دروغ گویی عملی زشت و تقبیح شده و یکی از رذائل اخلاقی است که هم عقل و هم شرع آن را مذموم می شمارند. دروغ گویی در احادیث پرشماری که از پیامبر گرامی اسلام و امامان بزرگوار شیعه روایت شده، گناهی کبیره به حساب آمده و برای شخص دروغگو نیز وعده ی عذاب الهی در دنیا و آخرت داده شده است. قرآن کریم در آیه ی ۷ سوره ی نور دروغگو را مستحق لعنت خداوند می داند.( وَ الْخامِسَهُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَیْهِ إِنْ کانَ مِنَ الْکاذِبینَ) فلاسفه ی اخلاق هم به انحاء و طرق مختلف دروغ گویی را مذمت کرده و آن را از رذائل اخلاقی به حساب آورده اند. از کودکی نیز به همه ی بچه ها یاد می دهند که تحت هیچ شرایطی دروغ نگویند و حتی دروغ گویی را در ردیف دشمنی با خداوند قرار می دهند. لذا جوامعی که در آن دروغگویی مخصوصا در میان نخبگان جامعه و در تریبون های رسمی، رایج بوده و دروغگویان از حاشیه ای امن برخوردار باشند، جوامعی بیمار هستند و قطعا زیستن در چنین محیط هایی، زیبنده ی ایرانیان با این پیشینه های فرهنگی و اعتقادی ذکر شده نیست.
یکی از تشکل های دانشگاه صنعتی امبیرکبیر در حال حاضر «انجمن اسلامی دانشجویان» نام دارد که به طور شدیدی علاقه دارد سال تاسیس خود را «۱۳۴۲» معرفی کند و این سال را در لوگو، تابلوها و همه ی تبلیغات به عنوان سال تاسیس خود به مخاطبین عرضه می دارد. صرف نظر از غیر قانونی بودن روش ابطال انجمن اسلامی قبلی و تاسیس انجمن اسلامی جدید، این نوشتار در پی آن است که صحت و سقم این مدعا را که به طور علنی و از راه های مختلف در محیط دانشگاه و خارج آن بیان می شود، بررسی کند و نشان دهد اتهامی که بخشی از فعالین دانشجویی مبنی بر «جعلی» بودن این تشکل به آن وارد می کنند، تا چه حد معتبر است.
انجمن اسلامی پلی تکنیک در سال ۱۳۴۱ تشکیل شده بود و از سال ۱۳۴۲ به بعد، فاقد تشکیلات خاصی بود اما در سال ۱۳۴۷ پس از چند جلسه عمومی، هیئت موسسی برای آن تشکیل می شود و پس از نوشتن اساسنامه، از سال ۱۳۴۸ انتخابات انجمن هر ساله در محل نمازخانه و سپس مسجد برگزار می شد.(عباس عبدی، جنبش دانشجویی پلی‌تکنیک تهران، نشر نی، ص ۱۵۴) پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴ و در سال اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، قرار بود انتخابات شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر در روز دوشنبه اول خرداد ۱۳۸۵ برگزار شود و بنا به آنچه «عرف دانشگاه» نامیده شده، انجمن اسلامی برای برگزاری انتخابات نیازی به گرفتن مجوز از دانشگاه نداشت و تنها باید برگزاری انتخابات را به دانشگاه اطلاع می داد، ولی هیئت نظارت بر تشکل های دانشگاه طی اطلاعیه ای اعلام کرد برگزاری انتخابات این تشکل مورد تایید هیئت نظارت نمی باشد و بدین ترتیب از برگزاری این انتخابات جلوگیری شد.[۱] به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در پی این تصمیم ، تجمعات مختلفی با حضور دانشجویان در اعتراض به این اقدام دانشگاه مقابل دفتر ریاست و در صحن دانشگاه برگزار شد.[۲] جمعی از فعالان دانشجویی پلی تکنیک نیز در بیانیه ای «در اعتراض به تعرض نهادهای غیردانشگاهی به فضای دانشگاه و تشکل های دانشجویی» اعلام می کنند که «انجمن اسلامی دانشجویان اعتبار و مشروعیت خود را از مدیریت و نهادهای دولتی نگرفته است که بخواهد با به رسمیت شناخته نشدن از سوی این افراد جلوی فعالیت هایش سدی ایجاد گردد. انجمن پلی تکنیک نهادی دانشجویی است و تمام اعتبار و هویت آن از سوی دانشجویان رقم زده می شود. به اعتقاد ما مدیریت دانشگاه بایستی از سوی دانشجویان و دانشگاهیان مورد تایید یا رد قرار گیرد و نه بالعکس.»[۳]
