همه لیست اصلاح‌طلبان در تهران رای می‌آورد

زیتون- آیدا قجر: بعد از انتشار لیست ائتلاف اصلاح‌طلبان برای مجلس دهم حالا مهم‌ترین پرسش این است که‌ آیا آنها در فرصت محدود باقی مانده تا برگزاری انتخابات٬ موفق به بسیج عمومی برای رای به این لیست خواهند شد؟ وجود تعداد زیادی چهره‌های ناشناخته و گمنام و همچنین حضور برخی از چهره‌های منتسب به اصولگرایان باعث انتقادهایی نسبت به لیست اصلاح‌طلبان شده است. با این حال آنها امیدوارند که بدنه رای دهندگان تحول‌خواه را راضی کنند تا با چشم‌پوشی از این انتقادها به همه لیست رای دهند. برای ارزیابی این لیست و احتمال موفقیت آن با فاطمه حقیقت‌جو، نماینده مجلس ششم گفتگو کردیم. او شانس بالایی برای پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش رو قائل است و اعتقاد دارد که تمام کاندیداهای موجود در لیست ارایه شده توسط ائتلاف اصلاح‌طلبان برای تهران رای خواهند آورد.
متن کامل گفتگو را بخوانید:
خانم حقیقت‌جو٬ مدتی‌ است بحث‌هایی در مورد رای سلبی خصوصا از سوی اصلاح‌طلبان مطرح شده٬آیا شما با این استراتژی برای شرکت در انتخابات موافق هستید؟
رای سلبی بدون رای ایجابی اصلا کارآیی ندارد. چون اگر صرفا هدف رای ندادن به یک فرد مطرح باشد، از آن‌جایی که همان جناح به هر حال از حمایت یک میلیون نفر رای سازمان‌یافته برخوردار است رای خواهند آورد. رای سلبی در صورتی کارآمد است که آن را با رای ایجابی توام کنیم. یعنی بایستی به لیستی که اصلاح‌طلبان با تمام ضعف و قوت ارایه کرده‌اند رای داد تا رای سلبی معنا پیدا کند. اگر می‌خواهیم آقای جنتی که همواره مانع برگزاری انتخابات آزاد در ایران می‌شود در این انتخابات رای نیاورد و در عین‌حال هم به ایشان و هم به دیگران مخالفت مردم را نشان دهیم رای ندادن به آقای جنتی کفایت نمی‌کند. بلکه علاوه بر آن بایستی به دیگر افراد مثل آقای هاشمی‌رفسنجانی رای داد تا مخالفت را با توامان کردن رای سلبی و ایجابی نشان داد. از آن‌جایی که هدف گروه‌های سیاسی تحریم انتخابات نیست تنها این روش می‌تواند رای سلبی را معنادار کند.

به لیست اصلاح‌طلبان اشاره کردید. در میان این لیست چهره‌های اصول‌گرا نیز وجود دارد و از طرفی هرکدام به نوعی از نزدیکان یا اقوام اصلاح‌طلبان هستند. آیا اساسا چنین لیستی را اصلاح‌طلبی می‌دانید؟
لیستی که ارایه شده لیست ائتلاف میان معتدلان، بخشی از اصلاح‌طلبان و بخشی از طرفداران دولت است. بنابراین اگر در آن برخی افراد از جناح راست و محافظه‌کار دیده می‌شود تنها به این دلیل است که در سه سال گذشته آن‌ها از برنامه‌های دولت به ویژه تصویب برجام حمایت کرده‌اند. باید به یاد داشته باشیم که اساسا چهره‌های برجسته اصلاح‌طلبان رد صلاحیت شده‌اند و اصلاح‌طلبان صرفا بر اساس واقعیت‌های حداقلی٬ این لیست را تشکیل داده‌اند. واقعیت‌های حداقلی ممانعت از ورود تندروها به مجلس است تا مجلسی تشکیل شود که چوب لای چرخ دولت نگذارد. این هدف حداقلی با هدفی که مجلس ششم را تشکیل داد بسیار متفاوت است بنابراین از این زاویه بایستی به لیست اصلاح‌طلبان نگریست و با همین تحلیل به آن رای داد.

قرار بود فردی در لیست تهران قرار بگیرد اما شورای نگهبان با آقای عارف تماس گرفت که اگر نام این فرد وارد لیست شود، او رد صلاحیت خواهد شد.

در صورت تشکیل اقلیتی اصلاح‌طلب در مجلس، آن‌ها چه اقدامی را می‌توانند پیش ببرند که وقتی اکثریت را در اختیار داشتند، از پیشبرد آن ناتوان بودند؟
در واقع بناست فراکسیون معتدلان یعنی حامیان دولت تشکیل شود. کاری که این فراکسیون انجام خواهد داد کمک به برنامه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دولت روحانی است تا بدون دست‌انداز پیش برود. این به معنی انتقاد از دولت نیست اما حتما در آینده دولت لوایحی به مجلس ارایه خواهد کرد که ممکن است با اشکال روبه‌رو باشد و مجلس به شکل قانونی ناظر بر عمل‌کرد دولت و دستگاه‌های دیگر است. این مساله تضادی با موارد دیگر نخواهد داشت.

