زیتون– غیرمنتظره، دیرهنگام، ناتمام، با قلم‌خوردگی و شاید هم فرمایشی و به‌اکراه و از سر ریا؛ تا اینجای کار گویا نامه‌ی عذرخواهی سعید مرتضوی نتوانسته است دلی را به‌دست آورد. دادستان سابق تهران، حق یا ناحق، نه تنها دل‌های زیادی را شکسته، که امیدهای بسیاری را برباد داده، زندگی‌های فراوانی را از هم پاشیده و پدران و مادرانی را نیز داغدار کرده است.بی‌دلیل نیست که با گذشت دو هفته از اعتراف و عذرخواهی، هنوز هم بحث آن در رسانه‌ها زنده است و علی‌رغم سکوت یاران و یاورانش، موج واکنش‌های آسیب‌دیدگان و مخالفانِ او هنوز هم ادامه دارد.
هرچه هست، عذرخواهی مرتضوی، بی‌سابقه اگر نباشد، برای ما ایرانیان کم‌سابقه و لاجرم تاریخی است. وجدان عمومی جامعه‌ی ایران، با چنین عذرخواهی‌هایی روبرو نبوده است و اینک در مقابل یک عذرخواهی ناتمام و غیرمنتظره و در معرض اتهام قرار گرفته است و بر کسی معلوم نیست، که سرانجام مرتضوی را خواهد بخشید یا نه، حتی اگر نشانه‌های خوبی در این آغاز کار به چشم نیاید.
«زیتون» این موضوع را با جمعی از صاحب‌نظران،جامعه‌شناسان، روزنامه‌نگاران، فعالان سیاسی و مدنی و آسیب‌دیدگان کهریزک در میان گذاشته است و از آنها پرسیده است: «آیا عذرخواهی سعید مرتضوی می‌تواند وجدان جمعی ایرانیان را راضی کند؟» پاسخ‌ها را در ادامه بخوانید.
شرکت کنندگان:
۱. احمدی امویی، بهمن ۱۱. رئیسی، رضا ۲۱. قاضیان، حسین
۲. آقا زاده، محمد ۱۲. شجاعی، منصوره ۲۲. کاظمیان، مرتضی
۳. انصاری راد، رضا ۱۳. صدری، محمود ۲۳. محمد پور، داریوش
۴. بازرگان، عبدالعلی ۱۴. عبادی، شیرین ۲۴. معصومی، عبدالحمید
۵. بادامچی، میثم ۱۵. علیجانی، رضا ۲۵. ملکی، عمار
۶. بدیعی، مینو ۱۶. علیزاده، حسین ۲۶. مینا، بابک
۷. بشیرتاش، سعید ۱۷. علیزاده، مسعود ۲۷. نائب هاشم، حسن
۸. پراکند، مهناز ۱۸. فرشتیان، حسن ۲۸. واحدی، مجتبی
۹. توکلی، خالد ۱۹. فهیمی، پروین ۲۹. وحدت، فرزین
۱۰. رحمانی، تقی ۲۰. قاضی نوری، رضا ۳۰.
اینفوگراف پاسخ‌ها را در اینجا می‌توانید ببینید
پاسخ‌ها را به تفکیک اینجا می‌توانید ببینید
***
حسین قاضیان، جامعه شناس
گندزدایی قضایی با یک پوزش ممکن نیست!
