یادداشت

اصول لیبرالی با منطق «ثابتی»!

مهدی تدینی یکی از مترجمان پرکار حوزه نظام‌های توتالیتر و پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر ایران است. ایشان به عنوان مترجم، کارهای خود را به ترجمه آثار فیلسوف آلمانی، ارنست نولته و دیگر اندیشمندان لیبرال منش نظیر هانا آرنت، فون میزس

بیم و امید ما برای ایران؛ واکاوی دیدگاه‌های متعارض نسبت به وطن

جامعه ما جامعه بیم‌ها و امیدهاست. اگر در یک مجموعه نظرسنجی ساده و شخصی، میزان بیمِ ایرانیان از آینده ایران و میزانِ امید ایرانیان به آینده ایران را از گروه‌های مختلف شهروندان ایرانی جویا شویم، بدون تردید با دو دسته

از کتاب تا کردار هیتلر در غزه

جنگ بین حماس و اسرائیل وارد پنجمین هفته شده بود که اسحاق هرتزوگ رئیس‌جمهور اسرائیل مدعی شد که در کنار جسد یک عضو حماس در یک پایگاه این گروه در شمال غزه، نسخه‌ای از کتاب «نبرد من» نوشته هیتلر پیدا

سپیده رشنو؛ «قدرتِ بی‌قدرتان»

سیطره‌ی دروغ بود که جولان می‌داد. به نام حجاب، به نام عترت و پاکی، به نام فراخواندن به معروف و بازداشتن از منکرات داشت بر همه جان و جهان شهروندان چنگ می‌انداخت. دروغ بود که می‌خواست از درودیوار هر شهر

وقتی ایدئولوژی سلامت زنان را نشانه می‌رود

موضوعی که در مباحث سیاسی در مورد حجاب اجباری و حقوق زنان از نظرها مغفول مانده، تاثیرباورهای ایدئولوژیک و به طور اخص حجاب بر سلامت جسمی و روحی زنان است. پروانه سلحشوری، نماینده مردم تهران در دوره دهم مجلس، شاید

زمان‌پریشی در روایت‌های تاریخی

مدتی است نوشتارهای دکتر حسن محدثی در نقدِ ادبیات تاریخیِ روایتگرِ ایران باستان را مطالعه می‌کنم و ادعاهایی که علاقه‌مندان به کوروش و ایران باستان مطرح می‌کنند و نقدهایی که ناقد محترم بر آنها وارد می‌سازد را رصد می‌نمایم. ناقد،

مقدمات درست و نتایج نادرست!

در ارتباط با رخداد خونین و فاجعه‌بار جاری در سرزمین فلسطین و غزه، برخی افراد از سر جهل و غفلت و یا با انگیزه‌های خاص سیاسی و در واقع عملا به سود اسرائیل، گاه سخنانی می‌گویند که در جای خود

اسرائیل، غارتگر یا قربانی؟

پرده اول: در اوایل نوامبر زمانی که تنها یک ماه از آغاز یورش حماس به اسرائیل گذشته بود، برخی از رسانه ها سخنانی بسیارشنیدنی ازگیدئون لوی، تحلیلگر برجسته روزنامه هاآرتص را منتشرکردند: “من اشغالگری های زیادی می‌شناسم که طولانی‌تر از

از لویناس تا هابرماس؛ فیلسوفان «دگرنشناس»

۱– چیزی کمتر از دو هفته پس از کشتار صبرا و شتیلا به فرماندهی و هدایت آریل شارون وزیر دفاع اسراییل (بعدها نخست وزیر قدرقدرت) امانوئل لویناس فیلسوف نامدار آن‌روزها در مصاحبه‌ای  رادیویی که درباره «اخلاق و سیاست» بوده به

هابرماس در سراشیبی سقوط

خوش بود گر محک تجربه آید به میان تا سیه روی شود هر که در او غش باشد (حافظ) یکی از دعاهای نیکویی که در فرهنگ ما و به گمانم در دیگر فرهنگ های متاثر از اسلام نیز، در حق

از خالص‌سازی به غلام‌پروری؛ فاز بعدی حرکت «انقلابی»

