چهره مجلس باز هم مردانه می‌ماند

زیتون- سارا مدنی: «تغییر چهره مردانه مجلس»؛ کمپینی بود که با رد صلاحیتهای گسترده کاندیداهای مجلس توسط شورای نگهبان به نتیجه دلخواه نرسید و مطالبه مهم دیگر یعنی سهم ۳۰ درصدی زنان از کرسی های مجلس ایران نیز  با وضعیت فعلی احتمالا برآورده نخواهد شد و زنان باید به همان سهم حداقلی دوره‌های قبل بسنده کنند.

رد صلاحیت بالغ بر ۶۰ درصدی زنان اصلاح طلب که همواره در خط مقدم مطالبه برای افزایش سهم مدنی و سیاسی زنان بودند به خوبی نشان داد حکومت جمهوری اسلامی هنوز حرکت سیاسی زنان را به رسمیت نمی‌شناسد.

حذف گسترده زنان اصلاح طلب از کارزار انتخابات دهمین دوره مجلس، نخستین کمیته کمپین تغییر چهره مردانه مجلس یعنی؛ «من کاندید می‌شوم» را به بن بست کشاند و دومین کمیته این کمپین؛ «۵۰ کرسی برای زنان» را هم به آرزویی برای این قشر تبدیل ساخت. رد صلاحیت چهره های شناخته شده جریان اصلاحات وضعیتی را رقم زد که به واسطه آن ائتلافی از چند چهره این جریان در کنار چند نماینده اصولگرا، برخی چهره های حامی دولت و البته تعدادی چهره ناشناس و کمترشناخته شده شکل بگیرد. اغلب این چهره های ناشناس یا کمتر شناخته شده ائتلاف اصلاح طلبان را زنانی تشکیل می‌دهند که تقریبا هیچ سابقه سیاسی مشخصی از آنها وجود ندارد. تنها سابقه برخی از آنها، نسبتهای خانوادگی‌شان است. برای مثال تنها اطلاعات موجود در خصوص فاطمه سادات حسینی، یکی از هشت کاندیدای ائتلاف اصلاح طلبان نسبت فرزندی وی با صفدرحسینی، فعال اصلاح طلب و مدیرعامل کنونی صندوق توسعه ملی ایران است. فاطمه ذوالقدر گزینه دیگری از این لیست ۳۰ نفره است که در سوابقش چیزی جز سابقه پدرش به عنوان نماینده چند دوره مجلس از شهرهای میناب و بندرعباس، به چشم نمی‌خورد. وضعیت سایر زنان ائتلاف اصلاح طلبان هم بهتر از این دو نیست. تنها اطلاعات موجود از سابقه فاطمه سعیدی به عضویتش در انجمن اسلامی فرهنگیان برمی‌گردد و  سابقه پروانه سلحشور به عضویت در مجمع دانش‌آموختگان ایران اسلامی، محدود می شود. طیبه سیاوشی هم جز کارمند وزارت امور خارجه ایران بودن، چیزی از سابقه اش موجود نیست.
سهیلا جلودارزاده و پروانه مافی تنها چهره های شاخصی هستند که در میان هشت کاندیدای زن ائتلاف اصطلاح طلبان حضور دارند. اولی عضو دفتر سیاسی حزب اسلامی کار و چهره ای نزدیک به جریان اصلاحات است که سابقه چند دوره حضور در مجلس را هم در کارنامه خود دارد و دیگری عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران.
پیش از این، اشرف بروجردی، عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب با اشاره به حجم رد صلاحیت زنان این جریان، گفته بود: «شاخصهایی را برای انتخاب آنهایی که ممکن است افرادی کارآمد و ناشناخته باشند اما مدعی اند جزء اصلاح طلبان هستند، تعیین کردیم لذا افراد شاخص ما در صحنه انتخابات حضور ندارند و تعداد نیروهای شناخته شده بسیار اندک است.»
اما سوال اینجاست که این افراد ناشناخته تا چه اندازه می‌توانند به رغم ادعای اصلاح طلبی، به این جریان وفادار بمانند؟ آیا امکان تکرار ماجرای الهه راستگو که با لیست اصلاح طلبان به چهارمین دوره شورای شهر تهران راه یافت و پس از آن با رای به قالیباف به عنوان شهردار تهران، مسیر خود را از اصلاح طلبان جدا کرد، برای چهره های ناشناخته ائتلاف جریان اصلاحات برای مجلس دهم وجود ندارد.

