زیتون- نازنین نامدار: بازداشت دو نفر از پژوهشگران دو تابعیتی که خبر آن به تازگی رسانه‌ای شده است در راستای پروژه‌ای صورت می‌گیرد که نهادهای امنیتی از آن به عنوان «پروژه نفوذ» یاد می‌کنند. کلیدواژه نفوذ را آیت‌الله خامنه‌ای بعد از دستیابی ایران و قدرت‌های جهانی به توافق اتمی مطرح کرد. رصد فعالیت قوه قضاییه و نهادهای امنیتی بیانگر آن است که برنامه‌ای هماهنگ جهت ایجاد ارعاب علیه روزنامه‌نگاران و پژوهشگران این بار به بهانه نفوذ شکل گرفته است و چندان بعید هم نیست این موج تازه٬ قربانیان دیگری هم در هفته‌ها و ماه‌های آتی داشته باشد.
پیروی از الگویی مشابه
هما هودفر استاد دانشگاه کونکوردیا در کانادا با تابعیت ایرانی- کانادیی و نازنین زاغری همکار بنیاد رویترز و دارای تابعیت ایرانی- بریتانیایی٬ از جمله آخرین کسانی هستند که با ادعای « پروژه نفوذ» در ایران بازداشت شده‌اند. به نظر می‌رسد که نهادهای امنیتی در ابتدا مایل به افشای هیچ خبری هم در ارتباط با بازداشت این افراد نبوده‌اند و در هر دو مورد بعد از گذشت مدتی نسبتا طولانی سرانجام این بازداشت‌ها را تایید کرده‌اند. خانم زاغری ۱۵ فروردین ماه در حالی که به همراه فرزند خردسال‌اش راهی بریتانیا بود در فرودگاه بازداشت شد و از آن زمان تاکنون در زندان کرمان نگهداری می‌شود. اطلاعات سپاه که مسوولیت بازداشت او را به عهده دارد تا روز چهارشنبه گذشته در این باره سکوت کرده بود اما سرانجام با انتشار بیانیه‌ای ضمن تایید این بازداشت مدعی شد که خانم زاغری «با عضویت در شرکت‌ها و موسسات بیگانه در طراحی و اجرای پروژه‌های رسانه‌ای و سایبری با موضوع براندازی نرم» شرکت داشته است. سپاه او را «یکی از سرشبکه‌های اصلی موسسات معاند» خوانده که «تحت هدایت و حمایت سرویس‌های رسانه‌ای و جاسوسی دولت‌های بیگانه» علیه ایران فعالیت می‌کنند. اتهام‌هایی آشنا که طی سالهای گذشته بسیاری دیگر از فعالان مدنی٬ روزنامه‌نگاران٬ محققان و پژوهشگران با آن مواجه شده‌اند.
اتهام مطرح شده علیه هماهودفر استاد دانشگاه مردم شناسی دانشگاه کونکوردیا در مونترال کانادا نیز مشابه اتهام نازنین زاغری است. خانواده وی گفته‌اند که او به «همکاری با یک دولت خارجی علیه جمهوری اسلامی ایران» است هر چند که این اتهام هنوز به طور رسمی اعلام نشده است. بازداشت هماهودفر روز ۱۷ خرداد در پی دریافت احضاریه‌ای از دادسرا انجام شد. او از اسفندماه گذشته تحت بازجویی و پیگیرد قضایی قرار داشته است و ماموران حفاطت اطلاعات سپاه پاسداران در ۱۹ اسفندماه یعنی دو روز قبل از بازگشت این استاد دانشگاه به کانادا٬ با حمله به خانه وی٬ همه «وسایل شخصی از جمله لپ‌تاپ، گذرنامه، مدارک شناسایی، کتاب ها، جزوه‌های پژوهشی و تلفن او را توقیف کردند.» خانواده هما هودفر در بیانیه‌ای گفته‌اند که وی « از اوایل اسفند ماه برای دیدار خانواده و پژوهش درباره حضور زنان در انتخابات مجلس ایران به این کشور سفر کرده بود.» بازداشت‌هایی از این دست یادآور اقدام‌های قبلی سپاه در سالهای پیش است و به ویژه از جهت اتهام‌ها بسیار شبیه به آن ادعاهایی است که علیه کیان تاجبخش٬ هاله اسفندیاری و رامین جهانبگلو در سال ۱۳۸۶ مطرح شده است. آنها گرچه زیر فشار بازداشت و بازجویی علیه خود اعتراف کردند اما بعد از رهایی از زندان گفتند که آن اتهام‌ها را قبول نداشته‌اند.
دولت در موضع انفعال
بازداشت هماهودفر و نازنین زاغری تنها بازداشت‌هایی نیست که در موج اخیر سرکوب‌ها صورت گرفته است. احسان مازندرانی٬آفرین‌چیت‌ساز٬ سامان صفرزایی و داوود اسدی نیز با همین اتهام در آبان ماه سال گذشته بازداشت شدند و دادگاه در نهایت احکام بسیار سنگینی را برای آنان در نظر گرفت. آفرین چیت‌ساز به ۱۰ سال زندان٬ مازندرانی به ۷ سال و داوود اسدی و سامان صفرزایی نیز با حکم ۵ سال حبس روبرو شده‌اند. سپاه پاسداران ۱۲ آبان ماه سال گذشته در اطلاعیه‌ای گفته بود «چند تن از اعضای شبکه نفوذی همکار با دولت‌های متخاصم غربی را که در فضای مجازی و مطبوعات کشور فعال بودند» بازداشت کرده است. حسن روحانی رییس‌جمهوری ایران در واکنش به این بازداشت‌ها بلافاصله به این اطلاعیه سپاه واکنش نشان داده و گفته بود « باید به طور واقعی و جدی با هر گونه نفوذ بیگانگان مبارزه کنیم و نباید عده ای با کلمه “نفوذ” بازی کنند.» با این حال بعد از این سخنان هیچ واکنش عملی از سوی دولت صورت نگرفته و محمدبافر نوبخت سخنگوی دولت نیز در آخرین کنفرانس مطبوعاتی خود در پاسخ به سوالی پیرامون اقدام‌های قوه مجریه درباره بازداشت روزنامه‌نگاران٬ تنها به گفتن این جمله بسنده کرد که:« این موضوع در حوزه کار دولت نیست و در حیطه قوه قضاییه است ولی امیدواریم هیچ یک از خبرنگارانی که کار ارزشمند خبرنگاری انجام می دهند در بند نبینیم.» موضعی که نشان می‌دهد دولت قصد دارد خود را از ماجرای بازداشت‌ها و به طور کلی پروژه نفوذ دور نگه‌دارد تا در معرض حمله مخالفانش قرار نگیرد. در این شرایط سپاه با پر و بال دادن به پروژه نفوذ که زیرشاخه‌های بسیاری نظیر برخورد با مدل‌ها٬ آتلیه‌های عکاسی و فعالان فضای مجازی دارد در صدد تداوم جو ترس و ارعاب است و بنا بر تجربه‌های گذشته باید انتظار داشت که با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده٬ چنین تحرکاتی از سوی سپاه نیز افزایش پیدا کند و قربانیان تازه‌ای به لیست متهمان پروژه نفوذ اضافه شوند.
