زیتون – امروز پنجشنبه سوم آذر ماه، شصت و هشت روز از آغاز اعتراضهای سراسری مردم ایران میگذرد؛ اعتراضهایی که درپی کشتهشدن مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت اخلاقی آغاز شد و به سرعت پهنای ایران را دربر گرفت.
حکومت در برخورد با این خیزش سراسری تا کنون از انجام هیچ خشونتی فروگذار نکرده است و در هفته دهم از فاز انکار اعتراضات عبور کرد و تلاش همهجانبهای را برای انحراف آن آغاز کرد. تنها در هفته پیش ۳۸ نفر از جمله سه کودک و نوجوان توسط نیروهای امنیتی کشته شدند.
تعدادی دیگر از چهرههای سرشناس از معترضان، حمایت کردند. «بیت آیتالله منتظری» پیشنهاد برگزاری رفراندوم را مطرح کرد و از مراجع تقلید خواست که سکوتشان را بشکنند. پرینتز حاجیلو از تیم ملی تنیس روی میز خداحافظی کرد و زهرا رهنورد از حکومت خواست یا تسلیم خواسته مردم شود یا او را هم بکشد.
همزمان احضار و بازداشت فعالان حقوق بشر، هنرمندان و ورزشکاران نیز کماکان ادامه دارد. در چند روز گذشته هنگامه قاضیان، کتایون ریاحی و وریا غفوری به دلیل پشتیبانی از مردم به فهرست بلند اسامی بازداشتشدگان این اعتراضها پیوستند.
سیاستمدارها و فعالان سیاسی نیز از این قاعده مستثنی نبودهاند. محمود صادقی و پروانه سلحشوری دو فعال سیاسی اصلاحطلب به اتهام «دفاع از اتهام انتسابی» به دادستانی تهران احضار شدهاند. جلال محمودزاده، نماینده مهاباد نیز تنها چند روز پس از اعتراض به کشتار شهروندان کرد به دادسرا احضار شد. صدها تن از روحانیان اهل سنت با انتشار ویدیوهای دستجمعی خواستار برگزاری رفراندوم و آزاد کردن زندانیان شدند.
سرکوب و کشتار مردم بسیاری از شهرهای کردنشین در روزهای اخیر باعث افزایش نگرانی ایرانیان و جامعهجهانی نسبت به نقض گسترده حقوق بشر در ایران شده است.
حکومت در مهاباد و جوانرود با گلولههای جنگی و سلاحهای نیمهسنگین دهها تن را کشت و زخمی کرد و بیمارستانهای شهر زیر بار حجم مجروحان دچار کمبود دارو و خون و تجهیزات درمانی شدند. اعتصاب سرار مناطق کردنشین را فرا گرفت و پیرانشهر، بوکان، کامیاران، دیواندره، پاوه، سنندج و مریوان هم شاهد صحنههای اعتراضات و درگیرهای خشونتبار خیابانی بودند.
در این هفته سپاه پاسداران چند بار با موشک و پهپاد، به محل استقرار احزاب کُرد در خاک اقلیم کردستان حمله کرد؛ رسانههای وابسته به حکومت هم با تولید حجم قابل توجهی از «اخبار جعلی» و «اعترافات اجباری» از جمله پیرامون نحوه کشته شدن کیان پیرفلک، کودک ایذهای و حضور افراد مسلح در اعتراضات کردستان بهتلاش برای ایجاد یک روایت متفاوت از اعتراضات دست زدند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل پنجشنبه با تصویب قطعنامهای با ایجاد کمیته ای حقیقتیاب بینالمللی درباره سرکوب خشونتبار معترضان ایرانی موافقت کرد.
در این بین فشار به بازداشت شدگان و خانوادههایشان نیز ادامه دارد. به گزارش مجامع حقوق بشری و رسانهها دستگیرشدگان شکنجه شده و مورد تجاوز جنسی قرار میگیرند و خانوادهای آنها تهدید به سکوت میشوند.
حکومت همچنین از اعدام به عنوان «ابزاری برای سرکوب سیاسی و آزادی معترضان مسالمت آمیز» استفاده میکند. یکشنبه یکی دیگر از معترضان بازداشتی به اتهام «فساد فی الارض» و «محاربه» به اعدام محکوم شد تا مجموع محکومان اعدامی حوادث اخیر به شش تن افزایش پیداکند.
از وضعیت تعدادی از بازداشتشدگان، از جمله توماج صالحی، رپر معترض، اخبار نگرانکنندهای بهگوش میرسد. سایهی اتهامات سنگینی مانند محاربه بر پروندهی او و برخی از متهمان دیگر سنگینی میکند.
گزارشهایی از دیدار اصلاحطلبان با رئیس قوه قضائیه و دبیر شورای امنیت ملی منتشر شد و خبرهای تأیید نشدهای از احتمال همکاری آنها با حکومت برای حل «بحران» بهگوش رسید. دیدار فاطمه هاشمی با مجتبی خامنهای تأیید شد اما خانواده خمینی دیدار با مقامات را تکذیب کردند.
با این وجود تظاهرات مردمی و اعتصابها کماکان ادامه دارد و تلاشهای خشونتآمیز حکومت برای سرکوب آنها تاکنون به سرانجام نرسیده است. بهنظر میرسد جمهوری اسلامی علیرغم تمام تلاشهایش موفق به انکار و نادیدهگرفتن معترضان نشده است و اگرچه بارها رسانههای رسمی و حکومتی از پایان اعتراضات و «شکست اغتشاشات و دشمن» خبر دادند اما تداوم حضور خیابانی معترضان، حکومت را بر آن داشته است که با سرکوب سنگین در کردستان ایران و حمله موشکی به اقلیم کردستان، شانس خود را برای انحراف خواستهها و افکار عمومی بیازماید.
بیانیهی جمعی از نواندیشان دینی داخل و خارج کشور
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…