زیتون-سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی توقیف کشتی‌های یونانی در خلیج فارس را قانونی خواند و در واکنش به بیانیه‌های فرانسه و آلمان، گفت که «ما صدور اینگونه بیانیه های یکطرفه و غیر قابل توجیه را که ظاهرا به یک عادت مستمر نزد صادرکنندگان آن مبدل شده، قویا مردود می‌دانیم.»
پس از آن که دولت یونان روز ۲۶ فروردین اعلام کرد که نفتکش روسی پگاس را که حامل ۱۱۵ هزار تن نفت ایران بوده، در کناره جزیره ائوبویا توقیف کرده است، سپاه پاسداران روز جمعه ۶ خرداد اقدام به توقیف دو فروند نفتکش یونان در آب‌های خلیج فارس و پایین کشیدن پرچم آنها کرد.
خبرگزاری فارس و بخش خبری بیست‌وسی تصاویری از لحظه توقیف این کشتی‌ها منتشر کردند.
اولین تصاویر از توقیف دو نفتکش یونانی در خلیج فارس pic.twitter.com/JIVv0OsFPh
— پایگاه خبری انتخاب (@Entekhab_News) May 30, 2022
روابط عمومی سپاه در اطلاعیه‌ای علت این اقدام را بدون ذکر جزییات، ارتکاب به تخلف عنوان کرد.
نفتکش پگاس چند روز بعداز توقیف برای مقابله با تحریم‌های اروپایی علیه روسیه به لانا تغییر نام داد.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، یک‌شنبه ۸ خرداد در بیانیه‌ای اعلام کرد، اقدام ایران «نقض شدید قوانین بین‌المللی» است و از تهران خواستار آزادی فوری این دو کشتی و خدمه آن شد.
همزمان اتحادیه اروپا نیز با ابراز نگرانی شدید از توقیف این دو کشتی در آب‌های خلیج فارس خواستار توضیح و کاهش تنش‌ها از سوی تهران شده بود. اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «نگرانی شدید خود را از رفتار ایران ابراز کرده و خواستار توضیح فوری مقامات تهران درباره کشتی‌های توقیف‌شده یونان هستیم.»
وزارت خارجه آلمان نیز در بیانیه‌ای با محکوم کردن توقیف دو نفتکش یونانی توسط ایران، خواستار آزادی فوری آنها شد و اعلام کرد: «دولت آلمان توقیف دو نفتکش با پرچم یونان را در خلیج فارس محکوم می‌کند. اقدامات ایران مداخله بدونه توجیه در کشتیرانی تجاری بوده و بنابراین آشکارا ناقض مقررات بین‌المللی است».
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در ادامه سخنانش خطاب به آلمان و فرانسه گفت: «به این کشورها توصیه می‌کنیم به‌جای فرار به جلو و حمایت نابه‌جا از نقض‌های صورت گرفته توسط کشتی‌های یونانی، از فرآیندهای قضایی مبتنی بر مقررات بین‌المللی که هدف آن تضمین آزادی کشتیرانی و امنیت دریایی است، حمایت کنند».
خطیب‌زاده تاکید کرد: «متاسفانه این کشورها در حالی به اقدامات قانونی صورت گرفته در ایران معترض هستند که در قبال توقیف غیرقانونی کشتی تحت پرچم ایران توسط مقامات یونانی و تخلیه محموله آن در اجرای فرامرزی قوانین و احکام داخلی یک کشور دیگر است، سکوت اختیار می کنند»
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز ۹ خرداد در تماس تلفنی با همتای یونانی خود خواهان آزادسازی سریع این کشتی‌ها، محموله و خدمه آنها شد. بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا که پس از این تماس منتشر شد، آمریکا رفتار ایران را «تهدیدی برای امنیت دریایی و اقتصاد جهانی» دانست.
یک روز پس از واکنش ایالات متحده، خطیب زاده، واشنگتن را «بزرگ‌ترین برهم زننده تجارت آزاد» در جهان خواند و گفت: «بلینکن باید بداند وقت و فصل این حرف‌ها گذشته که کشورش به تنهایی بر دنیا قواعد داخلی خود را دیکته کند».
سخنگوی وزارت خارجه ایران روابط جمهوری اسلامی با یونان را «محترمانه» خواند و گفت روابط دو جانبه «باید در همین بستر ادامه یابد.»
خطیب زاده گفت خدمه نفتکشهای توقیف‌شده یونان در سلامت هستند و به یونان توصیه کرد مسیر حقوقی و قضایی را در پیش بگیرد.
او تلویحا درباره گفت‌و‌گوی اخیر وزیران خارجه یونان و آمریکا درباره توقیف نفتکشهای یونان در خلیج فارس افزود: «اما دولت یونان نشان داد که دستور طرف ثالث برای آن مهمتر بود».
خطیب‌زاده در اظهاراتش در عین حالی که روشن بود اقدام ایران را در واکنش به توقیف کشتی پگاس در یونان توصیف می‌کند، و بیان این که «چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی» در ادامه اظهاراتش این طور مدعی شد که کشتی‌های یونانی در آب‌های سرزمینی ایران مرتکب تخلف شده‌اند.
خبرگزاری فارس پیش از این نوشت این دو نفتکش توقیف شده به نام‌های پرودنت واریور Prudent Warrior و دلتا پوسایدن Delta Poseidon به در نزدیکی عسلویه و دیگری در نزدیکی بندرلنگه در نزدیکی جزیره هندورابی توقیف شده‌اند.
در واکنش به این اقدام، یونان جمهوری اسلامی را به «دزدی دریایی» متهم کرده و در بیانیه‌ای ضمن هشدار به عواقب این اقدام، اتباع این کشور را از سفر به ایران منع کرده است