به نظر می‌رسد تعابیر و اصطلاح‌سازی‌هایی چون “یکدست‌سازی حاکمیت” و “خالص‌سازی” که اخیراً باب شده وافی به مقصود نیست. ساختار قدرت و نوع حکمرانی تا جایی پیش رفته و به گونه‌ای عمل می‌کند که حتی همان معدود افراد و گروه‌هایی

کشور بدون «عبدالکریمی»

فیلسوف بود و طبعا جز به زبان فیلسوفی هم سخن نمی‌گفت و جز در ساختار فلسفه، مسائل را زیر و زبر نمی‌کرد. هر چه می‌اندیشید را وقتی‌که به زبان می‌آورد؛ به کلمات و واژگان و اصطلاحاتی بیان کرده و می‌کرد

آسیب‌شناسیِ تفکر بینامتنی؛ نقدی بر تفکر و مواضع بیژن عبدالکریمی!

چندی است که آثار، مصاحبه‌ها و اظهارنظرهای دکتر بیژن عبدالکریمی در حیطه فلسفه و سیاست را پیگیری می کنم. اولین آشنایی من با تفکرات و مواضع ایشان از طریق خواندن کتاب “شریعتی و تفکر آینده ما” صورت گرفت. پس از

دفاع جانبدارانه یا موضع‌گیری منصفانه ؟

در تاریخ دوم آبان ۱۴۰۲ یادداشتی درسایت زیتون تحت عنوان «دفاع یک ‌طرفه ازفلسطین؛ در نقد بیانیه جمعی از نواندیشان دینی»  به قلم عبدالستاردوشوکی منتشرشد.  متن مربوطه درواقع نقدی بود بر بیانیه ۱۲ تن از نواندیشان دینی با عنوان «در

در نقد «فاحشه‌»خوانی زنانِ مخالف

چرا به‌جای نقد تفکر زنانی که مخالف‌شان هستیم جنسیت‌شان را هدف قرار می‌دهیم؟ این یادداشت کوششی است برای نقد این پدیده و بررسی ریشه‌ها و کارکردهای آن. * *”این مملکت مال حزب‌اللهی‌هاست”. این جمله را یکی از زنان جبهه پایداری

نقش هنرمندان به مثابه سرمایه نمادین در جنبش‌های اجتماعی

هنرمندان -و به‌خصوص هنرمندان زن -نقش غیر قابل انکاری در اعتراض مدنی زن-زندگی-آزادی و پوشش اختیاری نسبت به حاکمیت بازی کرده اند. به همین دلیل هم شمار بسیاری از آنها مشمول مجازات های گوناگون و ممنوع الکاری شده اند. قلع

چرا جمهوری اسلامی فرونمی‌پاشد؟

۱- وضعیت ابربحرانی کشور ایران در همه حوزه های زیست جمعی و ناکارآمدی مطلق حکومت جمهوری اسلامی در اداره کشور و تداوم بن‌بست‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست محیطی در نزدیک به یک دهه اخیر، هم‌زمان با فشار تحریم‌ها و تنش‌های

نوح حراری و نهال نفرت

بی‌بی‌سی فارسی درهفته دوم حمله اسرائیل به غزه با یوال نوح حراری که از او به عنوان مورخ، نظریه‌پرداز وفیلسوف یاد می‌شود، مصاحبه‌ای داشته است. حراری تالیفات ارزنده ای دارد که به‌ویژه می‌توان به سه گانه پرفروش او با عناوین

اسرائیل؛ اشغالگر زمین یا سرزمین؟

حدود هفتاد سال از مناقشه اعراب و اسرائیل می‌گذرد و در این سال‌ها، تحولات بسیاری روی داده است. از فاجعه هولوکاست و رنج و آوارگی قوم یهود تا مهاجرت به سرزمین مورد مناقشه تا توسعه‌طلبی صهیونیستی و انکار موجودیت اسرائیل

نظریه‌ی بازی‌ها درباره جنگ اسرائیل و حماس چه می‌گوید؟

۱. تهدید کودکان در نسل‌های گذشته امر رایجی بود. پدر و مادر‌ها وقتی می‌خواستند فرزندشان را از انجام کاری باز دارند، او را تهدید می‌کردند که مثلا اگر فلان کار را انجام دهی «نمی‌ذارم دیگه در کوچه بازی کنی» یا

