زیتون-آرش بهمنی: احتمالا تکراری‌ترین جمله برای آغاز مطلبی پیرامون علی مطهری، تاکید بر خاص بودن او در سپهر سیاسی ایران است. این عبارت تکرار شده اما روشن‌ترین توصیف برای کنش‌های نایب رئیس مجلس دهم است. او هفته پر اظهارنظری را پشت سر گذاشت: خواستار توضیح هیات منصوب آیت‌الله خمینی در جریان اعدام‌های ۶۷ شد، از قوه قضاییه به دلیل ادامه انتشار نشریه یالثارات انتقاد کرد، رابطه با آمریکا را حلال بسیاری از مشکلات بانکی توصیف کرد و در نهایت موافقت وزارت ارشاد با برگزار نشدن کنسرت در مشهد را مستمسک انتقاد از عملکرد دولت در حوزه فرهنگی کرد.

موضع‌گیری‌هایی که باعث شده روزنامه جوان، چنین مطهری را توصیف کند: «رفتارهای سینوسی او به قدری است که اگر کسی مواضع هشت سال پیش او را با مواضع اخیرش مقایسه کند، نمی‌تواند هیچ تناسبی میان آنها برقرار کند».

اعدام‌های ۶۷؛ توضیح دهید
حدود ده روز پیش وب‌سایت و کانال تلگرام آیت‌الله منتظری، فایل صوتی جلسه‌ای از قائم‌مقام وقت رهبری با برخی مسئولان قضایی منتشر کرد. در این دیدار آیت‌الله منتظری در ملاقات با مصطفی پورمحمدی، ابراهیم رئیسی، حسین‌علی نیری و مرتضی اشراقی از اعدام‌ زندانیان سیاسی در سال ۶۷ انتقاد و آن‌ را «جنایت» توصیف کرد.

دولت روحانی تنها هدف اظهارنظر مطهری پیرامون نشریه یالثارات نبود. نایب رئیس مجلس در گفت‌وگویی دیگر نیز به انتقاد از قوه‌ قضاییه در نحوه برخورد با این مساله پرداخت و عملکرد این قوه را «به مثابه حاکمیت دوگانه» توصیف کرد.

انتشار این فایل صوتی واکنش‌های مختلفی در داخل و خارج کشور برانگیخت. علی مطهری پس از انتشار این فایل صوتی، نوشت که این سخنان آیت‌الله منتظری «از روی دلسوزی و خیرخواهی برای انقلاب اسلامی» بوده. نایب رئیس مجلس اضافه کرد که پیرامون زاویه‌های مختلف این مساله ابهام وجود دارد، به همین دلیل: «خوب است آقایان رئیسی، نیری و پورمحمدی که در متن قضیه بوده اند توضیح بدهند و موضوع را برای مردم روشن کنند». او همچنین خواستار آن شده بود که در صورت «قصور در نحوه اجرای حکم»، عذرخواهی شود. او اما در نهایت نوشت:‌«انقلاب اسلامی ما در مقایسه با سایر انقلاب‌ها با مخالفان خود با رافت بیشتری برخورد کرده است و نباید چهره آن مخدوش جلوه داده شود».

فرهنگ و دولت روحانی
دولت روحانی بیش از هر حوزه دیگری، در حوزه فرهنگ مورد انتقاد است. بخشی از حامیان دولت معتقدند روحانی موفق نشده وعده‌های خود در این حوزه را عملی کند. اصول‌گرایان – و در راس آن‌ها، آیت‌الله خامنه‌ای – سیاست‌های فرهنگی دولت را نگران‌کننده توصیف کرده‌اند.

مطهری در سخنرانی در شهر زنجان، گفت که «موفقیت» دولت روحانی در حوزه فرهنگ «نسبی» است. به عقیده او «با وجود توهین‌آمیز بودن اقدام نشریه یالثارات، فلسفه برگزاری جشن حافظ با شاخصه‌های موجود در آن قابل درک نیست و باید آسیب‌شناسی شود».