فکر می‌کنید چه تعدادی از لیست تهران ممکن است که بتوانند رای بیاورند؟
به نظر من همه آ‌ن‌ها رای خواهند آورد. هدف این است که حداد عادل رای نیاورد. برای همین بایستی کمک کرد که کل این ۳۰ نفر لیست تهران رای بیاورند.

با پیش‌بینی که از نتایج انتخابات دارید، فکر می‌کنید مجلس بعدی چه نسبتی با دولت آقای روحانی خواهد داشت؟‌
فکر می‌کنم مجلس آینده، مجلس معتدل‌تری خواهد بود بنابراین مجلس با همکاری دولت مشکلات اقتصادی مردم را کاهش خواهد داد.

یعنی باز هم محور اصلی روی مسایل اقتصادی خواهد بود؟
آزادی‌های سیاسی مساله بسیار مهمی است. ما در پنجمین سالگرد حصر هستیم، آزادی زندانیان سیاسی، رهبران جنبش سبز از جمله درخواست‌هایی است که اصلاح‌طلبان و فعالان جنبش سبز همواره دنبال کرده‌اند اما این‌ها با هم منافاتی ندارد، یعنی همچنان ما دنبال بسط جامعه مدنی، آزادی‌های سیاسی و همین‌طور آزادی انتخابات در ایران هستیم ولی در عین‌حال اقتصاد مردم نیز اهمیت بسزایی دارد. ما معتقدیم که مشکلات اقتصادی مردم زمانی رفع خواهد شد که این موارد نهادینه و فضای امنیتی از کشور برطرف شود، امکان نقد سالم وجود داشته باشد و مملکت از تمام ظرفیت نخبگان خود استفاده کند. برای استفاده از این ظرفیت بایستی عمل‌کرد غلط شورای نگهبان که انتخابات مردم را به شدت محدود کرده، حذف شود. مثالی می‌زنم: قرار بود فردی در لیست تهران قرار بگیرد اما شورای نگهبان با آقای عارف تماس گرفت که اگر نام این فرد وارد لیست شود، او رد صلاحیت خواهد شد. یعنی تا آن‌جا انتخابات را مهندسی کرده‌اند که اگر هم کسی از دست‌شان در رفته، به این شکل برای رد صلاحیت مورد تهدید قرار می‌گیرد. با توجه به این موارد توسعه سیاسی زیرپایه توسعه اقتصادی است. این دو با هم به جلو می‌روند.

در تهیه لیست اصلاح‌طلبان از واقعیت‌های حداقلی صحبت کردید و نمونه آن را ممانعت از ورود تندروها دانستید. همان‌طور که گفتید ائتلافی صورت گرفته و لیست آن منتشر شده. الان از مطالبات دیگر اصلاح‌طلبان صحبت کردید که به گفته شما همواره آن‌ را دنبال کرده‌اند. آیا می‌توان پیگیری این مطالبات را از لیست فعلی اصلاح‌طلبان متوقع بود؟
بله. مجلس باید پاسخ‌گو باشد و این لیست ارایه شده بایستی به دنبال این مطالبات باشند. آقای عارف در صورت انتخاب شدن به عنوان رییس ائتلاف اصلاح‌طلبان مسوول پیگیری این مطالبات است.

چند ماهی است که کنش‌هایی از طرف جامعه مدنی در خصوص حضور بیشتر زنان در مجلس پیگیری می‌شود. آیا زنانی که در این لیست هستند به دنبال مطالبات برابری‌خواهانه خواهند بود؟
بله. اساسا تمام هدف جامعه زنان این بوده که تعداد نمایندگان زن افزایش پیدا کند. تحقیقات نشان داده افزایش کمی نمایندگان زن با مطالبات زنان و بهبود سیاست‌های اجتماعی در راستای منافع آن‌ها ارتباط مستقیم داد. به اعتقاد من این زنان تلاش‌هایی را در جهت بهبود وضعیت زنان ایران خواهند داشت اما در عین‌حال لازم است تشکل‌های زنان که این کمپین‌ها را به راه انداخته‌اند پس از تشکیل مجلس ساکت ننشینند. بایستی ارتباط منظم و سیستماتیک خود را با نمایندگان مجلس به ویژه زنان نماینده حفظ کنند، مطالبات خود را در قالب طرح‌هایی ارایه دهند و خواستار پاسخ‌گویی نمایندگان مجلس و به ویژه زنان باشند. به نظر من حفظ چنین ارتباطی می‌تواند به کارآیی بیشتر نمایندگان زن در مجلس منجر شود.