دفاع یک‌طرفه از «فلسطین»؛ در نقد بیانیه جمعی از نواندیشان دینی

اخیرا سایت زیتون بیانیه جمعی از نواندیشان دینی را تحت عنوان «در دفاع از حقوق ملت ستمدیده‌ی فلسطین و نفی استانداردهای دوگانه‌ در دفاع از حقوق بشر» منتشر کرد که از ابعاد مختلف قابل نقد و سنجشگری می‌باشد. در ابتدای

قاتلان میان ما هستند

خبر آن‌قدر خون و جنایت در چنته‌ی چند خط خود داشت؛ که خبر جنایت غزه را در آن‌روز از صدر اخبار ایران به ذیل آورد: «داریوش مهرجویی و همسرش در ویلای شخصی خود، در شبی هولناک سلاخی شده بودند.» البته

نقش روسیه در حمله‌ی حماس به اسرائیل؛ یک گمانه‌زنی از رخ‌دادی جاری

مقدمه پیش از ورود به بحث در مورد حمله‌ی حماس به اسرائیل، ضروری است که خیلی مختصر به تبیین مفهوم «گمانه‌زنی» (Speculation) و تفاوت آن با تحلیل (analysis) بپردازم. چراکه در موضوعات سیاسی آن‌چه ارائه می‌دهیم، برخی‌شان گمانه‌زنی است و

ایرانیان، اسرائیل و فرهنگ استبدادزده

​«آن‌کس که با هیولا می‌جنگد، باید مراقب باشد که خود بدل به هیولا نشود. اگر مدتی طولانی به ​پرت‌گاهی بنگری، پرت‌گاه نیز به تو چشم می‌دوزد.» نیچه، فراسوی نیک و بد در طول ۴ دهه حکومت جمهوری اسلامی، مجموعه انهدامات

تعهد روشنفکری و تراژدی فلسطین و فاجعه غزه

از باب مقدمه چند سال پیش دوستی بزرگوار و اهل اندیشه و قلم و البته مبارزِ صادق علیه هر نوع تبعیض و ستم، به من خرده گرفته بود که فلانی در کار تاریخ‌نگاری‌اش حساسیتی روی موضوع تبعیض و ستم ندارد.

آرمان فلسطین ملعبه‌ی خامنه‌ای

وزیرشان تبریک گفت. رئیس‌شان ضمن خوشحالی آرزو کرد که روزی بروند و نماز را در مسجدالاقصی برپا کنند. هواداران‌شان را هم جمع کردند دور میدان و شربت و شیرینی پخش کردند و بزن و بکوبِ مباح و مستحب خود را

بدن زن؛ سرزمینی که باید فتح شود!

قبل از هر چیز: برای منی که در آبادان به دنیا آمدم و در خانواده‌ای جنگ‌زده بزرگ شدم، تمام تصاویر جنگ، بی‌رحم و کریه است؛ آن کودکی که بعد از روزها از زیر آوار، سالم و گریان بیرون می‌آورند٬ آن

بازی حذفی اسرائیل و فلسطین

ماجرای درگیری و جنگ اسرائیل و فلسطین تبدیل به یک بازی حذفی شده که جز با حذف یکی از دو کشور پایان نمی‌گیرد. درواقع سیر تحولات آن‌چنان بوده که رهبران جمهوری اسلامی می‌خواسته‌اند. آیت‌الله خمینی رهبر انقلاب ۵۷ و‌ بنیانگذار

نرگس محمدی؛ سری نترس، دلی قُرص و محکم

آن‌قدری در فعالیت حقوق بشری خود، سرسخت و جدی و مُصر و مسؤلیت‌شناس است که به گرفتاری‌ها و مصیبت‌هایی که حاکمیت بر زندگی‌اش آوار کرده‌ است؛ به پرونده‌های مختلف دادگاهی که اسیر و عبیرش کرده‌اند؛ به زندان‌های متعدد و طولانی‌ایی