اشاره مطهری به جشنی مستقل در سینمای ایران است. نحوه پوشش حاضران در این مراسم، انتقاد برخی اصول‌گرایان از جمله نشریه یالثارات را موجب شد. این نشریه در مطلبی این افراد را «دیوث» توصیف کرد. استناد یالثارات به برخی روایات دینی در این‌باره بود. گرچه اعلام شد که یالثارات پس از استفاده از این کلمه، توقیف شده اما انتشار این نشریه ادامه پیدا کرد.

مطهری گرچه منتقد عملکرد نشریه یالثارات است، در عین حال مخالفت خود با پوشش حاضران در جشن حافظ را نیز ابراز می‌کند. دیدگاه‌های مطهری پیرامون مساله حجاب، از جمله موارد افتراق میان او و بخشی از نیروهای سیاسی است. او در دولت احمدی‌نژاد نیز منتقد سیاست‌‌های دولت وقت در حوزه حجاب بود. از جمله مشهورترین کارهای او در مجلس، نمایش عکس‌هایی از زنان ایرانی با پوشش«ساپورت» بود.

روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، در مطلبی پیرامون مطهری و اشاره به نظرهای او درباره حجاب، نوشته بود: «پیش از انتخابات مجلس دهم حاضر به گفت‌وگو و مصاحبه درباره قانون حجاب نمی‌شود، مبادا پایگاه رای او نزد کسانی که شاید میانه چندانی با مواضع فرهنگی او ندارند، لطمه بخورد».

اما دولت روحانی تنها هدف اظهارنظر مطهری پیرامون نشریه یالثارات نبود. نایب رئیس مجلس در گفت‌وگویی دیگر نیز به انتقاد از قوه‌ قضاییه در نحوه برخورد با این مساله پرداخت و عملکرد این قوه را «به مثابه حاکمیت دوگانه» توصیف کرد.

بحث حاکمیت دوگانه در دوره اصلاحات مطرح شد. آیت‌الله خامنه‌ای در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد، از جمله حُسن‌های دولت وی را مطرح نشدن مسایلی چون «حاکمیت دوگانه» دانسته بود.

امتیاز نشریه یالثارات زمستان گذشته لغو شده بود. به گفته مطهری این نشریه پس از لغو امتیاز «شکایت و ادعای خسارت می کند. دادگاه نیز به همین دلیل به این نشریه اجازه نشر موقت می‌دهد». مساله‌ای که به عقیده مطهری از موارد برخورد دوگانه قوه‌قضاییه است: «چرا در موارد مشابه این کار را نکردند؟ مثلا زمانی که روزنامه «بهار» لغو امتیاز شد، چرا چنین تصمیمی از سوی قوه قضاییه گرفته نشد؟» مطهری اضافه کرد «مطمئن» است که «اگر مسئولان روزنامه “بهار” شکایت هم می‌کردند، قوه قضاییه ترتیب اثر نمی‌داد».

مطهری با اشاره به این‌که «امام جمعه‌ها حق دخالت در امور اجرایی را ندارند»، گفت: «معنی ندارد که فلان امام جمعه بگوید در شهر مشهد حرام است و در سایر شهرها حلال. مگر می‌شود؟

مطهری در اظهارنظر دیگری به شکلی صریح‌ خواهان رفع حصر از میرحسین موسوی٬ زهرا رهنورد و مهدی کروبی شد و استدلال کرد که  «محصوران درصورت خروج از حصر به اتحاد و آشتی ملی کمک می‌کنند.»
او در توضیح این دیدگاه گفت حوادث پس از انتخابات سال ۸۸ مرهون فضای احساسی آن دوران بود» و به فرض محال اگر محصورین قصد بازآفرینی آن را نیز داشته باشند، «قطعاً این بازگشت به آن دوران محقق نمی‌شود»؛ هرچند که محصوران هرگز چنین قصدی ندارند و بارها گفته‌اند از دولت حمایت می‌کنند و درصورتی که از حصر خارج شوند، به اتحاد و آشتی ملی کمک خواهند کرد. او همچنین ممنوع بودن انتشار مطابی درباره حصر یا انتقاد از قوه‌ قضاییه را از جمله مواردی دانست که دولت روحانی باید مقابل آن ایستادگی کند «چرا که وقتی می‌گوییم آزادی بیان باید این آزادی واقعی باشد». او همچنین به گزارش‌های نقض حقوق‌بشر در ایران اشاره کرد که «در برخی موارد از جمله دستگیری خبرنگاران و سایر اموری که می‌توان اصلاحاتی انجام داده و درست عمل شود».

