زیتون– پنج تن از فعالان سیاسی و مدنی در نامه‌ای به آلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، از او خواستند که «با فعالان مدنی، اقتصادی و سیاسی مستقل» دیدار کرده و نظرات آن‌ها را نیز جویا شود.

در این نامه که نسخه‌ای از آن به «زیتون» ارسال شده،  آمده است «اطلاع یافتن از مواضع مقامات رسمی جمهوری اسلامی، بدون انجام این سفر و از طریق نمایندگان دیپلماتیک» هم امکان‌پذیر بود و چنان‌چه ملاقات‌هایی با افراد مستقل و منتقدان انجام نشود «با توجه به سابقه‌ی ناراستی و عدم شفافیت حکومت اسلامی در دادن اطلاعات این شائبه در افکار عمومی مطرح خواهد شد که جنابعالی نمی‌خواهید و یا اجازه ندارید نظرات منتقدان جمهوری اسلامی را بشنوید».

خانم آلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد تأثیر منفی اقدامات قهری یکجانبه بر برخورداری از حقوق بشر است  که از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل برای بررسی موضوع «نقض احتمالی حقوق بشر به‌واسطه تحریم‌های قهری و یک‌جانبه» به ایران سفر کرده است.

به گفته‌ی کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر، خانم دوهان از تاریخ ۱۸ اردیبهشت برای  سفری ۱۱ روزه در ایران خواهد بود و مأموریت او «بررسی آثار منفی اقدامات قهری یکجانبه بر بهره مندی مردم از حقوق بشر است»  و در این راستا، «دیدارهای مختلفی را با نماینده دستگاه‌های دولتی، بخش خصوصی و سازمان‌های غیردولتی انجام خواهد داد».

گیتی پورفاضل، احمدرضا حائری، کیوان صمیمی، صدرا عبداللهی و جعفر عظیم‌زاده در این نامه سرگشاده که از طریق ایمیل برای خانم دوهان ارسال شده، به او اطلاع داده‌اند که تشکل‌های مدنی و انجمن‌های «حکومت‌ساخته» تنها مواضع جمهپری اسلامی را بازتاب می‌دهند و نمی‌توانند او «از وضعیت حقیقی جامعه و مردم ایران» مطلع کنند.

امضاء‌کنندگان نامه در پایان هشدار داده‌اند که عدم ملاقات با فعالان مستقل  می‌تواند اعتبار گزارش‌گر و سازمان ملل را «خدشه‌دار کرده» و «این رویکرد ناشفاف در حافظه تاریخی مردم و فعالین مدنی ایران ثبت خواهدشد».

متن کامل این نامه که برای انتشار در اختیار «زیتون» قرار گرفته، در ادامه می‌آید:

سرکار خانم آلنا دوهان
گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد

با احترام

مطلع شدیم که آن جناب از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل برای بررسی موضوع “نقض احتمالی حقوق بشر به‌واسطه تحریم‌های قهری و یک‌جانبه ” به کشور ما سفر کرده‌اید. از همین‌رو و با توجه به این‌که جمهوری اسلامی به گزارشگر ویژه حقوق بشر مجوز سفر به ایران را نداده ولی شما موفق به دریافت مجوز شده‌اید، لازم است نکاتی را به‌اختصار با جنابعالی در میان بگذاریم.

بدیهی است که اطلاع یافتن از مواضع مقامات رسمی جمهوری اسلامی، بدون انجام این سفر و از طریق نمایندگان دیپلماتیک این حکومت در مقرهای سازمان ملل نیز امکان‌پذیر بود. اکنون که شما برای تهیه گزارشی همه‌جانبه به ایران سفر کرده‌اید لازم است با فعالان مدنی، اقتصادی و سیاسی مستقل از جمهوری اسلامی و همچنین مستقل از دولت‌هایی که در تقابل با ایران هستند هم دیدار کرده و نظرات آن‌ها را نیز جویا شوید.

چنان‌چه این ملاقات‌ها انجام نشود و با توجه به سابقه‌ی ناراستی و عدم شفافیت حکومت اسلامی در دادن اطلاعات، این شائبه در افکار عمومی مطرح خواهد شد که جنابعالی نمی‌خواهید و یا اجازه ندارید نظرات منتقدان جمهوری اسلامی را بشنوید. لذا این احتمال قوت می‌گیرد که براساس مناسباتی غیرشفاف که در ارتباطات برون‌مرزی حکومت سابقه هم دارد، توافقی از پیش صورت گرفته‌است و این به حیثیت سازمان ملل متحد ضربه خواهدزد.

خوب است به این نکته‌ی مهم هم توجه داشته باشید که در کشور ما ده‌ها تشکل به نام تشکل‌های (NGO) مدنی، صنفی، سیاسی، … وجود دارند که در عمل تشکل‌های حکومت‌ساخته بوده و صرفاً بازتاب دهنده مواضع جمهوری اسلامی هستند. بنابراین گفتگو با نمایندگان چنین NGOهایی نمی‌تواند شما را از وضعیت حقیقی جامعه و مردم ایران مطلع کند.

سرکار خانم دوهان

موضوع اساسی دیگری که لازم است از آن مطلع باشید این است که جمهوری اسلامی و نمایندگان آن که با شما گفتگو می‌کنند، نمایندگان اکثریت مردم ایران نیستند زیرا جایگاه کنونی ایشان برآمده از سازوکاری دموکراتیک نیست. ساختار غیردموکراتیک، فساد سیستماتیک و همچنین ناکارآمدی حکومت، موجب شده‌است که بیش و پیش از ” تحریم‌های قهری یک‌جانبه ” این خود حکومت جمهوری اسلامی و نهادهای آن است که موجبات فشار اقتصادی بر مردم و نقض آشکار و فاحش حقوق بشر در ایران را به وجود آورده‌اند.

در پایان زنهار می‌دهیم چنان‌چه در این سفر پیرو برنامه‌های ازپیش تنظیم شده‌ای که اعلام شده‌است، فقط درپی ملاقات با کارگزاران جمهوری اسلامی و دیدار با نهادهای به‌ظاهر مدنی ولی حکومت‌ساخته باشید، اعتبار جنابعالی و سازمان ملل خدشه‌دار شده و این رویکرد ناشفاف در حافظه تاریخی مردم و فعالین مدنی ایران ثبت خواهدشد.

با تجدید احترام

گیتی پورفاضل (وکیل بازنشسته دادگستری)
احمدرضا حائری (فعال حقوق بشر)
کیوان صمیمی (رییس انجمن دفاع از آزادی مطبوعات)
صدرا عبداللهی (کارگردان و تهیه‌کننده سینما)
جعفر عظیم‌زاده (دبیر هیأت‌مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران)