زیتون-وزارت اطلاعات جمهوری‌اسلامی روز ۲۱ اردیبهشت، از دستگیری دو تبعه اروپایی خبرداد و با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «دو فرد اروپایی که با هدف سوء‌استفاده از مطالبات به حق برخی از صنوف و اقشار کشور و تغییر جهت مطالبات عادی به آشوب، بی‌نظمی اجتماعی و بی‌ثبات‌سازی جامعه وارد کشور شده بودند، توسط سربازان گمنام امام زمان شناسایی و بازداشت شدند.»
در این اطلاعیه که تعابیر آن می‌تواند مستندی برای پرونده بازداشت‌شدگان قرار گیرد، وزارت اطلاعات مدعی شده است که این دو شهروند اروپایی «دو مامور باتجربه» «متخصصین حرفه‌ای در زمینه ایجاد شورش و بی‌ثباتی و سازماندهی شده توسط سرویس‌های جاسوسی هستند که سال‌ها در چندین کشور هدف، تجربه اجرای چنین سناریوهایی را به مأمورین محلی خود آموزش داده بودند.» و «ماموریت داشتند با توجیه، هدایت، شبکه‌سازی و مرتبط‌سازی افراد و شبکه‌های آلوده داخلی، بر مشکلات و مطالبات اقشار شریف و زحمت‌کش جامعه اشراف پیدا کرده» و آنها منحرف سازند.
حکومت ۲ اروپایی دیگر را گروگان گرفته اما با یک تیر دو نشان زده، گفته اینها برای نظم دادن به اعتراضات معلمان به ایران آمده بودند! یعنی هم جنبش معلمان را زده و هم فرصت تازه‌ای برای تبادل با دادگاه‌های سوئد و بلژیک ایجاد کرده. تمام توانش را گذاشته تا هم نان ایران را بگیرد هم جانش را
— AKBARIN (@MJ_Akbarin) May 11, 2022
وزارت اطلاعات از «شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان» نام برده و گفته «این افراد از لحظه ورود به ایران تا زمان بازداشت، کلیه برنامه‌ها و ملاقات‌های پنهان آنها، پوشش‌های استفاده شده و خطوط عملیاتی مخرب انتقالی به برخی کانون‌های مرتبط، منجمله به تشکل غیرقانونی موسوم به (( شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان )) تحت نظارت کامل امنیتی قرار گرفته و مستند شده است.»
در این اطلاعیه به هویت این افراد و تابعیت آنها اشاره‌ای نشده است.
شاهد علوی، روزنامه‌نگار، در توییتر خود تابعیت بازداشت‌شدگان را فرانسوی اعلام کرده و نوشته است این دو نفر «خانم سیسیل کوهلر، مسئول روابط بین‌الملل فدراسیون ملی کار آموزشی و فرهنگی (FNEC FP-FO) و همسرش آقای کوهلر عضو همین فدراسیون هستند».
علوی با بیان این‌که این زوج فرانسوی «نه از طرف فدراسیون بلکه به عنوان توریست به ایران» سفر کرده‌اند زمان بازداشت آنها را «شب یکشنبه ۱۸ اردیبهشت، پیش از پرواز برگشت به پاریس» اعلام کرده است.
شاهد علوی افزوده است«همزمانی این سفر با تشدید اعتراضات معلمی و روز معلم در ایران و تناسب حوزه فعالیت حرفه‌ای این زوج با فعالیت‌های سندیکایی، آنها را به سوژه‌ای مناسب برای سناریو‌سازی‌های امنیتی و پروژه گروگان‌گیری دستگاه امنیتی ایران بدل کرده است.»
رشته توئیت (۱)
— Shahed Alavi (@ShahedAlavi) May 11, 2022
دو شهروند اروپایی که وزارت اطلاعات می‌گوید بازداشت کرده است، خانم سیسیل کوهلر، مسئول روابط بین‌الملل فدراسیون ملی کار آموزشی و فرهنگی (FNEC FP-FO) و همسرش آقای کوهلر عضو همین فدراسیون هستند که نه از طرف فدراسیون بلکه به عنوان توریست به ایران سفر کرده‌اند. pic.twitter.com/eYXaQmDJrU
چهار روز پیش از این اطلاعیه، حسین دلیریان خبرنگار حوزه نظامی خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران که خود را کارشناس مسائل دفاعی-امنیتی معرفی می‌کند،در توییتر خود از این سناریو رونمایی کرد و نوشت: «گویا ۴ نفر از عوامل میدانی منافقین که در پوشش معلمان معترض بودند، توسط دستگاه امنیتی بازداشت شده‌اند. از این افراد که در یکی از خانه‌های تیمی متعلق به یک سفارتخانه خارجی و حین جلسه تیمی بازداشت شده‌اند، اطلاعات زیادی درباره برنامه‌های آتی سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه بدست آمده است».
