‌اند و صدای خود را در پاسخ به قتل جورج فلوید و مساله جاری بی‌عدالتی قضایی بلند کرده‌اند؛ خیلی از افراد درباره چگونگی استفاده از این فرصت برای ایجاد تغییرات

باید خود را از شر وسوسه‌های ناسیونالیسم خلاص کنیم

هفتاد و پنج سال قبل در چنین روزی جنگ جهانی دوم در اروپا پایان یافت. ۸ مه ۱۹۴۵ حاکی از پایان سلطه‌ی مستبدانه‌ی نازی‌ها، پایان بمباران‌های شبانه و راه‌پیمایی‌های مرگبار زندانیان، پایان جنایت‌های بی‌سابقه‌ی آلمانی‌ها و پایان هولوکاست بود که

درشت‌گویی در بالا، هتاکی در پایین

جامعه ایران در تونل تجدد قرار دارد و نمی‌تواند بازگشت به عقب کند. اما تجدد عوارضی را به‌بار آورده است که بعضا قابل ترمیم نیستند. تخریب محیط‌ زیست، مصرف‌گرایی بی‌‌حد و حصر، اختلاف شدید طبقاتی و تضاد فقیر و غنی،

مسئولیت جمعی در برابر یک جنایت

«۱۱ اردیبهشت ۹۹، جمعی ۵۷ نفره از شهروندان افغانستان (از جمله چند نوجوان و چند سالمند) از هریرود در ولایت هرات وارد خاک ایران می‌شوند. همه مهاجران غیررسمی در ایران بودند که بعد از شیوع کرونا موقتا به افغانستان رفته

علل ناکامی اصلاح‌طلبان

این روزها، وضعیت اصلاح‌طلبان و آینده احتمالی آن‌ها، موضوع گفت‌وگوها و مجادله‌های بسیاری است. پرسش‌کنندگان و پاسخ‌دهندگان کم و بیش باور دارند که اصلاح‌طلبان نتوانسته‌اند به اهداف اعلام شده خویش دست یابند و هرکدام به گونه‌ای می‌کوشند تا علت این

ویروس مبارک کرونا

به مناسبت ۱۶ اردیبهشت، روز ملی توسعه بخش اول: خوشامدگویی اشاره: ظهور حضرت کرونا، انقلاب سفیدی در زندگی و زمانه ما به راه انداخته است. ظهور این خواجه تاجدار، در این سال پایانی قرن ۱۴ شمسی به گمانم برای ما

«حجاب» کرونا: از «فلسفۀ نقاب» تا «فلسفۀ حجاب»

«افسون‌زدایی» در «عصر کرونا» امروز بسیاری از رخ‌های زیبا در زیر «نقاب‌های بهداشتی» پنهان شده‌اند. زیبارویان همه «پرده‌نشین» شده‌اند و در کوی و برزن هیچ زیبارویی قدم نمی‌زند، اگر هم بزند با «نقابی» که بر چهره دارد چیزی از رخ

زندگی مورچه‌ای بی‌خانمان‌های تهران در تونل‌های زیرزمینی

مثل مورچه‌ کارگر وقت و بی‌وقت کهنه لباس و خنزر پنزرهای دزدی را با خودشان به زمین مخروبه می‌برند. آن را از دهانه باریک به کف چاهی می‌اندازند که به دالان می‌رسد و بعد خودشان در چاه فرو می‌روند. زندگی

راز قدرتمندترین سیاستمدارِ زن در جهان

طی دو ماه اخیر در بحران ویروس کرونا اخبار و تحلیل های متعددی از آلمان راجع به نحوه مدیریت بحران و رهبری سیاسی صدراعظم این کشور، آنگلا مرکل در رسانه های جهان منتشر شده است. اکنون بیست سال است که

وظیفهء ما: گفتن واقعیت به اهل قدرت

این روزها یادداشت‌های سال ۱۳۹۳ خودم را می‌‌خواندم از طرح رصدخانهء ملی ایران. اعتبارات ما در سال به ۲ میلیارد تومان نمی‌رسید؛ به مدیران عالی کشور می‌گفتم حتی اگر سالی ۷ میلیارد تومان هم به ما بدهند ۱۰ سال طول

زیبا بنویسید، مثل رضا بابایی که چه زود رفت!

رضا بابایی عمرش به دنیا نبود تا دیگر با دو گروه بحث نکند: آنان که از عقیده‌ی خود سود می‌برند و آنان که از اندیشه‌ی خود پیشه ساخته‌اند. سرطان رضا بابایی را هم کشت، و من هرچه کردم، از صبح،

در بی‌معنایی یک ویروس؛ چرا باید نمایشنامه اوژن یونسکو  را همین امروز خواند  

نیم قرن قبل زمانی که اوژن یونسکو «بازی کشتار» را می‌نوشت، نگاهش به رخدادهای سال ۱۶۶۵ در لندن بود، روزگار طاعون و مرگ سیاه که دانیل دفوا جزییاتش را در «یادداشت‌های سال طاعون» ثبت کرده است. همه این پنج دهه

آیا کرونا توسط انسان ساخته شده؟

آیا این احتمال وجود دارد که ویروس کرونای ۲۰۱۹ توسط انسان دستکاری یا تولید شده باشد؟ سعی می‌کنم کوتاه و به زبان ساده علمی توضیح بدهم: حدود دو-سوم بیماران اولیه‌ای که در ووهان چین به کرونا مبتلا شدند از یک

جناب روحانی! لطفا افتخار نکنید

رئیس جمهور گفته: اقدامات دولت علیه کرونا با وجود تحریم‌ها نسبت به دیگر کشورها افتخار آفرین بوده است. ما ایرانی‌ها به چه کسی پناه ببریم به چه نهادی شکایت کنیم که فعلا نمی‌خواهیم به چیزی افتخار کنیم. خریدار افتخارآفرینی‌های حکومت

کرونا و درس این قرن

چندی پیش یادداشتی نوشتم با عنوان «خواندن درس این قرن» که ایده اصلی‌اش این بود: در سال ۱۳۹۹ به مرور درس این قرن شمسی (۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ ه.ش) بپردازیم و همان جا نوشتم: «چه بر سر ما در این قرن

کرونا و بی‌نظمی نوین جهانی

در هزاره سوم اتفاقات ریز و درشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جهان رخ داد. جنگ آمریکا و عراق، حمله به برجهای دوقلو در یازده سپتامبر، ظهور طالبان و القاعده، بروز بحران های اقتصادی در کشور های آمریکای جنوبی،

کرونا و شیطان‌شناسی شیعه

مقاومت حوزه‌ی علمیه‌ی قم، مراجع رسمی و حکومت در برابر خواست عمومیِ قرنطینه‌ی شهر قم و دیگر «اماکن مقدس» برای جلوگیری از انتشار ویروس و بیماری، پرسش قدیمی در مورد سازگاری میان عقل و دین را بار دیگر برجسته کرده

‘انهدام’ ساختار جمهوری اسلامی ایران

آیت الله خامنه ای دیروز دستور داد تا لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ بدون بررسی نمایندگان در صحن علنی مجلس، مستقیما از “کمیسیون تلفیق” به شورای نگهبان ارسال شود. کلیات این لایحه، هفته پیش از سوی اکثریت نمایندگان مجلس رد شده

ماسک بر دهان‌گذاشتن یا ماسک از دیده برداشتن؟

این روزها خبر شیوع سریع بیماری کرونا مهم‌ترین و حساس‌ترین رویداد در ایران و جهان است. هرچند خطر مرگ ناشی از ویروس کرونا کمتر از خطر برخی از بیماری‌های مسری همچون آنفلوآنزاست ولی تفاوت کرونا با دیگر ویروس‌های مرگبار در