جو ناآرام دانشگاه در روزهای بعد نیز ادامه می یابد و دانشجویان به اعتراضات خود ادامه می دهند تا اینکه در روز چهارشنبه سوم خرداد، انجمن اسلامی پلی تکنیک به دانشگاه اعلام می کند که ناظر خود را به منظور نظارت بر کلیه مراحل انتخابات این تشکل معرفی کند و ضمنا آمادگی دارد که کلیه مراحل انتخابات را مجددا و با حضور ناظر دانشگاه برگزار نماید. انجمن اسلامی این مسئله را به معنای اتمام حجت با دانشگاه دانسته و همچنین اعلام می کند در صورت عدم معرفی ناظر از سوی دانشگاه، به هر صورت ممکن انتخابات را هفته آینده برگزار خواهد کرد.[۴]
پس از کش و قوس های فراوان، سرانجام هیئت نظارت دانشگاه ناظر خود بر انتخابات انجمن اسلامی را معرفی می کند[۵] و این انتخابات در روزهای دوشنبه و سه شنبه (هشتم و نهم خرداد) و بر اساس «لیست مورد تایید هیئت نظارت انجمن اسلامی» و با شرکت «۲۷۲۴» نفر از دانششجویان برگزار می شود[۶] اما هیئت نظارت بر تشکل های اسلامی دانشگاه با انتشار بیانیه ای، برگزاری و نتیجه انتخابات انجمن اسلامی مورخ ۸ و ۹ خرداد ماه ۸۵ را «فاقد مشروعیت» دانسته و آن را مورد تایید خود نمی داند.[۷] پس از انتشار این بیانیه، یکی از اعضای هیئت منصفه دانشگاه صنعتی امیرکبیر طی مصاحبه ای با خبرگزاری ایسنا نظر هیئت نظارت دانشگاه درباره انتخابات انجمن اسلامی را «فاقد مشروعیت قانونی» دانسته و گفته بود که: « در مورد انتخابات به موجب متن قوانین مصرح دانشگاه، وقتی انتخابات یک تشکل برگزار می‌شود، هیات منصفه موظف است در صورت گزارش تخلف یا شکایت از انتخابات، تشکیل جلسه دهد و تخلفات انتخابات را بررسی کرده و نتیجه را به هیات نظارت اعلام کند. هیات نظارت هم تا زمانی که این جلسه تشکیل نشود، نمی‌تواند راجع به انتخابات نظر نهایی دهد.» این عضو هیئت منصفه خاطرنشان کرده بود که: « به موجب قوانین شورای عالی انقلاب فرهنگی، اگر به فرض اینکه اثبات شد این انتخابات قانونی نبوده، انجمنی که در دانشگاه رسمیت دارد، همان انجمن سابق است. در قانون نیز آمده هیات نظارت باید در نامه‌ای برای برگزاری مجدد انتخابات مهلت قانونی دهد تا تشکل مجددا انتخاباتش را برگزار کند ولی تا زمان برگزاری مجدد انتخابات، اعضای شورای مرکزی به رسمیت شناخته می‌شوند.»[۸] اما سرانجام هیئت نظارت بر تشکل های اسلامی دانشگاه با انتشار بیانیه ای اعلام می کند که «از نیمه خرداد ماه سال جاری تشکل مزبور فاقد وجاهت قانونی بوده و هیچ فرد و یا جمعی قانوناً نمی‌تواند به نام انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی امیر کبیر فعالیت نماید.»[۹]
اما در همین ایام عده ی دیگری از دانشجویان به طور موازی به دنبال تشکیل تشکل دیگری به نام انجمن اسلامی دانشجویان بودند. روز سه شنبه دوم خرداد بنا به گفته ی یکی از اعضای شورای مرکزی طیف شیراز دفتر تحکیم وحدت، ۵۰۰ نفر از دانشجویان دانشگاه امیر کبیر با امضای طوماری خطاب به هیئت نظارت دانشگاه، خواستار «تاسیس انجمن اسلامی» در این دانشگاه می شوند.