اتحاد برای حذف‌ زن‌ستیزها

کمیته سومی که در قالب کمپین تغییر چهره مردانه مجلس٬ اهداف زنان خواستار تغییر را دنبال می‌کند، کمیته “کارت قرمز به کاندیداهای زن ستیز” است. برنامه این کمیته بررسی عملکرد و مواضع کاندیداهای احتمالی مجلس است. احتمالا بررسی عملکرد چند تن از زنان لیست ائتلاف اصولگرایان تهران جزء اهداف این کمیته قرار داشته باشد. چهره هایی همچون؛ زهره طیب زاده، فاطمه آلیا، لاله افتخاری. زنانی که در مجلس نهم حامیان طرح هایی بودند که تحت عناوینی همچون؛ طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده، طرح عدم اختلاط زن و مرد در محیط کار، طرح صیانت از عفاف و حجاب، اهدافی مانند محدودیت حضور اشتغال زنان در جامعه را دنبال می‌کرد.

فاطمه آلیا که در جریان دفاع از ممنوعیت ورود زنان به استادیوم والیبال که وظیفه زنان را، بچه دار شدن و تربیت فرزند و شوهر داری دانسته بود، نه دیدن مسابقات والیبال، نمونه ای از زنانی است که با حمایت جریان نزدیک به حکومت جمهوری اسلامی، شانس بیشتری نسبت به چهره های ناشناخته اصلاح طلب تهران برای نشستن روی کرسی مجلس را دارد.
زهره طیب زاده نوری از دیگر اعضای جبهه پایداری که در لیست اصولگرایان تهران قرار گرفته نیز از چهره هایی است که نه تنها در مجلس نهم جزء طراحان سیاستهای زن ستیز بود که پیش از آن متهم به از بین بردن طرح ملی خشونت خانگی علیه زنان نیز بود. اشرف بروجردی، فعال اصلاح طلب و معاون اجتماعی وزارت کشور دولت اصلاحات در ایران عنوان کرده بود که؛ ” این پژوهش در سال ۱۳۸۵ در دولت آقای احمدی نژاد و زمان حضور زهره طبیب‌زاده نوری در مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و نماینده کنونی مجلس، به خمیر تبدیل شد.”

لاله افتخاری، زهره الهیان، فاطمه رهبر و مرضیه وحید دستجردی، از دیگر کاندیداهای زن ائتلاف اصولگرایان تهران هستند که سابقه عملکرد هر کدام، آنها را در مقابل رویکردهای زنان اصلاح طلب و همچنین کمپین نزدیک به جریان اصلاحات یعنی تغییر چهره مردانه مجلس قرار می‌دهد. مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت دولت محمود احمدی نژاد و نماینده دوره های چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی ایران، از جمله مطرح کنندگان طرح تفکیک جنسیتی در بیمارستانها بوده است. او همچنین با طرح پیوستن ایران به کنوانسیون امحای کلیه اشکال تبعیض علیه زنان مخالفت کرده بود.
به گفته اشرف بروجردی، عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب؛ «نگاهی که به حضور زنان اصلاح‌طلب در مجلس وجود دارد این است که آنها بسیار شجاعانه وارد عرصه‌های سیاست شدند و اعلام موضع می‌کنند در صورتی که تاکنون بانوان اصولگرا کمتر به بیان نظرات خود پرداخته‌اند، بلکه بعضا از سوی احزاب و گروه های خود مجری هستند و استقلال رای زنان اصلاح‌طلب سبب شده که خوف از حضور آنها پدید آید.»
حالا لیست ائتلاف اصلاح طلبان تهران نام تعدادی از زنان ناشناخته و کمتر شناخته شده ای را در خود جای داده که قرار است جمع کنندگان رای سلبی باشند در مقابل زنانی تندرو در ائتلاف مقابل.
چندی قبل، آیت الله هاشمی رفسنجانی که در ماههای اخیر توصیه های مکرری بر عدم هراس زنان از کاندید شدن در انتخابات میکرد ، گفته بود: « زنان به عنوان نیمی از جمعیت هر جامعه‌ای می‌توانند در هر انتخاباتی به نامزدهای خود رأی دهند و اینکه زنان نامزد در انتخابات، رأی کافی را نمی‌آورند، به جماعت آنان در جامعه بستگی دارد.»
اما حامیان افزایش مشارکت سیاسی زنان که پیش از این صحبت از پیشبرد گفتمان خود در جامعه ایران از طریق نمایندگان شناخته شده خود می‌کردند، حالا موجی تازه برای «رای سلبی» را دنبال می‌کنند تا به کف خواسته های خود یعنی جلوگیری از ورود تندروها به مجلس دهم برسند. آن هم در مجلسی که نه چهره مردانه اش در دوره بعد تغییر خواهد کرد و نه سهم زنان از آن به ۳۰ درصد خواهد رسید.