برای این که عذرخواهی آقای مرتضوی نزد افکار عمومی پذیرفته شود به زمینه‌هایی چند نیاز است:اول این که جامعه از چنان وضعیت اخلاقی‌ای برخوردار باشد و افرادش آن‌چنان عزت نفسی داشته باشند که پوزش‌خواهی کار ساده‌ای نباشد. به عبارت دیگر٬ کار فرد آن قدر از نظر اخلاقی ناپسند باشد و پوزش‌خواهی چنان مقام ارجمندی داشته باشد که پوزش خواستن نشانه‌ی شهامت اخلاقی به حساب بیاید نه نشانه‌ی ضعف شخصی و چیزی در ردیف عجز و لابه. اگر جامعه‌ی کنونی ما در چنین وضعیت اخلاقی‌ای نباشد – که به نظر من نیست – این عذرخواهی هم به دل بسیاری از مردم نخواهد نشست.دوم این که …ادامه مطلب …
***
محمد آقازاده، روزنامه‌نگار
مرتضوی روابط درونی قدرت را نشانه رفته
وجدان جامعه اصلا درگیر این مسایل نیست ، تا از اقناع و عدم اقناع اش سخن بگوییم . حساسیت جامعه نسبت به یک موضوع تابع حدی معینی از گذر زمان است . اصلا در متن عذرخواهی مرتضوی اقناع افکار عمومی اصلا موضوعیت ندارد و روابط درونی قدرت را نشانه رفته است و می خواهد به آنها فرصت دهد تا با تساهل بیشتری نگاه کنند و از سوی دیگر می خواهد از دست این پرونده خلاص شود . می ماند گفتن این نکته..ادامه مطلب…
***
فرزین وحدت؛ استاد سابق علوم سیاسی دانشگاه هاروارد
مردم به حقوق شهروندی خود آگاه شده اند
یکی از مهم ترین جنبه های عذرخواهی سعید مرتضوی این است که نشان می‌دهد که بسیاری از مردم ایران خود را دارای حقوق شهروندی می دانند و آشکار و یا به طور ضمنی این حقوق را مطالبه می کنند و برای آن پافشاری می کنند. اگر چنین نبود هیچ گاه سعید مرتضوی حاضر نمی شد که از مواضع خود عقب نشینی کند و از مردم ایران عذر خواهی کند. هنگامی که از فشار افکار عمومی صحبت می شود، غالبا فراموش می گردد که در جوامعی که..ادامه مطلب …
***
حسین علیزاده، دیپلمات سابق
کهریزک پرونده ای ملی است
هرگاه و هرجای دنیا هنگامی که محاکمه ای در جریان است در واقع نه یک بلکه دو قضاوت و داوری در جریان است. یکی جریان دادرسی رسمی در درون دادگاه با حضور قاضی و متهم و وکیل مدافع و … و دیگری قضاوت افکار عمومی نسبت به روند آن دادگاه.این عیناً مشابه روند یک بازی فوتبال است که در میدان بازی قضاوتی به دست داور و در بیرون از زمین بازی قضاوتی توسط تماشاگران نسبت به داوری جریان دارد. به دلیل جریان داشتن این دو داوری (یکی در درون زمین و دیگر ی در بیرون زمین) است که بسیار اتفاق افتاده تماشاگران به روند داوری عادلانه و بی طرفی داور ….ادامه مطلب …
***
عبدالحمید معصومی تهرانی، مجتهد و مدرس حوزه
فرهنگ پوزش خواهی مرسوم نیست
به دلیل اینکه فرهنگ پوزش خواهی در میان مسئولین حکومتی در این کشور چه در رژیم گذشته چه الان مرسوم نبوده و بیش از اینکه برداشت تنبه فرد باشد نشان ضعف قلمداد می‌شود که صداقتی در آن نیست. شاید به همین دلیل است که طرفداران حکومت نیز به ایشان هجوم برده‌اند. متاسفانه در میان مردم ما پوزش خواهی در بسیاری مواقع نتیجه عکس می دهد و به همین خاطر ..ادامه مطلب …
***
محمود صدری، جامعه شناس
مرتضوی نشانگان قدرتِ بدون مسئولیت است
شانزده سال از روزی که نام سعید مرتضوی برای بار نخست بگوشم خورد می گذرد. زمان چندانی از ترور حجاریان در برابر شورای شهر نگذشته بود و رسوائی قتل های زنجیره ای در اذهان تازه بود، و حکم حکومتی بر علیه لایحه اصلاح قانون مطبوعات که در حکم قطع وتین مجلس ششم نیز بود، تازه صادر شده بود. در این اثنا آقای مرتضوی بعنوان قاضی مطبوعات، دستور توقیف فله ای نشریات اصلاح طلب را صادر نمود و در توجیه رفتار خود اعلام کرد که مطابق با فهمش از آن حکم حکومتی، و به استناد..ادامه مطلب…
***
شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل
نمی دانم این عذرخواهی به چه معناست