[۱۰] خبرگزاری فارس در ششم خرداد ماه در گزارشی با بیان اینکه «در حال حاضر مجموعه‌ای با نام انجمن اسلامی دانشجویان در دانشگاه امیرکبیر فعالیت دارد که به دلیل تخلفات فراوان در طی سه سال گذشته، همه ساله انتخابات آن غیر قانونی و به صورت مشروط پذیرفته شده است و این مجموعه در سال جاری نیز تاکنون در دو نوبت اقدام به ثبت نام کاندیدا جهت برگزاری انتخابات نموده است که به دلیل تخلفات آن مجموعه، هیئت نظارت در هر دو نوبت انتخابات آن را غیر قانونی اعلام کرده است»، از امضای طوماری با مشارکت «حدود ۶۰۰» نفر از دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر خطاب به هیئت نظارت بر تشکل‌های اسلامی این دانشگاه خبر می دهد که در آن خواستار «تشکیل انجمن اسلامی» در این دانشگاه شدند.[۱۱] مطابق گزارش خبرگزاری فارس در روز چهارشنبه دهم خرداد «انتخابات شورای مرکزی موقت انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر» در مسجد دانشگاه و با حضور «بیش از ۳۵۰ دانشجو» برگزار می شود. در این گزارش «تدوین اساسنامه انجمن اسلامی دانشجویان»، «سیر مراحل تایید این تشکل‌ دانشجویی توسط هیات نظارت بر تشکلهای دانشگاه» و «برگزاری انتخابات شورای مرکزی قانونی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیر کبیر» که همگی از وظایف معمول هیئت موسس یک تشکل دانشجویی است، به عنوان وظایف «شورای مرکزی موقت انجمن اسلامی دانشجویان» نام برده شده است. این گزارش تلویحا «هیئت مؤسس انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیر کبیر» را به عنوان برگزارکننده ی این انتخابات معرفی کرده است.[۱۲] یکی از اعضای همین شورای مرکزی موقت در مصاحبه ای با خبرگزاری فارس از جمع آوری حدود «۷۵۰» امضا برای «برگزاری مجمع عمومی انجمن اسلامی و تشکیل انجمن‌ اسلامی طبق اساسنامه و مرامنامه» خبر داد و اظهار داشت: «این درخواست به هیات نظارت دانشگاه داده شده و منتظر جواب هیات هستیم.» وی همچنین با «ابهام آمیز» دانستن شرکت حدود ۲۸۰۰ نفر در انتخابات انجمن اسلامی، دلیل کم بودن تعداد امضای جمع آوری شده برای تشکل متبوع خود را «عربده و چاقوکشی» اعضای انجمن اسلامی بیان می کند![۱۳] هیئت نظارت دانشگاه هم در «اواخر مرداد ماه» با درخواست «تشکیل انجمن اسلامی دانشجویان» موافقت می نماید.[۱۴]
نتیجه ی منطقی ماجراهایی که ذکر شد را می توان در چند بند زیر به اختصار بیان کرد:
۱- تشکلی به نام «انجمن اسلامی دانشجویان» تا خرداد ماه سال ۱۳۸۵ در دانشگاه پلی تکنیک مشغول به فعالیت بوده است.
۲- این تشکل بنا به دلایلی در اوایل تیر ماه همان سال از طرف دانشگاه غیرقانونی اعلام می شود.
۳- تشکل دیگری با همان نام «انجمن اسلامی دانشجویان» در تابستان همان سال «تاسیس» یا به قولی دیگر «تشکیل» می شود که تا امروز همچنان پابرجا است.
حال چطور می توان از این گزاره ها نتیجه گرفت که این تشکلی که به نام «انجمن اسلامی دانشجویان» در حال حاضر در دانشگاه صنعتی امیرکبیر مشغول فعالیت است، تاسیس سال ۱۳۴۲ است؟ همانطور که در بالا ذکر شد، درخواست تاسیس این تشکل با هیئت موسسی مشخص در سال ۱۳۸۵ به هیئت نظارت بر تشکل های اسلامی دانشگاه پلی تکنیک تحویل داده شده و هیئت نظارت هم با آن موافقت کرده است. پس سال تاسیس این تشکل حداکثر ۱۳۸۵ است نه ۱۳۴۲. اصلا معلوم نیست عدد ۱۳۴۲ از کجا آمده است و چطور یک هیئت موسس می تواند در سال ۱۳۸۵ تشکلی را در سال ۱۳۴۲ تشکیل دهد. در سال ۱۳۴۲ اصلا هیئت موسس و مجمع عمومی این تشکل وجود خارجی نداشته اند که تاریخ تاسیس آن را بتوان سال ۱۳۴۲ فرض کرد. اگر انجمن اسلامی فعلی صرف نظر از غیرقانونی بودن روش ابطال انجمن اسلامی قبلی و تشکیل خود، مدعی تاسیس شدن در سال ۱۳۴۲ است، یکبار ادوار خود از سال ۱۳۸۵ به قبل را دور یک دیگر جمع کند تا مشخص شود چند نفر از اعضای پیشین انجمن اسلامی، تشکل فعلی را ادامه دهنده ی راه خود می دانند.
