نوبت به تهدید کارآفرینان رسید

زیتون-‌نازنین نامدار: درست بلافاصله بعد از به ثمر رسیدن توافق اتمی بود که پای یک پروژه امنیتی تازه به میان آمد و مانند همیشه اولین قربانیان آن را روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی تشکیل دادند. استراتژی تعیین شده این بود که نباید اجازه داد جامعه مدنی روابط خود با جامعه جهانی را بعد از سالها انزوا تقویت کند. چنین هدفی در شرایطی می‌توانست پیگیری شود که ارتباط با غرب به عنوان یک تهدید حیاتی در نظر گرفته شود و کارخانه دشمن‌سازی و ارعاب با سرعت بیشتری کار کند. همین اتفاق هم افتاد و پروژه « نفوذ» در فردای توافق اتمی کلید خورد.

ترس از تغییر

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در تئوری پردازی برای اجرای پروژه نفوذ نقش اصلی ایفا کرد. او در سخنرانی‌های متعددی نسبت به تلاش غرب برای نفوذ در ایران پس از توافق اتمی هشدار داد و حتی زمانی که این هشدارها با نارضایتی ضمنی حسن روحانی رییس‌جمهوری ایرن روبرو شد٬ او کوتاه نیامد و بر این موضوع تاکید جدی‌تر کرد. روحانی گفته بود که بعضی جناح‌ها از نفوذ استفاده جناحی می‌کنند اما آیت‌الله خامنه‌ای تعریف‌اش  از نفوذ را این عنوان کرد که «نفوذ جریانی یعنی شبکه‌سازی در داخل ملت به وسیله‌ پول و جاذبه‌های جنسی با هدف تغییر باورها، آرمان‌ها، نگاه‌ها و سبک زندگی.» حلقه بعدی از زنجیره امنیتی به سپاه سپرده شده بود که وظیفه اجرای پروژه را داشت. این نهاد در اولین گام سراغ در دسترس‌ترین افراد رفت و برخی از روزنامه‌نگاران از جمله احسان مازندارانی٬ سامان صفرزایی٬ داوود اسدی٬ عیسی سحرخیز و آفرین چیت ساز را بازداشت و روانه زندان کرد. همگی این افراد در نهایت بابت اتهام‌هایی که به واسطه پروژه نفوذ متوجه آنها شده بود با احکام سنگین روبرو شدند. مازندرانی در اول مهر ماه امسال زمانی که به دلیل عدم رسیدگی پزشکی دست به اعتصاب غذا زده بود با انتشار نامه‌ای خواهان تشکیل کمیته حقیقت یاب از سوی مجلس شورای اسلامی در خصوص بازداشت‌هایی شد که با ادعای «شبکه نفوذ » صورت گرفته است. او در نامه خود همچنین گفته بود که برخی با اسم رمز «نفوذ» اقدام به تسویه حساب سیاسی کردند و در نتیجه خواهان محاکمه این افراد شده بود.

کابوس سبک زندگی مدرن
فاز دوم پروژه نفوذ در برخورد با شبکه‌های مدلینگ اینترنتی کلید خورد و نهادهای امنیتی مدعی شدند که این فعالیت‌ها نیز توسط غرب هدایت می‌شود و بنابراین برخورد با آرایشگاه‌ها و آتلیه‌های عکاسی و افرادی که در صفحه‌های مجازی خود تبلیغ می‌کردند در دستور کار قرار گرفت. مرکز جرایم سازمان یافته سپاه نام این بخش از فعالیت‌های خود را « پروژه عنکبوت» گذاشت و از یکسال پیش تاکنون ده‌ها نفر از افراد تحت تعقیب قضایی قرار گرفته و بسیاری از صفحه‌های آنها در شبکه‌های مجازی نیز مسدود شده است. اتهام‌ آنها «ترویج فساد» و «استحاله سبک زندگی ایرانی» عنوان شده است و دو شبکه اجتماعی فیس‌بوک و اینستاگرام در کانون رصد سپاه برای انجام این پروژه‌ بوده است.