حکومت فدرالی خراسان
لغو کنسرت‌ها دردولت روحانی از جمله مسایلی است که موجب انتقادها بسیاری شده است. اصول‌گرایان عموما مخالف برگزاری این کنسرت‌ها هستند. نارضایتی امام جمعه یا دستور دادستانی در شهرهای مختلف موجب لغو کنسرت‌هاست. در یکی از آخرین موارد از این دست،‌ احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد و نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی اعلام کرد که اجازه برگزاری کنسرت در این شهر را نخواهد داد. او گفته بود که اگر کسی کنسرت می‌خواهد، می‌تواند مشهد را ترک کند.

با وجود آن‌که برخی مقام‌های دولتی ابتدا به مخالفت با سخنان علمالهدی پرداختند، اما در نهایت علی جنتی، وزیر ارشاد، اعلام کرد که برای احترام به نظر علم‌الهدی، از برگزاری کنسرت در شهر مشهد صرف‌نظر می‌کند. گرچه اضافه کرده بود که این مساله تنها در مشهد است و در دیگر شهرهای خراسان رضوی کنسرت برگزار خواهد شد.

مطهری با اشاره به این‌که «امام جمعه‌ها حق دخالت در امور اجرایی را ندارند»، گفت: «معنی ندارد که فلان امام جمعه بگوید در شهر مشهد حرام است و در سایر شهرها حلال. مگر می‌شود؟ این به معنای حکومت فدرالی است.» نایب رئیس مجلس همچنین گفت که «دولت اگر بخواهد در مقابل این امور عقب‌نشینی کند، فایده ندارد و آن موقع چه فرقی است بین این دولت و دولت‌های قبلی.»

پس از سخنان علم‌الهدی و اظهارنظر وزیر ارشاد درباره عدم برگزاری کنسرت در مشهد، برخی ائمه جمعه دیگر نیز در سخن‌رانی‌های خود خواسته‌‌های مشابهی طرح کرده‌اند. امام جمعه سیرجان از درخواست‌های زیاد برای جلوگیری از برگزاری کنسرت در این شهر گفته و امام جمعه شیراز نیز از علی جنتی پرسید: «آقای وزیر اگر برگزاری کنسرت حلال است، چرا در مشهد برگزار نمی شود؟ اگر حرام است، پس برای همه مسلمانان مضر است و حرام».

مطهری اما زاویه دیگری نیز برای مخالفت دولت با این اقدام برشمرد: «در دراز مدت برخی استان‌ها ادعای خودمختاری خواهند کرد از این رو دولت باید در مقابل آن بایستد».

رابطه با آمریکا، حلال مشکلات بانکی
چند هفته پیش آیت‌الله خامنه‌ای در یک سخن‌رانی ضمن برشمردن عملکرد دولت آمریکا در جریان اجرای برجام، از مخالفت خود با مذاکره با آمریکا و ضرر داشتن گفت‌وگو با این کشور سخن گفته بود. چند هفته پس از آن علی مطهری سخنانی برخلاف اظهارنظر رهبر ایران را مطرح می‌کند. او با اشاره به «عده‌ای [که] رابطه با آمریکا را پایان انقلاب می‌دانند، گفت چنین تصوری «اشتباه است».

به عقیده نایب رئیس مجلس دهم «می‌توان با پایبندی بر اصول و ارزش‌های انقلاب با آمریکا هم رابطه داشت»، مساله‌ای که به عقیده مطهری اگر در حال حاضر وجود داشت «خیلی از مشکلات بانکی حل می‌شد». پیشنهاد مطهری نیز «استفاده بهینه از فرصت برجام و حضور اوباما به عنوان رئیس جمهور امریکا است، چرا که «معلوم نیست این فرصت یکبار دیگر تکرار شود».