هدف از این مقاله بررسی قانونی یا غیرقانونی بودن وقایع سال ۸۵ در انحلال یک انجمن اسلامی و تاسیس یک انجمن اسلامی دیگر یا چرایی این اتفاقات و یا عوامل و دست اندرکاران آن نیست. همه ی این موضوعات در جای خود از اهمیت بالایی برخوردارند و می توانند و می باید موضوع مقالات و گزارش های متعددی باشند. موضوع این نوشتار صرف نظر از غیر قانونی بودن روش ابطال انجمن اسلامی قبلی و تاسیس انجمن اسلامی جدید، اثبات دروغگویی و جعلی بودن عنوان تشکلی است که نام انجمن اسلامی دانشجویان را بر خود نهاده است.
برای مثال حزب «رستاخیز» را در نظر بگیرید. این حزب در سال ۱۳۵۳ با دستور محمدرضا پهلوی به عنوان تنها حزب فراگیر ایران تاسیس شد و توسط نظام سلطنتی در پائیز ۱۳۵۷ هم برچیده شد. حال فرض کنید چند نفر در سال ۱۳۹۵ دور هم جمع شوند و برای تشکیل یک حزب سیاسی در نظام جمهوری اسلامی اساسنامه ای بنویسند و کلیه مراحل قانونی اخذ مجوز فعالیت از مراجع ذی صلاح را نیز طی کنند و نام آن را هم رستاخیز بگذارند و پس از راه اندازی، سال تاسیس آن را ۱۳۵۳ عنوان کنند! آیا این اقدام مضحک و فریبکارانه نیست؟ به جز جعل و دروغگویی چه نامی می توان بر این کار نهاد؟
برای یافتن خط و ربط سیاسی موسسین انجمن اسلامی در سال ۸۵ و درک بهتر شرایط آن دوران، خوب است به یکی از وقایع خرداد ماه آن سال توجه ویژه شود. در روز یکشنبه ۷ خرداد ۱۳۸۵ و در بحبوحه ی فضای متشنج دانشگاه در آن روزها، مناظره ای میان نمایندگان بسیج دانشجویی و انجمن اسلامی برگزار می شود و «مهدی مشایخی» به نمایندگی از انجمن اسلامی و «محسن آزاد» به نمایندگی از بسیج دانشجویی در این مناظره شرکت می کنند.[۱۵] جدای از اینکه نماینده ی انجمن اسلامی خیلی از ایرادات بسیجیان و سایر نهاد ها را به صراحت پاسخ می دهد، این مناظره حاوی دو نکته ی مهم است. یکی از نکاتی که هنوز بسیار جای روشنگری و ابهام زدایی دارد، در سخنان یکی از دانشجویان بسیجی نهفته است؛ زمانی که در پاسخ به یکی از اعضای انجمن اسلامی که گفته بود:« بسیج بر طبق اساسنامه موظف است از بسیج کشور دستور بگیرد و آیین نامه اش زیر نظر سپاه است.»، پاسخ می دهد: «بسیج دانشجویی تشکلی است که طبق اساسنامه‌اش و مصوبه مجلس و قانون شورای عالی انقلاب فرهنگی زیر نظر سپاه است». محسن آزاد نماینده ی بسیج در این مناظره هم این گفته را تایید کرده و می گوید: «بسیج تحت نظر سپاه است و تکلیفش مشخص است. البته مسوولانش با توجه به رای اعضا مشخص می شوند.من هم اکنون عضویت در بسیج و هیچ کانون دیگری ندارم اما هدفم این است که بگویم در این دانشگاه تعدادی هستند که می گویند انجمن باید مواضعش را اعلام کند، اگرنه ما انجمن دیگری تشکیل می دهیم و اعلام می کنیم که آمادگی تشکیل انجمن دیگری را داریم.» مشایخی در ادامه ی مناظره حداقل سه بار بر وابستگی بسیج دانشجویی به سپاه تاکید می کند و به نظر نمی رسد که این نکته امری قابل کتمان بوده باشد. اما نکته ی مهم دیگر این مناظره، طرف بحث مهدی مشایخی یعنی محسن آزاد است. محسن آزاد علاوه بر اینکه نماینده ی بسیج دانشجویی در مناظره با نماینده ی انجمن اسلامی بود، عضو همان «شورای مرکزی موقت انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر» بود که عملا وظایف هیئت موسس انجمن اسلامی را بر عهده داشت و پیش از این با تفصیل بیشتر بدان پرداخته شد. هم در گزارش خبرگزاری فارس[۱۶] و هم در گزارش خبرگزاری ایسنا[۱۷] نام محسن آزاد در بین اسامی اعضای شواری مرکزی موقت دیده می شود. خلاصه اینکه در شورای مرکزی موقت (هیئت موسس) انجمن اسلامی در سال ۱۳۸۵ حداقل یک نماینده ی بسیج دانشجویی حضور داشته و این تشکل در چنین شرایطی و با چنین پیشینه ای تاسیس شده است.