سخنان محمود علوی وزیر اطلاعات در مجلس شورای اسلامی به خوبی نشان می‌دهد که او از برجسته کردن پروژه نفوذ چندان دل خوشی ندارد

برخورد با این افراد در سطح ملی صورت گرفته و به طور مستمر خبرهایی از گوشه و کنار کشور درباره برخورد با شبکه‌های مدلنیک منتشر می‌شود. در آخرین مورد سپاه استان مرکزی در روز ۲۸ مهر ماه خبر داد که ۴ شبکه مدلنیگ را کشف کرده که به کارهایی چون «ترویج فرهنگ برهنگی و مدلینگ و عادی سازی بی‌حجابی، تلاش برای ترویج فرهنگ اباحه‌گری و ترویج روابط خارج از قواعد اخلاقی از طریق ساخت کلیپ و انتشار تصاویر مبتذل» اقدام کرده‌اند.

زهر چشم از خارجی‌ها
فاز سومی که طراحان پروژه نفوذ در نهادهای امنیتی تهیه کرده و در حال اجرای آن هستند متوجه طیفی از کارآفرینان نوین به ویژه در عرصه استارت‌اپ هاست. سیامک نمازی یکی از مهم‌ترین بازداشتی در این فاز از پروژه نفوذ است که به اتهام ارتباط با دولت متخاصم بازداشت شده است. رسانه‌های اصولگرا و نزدیک به سپاه او را متهم می‌کنند که در صدد نفوذ به «اکوسیستم کارآفرینی کشور» بوده است. فرهاد عبدصالح، کامران قادری، نزار زکا و علیرضا امیدوار هم به اتهام‌های مشابهی هر یک به ده سال حبس محکوم شده‌اند. برجسته کردن موضوع کارآفرینی نوین در پرونده این افراد از این جهت قابل توجه است که انتظار می‌رفت در فضای پسابرجام بر حجم تبادلات میان ایران و کمپانی‌های غربی در زمینه استارت‌اپ‌ها افزوده شود و این بازداشت‌ها به طور مشخصی باعث ترس و واهمه شرکت‌ها و افرادی خواهد شد که مایل به فعالیت در ایران هستند. در تازه‌ترین اتفاق مربوط به پروژه نفود٬ مستندی هم با نام «شب‌نامه» به کارگردانی سیدمهدی کرباسی تهیه شده است که ادعای اصلی آن نیز نفوذ یک شبکه پیچیده غربی در زمینه کارآفرینی است. قرار بود این مستند در دانشگاه شریف به نمایش دربیابد اما با اکران آن مخالفت شد و دانشگاه تهران به عنوان محل اجرا در نظر گرفته شد اما مسوولان دانشگاه تهران هم با اکران آن موافقت نکردند و سرانجام در حوزه هنری به نمایش درآمد. تبلیغات فراوانی برای این مستند در رسانه‌های اصولگرا انجام شده و به نظر می‌رسد که این فیلم نیز بخشی از تلاش‌ها برای مهم جلوه دادن پروژه جلوگیری از نفوذ است. تمام این تدارکات اما در حالی است که میان نهادهای امنیتی نیز برداشت و روایت یکسانی از پروژه نفوذ وجود ندارد. سخنان روز سه‌شنبه ( ۴ آبان ) محمود علوی وزیر اطلاعات در مجلس شورای اسلامی به خوبی نشان می‌دهد که او از برجسته کردن پروژه نفوذ چندان دل خوشی ندارد و به همین دلیل وی  سخنان خود «استفاده ابزاری از پروژه نفوذ» را «جفا» به آیت‌الله خامنه‌ای خواند. کنار هم قرار دادن تمام داده‌ها بیانگر آن است که پروژه نفوذ با چراغ آیت‌الله خامنه‌ای و توسط سپاه هدایت و اجرا می‌شود و مهم‌ترین نتیجه‌ آن ایجاد حس ترس مضاعف در میان فعالان مدنی و همچنین ایجاد حس یاس و ناامیدی در میان شرکت‌هایی است که به طور بالقوه مستعد حضور در ایران پس از برجام بودند.