زیتون ـ سارامدنی: تهران، که دود زدگی و ترافیک ویژگی ذاتی‌اش شده است، این روزها دست به گریبان مشکل جدیدی با عنوان «ترافیک مصنوعی» است. ترافیکی که هر چند مصنوعی خوانده می‌شود اما اثر طبیعی آن برای زندگی روزانه مردم، قفل شدگی و ماندن بیش از معمول در مسیرها و همچنین تولید آلودگی بیشتر است. حال بر سر یافتن دلایل و یا مقصرین احتمالی به وجود آمدن این مشکل دعوا بالا گرفته و دولت و شهرداری آن را چون گوی داغی در دست یکدیگر می‌نهند.
یکی از شهروندانی که روزانه در مسیرهای پرتردد رفت و آمد دارد در رابطه با اختلالی که در ماه اخیر در مسیرش به وجود آمده است به زیتون گفت: «راستش روزهای اول فکر می‌کردم که من حساس شده‌ام و مساله موقت و یا مربوط به یک روز و دو روز است که خب غیرطبیعی نبود، اما بعد دیدم که داستان ادامه پیدا کرد، مسیر معمول من از کردستان به حکیم غرب است، پیش از این ترافیک از خروجی حکیم آغاز می‌شد، اما حالا این ترافیک تا ابتدای کردستان هم رسیده است. اظهارات افراد دیگری نیز این ادعا را تایید می‌کند و گفته می‌شود مسیری که در حالت معمول در یک ساعت طی می‌شد در حال حاضر حداقل دو ساعت و نیم زمان می‌برد. البته شهروندانی هم هستند که به دلیل رفت و آمد نداشتن در مسیرهای پرترافیک‌تر تغییری احساس نکرده اند. با این حال بر اساس شواهد موجود به نظر می‌رسد که در وجود این وضعیت غیرمعمول شکی نیست.
«کار پلیسی» لازم است
رئیس کمیته حمل و نقل نیز برای نشان دادن ابعاد این ترافیک مصنوعی شخصا دست به کار شده و می‌گوید که بارها با طی کردن مسیرهای مختلف،ترافیک را امتحان کرده و دیده است که یک مسیر قفل بوده، اما پس از طی چند کیلومتر مسیر بدون هیچ دلیلی باز شده است، سرخو تاکید دارد با توجه به ابعاد گسترده و پس‌لرزه‌های این اتفاق غیرمعمول، برای یافتن آن یک «کار پلیسی» لازم است تا علل واقعی آن مشخص شود.
اولین اظهارنظر غیررسمی و در واقع اولین گمانه‌زنی را درباره دلایل این اتفاق٬ رحمت‌اله حافظی عضو شورای شهر تهران داشت که در توئیتر خود نوشت:«با فشار قالیباف، فرمانده پلیس راهور تهران عوض شد و به دنبال آن شاهد ترافیک سنگین در شهر طی یک ماه گذشته هستیم. هدف‌شان چیست…؟!» به دنبال این اظهارنظر٬ سیل واکنش‌ها و گمانه‌زنی‌ها در تایید و رد این ادعا و همچنین دلایل جدید برای این پدیده مطرح شد.
شورای شهر با حضور رییس پلیس تازه منصوب شده تهران و معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران برای بررسی موضوع ترافیک عجیب عصرگاهی، جلسه علنی برگزار کرد.
ابوالفضل قناعتی، عضو هیات رییسه شورای شهر در رد ادعای حافظی گفت: «با توجه به سابقه نظامی که دارم بعید می‌دانم مسوولان نیروهای مسلح، به این سادگی‌ها بخواهند تحت تاثیر فشار یک وزیر یا شهردار قرار بگیرند و رییس پلیس راهور پایتخت را عوض کنند.»
حسین ابراهیمی عضو جامعه روحانیت مبارز اما در گفتگو با فارس اظهار کرد که در آستانه انتخابات هر اتفاق و ادعایی قابل پیش‌بینی است و اگر «طلب‌های شهرداری از دولت داده شود» شهرداری می‌تواند امکانات و حمل‌ونقل عمومی را تقویت کند اما نمی‌شود «شهرداری را در میدان تنها گذاشت و در عین حال نیز از شهرداری انتقاد کرد.»
نمایشگاه‌های ترافیک ساز
منتقدان دولت نیز آوردن نمایشگاه‌ها را به اصرار دولت به درون شهر، عامل اصلی ترافیک آذرماه سال جاری می‌دانند. گفته می‌شود که دولت در طی ماه اخیر ۹ «نمایشگاه ترافیک‌ساز» در سطح شهر برگزار کرده است در حالی که قرار بود دیگر نمایشگاهی در تهران، چه در مجموعه نمایشگاه‌های بین المللی و چه در مصلی برگزار نشود و به مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب منتقل شود. دولت اما به دلیل کم شدن شرکت‌کنندگان و بازدیدها٬ از انتقال نمایشگاه‌ها خودداری می‌کند.
