طاها پارسا

تفکر انتقادی (۸) | اعترفات اجباری، مقاومت مدنی و بازی بازنده‌ها

شرح ماجرا: گفت‌وگوی توییتری چند فعال حزبی و رسانه‌ای درباره مقاومت مدنی و اعترافات اجباری، صحنه نادری را خلق کرده که خوانش نقادانه آن می‌تواند برای علاقه‌مندان به تفکر انتقادی جذاب و درس آموز باشد. ماجرا از آن‌جا شروع می‌شود

مزخرف نگو!

چندی پیش یکی از دوستانِ صاحب‌نظرِ ساکن ایران می‌گفت با اینکه هیچکدام از هواداران سلطنت را در توییتر دنبال نمی‌کنم اما از حاشیه‌سازی آن‌ها بی‌خبر نیستم و افسوس می‌خورم که چرا بخشی از زمان حضور و فرصت مطالعه‌ام در شبکه‌های

«گفت‌وگو» برای نجات ایران و مافیای اپوزیسیون برای خامنه‌ای

اعدام سعید اسود به‌اسم رمز «تجزیه‌طلبی» و اعدام یوسف مهرداد و صدرالله فاضلی‌زارع به‌ نام «توهین به‌مقدسات»، مجازات شهروندانِ خاطی نیست، بلکه بافتن ریسمانی است که تارو پود استبداد را تشکیل داده؛ ریسمانی که هر از گاهی باید به‌دنبال گردنی برای آن گشت تا بقای حکومتی استبدادی و فاسد را چند روزی بیشتر کرد؛ به‌نام اسلام و ایران و به‌کام و «برای» خامنه‌ای…

زهری بی‌پاد زهر؛ برای ایران مباد!

ناخوش آوازی به بانگ بلند قرآن همی‌خواند. صاحبدلی بر او بگذشت. گفت: تو را مشاهره چند است؟ گفت: هیچ. گفت: پس این زحمت خود چندین چرا همی‌دهی؟ گفت: از بهر خدا می‌خوانم. گفت: از بهر خدا مخوان! (گلستان سعدی) ***

عبدالکریم سروش علیه «عبدالکریم سروش»!

برخی از سخنان اخیر عبدالکریم سروش من را به‌مانند بسیاری دیگر شگفت‌زده کرد و آزرد. اگر در همین نزدیکی‌ها دیداری به‌رسم این سال‌ها با او دست می‌داد و از من می‌پرسید در یک کلمه «معترضان جنبش ژینا چه می‌خواهند؟» می‌گفتم: «برهنگی»!

آیا جنبشِ «ژینا» اسلام‌ستیز است؟

ظریفی در یکی از شبکه‌های اجتماعی نوشته بود «نه تنها بیزارم از این اسلامتون، بلکه بیزارم از اون یکی اسلامتون که می‌گید این اون نیست». نویسنده‌ی پیام به ظرافت تمام تفکیک میان «این» اسلام و «آن یکی» اسلام را، اگرچه نا-هم‌دلانه، یادآوری کرده است؛ بخشی از پروژه‌ی نواندیشان دینی را!

قربانی هرگز مقصر نیست و رسانه هم هرگز داور نیست

۱. چهارسال پیش در همین روزها قانون تجاوز جنسی در آلمان اصلاح شد. اصلاح این قانون با مخالفت‌ها، موافقت‌ها و حاشیه‌های فراوان همراه بود. این قانون در گزارش‌های رسانه‌ای به قانون «بدونِ اما و اگر» و در تعابیر حقوقی به

کنکور و بذرپاش؛ بذر فساد کجا می‌روید؟

۱– کرونا برگزاری کنکورهای سراسری  را در ایران به مسئله‌‌ای متفاوت تبدیل کرده است. جعل‌ها و تقلب‌های تحصیلی و فساد آموزشی  مهرداد بذرپاش، رئیس جدید دیوان محاسبات، هم مورد توجه‌ی فعالان شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی قرار گرفته. محور و فصل مشترک این دو  وجود «فساد سیستماتیک

«خدا» وجودی قانون‌مند است

زیتون-طاها پارسا: ویروس کرونا در ایران برای نخستین بار در «شهر مقدس قم» شناسایی شد و از این شهر به سراسر ایران گسترش یافت. جایگاه مقدسی که دهه‌هاست جمهوری اسلامی و بخشی از روحانیت شیعه برای شهر قم ساخته بود،

