احمدی‌نژاد حالا احتمالا با ناباوری نگاهی به صحنه می‌اندازد و می‌بیند که به راحتی از کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده « نهی» شده است. بزرگترین متحد او در دوران ۸ ساله ریاست‌جمهوری‌اش یعنی آیت‌الله خامنهای پشت‌اش را خالی کرده و دیگر حاضر نیست روی او قمار کند. قمار ۸۸ ظاهرا به انداز‌ه‌ای برای رهبر جمهوری اسلامی گران تمام شده که تصور بازگشت احمدی‌نژاد هم برای وی غیرقابل قبول است. در همین چند ساعتی که از انتشار سخنرانی خامنهای درباره مخالفت‌اش با کاندیداتوری احمدی‌نژاد می‌گذرد طیفی از تحلیل‌ها هم عرضه شده که تقریبا همه در یک محور اشتراک دارند. اشتراک بر سر این که عمر سیاسی احمدی‌نژاد از نظر آیت‌الله خامنهای به پایان رسیده است و تمام سوداها و وسوسه‌هایی که احمدی‌نژادی‌ها برای بازگشت به قدرت داشتند حالا چیزی جز سراب نیست. عدم حضور احمدی‌نژاد در انتخابات سال آینده به معنای تغییری قابل توجه در میان بازیگران سیاسی ایران خواهد بود و اهمیتی فراتر از نقش شخص احمدی‌نژاد خواهد داشت.
ترس از دوقطبی
استدلال محوری آیت‌الله‌خامنه‌ای برای جلوگیری از حضور احمدی‌نژاد در انتخابات بر این مبنا است که حضور وی به ایجاد دوقطبی در فضای سیاسی ایران منجر می‌شود و این دو قطبی به زعم وی به صلاح احمدی‌نژاد و همچنین به صلاح نظام نخواهد بود. رهبرجمهوری اسلامی هنوز طعم تلخ انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی در اسفندماه سال گذشته را به یاد دارد که گرچه به واسطه ردصلاحیت‌های فله‌ای شورای نگهبان٬ فضای رقابت برای اصلاح‌طلبان بسیار تنگ بود اما ایجاد یک دو قطبی نه چندان حاد در روزهای پایانی مانده به انتخابات باعث شد که دو نفر از متحدان وی یعنی محمد یزدی و محمدتقی مصباح یزدی از ورود به خبرگان بازبمانند و در مجلس شورای اسلامی هم اتئلاف میانه‌روها و اصلاح‌طلبان تحت عنوان ائتلاف امید به پیروزی‌های قابل توجه برسند.
در تصویری بزرگ‌تر از فضای سیاسی ایران این نکته اما بیش‌تر جلب توجه می‌کند که آرایش انتخابات باید مطابق با سلیقه آیت‌الله خامنهای باشد
تجربه دو قطبی حاد انتخابات ۸۸ نیز که پیامدهای آن همچنان به قوت خود باقی است به اندازه کافی برای نگران کردن آیت‌الله خامنهای موثر بوده است. تداوم حصر رهبران جنبش سبز گویا‌ترین نشانه از این است که آن بحران هنوز به قوت خود باقی مانده و بنابراین رهبری دیگر تمایلی به یک چنین بازی پرریسکی ندارد.
شکاف میان خودی‌ها
آن طور که گزارش ها حکایت دارد دیدار احمدی‌نژاد و آیت‌الله خامنهای که هدف از آن کسب تکلیف برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری بوده، حدود یک ماه پیش انجام شده و از این منظر جالب توجه است که رهبری بعد از یک‌ماه تصمیم گرفته که موضع خود در این زمینه را علنی بگوید. شایعات درباره این دیدار و نهی احمدی‌نژاد از حضور در میدان انتخابات البته چند روزی جریان داشت ولی سخنان صریح آیت‌الله‌خامنه‌ای عملا آب پاکی را روی دست شخص احمدی‌نژاد و حامیان او ریخت. سخنان روز دوشنبه او که در حاشیه جلسه درس خارج از فقه بیان می‌شد در نوع خود بی‌سابقه بود. او هیچ‌گاه این‌طور علنی یک کاندیدا را از حضور در انتخابات نهی نکرده بود و معمولا کاندیداها تصمیم می‌گرفتند که نظر وی را در جلسات خصوصی بپرسند و موضوع همان‌جا فیصله پیدا می‌کرد. با این حال به نظر می‌رسد که آیت‌الله خامنهای احساس کرده است چنان‌چه نظرش را به صورت علنی بیان نکند امکان سرپیچی احمدی‌نژاد وجود دارد. اتفاقی که در دوران ریاست‌جمهوری‌اش نیز دستکم دوبار در مناسبات با رهبر جمهوری اسلامی افتاد. یک بار زمانی که احمدی‌نژاد خواهان انتصاب اسفندیار رحیم‌مشایی به سمت معاون‌اولی بود و یک بار هم در دعوا بر سر برکناری مصلحی از وزارت اطلاعات. در هر دو مورد زمانی که احمدی‌نژاد حاضر به پذیرش دستورات آیت‌الله خامنهای نشد کار به رویارویی علنی کشید و تنها در این شرایط بود که احمدی‌نژاد دست‌هایش را بالا برد. این بار هم به نظر می‌رسد که احمدی‌نژاد بعد از شنیدن جواب منفی از آیت‌الله خامنهای در پی آن بوده که هزینه این اقدام را به گردن رهبری بیاندازد و اتفاقا در این کار موفق هم شد. پیام امروز آیت‌الله خامنهای خواه ناخواه بخشی از حامیان وی را دچار تردید و سردرگمی خواهد کرد که اگر احمدی‌نژاد واقعا اینقدر مورد اعتماد بود چرا امروز حتی حق کاندیداتوری به وی داده نمی‌شود؟
بازی در زمین آقا
در تصویری بزرگ‌تر از فضای سیاسی ایران این نکته اما بیش‌تر جلب توجه می‌کند که آرایش انتخابات باید مطابق با سلیقه آیت‌الله خامنهای باشد. اگر تردیدی هم در این باره وجود داشت اظهارات اخیر وی دیگر این تردید را برطرف می‌کند. او در سال ۱۳۸۸ متهم اصلی در تغییر نتیجه رقابت به نفع احمدی‌نژاد بود و حالا هم می‌خواهد صحنه بازی را به شکل دیگری بچیند و دکور انتخابات را تغییر دهد. آن زمان «صلاح نظام» از نظر آیت‌الله خامنهای در این بود که احمدی‌نژاد به هر ترتیبی شده در قدرت بماند و امروز «صلاح نظام» در این است که او از اساس در این میدان نباشد.
در حالی که بیش از دو سال از جنبش "زن، زندگی، آزادی"، جنبشی که جرقه…
بیانیه‌ی جمعی از نواندیشان دینی داخل و خارج کشور
رسانه‌های گوناگون و برخی "کارشناسان" در تحلیل سیاست‌های آینده ترامپ در قبال حاکمیت ولایی، به‌طور…
زیتون: جلد دوم کتاب خاطرات طاهر احمدزاده اخیرا از سوی انتشارات ناکجا در پاریس منتشر…