علی ای حال معرفی سال ۱۳۴۲ به عنوان سال تاسیس تشکلی که در حال حاضر با نام انجمن اسلامی دانشجویان فعالیت می کند، نه با تحقیقات تاریخی تطابق دارد و نه با شواهد و قرائن و بررسی فکت های موجود؛ و تاسیس سال ۱۳۴۲ نامیدن این تشکل در لوگو، تابلوها و همه ی تبلیغات مصداق بارز دروغگویی و جعل است. ضمنا مطابق روایتی که از چگونگی تاسیس این تشکل در این نوشتار ارائه شد، مشروعیت قانونی این تشکل نیز محل تردید است که باید توسط مسئولین امر و دانشجویان آگاه و پایبند به قانون، مجددا مو به مو بررسی و در تصمیمات خلاف قانون قبلی تجدید نظر شود. به عنوان یک پیشنهاد و با توجه به اهمیت و قدمت انجمن اسلامی در دانشگاه، اگر امکان عضویت و کاندیداتوری برای همه دانشجویان فراهم شود، در این با صورت برگزاری انتخابات آزاد میزان رای و پایگاه هر نحله ای معلوم می گردد و مشخص خواهد شد انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه پلی تکنیک حق چه کسانی است.
خوش بود گر محک تجربه آید به میان تا سیه روی شود هر که در او غش باشد
نازپرورد تنعّم نبرد راه به دوست عاشقی شیوه رندان بلاکش باشد
علت این دروغگویی و جعل تاریخی تخیل، توهم، عدم اعتماد به نفس، مشروعیت زایی، جلب توجه یا هر چه باشد در اولویت نیست بلکه مقابله ی سریع و ریشه ای با آن مهم است. مسئولین دانشگاه و سایر نهاد های مرتبط با تشکل های دانشجویی و نیز همه ی دانشجویان اخلاق مدار و حقیقت طلب، اگر دنبال مبارزه با نهادینه شدن دروغگویی و عمل در چارچوب قانون و به دور از تبعیض هستند، باید با این پدیده ی زشت و عریان جعل تاریخی مقابله کرده و آن را از مسئولین نیز مطالبه کنند. و گرنه وقتی در دانشگاه که محل اجتماع فرهیختگان است، جعل و دروغ گویی و به سخره گرفتن قوانین امری عادی جلوه کند و دروغ پردازان و جاعلان و خاطیان از حاشیه امن برخوردار باشند، دیگر از جامعه چه انتظاری مبنی بر پایبندی به اخلاق و قانون و حساسیت نسبت به ارزش ها می توان داشت.
منابع:
[۱]: http://www.isna.ir/news/8503-00322/
[۲]: http://www.isna.ir/news/8503-00612/
[۳]: http://news.gooya.com/politics/archives/048227.php
[۴]: http://news.gooya.com/politics/archives/048292.php
[۵]: http://news.gooya.com/politics/archives/048475.php
[۶]: http://news.gooya.com/politics/archives/048651.php
[۷]: http://www.isna.ir/news/8503-06014/
[۸]: http://www.isna.ir/news/8503-12857
[۹]: http://www.isna.ir/news/8504-02126
[۱۰]: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8503020481
[۱۱]: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8503060571
[۱۲]: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8503100508
[۱۳]: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8503210610
[۱۴]: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8506210587
[۱۵]: http://www.isna.ir/news/8503-04551
[۱۶]: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8503100508
[۱۷]: http://www.isna.ir/news/8503-06766/