زیتون-سینا پاکزاد: فهرست نامزدهای مورد حمایت اصلاح طلبان در شرایطی رونمایی شد که انتظار این جریان برای تجدیدنظر شورای نگهبان در ردصلاحیت‌ها ثمره قابل توجهی نداشت. شاید به همین خاطر است که با نگاهی به این فهرست با دو پدیده تازه مواجه می‌شویم. این نخستین‌بار است که اصلاح طلبان به‌طور رسمی نام اصولگرایان را در فهرست انتخاباتی خود گنجانده‌اند.
سابقه حمایت اصلاح طلبان از چهره‌ای اصولگرا تنها در مجلس نهم ثبت شده است که در آن مقطع نه به شکل رسمی بلکه در قالب کمپین‌ها و حمایت‌های غیر رسمی از تک رای به علی مطهری نمود پیدا کرد. اکنون اما علی مطهری، کاظم جلالی و بهروز نعمتی به‌صورت رسمی مورد حمایت جریان اصلاحات قرار گرفته‌اند. گمان می رود حضور این نامزدها در ترکیب انتخاباتی اصلاح طلبان حاکی از پیروی این جریان از راهبرد عادی سازی و عقلانی ساختن فضای سیاسی کشور به‌منظور به عقب راندن تندروها باشد. این تاکتیک بخشی از پازل ذهنی اصلاح طلبان در راستای سازماندهی آرای سلبی با هدف رای نیاوردن مهره‌های افراطی جناح رقیب است. این در حالی است که علی صوفی، رئیس ستاد انتخابات تهران اصلاح طلبان در یادداشت روز شنبه خود در روزنامه «امید ایرانیان»، تاکید کرده بود: «تمام کاندیداهای منتخب اصلاح‌طلبان بارها مورد ارزشیابی و سنجش قرار گرفته‌اند و افراد این لیست تمام معیارهای مورد نظر و مورد تایید اصلاح‌طلبان را دارند. ضمن اینکه این افراد،هر کدام میثاق‌نامه اصلاح‌طلبان را امضا کرده‌اند و براساس این میثاق‌نامه، آنها متعهد و پایبند به مواردی شده‌اند که در چارچوب اصلاح‌طلبی جای دارد.»
سهم بالای ناشناخته ها
در عین حال، وجه تمایز دیگر این لیست با فهرست‌های انتخاباتی ادوار گذشته اصلاح طلبان، حضور پرشمار افراد گمنام و کمتر شناخته شده است. موضوعی که اگرچه حاصل ردصلاحیتهای گسترده بوده اما این امر نافی به دردسر افتادن هواداران اصلاحات برای تبلیغ و جا انداختن این فهرست نخواهد بود. به‌ویژه آنکه تجربه الهه راستگو با وجود وابستگی تشکیلاتی‌اش هنوز از ذهن اصلاح طلبان پاک نشده است. با این وجود، پیش از انتشار این فهرست حسن رسولی، عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح طلبان سعی کرده بود این نگرانی را تاحدی مرتفع کند. او به «رویداد۲۴» گفته بود: «اگرچه تعداد بالایی از نامزدهای انتخاباتی ردصلاحیت شدند ولی چهره‌های جوان و مستعدی در جریان اصلاح طلبی هستند که می‌توانند برای لیست انتخاباتی جایگزین شوند. البته در تعیین همین جایگزین‌ها تلاش شده تا ماجرایی مثل خانم راستگو در شورای شهر تهران تکرار نشود.»
آیا فهرست اصلاح طلبان نهایی شده است؟
لیست اصلاح طلبان قرار بود یکشنبه شب در خروجی رسانه ها قرار گیرد اما اختلاف میان محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح طلبان و حسین مرعشی عضو این شورا با حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار و از دیگر اعضای شورای عالی باعث به تعویق افتادن انتشار آن شد. گفته می شود که رویکرد شورای عالی برای ایجاد حداکثر همگرایی با حزب اعتدال و توسعه در تهیه لیست نهایی و همچنین اثرگذاری قابل توجه حزب کارگزاران در آن، اعتراض کمالی را فراهم آورده بود. جالب اینکه وی اندکی پس از انتشار این فهرست در سایت رسمی ائتلاف (پایگاه اطلاع رسانی گام دوم) در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» درباره لیست نهایی اظهار بی اطلاعی کرد و گفت: «بدیهی است آنچه در کارگروه مربوطه بررسی می‌شود، باید به تایید نهایی هیات رئیسه شورای عالی سیاست‌گذاری انتخاباتی اصلاح طلبان و خود شورا برسد و نوعی وفاق در مورد همه اشخاص حاضر در لیست صورت گیرد.»
دشواری شورای عالی برای تصمیم‌گیری درخصوص افراد از این جهت بود که با عدم امکان حضور چهره‌های مطرح، گزینه‌های پیش‌روی این شورا بیشتر افرادی هم‌سطح بودند که موجب طولانی‌تر شدن تصمیم‌گیری درباره مصادیق انتخاباتی این جریان شد. در همین راستا یازدهم بهمن ماه، روزنامه الکترونیکی «امید ایرانیان» وابسته به محمدرضا عارف طی گزارشی اختصاصی شاخص ها و معیارهای ارزیابی کاندیداها برای حضور در لیست انتخاباتی و برنامه جامع انتخاباتی اصلاح طلبان(برجا) را تشریح کرده بود.
بر اساس گزارش این روزنامه، در فرم ارزیابی کاندیداها مولفه‌هایی همچون تحصیلات، سوابق آموزشی، سوابق پژوهشی و علمی، سوابق اجرایی، حضور در احزاب، اتحادیه‌ها و ان‌جی‌او‌ها، حضور رسانه‌ای، آشنایی با زبان‌های خارجی، قابلیت رای‌آوری، حسن شهرت، روابط عمومی و ارتباطات، جوانگرایی، جنسیت، سابقه حضور در جبهه و ایثارگری، سخنوری، فن بیان و آراستگی در پیشینه اصلاح‌طلبی مورد نظر قرار گرفته است. حالا با نگاهی به جدولی که خبرگزاری ایلنا آن را منتشر کرده می توان میزان رعایت این شاخص ها در فهرست اصلاح طلبان را مورد ارزیابی قرار داد. در این زمینه، شاید بتوان عنوان «غیرحزبی‌ترین» فهرست انتخاباتی را برای آن انتخاب کرد چرا که شمار افرادی با وابستگی حزبی و تشکیلاتی در این لیست به عدد ۱۰ نیز نمی‌رسد.