انتقال نمایشگاه‌ها به شهر آفتاب در چند ماه گذشته یکی از جدی‌ترین اختلافات بین دولت و شهرداری بوده است به طوری که محمد باقر قالیباف، شهردار تهران بارها با انتقادهایی تند و تیز به دولت گلایه کرده و چمران رئیس شورای شهر نیز تهدید کرده است که چنانچه نمایشگاه‌ها به شهر آفتاب منتقل نشوند، با زنجیره‌ای انسانی در دورتادور نمایشگاه، به این اقدام اعتراض خواهند کرد. با توجه به این درگیری‌ها و تهدیدات این فرضیه نیز شکل گرفت که مسوولان شهری و شهرداری به قصد، فضایی را ایجاد کرده‌اند تا ترافیک شکل بگیرد و به نوعی با تصمیم دولت برای برگزاری نمایشگاه در این محل اعتراض کنند. این فرض با توئیت احمد حکیمی‌پور عضو اصلاح طلب شورای شهر تقویت می‌شود که نوشت: «شهروندان ساعت‌ها درترافیکیی غیرعادی حبس مییشوند تا ظاهرا تصمیمی جهت انتقال نمایشگاه‌ها به شهر آفتاب به دولت تحمیل شود.»
پلیس اراده‌ای برای حل مشکل ندارد
پرویز سروری، رئیس کمیسیون حقوقی و نظارت شورای شهر تهران از سوی دیگر پلیس را مقصر می‌داند و اراده پلیس برای حل معضل ترافیک را زیر سوال برده و می‌گوید که پلیس نشان داده است هر موقع اراده کند، می‌توانیم شاهد حل مشکلات باشیم اما متأسفانه گویا پلیس اراده‌ای در حل ترافیک تهران ندارد. او تاکید می‌کند که اگر مشکل از نمایشگاه‌ها هم باشد پلیس توان حل یا لااقل پیشگیری از آن را دارد چرا که براساس قانون٬ پلیس می‌تواند در برگزارشدن یا برگزارنشدن نمایشگاه در سئول نظر بدهد و اگر چنین کند دیگر نیازی به ایجاد زنجیره انسانی نیست.
به دنبال اظهارت این عضو شورای شهر٬ افشاگری درباره قرارداد چندصدمیلیونی پلیس با سایت نمایشگاهی سئول برای تسهیل عبورومرور و تردد هم مطرح شد. رئیس پلیس راهوار تهران در پاسخ به ادعای اخذ پول از سوی پلیس راهور از مرکز نمایشگاهی سئول هم گفت که «به‌هیچ‌عنوان» چنین چیزی وجود ندارد و اگر کسی برگه‌ای برای اثبات آن بیاورد «قطعا اقدام عملی را شخصا انجام خواهم داد و بعد هم استعفا می‌دهم.»
سردار مهماندار همچنین در دفاع از عملکرد پلیس گفت که اگر مبنا بر جمع‌آوری باشد، باید خیلی از مکان‌های دیگر از جمله نمایشگاه‌ها و مراکز خرید هم بسته شوند. قبول داریم که کاستی‌هایی در حوزه پلیس وجود دارد، اما قطعا همه مشکل اینجا نیست و باید برای تکمیل وظیفه پلیس، دیگران هم به وظیفه‌شان عمل کنند.
در میان این کشمکش ها فرضیه‌های دیگری نیز از قبیل اضافه شدن یک شبکه حمل و نقل آنلاین جدید در تهران به خدمات وسیع و ارزان با حدود ۲۰ هزار ماشین، کوتاهی روز و سردی هوا، اجرایی شدن طرح LEZ(طرحی که به واسطه آن تنها خودروهایی قادر به تردد در محدوده زوج و فرد هستند که معاینه فنی داشته باشند) و هجوم همه خودروها بعد از ساعت ۱۹ ، مطرح شد. وضعیت تهران به لحاظ ترافیکی بدون عوامل ساختگی نیز دایما در وضعیت بحرانی قرار دارد و حالا اگر فرضیه‌ها مبنی بر یک مدیریت و سازماندهی شیطنت آمیز برای تشدید ترافیک درست باشد٬ بدین معنی است که مدیران شهری در راستای اهداف سیاسی خود حاضرند هزاران ساعت وقت شهروندان پایتخت را در ترافیک کلافه‌کننده هر روزه قربانی کنند.
