یک گام به پیش یا دو گام به پس

زیتون ـ نازنین نامدار: شایعه و یا به قولی خبر استعفای علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیش از یک هفته است که نقل خبرگزاری‌ها است. در آخرین اظهارنظرها صبح روز شنبه ۲۴ مهر حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور در واکنش به این خبر و همچنین احتمال جایگزینی وی به جای علی جنتی گفت:« من این مسئله را نه تأیید می‌کنم و نه تکذیب.» وی تاکید کرد که اگر استعفایی در کار باشد در هفته جاری به آن رسیدگی می‌شود چرا که رئیس‌جمهور به‌تازگی از سفر بازگشته است.

بحث بر سر احتمال این استعفا بعد از تایید خبر استعفای مدیر کل ارشاد قم به دنبال ماجراى مخالفت برخى از روحانیون این شهر با برگزارى کنسرت در شهرهاى قم و مشهد و پذیرش این استعفا از سوی وزیر ارشاد، شکل گرفت. بعد از آن نیز همسفر نشدن علی جنتی با رییس جمهوری در سفر اخیرش به تایلند در حالی که تا پیش از آن در لیست همراهان حسن روحانی در این سفر بود، به شایعه قوت بخشید. در نهایت نیز جلسه فوق العاده وی با معاونان وزارت ارشاد، که جنتی در این جلسه، از احتمال استعفای خود سخن گفت احتمال این استعفا را دوچندان کرد . هر چند در ادامه، نوش آبادی، سخنگوی این وزارتخانه شایعه استعفای علی جنتی را به شدت تکذیب کرد و از رسانه‌ها خواست از شایعه‌پراکنی بپرهیزند. اما با اظهار نظر اخیر آشنا دوباره بحث بر سر درستی این خبر بالا گرفت، به طوری که حالا گمانه‌‌‌زنی هایی هم برای جانشن احتمالی وی انجام شده و اسامی افرادی مانند حسام الدین آشنا، سید عباس صالحی و چند گزینه دیگر به عنوان سرپرست آینده وزارت ارشاد در مدت زمان باقیمانده دولت یازدهم شنیده می‌شود.
درباره دلایل این استعفای احتمالی و درستی و پذیرش یا عدم پذیرش آن از سوی رئیس جمهور نظرات بسیار متفاوت است.
پوست خربزه زیر پای دولت
گروهی آن را تلاش برای فشار آوردن به دولت و در واقع کشمکش‌هایی می‌دانند که همیشه پیش از انتخابات از سوی جناح‌های مخالف به دولت وقت وارد می‌شود. این تحلیل با نگاهی به جنجال کنسرت‌ها و استعفای مدیر کل ارشاد قم تا حدی قابل قبول است. کنار رفتن مدیر کل ارشاد قم و پذیرش سریع آن از سوی وزیر ارشاد می‌تواند به تلاش دولت برای به دست آوردن دل مخالفان و بالاخص حوزه علمیه در آستانه انتخابات تعبیر شود به طوری که با کمترین هزینه ممکن٬ بحرانی که در حال شکل‌گیری بود کنترل شود، اما ادامه این روند تا برکناری خود وزیر ارشاد دیگر به معنای عقب نشینی تا آخرین سنگرهای ممکن در برابر مخالفان است که دوستان را در بزنگاه انتخابات دلچرکین می‌کند.

علیرغم تلاش‌های وزیر ارشاد برای راضی نگاه داشتن دو طرف دعوا، با بالا رفتن حساسیت موضوع‌های مربوط به این وزارتخانه، وی در نهایت نتوانست نظر هیچکدام از دوستان قدیم و جدید خود را تامین کند

در همین رابطه، عبدالله رمضان زاده سخنگوی دولت اصلاحات در گفتگو با اصلاحات نیوز گفته است:« باتوجه به شرایط کنونی پذیرش استعفای وزیر ارشاد به معنای پذیرش فشارهایی است که به دولت وارد می‌شود٬ در حالی که مجموعه دولت باید در مقابل این فشارها ایستادگی و مقاومت کنند»
از نظر سخنگوی دولت اصلاحات٬ در شرایط کنونی شخصی همچون علی جنتی و با مواضع فرهنگی وی را نداریم که بتواند جایگزین وی در وزارت ارشاد شود و همچون وی در مقابل فشارها ایستادگی کند و هم بتواند مورد حمایت مجلس قراربگیرد و هم این که مورد حمایت دولت و حامیان دولت تدبیر باشد.
همچنین دکتر محمدجواد حق شناس معاون وزیر ارشاد دولت سیدمحمد خاتمی در اینستاگرام خود نوشته است که:« به نظر می‌رسد هرنوع جابجایى در دولت و پذیرش استعفاء وزیر ارشاد در صورت صحت، ضربه اى جدى به دولت تلقى شده و موجب تجرى فزون‌خواهان و افراط‌گرایان خواهد شد.»
بعضی ازفعالین اصلاح‌طلب مانند حجت الاسلام محمد علی آهنگران نیز موافقت احتمالی رئیس جمهور با این استعفا را پا گذاشتن روی پوست خربزه‌ای می‌داند که مخالفین دولت بر سر راه وی گذاشته اند و برکناری علی جنتی از سوی روحانی را تکرار همان اشتباهی قلمداد می‌کند که هاشمی رفسنجانی با پذیرش استعفای خاتمی مرتکب شد .
عمیق شدن اختلاف رئیس جمهور و وزیر
در مقابل٬ تحلیل منتقدان دولت اما آن است که این اتفاق نتیجه منطقی روند اختلاف میان رییس جمهور و وزیر ارشاد ‌است. اختلافی که به زعم آنان، علت آن تضاد مواضع وزیر و رییس جمهور بر سر موضوع کنسرت‌ها بوده است.
این تحلیل ریشه در انتقاد رئیس جمهور از وزیر ارشاد بعد از لغو یک کنسرت مجوزدار در مشهد در شهریور ماه سال جاری دارد. وزیر ارشاد در آن زمان در واکنش به سخنان احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد که مخالفت برگزاری کنسرت در این شهر بود، گفت که از آنجایی که اجرای کنسرت در مشهد مخالفانی از جمله آقای علم‌الهدی دارد ما به نظر ایشان احترام گذاشته و با اینکه کنسرت‌ها مشکل خاصی نداشت، از ادامه اجرای آنها صرفنظر کردیم. این اقدام جنتی مخالفت رئیس جمهور را به دنبال داشت وی اظهار کرد که وزیر باید تابع «قانون» باشد و «هیچ وزیری دربرابر هیچ فشاری» نباید «کوتاه بیاید یا عقب‌نشینی» کند.
حال باتوجه به شرایط موجود به نظر می‌رسد علیرغم تلاش‌های وزیر ارشاد برای راضی نگاه داشتن دو طرف دعوا، با بالا رفتن حساسیت موضوع‌های مربوط به این وزارتخانه، وی در نهایت نتوانست نظر هیچکدام از دوستان قدیم و جدید خود را تامین کند. به طوری که برخی منابع خبری ادعا می‌کنند روحانی قصد دارد با کنار گذاشتن وزیر ارشاد از سویی فشار اصول‌گرایان افراطی را کاهش دهد و از طرف دیگر اصلاح‌طلبان و هنرمندان منتقد جنتی را با هم با خود همراه کند.