نه تنها افکار عمومی از عذرخواهی ایشان راضی نشد بلکه این عذرخواهی مانند نمکی بود که بر دل رنج دیدگان ریخته شد. آقای مرتضوی در زمانی که دادستان تهران بودند مرتکب تخلفات عدیده‌ای شدند. از جمله من می توانم به قتل موکل خودم خانم زهرا کاظمی، روزنامه نگار کانادایی ایرانی اشاره کنم. می توانم اشاره کنم به کسانی که در کهریزک، مظلومانه جان خودشان را در راه انتخابات آزادی که می خواستند از دست دادند.می توانم از خیل خبرنگارانی که به دست ایشان روانه زندان شدند نام ببرم. می توانم از …ادامه مطلب …
***
بهمن احمدی امویی- روزنامه‌نگار
اقدام خوب ولی ناکافی
واژه «بخشش» در فرهنگ عامه و مذهبی ایران٬ جایگاه ویژه‌ای دارد اما با این وجود، مطالعات تئوریک و دانشگاهی و متن ترجمه در این باره بسیار اندک است. «بخشش» در دنیای امروز یک موضوع اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی است. به ویژه زمانی که موضوع از جنبه فردی و شخصی به حوزه عمومی کشیده می شود ، بخش سیاسی و اجتماعی آن پررنگتر می شود.شاید به همین دلیل است که در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی از آن به عنوان یک ترم دانشگاهی یاد می کنند و برای آن سمینار و کنفرانس می گذارند. ادامه مطلب…
***
خالد توکلی، جامعه شناس
اعتراف راهی برای خلاصی از مخمصه یا رهایی از عذاب وجدان
ویژگی اصلی نامه‌ی پوزش‌خواهی مرتضوی، عدم انسجام و تناقض‌گویی‌های آشکاری است که از صدر تا ذیل نامه به چشم می‌خورد؛ گویی این نامه طی چند روز و در حال و هواهای مختلف یا از سوی افراد گوناگون به رشته‌ی تقریر درآمده است. آیا این تناقض‌گویی بازی زیرکانه و پیچیده‌ای است که مرتضوی به راه انداخته است تا بتواند خود را از مخمصه‌ی موجود و مجازات‌های احتمالی آن برهاند یا ناشی از اضطراب، سردرگمی، پریشانی و در بهترین حالت عذاب وجدان و پشیمانی از گذشته‌ی خود است؟در واقع، مرتضوی با این نامه، ...ادامه مطلب…
***
بابک مینا، پژوهشگر فلسفه
مرتضوی نماد دو دهه جنگ با آزادیخواهان است
روشن است که پاسخ منفی است. متاسفانه باید گفت عذرخواهی سعید مرتضوی از وقایع کهریزک عملی فرصت‌طلبانه و بی‌شرمانه است. عذرخواهی وقتی معنا دارد که فرد با قبول مسولیتش در عمل شرورانه‌ای که مرتکب شده است، بکوشد رفتاری در جهت خلاف گذشته انجام دهد. عذرخواهی واقعی نفی شر است و نفی شر در این مورد موضع‌گیری علیه شرایط و لوازمی است که چنین شری تولید می‌کند. بدیهی است که سعید مرتضوی از چنین موضع‌گیری بسیار دور است. نامه او تنها کوششی است برای...ادامه مطلب …
***
داریوش محمدپور، پژوهشگر و دکترای علوم سیاسی
چو دست، دستِ تو باشد درونِ کس مخراش
سخنان اعتذارآمیز سعید مرتضوی بعد از سال‌ها که از ماجرای کهریزک گذشته این سؤال را ایجاد می‌کند که اکنون که این همه ماجرا رفته است و آن هم عتاب و خطاب بابت پیگیری حقوق صاحبان دم و جا‌ن‌های از دست رفته‌ی مظلومان رفت، خاصیت این سخنان قاضی پرنفوذ پیشین ولایت چی‌ست؟ابتدای تأمل البته در این‌جاست که نقش سعید مرتضوی دقیقاً نه فقط در ماجرای کهریزک بلکه در ده‌ها بلکه صدها پرونده و حادثه‌ی پیش و پس از آن در سال‌های دور و نزدیک چه بود؟ کلید فهم تمام ماجراها در این است که…ادامه مطلب …
***
منصوره شجاعی، پژوهشگر، فعال حقوق زنان
عذرخواهی قدم اول است
یک فاجعه ای رخ داده به نام فاجعه کهریزک، فاجعه‌ای که خود مرتضوی در نامه خود از آن به عنوان «حادثه هولناک» یاد کرده است. هرچند این حادثه، نخستین فاجعه و قتل عام سیاسی در تاریخ ایران پس از انقلاب اسلامی نیست، چراکه پیش‌تر شاهد وقوع فجایعی نظیر اعدام‌های دهه شصت ، اعدام‌های دسته جمعی شهریور ۶۷ و نیز قتل‌های زنجیره‌ای بوده‌ایم اما ای کاش این حادثه، آخرین فاجعه خونبار سیاسی باشد. ادامه مطلب ....
