اتهام‌هـــای زنجیـــــــره‌ای

زیتون-آرش بهمنی: تنها چند روز کافی بود تا علی‌اکبر ناطق‌نوری به نامه فاضل لاریجانی خطاب به دادستان تهران و درخواست رسیدگی به اموال خود، پاسخ دهد. رییس بازرسی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای در سخن‌رانی خود در همایش مبارزه با فساد گفت هرکس مدرکی از فساد او یا فرزندان و بستگانش دارد٬ منتشر کند. ناطق‌نوری پس از پایان سخن‌رانی خود و در جمع خبرنگاران نیز گفت «صراحت لهجه» و مسئولیت‌اش به عنوان رییس بازرسی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای موجب این واکنش‌ها می‌شود، چرا که «منافع بعضی افراد در پی بررسی‌هایی که صورت می‌گیرد به مخاطره می‌افتد و در نهایت، آن‌ها احساس خطر و ابراز گلایه می‌کنند».

دو روز پیش فاضل لاریجانی در نامه‌ای خطاب به دادستان تهران خواستار آن شده بود که علاوه بر اموال او «هم‌زمان دارایی‌های نزدیکان آقای محمود احمدی‌نژاد و دارایی‌های حاج علی‌اکبر ناطق‌نوری و نزدیکانشان و سایر مسئولان نظام که ممکن است شبهه‌ای در دارایی‌شان وجود داشته باشد» هم بررسی و نتیجه به شکل عمومی اعلام شود.

از خصوصی‌سازی‌ها تا گلایه بابت بازرسی
علی‌اکبر ناطق‌نوری در سخن‌رانی خود در اتاق بازرگانی تهران، بحث‌های مختلفی درباره فساد اقتصادی مطرح کرد. او از جمله به انتقاد از «واگذاری بنگاه‌ها به تامین اجتماعی ، بنیاد مستضعفان و ستاد فرمان امام» پرداخت و گفت این کار «خصوصی‌سازی نیست» و زیان بیشتری هم برای کشور دارد: «اگر مدیریت شرکت‌ها با دولت باشد یک دیوان محاسبات و یک سایه نظارتی بر آن‌ها وجود دارد، اما در حالت خصولتی امکانی برای نظارت وجود ندارد».

رییس اسبق مجلس در بخشی از سخن‌رانی خود چنین درباره دولت‌های روی کار آمده در جمهوری اسلامی سخن گفت: «همه دولت‌های بعد از انقلاب در مسایل اقتصادی کشور چپ بوده‌اند چرا که سعی می‌کنند خود را از نگاه حکومت شاهنشاهی دور کنند. اگر هم رییس دولت نگاه چپ نداشت، اما عمده کارگزاران دولت‌ها محدودنگر بودند. در ابتدای انقلاب عده محدودی وجود داشتند که مخالف نگاه‌های چپ‌گرایانه بودند».

رییس بازرسی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخن‌رانی خود با اشاره به سقوط ایران در رتبه‌بندی جهانی شفافیت اقتصادی، به انتقاد از این مساله پرداخت.

ناطق‌نوری سال ۸۸ و پس از سخنان محمود احمدی‌نژاد، چند سالی سکوت کرد. سکوتی که از سوی نیروهای مختلف اصول‌گرا «قهر سیاسی» توصیف شد

با این حال پاسخ‌های رییس اسبق مجلس به نامه اخیر فاضل لاریجانی، مورد توجه‌‌ترین بخش سخن‌رانی او بود. ناطق‌نوری در این مراسم گفت: «من دو پسر دارم و به آنها گفته‌ام که نه در سازمان‌های دولتی کار کنند و نه فعالیت تجاری داشته باشند». او با اشاره به این‌که «هفته‌ای دو گزارش به حراست رهبری ارسال می‌شود مبنی بر این که از اسم من استفاده شده است»، گفت: «این که عده‌ای فقط حرف می‌زنند که فلانی یا فرزندانش از فلان رانت استفاده کرده‌اند و مدرکی ارائه نمی کنند، خود نشان‌دهنده عمق فساد در جامعه است».

