زیتون- آلودگی هوای استان تهران در روزهای گذشته و شهر تهران در حدود یک هفته گذشته، یکی از سوژه‌هایی است که رسانه‌ها و کاربران شبکه‌‌های اجتماعی در روزهای اخیر بسیار به آن پرداخته‌اند.
میزان آلودگی هوای تهران در شش روز گذشته بیش از حد مجاز بود و در دو روز اخیر – یک‌شنبه و دوشنبه – غلظت ذرات معلق به دو برابر حد مجاز رسید. به همین دلیل مهدکودک‌ها و دبستان‌های ابتدایی تهران امروز و فردا تعطیل شد.

برخورد با خودروها و موتورسیکلت‌های آلاینده و خودروهای فاقد معاینه فنی، اجرای طرح ترافیک تا ساعت ۱۹ در تهران، مرخصی به مادران شاغل، توقف فعالیت معدن‌های تهران، لغو ورزش همگانی در پارک‌ها و مجموعه های ورزشی و استقرار تیمهای اورژانس در مناطق پر رفت و آمد تهران از جمله اقدام‌هایی است که کمیته اضطرار آلودگی هوای استان تهران برای کاهش آلودگی انجام داده است.

این اقدام‌ها اما به نظر نمی‌رسد که توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرده باشد. انتقاد از دولت، سازمان محیط زیست و شهرداری تهران از جمله مضمون‌های مشترکی است که در شبکه‌های اجتماعی به چشم می‌خورد.

کاربران نزدیک به اصول‌گرایان در توییتر با هشتگ #بروکناربذاربادبیاد به این مساله واکنش نشان دادند.

علی رجبی، روزنامه‌نگار، در توییتی نوشت: «اقای مدیر بی‌لیاقت و خانم مدیر بی‌کفایت… لطفا #بروکناربذاربادبیاد.» کاربر دیگری – که از روحانیون فعال در توییتر است – چنین نوشت: «برای کاهش آلودگی تهران فقط یه #ابتکار دارن! اونم اینکه به منتقدین میگن: #بروکناربذاربادبیاد.»

معصومه ابتکار، رییس سازمان حفاظت از محیط زیست، از جمله هدف‌های اصلی انتقادها در روزهای گذشته بود.

کاربری نوشت : «تنها کاری که در سازمان حفاظت از محیط‌زیست انجام نمیشه، حفاظت از محیط‌زیسته.»

حساب کاربری طنز «دکتر سلام» نیز با اشاره به موضوع گفت‌وگوهای رییس سازمان محیط زیست با رسانه‌های خارجی، نوشت: «با توجه به #آلودگی_هوا توقع میره خانم #ابتکار راجع به دلایل فراانگیزشی پیروزی #ترامپ از منظر شناخت شناسی، در جوامع مدرن، سخن برانند.»

البته نمایندگان تهران در مجلس نیز از انتقادها مصون نبودند: «یک نفر از نمایندگان تهران این دو روز درباره آلودگی هوا صحبت کردن؟ نه! این نماینده ها با رای مردم تهران می رن مجلس تا به سیاسی کاری شون برسن.»

یکی از کاربران توییتر اما درباره آلودگی هوا و مقایسه آن با دولت قبل چنین اظهارنظر کرد: «منصفانه اوضاع #آلودگی_هوا و تداومش در دولت قبل خیلی داغون بود. از دولت #روحانی متشکریم اما اقدامات‌شان تا الان کافی و حل‌کننده نهایی نبوده.»

تعطیلی دبستان‌ها و باز بودن دبیرستان‌ها از جمله مسایلی بود که موحب واکنش کاربران مشغول تحصیل در مقطع دبیرستان شد. آن‌ها نسبت به عدم تعطیلی مدارس خود با وجود آلودگی هوا اعتراض کردند.

از جمله هشتگ‌های پرکابرد دیگر در توییتر «#آلودگی_هوا» بود.

یکی از کاربران ساکن شهر تهران نوشت: «خواهرم و دختر سه ساله‌ش حال خوبی ندارند. احتمال داره کارشون به اورژانس بیمارستان برسه. پدر و مادرم نیز. #آلودگی_هوا.»

کاربر دیگری چنین توییت کرد: «خدایا ما از این «زجر جغرافیایی» برهان.»

کاربری نیز دلیل حل نشدن مشکل را چنین توصیف کرد: «بزرگترین مشکل #آلودگی_هوا، درآمدزا نبودن طرح‌های پیشگیریش برای دولت، شهرداری و نیروی‌انتظامیه؛ راه عوارض و جریمه داشت تا الان حل شده بود.»

در این شایعه‌ها نیز نقش پررنگی در شبکه‌های اجتماعی داشتند. از جمله دست به دست شدن خبری درباره گفت‌وگوی بی‌بی‌سی با یک استاد دانشگاه سوربن فرانسه که آلودگی هوا در تهران را مشابه آلودگی پس از انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل توصیف کرده و خواستار تخلیه شهر تهران شده بود. خبری که خیلی زود غیرواقعی بودن آن مشخص شد.

برخی از کاربران نیز عکس‌هایی از نقاط مختلف تهران ارسال می‌کردند که نشان‌دهنده میزان آلودگی هوا در مناطق خاص بود. عکس‌هایی که عموما حکایت از این داشت که شهروندان به درخواست استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی توجه زیادی نشان نداده‌اند. گرچه انتقاد از عدم توجه شهروندان به این پیشنهادمورد موافقت همه نبود: «نمیشه و نباید به تک سرنشین‌ها بخاطر آلودگی هوا گیر داد وقتی سیستم حمل و نقل عمومی انقدر اوضاعش وحشتناکه. لطفا یه کم واقع بین باشید گایز.»

انتقاد از رسانه‌ها به دلیل بی‌توجهی به معضل آلودگی هوا نیز از جمله مضمون‌هایی بود که تکرار شد.

کاربری با انتشار دو عکس از صفحه‌های نخست روزنامه شرق در دو مقطع مختلف زمانی نوشت: «در کثیف‌ترین روزهای سال جایی برای #آلودگی_هوا در صفحات روزنامه‌ها نیست یا آلودگی هم فقط در دوره احمدی‌نژاد آلودگی است؟»

کاربر دیگری نوشت : «دبیر سرویس اجتماعی یک روزنامه که باید در خط مقدم اعتراض به آلودگی هوا باشه داره به معترضان #ابتکار حمله میکنه! سیاسی بازی اینجوری نوبره.»

مانند همیشه نوشته‌های طنز بخش نه چندان کمی از واکنش کاربران توییتر بود. از جمله راه‌حل‌هایی برای بحران آلودگی هوا: «بهترین راه بهبود آلودگی هوا اینه که برج میلاد رو خراب کنن. خداشاهده هیچکی نمیفهمه هوا آلوده اس دیگه» و کاربر دیگری نوشت: «آلودگی هوا مال ما معمولی هاست. چون فرزندان مسئولین که همه در آمریکا و انگلیس مشغول تحصیلن و باقی خودی ها هم پیاده تو راه کربلا هستند».

از انتقاد از مسئولان دولتی تا شوخی با وضعیت رخ داده، انتقاد از شهروندان تا اشاره به مشکلات دولت قبل، بی‌توجهی برخی رسانه‌ها تا توصیه‌های پزشکی برای گذراندن این وضعیت و در نهایت اطلاع‌رسانی درباره آن در شبکه‌های اجتماعی بحث درباره آلودگی هوا همچنان ادامه دارد.