«امروز در آمریکا قطارها و اتوبوس‌های عمومی بدون بلیط مردم را سوار می‌کردند! اما نه انقلاب شده و نه کسی وعده آب و برق مجانی داده بود! چرا کسی تعجب نمی‌کرد و چیزی نمی‌پرسید؟… دلیلش را از رادیو شنیدم؛ سالروز بزرگداشت زن آفریقایی‌تباری است که علیه تبعیضات نژادی در آمریکا، از واگذار کردن صندلی خود به مرد سفیدپوستی که تازه سوار اتوبوس شده بود، خودداری کرد!
«رزا پارکس»۶۸ سال پیش با این نافرمانی مدنی ، طلسم تبعیضی را شکست که سیاه پوستان را مجبور می‌کرد فقط از در عقب سوار شوند و در صورت ورود سفید پوستی از در جلو، صندلی خود را تقدیم او کنند. گرچه او بازداشت و جریمه شد، ولی جراتش جنبشی به راه انداخت که کشیش سیاه پوست جوانی (مارتین لوتر کینگ) راه پیمایی وتحریم گسترده علیه آن شبکه اتوبوسرانی را رهبری و مجبورشان کرد این تبعیض را بردارند.

۹ سال بعد این نافرمانی مدنی منجر به تصویب قانونی شد که قلم سرخ بر این تبعیضات کشید و امروز آن اتوبوس را در موزه «هنری فورد» نگهداری می‌کنند تا نسل‌های بعد چنین ننگی رااز یاد نبرند. «مارتین لوتر کینگ» و «رزا پارکس»، از «شب روانی» بودند که در ظلمات ظلم، راهی به صبح آزادی و عدالت اجتماعی گشودند، مارتین در ۳۵ سالگی پس از ۹ سال رهبری تظاهرات ترور شد ولی رزا زنده ماند و بنیادی را برای حقوق مردم در دیترویت تاسیس کرد و در سال ۱۹۹۶ رئیس جمهور وقت «بیل کلینتون» مدال آزادی به او تقدیم کرد.

مهم نیست که اولی قبل از صبح آزادی و دومی پس از آن رفتند، همه خواه ناخواه می‌رویم، خوش به حال کسانی که «ستاره شب» و ماه ظلمت زدگان می‌شوند. بی تردید صبح که شد، به خواب ماندگانی که شب روان را در مقصد می بینند سخت نادم می‌شوند که چرا همت و هنر نکردند.

این وجه تسمیه امروز بود، اما دیروز؛ ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۷ مردی از مهد آزادی به فرودگاه مهرآباد گام گذاشت که با تبدیل همه با هم به همه با من، ظلمت فراگیرتری از تبعیض را با نظریه «ولایت مطلقه فقیه» بر سرزمین ما گستراند که ۴۴ سال است امنیت، آزادی و حاکمیت ملت از وطن ما رخت بسته و تجربه قرون وسطای مسیحی را در قرن ۲۱ تکرار می‌کنیم.
تاریخ دائما تکرارمی‌شود و ملت‌ها در بوته سختی‌هاست که ساخته و سزاوار حاکمیت بر سرنوشت خود می‌شوند. این وعده الهی است که: « خدا سرنوشت (بد) هیچ ملتی را تغییر نمی‌دهد مگر آن‌که خود نفسانیاتشان را تغییر دهند (۲)، و نیزاز جهت مثبت: خداهرگز نعمتی را که بر مردمی ارزانی داشته تغییر نمی‌دهد، مگر آنکه خود تغییر کنند (۳). همبستگی شگفت آور ملت ایران در این چند ماهه و از خود گذشتگی جوانان دختر و پسر این ملت، انس و الفت و ایثاری آفریده که نشانه‌های آشکاری از «تغییر» در روحیات ملت و بشارت بخش آینده است.

جنبش «زن، زندگی، آزادى»، رزا پارکس‌ها و مارتین لوترکینگ‌های فراوانی تاکنون به ظهور رسانده است، صدها نفر به پیمان خویش وفا کرده و جانشان فدا کرده‌اند و ده‌ها هزار نفر زندانی و اسیر در انتظارند، انتظار یاری خدا و خلق او تا این شب تاریک و طولانی را به صبح برسانند.
بی تردید موعد آنان صبح است، آیا صبح نزدیک نیست؟ (۴).

—————

* تیتر برگرفته از ضرب‌المثلی است قدیمی میان اعراب باستان که به دلیل گرمای منطقه استوایی، برای سفر در صحاری داغ و سوزان باید بر خواب غلبه کرده و در تاریکی شب‌ سفر کنند. عِنْدَ الْصَبَاح یَحْمَدُ الْقُوْمُ الْسُّرَى.
۲- رعد۱۱-… إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۗ…
۳- انفال۵۳- ذَٰلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ یَکُ مُغَیِّرًا نِعْمَهً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۙ…
۴- سوره هود آیه ۸۱-… إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ ۚ أَلَیْسَ الصُّبْحُ بِقَرِیبٍ