***
مخاطبان نامه نگران خدعه جدید هستند
اصل عذرخواهی امری پسندیده است و هر انسان منصفی اگر احساس کند در برابر ستمی که به وی شده است، از او عذرخواهی می‌شود، این عذرخواهی را به فال نیک می‌گیرد، هرچند آن عذرخواهی جبران زخم‌های وی نباشد. اما اگر مخاطب احساس کند این عذرخواهی از روی صداقت و درستی نیست و بلکه هدف دیگری پشت آن پنهان است، همین عذرخواهی که می توانست مرهم زخم های آسیب دیدگان باشد نمک زخم هایشان خواهد شد.ادامه مطلب …
***
رضا رئیسی؛ نویسنده و کارگردان
مرتضوی و عذرخواهی موذیانه‌اش
فراموش نکنیم که پیش تر نه تنها مرتضوی زیر بار خلافکاری های خود نمی رفت، بلکه با گردنکشی و لبخندهای مذبوحانه از اعمال خود دفاع می کرد. حالا تحت چه فشاری قرار گرفته است و چگونه پذیرفته است تا یک تنه بار مسئولیت واقغه و جنایت در کهریزک را گردن نهد، داستانی است که گره اش بعد باز خواهد شد.اما متن نامه عذرخواهی هم جالب است. مدام مجیزگویی رهبری را می کند و تاکید بر ولایت پذیری خود و استفاده مکرر از واژه فتنه که خوش آیند سران دلواپس مملکت است و توجیه گر اعمال او مثلا در…ادامه مطلب …
***
رضا انصاری‌راد؛ روزنامه‌نگار و زندانی سیاسی سابق
اقتراحی از بن اشتباه
بگذارید اول به پاسخ این سوال برسیم بعد. اصلا مگر عذر خواهی از عموم بود تا وجدان عموم را راضی کند؟ عذرخواهیی که جای جایش و به قرینه حالیه حال و شرایط دادگاه حقیقت عذرخواهی را به روشنی بیان می کرد چه کاریست حمل بر معنای مجاز که مخاطبش از قربانیان کهریزک است با این وصف سوال شما از پایه اشتباه است و از از چیزی مقصودی را طلب می کنید و بعد طلبتان را برای صحت و سقم به اقتراح می گذارید که اصلا …ادامه مطلب…
***
عبدالعلی بازرگان، قرآن پژوه و نواندیش دینی
مردم منتظر توبه نصوح مرتضوی اند
اظهار شرمندگی و عذرخواهی دادستان سابق تهران قاضی سعید مرتضوی پس از هفت سال که از جنایت کهریزک می‌گذرد، ظاهرا تحولی بی‌سابقه در جمهوری اسلامی است که باید به حساب مقاومت ملت ایران بخصوص خانواده‌های شهیدان: روح الامینی، جوادی‌فر، کامرانی و سایرین گذاشت که پیگیری مستمرشان نظام سیاسی حاکم و سعید مرتضوی را مجبور به این اقدام کرد.
