زیتون-اتحادیه اروپا متنی برای توافق هستهای ایران و آمریکا پیشنهاد داده که گفته می‌شود متن «نهایی» است و از «پایان» گفتوگوها خبر می‌دهد. اما حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنان از ادامه مذاکرات سخن گفته است. تعدادی از رسانه‌های اصولگرا نیز از مواضع اخیر اتحادیه اروپا و آمریکا انتقاد کردند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و میانجی مذاکرات برجام، روز ۴ مرداد در مقاله‌‌ای در روزنامه فایننشال‌تایمز با اشاره به اینکه ۱۵ ماه مذاکره فشرده در وین انجام شده، نوشت که «فرصتی برای مصالحه‌های بیشتر باقی نمانده است.»
بورل اعلام کرد که متنی برای توافق ارائه داده است. او تاکید کرد که در این متن «با جزئیات دقیق به لغو تحریم‌ها و همچنین گام‌های هستهای مورد نیاز برای احیای برجام پرداخته شده است.» او افزود که «جایگزین کامل‌تر و موثری» در دسترس نمی‌بیند.
مقامات جمهوری اسلامی هنوز موضع رسمی و قاطع در این خصوص اتخاذ نکرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، امیرعبداللهیان روز چهارشنبه ۵ مرداد در گفت‌وگوی تلفنی با بورل با اشاره به متن ارائه شده اخیر گفت که جمهوری اسلامی ایران از «تداوم مسیر دیپلماسی و مذاکره» استقبال می‌کند. او افزود که جمهوری اسلامی «برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار» تردیدی ندارد.
امیرعبداللهیان در جریان سخنرانی در گروه «هشت کشور اسلامی در حال توسعه» سخنی از برجام نگفت، او روز ۷ مرداد در نشست مدیران وزارت امور خارجه به صورت اشاره‌وار به این موضوع پرداخت و همان سخنان پیشین را تکرار کرد: «ما در دستگاه دیپلماسی مذاکرات را دنبال خواهیم کرد، اما می‌خواهیم به یک توافق خوب، قوی و پایدار دست یابیم.»
پس از انتشار مقاله چوزپ بورل و موضع گیری مقامات اتحادیه اروپا، علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی در توییتی نوشت که متن ارائه شده «ایده‌های» آقای بورل برای جمع‌بندی مذاکرات است و اضافه کرد که ایران نیز «نظرات خود را هم درباره محتوا و هم فرم» برای به نتیجه رسیدن مذاکرات در اختیار دیگران قرار خواهد داد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز گفت که واشنگتن در حال بررسی «پیش‌نویس تفاهم‌نامه اتحادیه اروپا برای بازگشت مشترک به اجرای برجام» است.
اما به فاصله اندکی، جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات شورای امنیت ملی آمریکا روز پنج‌شنبه ۶ مرداد مواضع آمریکا را اعلام کرد و گفت: «مذاکرات احیای برجام تقریبا کامل شده و اکنون ایران باید تصمیم بگیرد که آیا این توافق را خواهد پذیرفت یا خیر.»
او افزود که «پیش‌نویس جدید جوزپ بورل مشابه پیش‌نویسی است که در اسفند ماه و قبل از توقف مذاکرات تهیه شده بود، اما اندکی تغییر» پیدا کردە است.
ند پرایس نیز روز ۷ مرداد در نشست هفتگی خود، آمادگی آمریکا را برای بازگشت به برجام اعلام کرد و گفت: «یک کشور بوده که از بازگشت به پایبندی به برجام جلوگیری کرده است و آن ایران است. ما صراحتا اعلام کرده‌ایم که آماده بازگشت به توافق اتمی هستیم، با این فرض که ایران نیز اقدام مشابهی انجام دهد. ما این پیام را به صورت خصوصی، اگرچه غیرمستقیم، به ایرانیها رسانده‌ایم.»
اما پایگاه خبری-تحلیلی آکسیوس روز ۶ خرداد در گزارشی به نقل از سه مقام آمریکایی نوشت، برت مک‌گورک، هماهنگ کننده شورای امنیت ملی آمریکا، هفته گذشته به گروهی از کارشناسان اندیشکده‌‌‌ها گفته است که «بسیار بعید» است که توافق هستهای ۲۰۱۵ با ایران در آینده نزدیک احیا شود.
براساس این گزارش مک‌گورک گفته که دلیل عدم‌احیای توافق هستهای این است که ایرانیها قادر به تصمیم‌گیری نیستند و افزوده است که نظریه‌اش این است که مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی از آمریکا می‌‌‌خواهد «علاوه بر توافق امتیازی جدیدی بدهد» که «آنها بتوانند از آن برای حل و فصل بحث‌های داخلی» استفاده کرده و «علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را قانع کنند.»
مک گورک گفته که دولت بایدن قصد دارد از تحریم‌ها و انزوای دیپلماتیک علیه ایران استفاده کرده و «قصد ندارد بیهوده اوضاع را تشدید کند» و تاکید کرده که «استفاده از گزینه نظامی تنها آخرین راه‌حل» برای مناقشه هستهای ایران است.
واکنش رسانه‌های اصولگرا به پیشنهاد اتحادیه اروپا
بسیاری از رسانه های اصولگرا مواضع جورپ بورل را نقد کردند. روزنامه همشهری در گزارشی نوشت که برخی مقام‌ها و رسانه‌های غربی تلاش کردند این پیشنهاد را «آخرین فرصت» برای احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ قلمداد کرده و با به‌راه انداختن بازی رسانه‌ای، جمهوری‌اسلامی را تحت فشار قرار دهند.
خبرگزاری ایرنا در مصاحبه‌ای با مصطفی خوش‌چشم، تحلیلگر مسائل بین‌الملل نوشت: «پیش‌نویس ارائه شده از سوی آقای بورل هنوز خواسته‌های ایران را تمام و کمال به همراه ندارد.»
روزنامه وطن امروز نیز سخنان ند پرایس و برت مک‌گورک را «شلیک دوباره به برجام» خواند.
به‌گزارش پایگاه خبری اکسیوس با توجه به کاهش احتمال شکسته شدن بن‌بست در مذاکرات هستهای، فشار بر دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای اجرای پلن B تشدید می‌شود.
اخیرا بایدن در جریان سفر خود به خاورمیانه گفت که ایالات متحده برای همیشه منتظر نخواهد بود تا ایران توافق را بپذیرد.
گفتنی است که راب مالی، نماینده ایالات متحده در امور ایران و دیگر مقامات دولت بایدن، روز پنج‌شنبه یک جلسه توجیهی محرمانه در مورد مذاکرات و وضعیت برنامه هستهای ایران با کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان داشتند