«کرونا»: پنجه در پنجه‌ی ایمان مذهبی؛ چالش علم و دین در میدان رفتار دینداران

از دیرباز همواره یکی از میدان‌‌های حضور و خودنمایی دین، نقاط ضعف بشری نظیر بیماری و مرگ بوده است و ادیان یکی از کارکردهای خود را حل این معضلات برای بشر تعریف کرده‌اند. نوعی تعامل و تبادل دوسویه میان دیندار

چوپان دروغگو و ویروس کرونای خودکامگی

در کتاب فارسی دوم ابتدائی داستان «چوپان دروغگو» را همگی خوانده ایم. چوپان خامی که گاه گاه به دروغ فریاد می زد: گرگ گرگ! وقتی اهالی روستا برای نجات جان گوسفندان و چوپان به سوی او می دویدند درمی یافتند

«۱۲۰۰ ساعت اعتراف‌گیری سپاه با شکنجه و تهدید جنسی»

نیلوفر بیانی، متهم ردیف دوم پرونده زندانیان محیط زیستی، در شرح حالی از وضعیت خود که بی بی بی سی به آن دسترسی پیدا کرده نوشته که بازجویان اطلاعات سپاه، برای گرفتن اعترافات ساختگی، او را طی “دستکم ۱۲۰۰ ساعت

باز هم وظیفه شرعی؟!

با نزدیک شدن فصل برگزاری انتخابات بکارگیری تعبیر “وظیفه شرعی” رواج پیدا میکند و از مردم خواسته میشود برای انجام “تکلیف دینی” در انتخابات حضور یافته و به افراد شایسته رای دهند . استفاده از این تعبیر بلحاظ مبنایی محذوری

زهرا خانوم، نماد شهری که زن سرخ‌پوش نداشت

برای اهل قلم که دنبال سمبل و معیار می‌گردند تا سخن کوتاه کنند وقت نشان دادن دگرگونی‌ها، تا مدت‌ها بعد از انقلاب معلوم نبود که کدام نام یا کدام تحول را باید سمبل انقلاب گرفت. شعارهای مرسوم از رفتن دیو

کولبری در ایران؛ برای نان به استقبال مرگ می‌روند

کولبران چه کسانی هستند، چه‌کاری انجام می‌دهند که این‌چنین جانشان به خطر می‌افتد و چرا درحالی‌که «به‌صورت سیستماتیک کشتار می‌شوند»، کولبری می‌کنند؟ قوانین ایران در مورد کار کولبری و شیوه مواجهه ماموران مرزبانی با آنان چه قواعدی وضع کرده‌اند و

بهای جان ایرانیان در حکومت نظامیان

امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، در دیدار با خانواده فاطمه محمودی، یکی از جان‌باختگان فاجعه سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی به دست نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گفت: «این کار کارِ دشمن بود و در جنگ بالأخره زد و

در رسانه‌های آمریکا؛ آیا صلاح ترامپ همان صلاح آمریکاست؟

تقریبا هیچ کس در آمریکا باور نداشت که استیضاح دونالد ترامپ به اخراجش از کاخ‌سفید منجر شود. در چهار ماه گذشته دنبال کردن استیضاح رئیس‌جمهوری آمریکا برای خیلی‌ها پیدا کردن پاسخ “چه” و “چرا” در ماجرای اوکراین نبود بلکه آنها

حکمرانی خوب؟

یکم سیاست در جهان امروز چنانکه شاهد هستیم در مقاطعی از محدوده تبیینی علم سیاست خارج می‌شود. به‌نحوی که افراد، در مقام ناظر و یا تحلیل‌گر قادر نیستند با جعبه ابزار سیاست و مقتضیات این علم، وقایع و مسائل را

قمار با گلادیاتورهای کوچک

ینجا «دیترویت» (خطرناک‌ترین شهر جهان) نیست. اینجا محله هرندی است در پایتخت کشور ما. همانجا که به چرکی شدن زخم‌های اعتیاد شهرت دارد. خیابان‌های شوش، علیزاده و محمدی از جمله معابر آن است که در بوستان‌ها و پلاک‌های متروکه‌شان معتادان،