اما جلب رضایت افکار عمومی امری نسبی است؛ اگر حساب توده‌های عادی مردم را، که نه از عمق فاجعه خبردار بودند و نه حافظه تاریخی دارند جدا کنیم، آگاهان جامعه، با تجربیاتی که از بعضی دادگاه های نمایشی از جمله فاجعه حمله به کوی دانشگاه دارند، به این سادگی با اظهارات زبانی راضی نمی‌شوند و منتظر…ادامه مطلب …
***
پیامی برای سایر مرتضوی‌های دستگاه قضایی
اگر این متن پوزش طلبی را هر قاضی یا دادستان و یا هرمسئول گمنامی نوشته بود، شاید به شدت از سوی افکار عمومی مورد استقبال قرار می‌گرفت چرا که در یک متن کوتاه، چهار بار از قربانیان کهریزک عذرخواهی و پوزش طلبی به عمل آمده و تنها یک بار به صورت گذرا و آن هم برای دادن آدرس آمر اصلی،یعنی رهبری نظام، از تعبیر «فتنه» استفاده کرده است. هم چنین در این متن به قربانیان لقب «شهید» داده و از این وقایع به عنوان فاجعه یاد کرده است. پایان آن هم بسیار خوب تمام شده و آرزو شده که این حوادث، تجربه‌ای برای آینده باشد که دیگر تکرار نشود..ادامه مطلب …
***
مرتضوی سهم خود را در جنایت بپذیرد
هر چند که «عذرخواهی» عاملان و آمران جنایات بزرگ، اقدامی شایسته و پذیرفتنی در مراحل «جبران خسارت» و «تضمین عدم تکرار» از مراحل چهارگانه «دادگستری انتقالی» برای تخفیف حکم و التیام قربانیان و بازماندگان تلقی می‌شود و این اقدام سعید مرتضوی به صورت نوشتن نامه از «هیچ» بهتر است، اما با توجه به شخصیت سعید مرتضوی که به گواه افرادی که با او برخورد داشته‌اند، بسیار فریبکار است و محتوای نامه و مخاطبان آن، چندان هم از «هیچ» بیشتر نیست.ادامه مطلب…
***
مینو بدیعی، روزنامه نگار
عذرخواهی مرتضوی نشان از قدرت افکار عمومی دارد
عذرخواهی آقای مرتضوی بابت جنایاتی که مرتکب شده عذر بدتر از گناه است، آقای مرتضوی جنایاتی را مرتکب شده و لکه ننگ بر دامن او به همین سادگی پاک شدنی نیست.در مورد مرتضوی باید بگویم که پرونده سیاهی دارد و با یک عذرخواهی قاعدتاً نباید او را عفو کرد اولا گناه بسته شدن فله‌ای روزنامه‌های اصلاح طلب ایران در اردیبهشت سال ۷۹ تماماً برگردن اوست. او روزنامه نگاران سرشناس را به جرم آزادنویسی به پای میزمحاکمه کشاند. او قاتل اصلی زهرا کاظمی، خبرنگار عکاس ایرانی مقیم کانادا بود. مرتضوی در دوره دادستانی با سرکوب مردم در رویدادهای سال ۸۸ عملاً همانگونه که خود اشاره کرده جوانان بسیاری را ..ادامه مطلب …
***
مرتضی کاظمیان، روزنامه‌نگار و فعال ملی ـ مذهبی
صداقتی در عذرخواهی مرتضوی نیست
متکی بر شناخت عمومی اکثریت جامعه از کارنامه و پیشینه قاضی مرتضوی و نیز متکی بر واکنش خانواده شهدای جنبش سبز و زندانیان کهریزک، بعید است حتی از جمع اصول‌گرایان نیز کسی عذرخواهی مرتضوی را جدی بگیرد و صادقانه تلقی کند و مبتنی بر شهامت اخلاقی دادستان سابق پایتخت بداند.مرتضوی درحالی عذرخواهی کرده که در متن تایپ‌شده نامه‌اش، سه کلمه‌ی مهم درباره فاجعه وجود دارد: «هیچ نقشی نداشته‌ام». این سه کلمه‌ی تایپ شده، خط خورده؛ معلوم نیست چه کسی این جمله مهم را خط زده است، خود مرتضوی یا فرد دیگری. سه کلمه مهم یادشده، نشان می‌دهد که …ادامه مطلب…
***
سعید بشیرتاش، فعال سیاسی
هنوز آمران جنایت بر سر کار هستند
آیا عذرخواهى سعید مرتضوى توانسته افکار عمومى را راضى کند؟بگذارید قاطعانه جواب بدهم: به هیچ وجه.نخست آنکه هر عذرخواهى‌اى به معناى این نیست که از اجراى عدالت چشم پوشى شود. ضمن اینکه تنها زمانى می‌توان عذرخواهى را پذیرفت که دیگر کسانى که در جنایت دست داشته اند بر سر کار نباشند. مساله‌اى که در جمهورى اسلامى صدق نمى‌کند. به ویژه اینکه مرتضوى تنها یک مهره از دستگاهى بود که در جنایت کهریزک نقش بازى کرد و شگفت اینکه بقیه مهره‌هاى این جنایت بزرگ بر سر کارند و حتى در محاکمه سعید مرتضوى نقش اصلى را دارند و مساله بیشتر حالت تسویه حساب‌هاى داخلى باندهاى قدرت ..ادامه مطلب...