تاملاتی در مستند «فرزند انقلاب»؛ بنماند هیچش الا هوس قمار دیگر

۱. برای رسیدن به حقیقت، هیچ روایت تاریخی اعتبار ندارد. روایت‌های تاریخی پیش از آن‌که شرح واقعه باشند، ساختارهای استدلالی‌اند و این ساختار در صادقانه‌ترین و بی‌طرفانه‌ترین روایت‌ها هم به چشم می‌خورد. مستند خوش‌ساختِ «فرزند انقلاب» که در روزهای ۲۰،

استعفای ظریف یا بلوفِ سیاه؟

۱.اگر محمدجواد ظریف به هر دلیلی به وزارت امورخارجه برگردد، آن‌گاه: حضور سرزده بشار اسد در ایران؛ انتشار چند عکس معنادار از دیدار اسد با آیت‌الله خامنه‌ای و حسن روحانی؛ حضور چشم‌گیر قاسم سلیمانی دراین دو دیدار؛ غیبت وزیر امورخارجه

سیاست‌زُدایی به کمک دلار

تاثیر متقابل سیاست و اقتصاد بر یکدیگر و اثر شاخص‌های اقتصادی بر امر سیاسی کم‌وبیش بدیهی است و انکارناپذیر. این یادداشت قصد ندارد به این موضوع بپردازد! از ابتدای سال جاری، نرخ برابری دلار (و به تبع ارزهای خارجی) در

چرا «حق با محمد یزدی است»؛ در ستایش نقد

در فضای خبری و داغی که نامه‌ی محمد یزدی به موسی شبیری زنجانی فراهم کرد، یادداشت «متاسفانه این‌بار حق با محمد یزدی است!» مورد توجه و البته انتقادهای خوب و بدخوانی‌های بد قرار گرفت. در وضعیتی که شبیری‌زنجانی یک مرجع

متاسفانه این‌بار حق با محمد یزدی است!

۱. نامه‌ی تهدیدآمیز و حامل سرزنش محمد یزدی، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه٬ به موسی شبیری زنجانی٬مرجع تقلید شیعه، با واکنش‌ها و اعتراض‌های متعددی روبرو شده است. یزدی در واپسین جمله‌ی نامه‌ی خود

رسانه؛ این‌جا وسیله هم «هدف را توجیه می‌کند»!

قاعده‌ی «هدف، وسیله را توجیه نمی‌کند» به اندازه کافی مشهور و آشناست و غالبا به عنوان یک قاعده اخلاقی عام  پذیرفته شده است. منظور از این قاعده نیز روشن است. هیچ هدفی چنان ارزش‌مند نیست که برای رسیدن به آن

چرا حکومت نتوانست‌ کُردها را به خشونت وادارد؟

۱. هم‌زمان با اعدام سه زندانی سیاسی کُرد، مقر دو حزب دموکرات کردستان (حدک) و دموکرات کردستان ایران (حدکا) مورد حمله‌ی موشکی جمهوری اسلامی قرار گرفت. برخی از تحلیل‌گران هم‌زمانی این اعدام‌ها و حملات را هدیه سفر اخیر اردوغان به

پومپئو و ترامپ؛ ایران و «فرماندهانِ بیزانسی»

در سال ۱۹۸۱ مقاله‌ای در علوم کامپیوتر و شبکه‌های ارتباطی منتشر شد که به طرز عجیبی می‌تواند راهنمای امروز مطالعه سیاست خارجی ایران قرار گیرد. موضوع اصلی این مقاله پرداختن به الگوریتم‌هایی است که قابلیت اطمینان یک سامانه را بالا

چرا زمان برای فیلترینگ تلگرام «دیر» شده است؟

در سال‌های دانشجویی، یکی از دوستانی که اکنون در یکی از کشورهای دور سفیر است، پرسید که اگر یک کامپیوتر(پی‌سی) بخرم، آیا بعدها امکان آن‌را خواهم داشت، در صورت لزوم و به ‌خاطر «نیاز» مادی، بفروشمش؟ جواب دادم: بلی امکان

اصل «عدمِ برائت» و سندرم «محکوم می‌کنم»

همه کسانی که له یا علیه طرفین درگیر در «گلستان هفتم» نوشته‌اند، جایی از نوشته‌ی خود فراموش نکرده‌اند که  کم و بیش  یادآوری کنند «البته» خشونت محکوم است، اعتراض غیر مسالمت‌آمیز محکوم است، نقض حقوق شهروندی دراویش محکوم است، ارتباط