در واکنش دیگری به نامه فاضل لاریجانی،‌ غلا‌م‌حسین محسنی‌اژه‌ای، سخن‌گوی قوه قضاییه، گفته بود که این نامه برای دادستان «تکلیف‌آور» نیست. گرچه او اضافه کرده بود: «درباره اینکه آقای احمدی‌نژاد مطالبی را در مجلس با «بگم بگم» بیان کرد و نواری را آقای مرتضوی در محل کارش مخفیانه ضبط کرده بود این که فاضل لاریجانی بگوید این مطلب دنبال شود به حق است».

ناطق‌نوری و فساد
این البته نخستین بار نیست که ناطق‌نوری به فساد اقتصادی متهم می‌شود. نخستین بار این محمود احمدی‌نژاد بود که در جریان مناظره‌ انتخاباتی سال ۸۸ با میرحسین موسوی در صدا و سیما، فرزندان ناطق نوری را به فساد متهم کرده و گفته بود: «پسر آقای ناطق نوری چگونه میلیاردر شده و خود او چگونه زندگی می‌کند».

ناطق‌نوری سال ۸۸ و پس از سخنان محمود احمدی‌نژاد، چند سالی سکوت کرد. سکوتی که از سوی نیروهای مختلف اصول‌گرا «قهر سیاسی» توصیف شد. گفته می‌شود ناطق‌نوری از اصول‌گرایان انتظار داشت که مقابل سخنان احمدی‌نژاد از او حمایت کنند، اتفاقی که رخ نداد و موجب فاصله گرفتن او از این گروه شد.

آن زمان تنها آیت‌الله خامنه‌ای در نخستین نمازجمعه پس از انتخابات با اشاره به سخنان احمدی‌نژاد گفته بود:«البته کسی خود این آقایان را به فساد مالی متهم نکرد، اما هر کس هر ادعایی در مورد بستگان آن‌ها نیز دارد نباید قبل از اثبات در مراجع و مجاری قانونی در رسانه‌ها بیان کند، چرا که این‌گونه اقدامات در جامعه و به ویژه در اذهان جوانان، تلقی نادرست ایجاد می‌کند…. آقای ناطق‌نوری نیز جزو شخصیت‌های خدوم انقلاب بوده و در دلبستگی آقای ناطق به نظام و انقلاب هیچ شکی وجود ندارد».

این بار اما این فاضل لاریجانی بود که پیرامون مسایل مالی مربوط به ناطق‌نوری ابراز تردید کرد و خواستار بررسی آن‌ها شد. نکته جالب توجه شاید آن باشد که فاضل لاریجانی نیز در نامه خود از محمود احمدی‌نژاد انتقاد کرده است.

محمود احمدی‌نژاد سال ۹۱ و در جریان جلسه استیضاح وزیر کار به بهانه عدم برکناری سعید مرتضوی از ریاست سازمان تامین اجتماعی، فیلمی از جلسه فاضل لاریجانی با سعید مرتضوی در مجلس پخش کرد. در این فیلم – که احمدی‌نژاد متن پیاده شده آن را قرائت کرد – فاضل لاریجانی خبر از روابط خاص خود با برادرش – صادق لاریجانی، رییس قوه قضاییه – می‌داد که به واسطه آن قادر است مشکلات افراد را حل کند و از جمله گفته بود برای فردی که «چند حکم اجرایی برایش آمده بود و مفاسد اقتصادی که چرا پول بانک را پرداخت نمی کنی، برایش مهلت گرفتم. دیگر کاری بهش نداشتند. رفتم پیش اخوی و دستورش را گرفتم».

فاضل لاریجانی اما در نامه خود مدعی شد این فیلم «گزینشی و مخدوش» بوده و «این جلسه نزدیک به یک‌ساعت‌ونیم طول کشید و من بیشتر مستمع بودم و کمتر از ۲۰ دقیقه‌ای صحبت کردم». او البته پیش از این ابتدا مدعی شده بود که صدای موجود در فیلم، صدای او نیست و بعدها گفت سخنانش قطع و وصل شده است. آن زمان سخن‌گوی قوه قضاییه خبر از آن داده بود که فاضل لاریجانی برای تحقیقات احضار شده است، تحقیقاتی که البته هیچ‌گاه نتیجه آن مشخص نشد.

هفته گذشته دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی به نقل از صادق لاریجانی، رییس قوه قضاییه، گفته بود: «عملکرد فاضل را تایید نمی‌کنم و قبول هم ندارم و به نظر من کار او اشتباه است… قضات در حال پیگیری هستند و من هم بدون هیچ ملاحظه‌ای پیگیر این پرونده خواهم بود».