***
عمار ملکی، فعال سیاسی
بازی جدید
من فکر نمی کنم که عذرخواهی سعید مرتضوی افکار عمومی را قانع کرده باشد بلکه بیشتر افکار عمومی را مشکوک کرده است که این چه بازی جدیدی است و به اصطلاح چه کاسه ای زیر نیم کاسه این عذرخواهی است. عذرخواهی آن هم برای جنایات کهریزک نیازمند طی شدن یک پروسه مشخص است که مثلا رویه دادرسی عادلانه رعایت شده باشد و زمینه ها و عوامل و آمران آن اتفاق واکاوی شده باشد و پس از آن مرتضوی به عنوان یکی از عوامل آن جنایات، بعد از شهادت دادن درباره زمینه ها و دلایل و دیگر آمران آن حوادث بخواهد ...ادامه مطلب…
***
پروین فهیمی، مادر سهراب اعرابی
مردم این عذرخواهی را قبول نمی‌کنند
فکر می کنم مردم هم حتما به دنبال افشای باقی مسائل هستند٬ به خصوص خانواده های آسیب دیده… خانواده های شهدای کهریزک… باقی افراد آسیب دیده زندانی در کهریزک … پزشکی که در کهریزک مشغول به کار بوده و کشته شد و گفتند مسموم شده، آقای پوراندرجانی و یا رامین آقازاده قهرمانی که یکی دیگر از کشته شد‌ه‌های کهریزک است … و یا فرزندان ما که در خیابان ها کشته شدند،…. تمامی این مسائل هنوز روشن نشده که به دستور چه کسانی و به وسیله چه کسانی کشته شدند و حالا با محاکمه یک نفر و عذرخواهی یک نفر این مسائل را بخواهند تمامش کنند برای مردم قابل قبول نیست …ادامه مطلب…
***
مسعود علیزاده٬بازداشتی زندان کهریزک
فکر نمی‌کنم مرتضوی وجدانی داشته باشد
نامه مرتضوی من را به همان زمان روزهای فاجعه کهریزک برگرداند. به یاد دارم که همان موقع سعید مرتضوی در یکی از روزنامه‌ها گفته بود کسانی که به کهریزک آمده بودند یک‌سری اراذل و اوباش بودند که سلاح‌های سرد و گرم داشتند، همان موقع در دادگاه بودیم که بازپرس هم از ما پرسید که «شما تروریست هستید؟»، تنها به دلیل این که مرتضوی چنین موضوعی را پیش کشیده بود. حالا بعد از ۷ سال که مرتضوی همواره خود را از آن فاجعه تبرئه کرده بود، آمده و این حرف‌ها را می‌زند. ولی شما به یاد بیاورید آن بحث مننژیت را که...ادامه مطلب …
***
میثم بادامچی، تحلیل گر سیاسی
تضمینی نیست که جنایت تکرار نشود
آقای مرتضوی فردی بود که در زمان تصدی گری دادستانی تهران جوان بود و به دنبال قدرت که با بالا رفتن از پله های ترقی در قوه قضاییه به مقام دادستانی تهران رسید و در نهایت به عنوان متهم در وقایع بازداشتگاه کهریزک شناخته شد، اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که تا وقتی که آمران و مقامات امنیتی و قضایی که پشت سر آقای مرتضوی بودند عذرخواهی نکنند و رویکرد و رویه خود را تغییر ندهند این عذرخواهی آقای مرتضوی به تنهایی کافی نیست مخصوصاً که در حال حاضر...ادامه مطلب …
***
مجتبی واحدی، فعال سیاسی
کدام پوزش خواهی؟