اشاره این کاربر امنیتی به دستگیری چهار فعال صنفی معلمان به نام‌های محمد حبیبی، رسول بداقی، جعفر ابراهیمی و علی‌اکبر باغانی است که همگی توسط نیروهای امنیتی در روز ۱۱ اردیبهشت در محل سکونتشان دستگیر شدند.
سازمان دیدبان حقوق بشر شمار معلمان بازداشت شده را حداقل ۳۸ نفر عنوان کرده و برخی منابع از افزایش شمار بازداشتی‌ها تا ۷۰ نفر نیز خبر داده‌اند.
۱۹ اردیبهشت‌ماه غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، در جلسه شورای عالی این قوه در سخنانی شبیه اطلاعیه وزارت اطلاعات گفت چنان‌چه «عناصری وابسته به بیگانه در صفوف معلمان و کارگران رخنه کرده‌اند و برای ضربه زدن و ایجاد آشوب و اخلال در نظم و امنیت مردم برنامه دارند، (مقام‌های قضایی باید) اقدامات قانونی مقتضی را در قبال آنها به عمل آورند.»
شورای هماهنگی کانون‌های صنفی معلمان روز ۱۹ اردیبهشت در شبکه‌های اجتماعی خبر داد که ۴ معلم نامبرده طی روزهای گذشته، زیر بازجویی‌های شدید برای القای اتهامات غیرصنفی قرار گرفته‌اند.
این شورا ۱۷ اردیبهشت، در بیانیه ای در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که اگر معلمان بازداشت شده آزاد نشوند، برای روز پنج‌شنبه، ۲۲ اردیبهشت، «فراخوان تجمعات اعتراضی سراسری خواهد داد».
خبر بازداشت دو تبعه اروپایی که ادعا می‌شود با این تشکل در ارتباط بوده‌اند یک روز پیش از پایان ضرب‌الاجل این تشکل منتشر شده است.
مهم‌ترین خواسته معلمان شاغل و بازنشسته ایران در تجمعات اعتراضی چند ماه گذشته اجرای کامل طرح رتبه‌بندی به میزان ۸۰ درصد هیئت علمی دانشگاه‌ها برای معلمان شاغل و اجرای همسان‌سازی حقوق برای معلمان بازنشسته بوده است.
بازداشت دو تبعه اروپایی، هم‌زمان با برگزاری دادگاه‌هایی در اروپا برای دو نفر از مسئولانِ جمهوری اسلامی احتمال گروگان‌گیری را نیز مطرح کرده است.
روز گذشته دادگاه تجدید نظر در بلژیک حکم اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی، را تأیید و حکم سه نفر از همدستانش را تشدید کرد.
اسدالله اسدی تیر ۱۳۹۷ توسط ماموران امنیتی آلمان بازداشت شد. پلیس اروپا می گوید او با پوشش دیپلمات از مسئولان اصلی ایستگاه اطلاعاتی جمهوری‌اسلامی در کل این قاره است. اسدی متهم است که در برنامه ریزی برای بمب‌گذاری در گردهمایی سالانه سازمان مجاهدین خلق در پاریس نقش داشته. در این گردهمایی افرادی چون رودی جولیانی، وکیل شخصی دونالد ترامپ، شرکت داشتند.
حمید نوری، زندانبان و کارمند سابق قوه قضائیه ۱۸ آبان ۱۳۹۸ به دلیل مشارکت در کشتار زندانیان سیاسی در دهه ۱۳۶۰ در فرودگاه استکهلم بازداشت شد. دادگاه محاکمه او در سوئد هفته گذشته به پایان رسید و حکم او در ماه‌های آینده اعلام می‌شود.
تحلیل‌گران به استناد پرونده‌های افرادی مانند نازنین زاغری و جیسون رضائیان می‌گویند که جمهوری اسلامی با این دستگیری‌ها می‌خواهد «با یک تیر دو نشان را بزند»؛ از سویی به معلمان بازداشت‌شده اتهام سنگین جاسوسی می‌زند و از سوی دیگر از شهروندان اروپایی به عنوان گروگان برای مبادله با افرادی چون حمید نوری و اسدالله اسدی استفاده می‌کند.