آیا مهدی کروبی به «اصلاح‌ِ نظام» باور دارد؟

مهدی کروبی در فرازی از نامه‌ی اخیر خود به آیت‌الله خامنه‌ای (۹ بهمن ۹۶) می‌نویسد: «من به اصلاح نظام در چارچوب آرمان‌های انقلاب از طریق صندوق رأی باور دارم منوط بر آنکه تمامی ارکان نظام با اراده و رأی مستقیم

حلقه مفقوده «جنبش بی‌نام‌ها» و چند دست‌آورد جانبی

از پتانسیل و آمادگی بستر‌های ارتباطی و اجتماعی و اقتصادی که بگذریم، فارغ از حقانیت و اصالت خواسته‌ها و حتی بسیاری از شعارها، و بدون تائید تعدادی از رفتارها، اعتراض‌های روزهای اخیر دست کم «یک حلقه مفقوده‌ی مهم» دارد. به‌همین دلیل تا به امروز هیچ‌ تحلیل‌گر و سیاست‌مداری، پاسخ قانع‌کننده‌ای به ریشه‌ها و چرایی فراگیر شدن سریع و معنادار اعتراض‌هایی که روز ۷ دی‌ماه در مشهد و نیشابور و کاشمر رخ داد، ارائه نداده‌؛ اعتراض‌هایی که به طرز معناداری تاکنون در آن‌ شهرها ادامه نداشته…

روی‌کرد واقع‌گرایانه به منافع ملی؛ نمونه‌ی میانمار

لازم است منافع ملی به‌جای‌ آن‌که از رهگذر دریچه‌های تنگ و تاریک ایدئولوژیک، مذهبی، نژادپرستانه و یا قومی تعریف شوند و هرگونه بحث و تجدید نظر در خصوص آن‌ها ناموسی قلم‌داد شود، با روی‌کردی واقع‌گرایانه و مبتنی بر «مبارزه برای کسب قدرت» و البته متناسب با توانایی‌های روز بازتعریف شده و در صورت لزوم هر لحظه دچار تجدیدنظر شوند…

وقتی همه خوبند!

به بهانه‌ای، وکالت داشتم کمک تعدادی از دوستان  را به زلزله‌زده‌های کرمانشاه برسانم.  ترجیح می‌دادم  که این کمک در ماه‌های آینده و در شرایطی که موج اولیه کمک‌های مردمی فرونشست استفاده شود، اما یک مشکل شخصی سبب شد در انتقال

مسکن مهر و مهرورزی ایرانی

در حالی‌که همه خبرگزاری‌ها، سایت‌ها، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی  دردها و رنج‌های زلزله‌ی کرمانشاه را مخابره می‌کنند و از فاجعه‌ای به نام مسکن مهر و لزوم محاکمه عاملان و بانیانش می‌نویسند و از بی‌پناهی روستائیان مصیبت‌زده و ژست‌های مسئولان؛ انتخاب

آیا طرح «تجزیه اقلیم کردستان» اسرائیلی است؟

رسانه‌های اقلیم کردستان، به نقل از یک نماینده مجلس عراق، از توافقی سخن می‌گویند که میان یکی از فرزندان جلال طالبانی به نمایندگی از (بخشی از) حزب اتحادیه ‌میهنی و هادی عامری انجام شده است. بنا بر این توافق، نیروهای

علی عونی، عبدالله رمضان‌زاده و قدم‌زدن در میدان مین

۱- روزنامه شهروند، سال گذشته، در گزارشی به قربانیان مین در مناطق مرزی کردستان پرداخت. در این گزارش به نقل از «وحید بهاری» رئیس مرکز مین‌زدایی استان‌های غرب کشور آمده بود «بانک اطلاعاتی دقیق و مشخصی در مورد آمار پایگاه‌های

کردهای ایران را بر سر دو راهی قرار ندهیم!

این روزها رفراندوم اقلیم کردستان برای استقلال از کشور عراق،  موضوع رسانه‌ها،تحلیل‌‌ها و  شبکه‌های اجتماعی ایرانیان هم شده و مانند بسیاری از موضوعات دیگر کاربران را به دو گروه عمده مخالف سرسخت و موافق سرسخت تقسیم کرده است. چرا این

سنت حسنه به روش موسوی‌خوئینی‌ها، رفاقت به سبک حسن خمینی

هر‌چه اصلاح‌طلبان، با هزینه و زندان و تبعید، قطره‌‌قطره آبرو و اعتبار و پای‌گاه مردمی جمع می‌کنند، گاهی غضنفرهایشان به‌ باد می‌دهند. حسن خمینی در مراسم «تجلیل از خدمات فرهنگی و هنری قالیباف»  او را «یک مدیر توانمند، مقتدر با