در روزهای اخیر، بار دیگر اتاق فکر حاکمیت، زمین بازی اپوزیسیون را طراحی کرد تا دو موضوع مهم ، نوار آیت الله منتظری و رسوایی شهرداری تهران، به حاشیه رانده شود و الحق که طراحی دقیقی هم بود. گروهی از اصلاح طلبان به گونه‌ای سخن گفتند که انگار مرتضوی یک الگوست و سایر جنایتکاران نظام باید از او سرمشق بگیرند. حقیقت این است که من اصولاً نامه منتشره توسط مرتضوی را نه یک پوزش خواهی واقعی بلکه نامه‌ای از سر تکلیف و نوعی «بزرگواری نمایی» می دانم. او بیش از آنکه از کارهای خود شرمنده باشد و …ادامه مطلب…
***
مهناز پراکند، وکیل
مرتضوی می‌خواهد پرونده را ببندد
به نظر من البته که عذر خواهی مرتضوی نتونسته افکار عمومی را راضی کند. هر چند نفس عذر خواهی و جنایت خواندن اتفاقات کهریزک و مخصوصا شهید خواندن کشته شدگان قابل تامل است و تحلیل من این است که خواسته با عذر خواهی٬ حداقل ۳ خانواده شاکی را راضی کند تا پرونده بسته شود. من در جریان محاکمات دادگاه نظامی بودم که پدر محسن روح الامینی همیشه شاکی بود که حداقل یک عذرخواهی هم نمی‌کنند .از نظر جنبه عمومی جرم اگر دادستان پیگیر باشد پرونده…ادامه مطلب…
***
رضا قاضی نوری٬ فعال حقوق بشر
حامیان مرتضوی باید پاسخگو باشند
عذرخواهی مرتضوی گرچه ممکن است حاصل عوامل متعددی باشد ولی به احتمال قوی پیگیری‌های یک فرد بیشترین نقش را در اتفاق افتادن آن ایفا کرده است: عبدالحسین روح‌الامینی پدر محسن روح‌الامینی. عبدالحسین که از نزدیک‌ترین افراد به محسن رضایی است و روابطی هم با رهبری دارد در تمامی این سال‌ها به شدت پیگیر مجازات آمران کهریزک و در صدر آن‌های مرتضوی بوده است و احتمالا این عذرخواهی هم بخشی از تلاشی ریش‌سفیدانه افرادی در حاکمیت برای ساکت کردن وی به عنوان پدر یکی از شهدای کهریزک است. عذرخواهی مرتضوی در کل اتفاق مثبتی است. ..ادامه مطلب…
***
تقی رحمانی٬ تحلیل‌گر سیاسی و فعال ملی مذهبی
مرتضوی از رهبر عذرخواهی کرد نه از مردم
88 مقطعی از تاریخ ایران است که در آن اقشار وسیعی بدون سازماندهی تشکیلاتی درگیر جریانی بزرگ شدند و اتفاق تلخی که در کهریزک افتاد جامعه مدنی ایران را هدف قرار داده بود و از آن سو نیز این اتفاقی نبود که حکومت بخواهد زیر بار آن برود و آن را بپذیرد و در همان ابتدا نیز سعی در رفع و رجوع آن کرد.اما درباره معذرت خواهی مرتضوی اگر به کلمات نامه او دقت کنید٬ معذرت خواهی او در واقع از آقای خامنه ای است نه از جامعه و بنابراین…ادامه مطلب …
در حالی که بیش از دو سال از جنبش "زن، زندگی، آزادی"، جنبشی که جرقه…
بیانیه‌ی جمعی از نواندیشان دینی داخل و خارج کشور
رسانه‌های گوناگون و برخی "کارشناسان" در تحلیل سیاست‌های آینده ترامپ در قبال حاکمیت ولایی، به‌طور…
زیتون: جلد دوم کتاب خاطرات طاهر احمدزاده اخیرا از سوی انتشارات ناکجا در پاریس منتشر…