فاز دوم پروژه هاشمی‌زدایی

زیتون- نازنین نامدار: در روزهایی که فضای رسانه‌ای ایران بیش از هر چیز دل مشغول تهدیدهای آمریکا است و اخبار سیل و بهمن و گرد و خاک هم به بخش مهمی از دغدغه افکار عمومی تبدیل شده است٬ در فضای سیاسی ایران هم تغییرات پسا‌هاشمی در حال انجام است و  حضور محمدعلی موحدی کرمانی به عنوان جانشین موقت اکبر هاشمی رفسنجانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام بر انبوه شایعاتی که طی هفته‌های اخیر در این زمینه وجود داشت مهر تایید زد.

منحنی یک رابطه

موحدی کرمانی در حال حاضر ۸۵ سال سن دارد و  دلیل انتخاب او در این سن برای  نشستن بر کرسی ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ از اولین سوال‌هایی است که به ذهن می‌آید. انتصاب او توسط آیت‌الله خامنه‌ای صورت گرفته و محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم تایید کرده که حضور موحدی کرمانی با مجوز رهبری بوده است. گزارش‌ها حکایت از آن دارد که انتخاب نهایی رییس بعدی این نهاد در اواخر اسفند ماه صورت می‌گیرد. هنوز هیچ قرینه‌ای وجود ندارد که نشان دهد آیا حضور موحدی کرمانی در این موقعیت جدید سیاسی‌اش به طور موقت خواهد بود یا این که او حدود یک‌ماه دیگر حکم رهبر برای تداوم ریاست بر مجمع تشخیص مصلحت را دریافت خواهد کرد. چنانچه او به عنوان رییس مجمع ابقاء شود باید انتظار کاهش بیش از پیش اهمیت نقش و نفوذ مجمع در ساختار تصمیم‌گیری جمهوری اسلامی را داشت.

میانه‌روها نگران هستند که انتخاب موحدی کرمانی به عنوان رییس‌ ثابت مجمع تشخیص مصلحت نظام باعث تنگ‌تر شدن دایره فعالیت آنها در ساختار رسمی قدرت شود

موحدی کرمانی از جمله روحانیون محافظه‌کاری است که همیشه نسبت به اصلاح‌طلبان و میانه‌روها نیز زاویه سیاسی تندی داشته است. در انتخابات سال گذشته مجلس خبرگان البته به نظر می‌رسید که میان وی و هاشمی رفسنجانی یک توافق نانوشته و پنهان برای حمایت از لیست‌های انتخاباتی یکدیگر وجود دارد. نام موحدی کرمانی به عنوان دبیرکل جامعه روحانیت مبارز به همراه محمد محمدی ری‌شهری و قربان‌علی دری نجف‌آبادی در لیست اعتدالی «خبرگان مردم» به رهبری هاشمی رفسنجانی قرار گرفت و انتخاب این افراد که به تندروی شهره بودند باعث شگفتی و البته ناراحتی میانه‌روهایی شد که خود را آماده رای دادن در انتخابات کرده بودند. موحدی کرمانی از قضا تنها کسی بود که به قرار گرفتن نام‌اش در این فهرست به طور علنی اعتراض کرد و گفت که «شنیده‌ام که این اصلاح طلبان هم اسم من را در لیست‌شان گذاشته‌اند. من راضی به زحمت‌شان نبودم! هم آن‌ها می‌دانند و هم مردم می‌دانند که من گروه خونی‌ام به این جریان نمی‌خورد و به این جریان نمی‌چسبم. من انقلابی و ولایت‌مدار هستم و پای‌بند به اصول. من مطلع شدم دوستانی که هم گروه خونی ما هستند هم در برخی لیست‌های انحرافی اسم‌شان را زده‌اند. من توصیه می‌کنم این دوستان هم از این لیست‌ها برائت بجویند و عدم رضایت‌شان را از این امر اعلام کنند.»

حتی این تکذیب صریح هم باعث نشد که رای دهنده‌ها به لیست مورد تایید هاشمی رفسنجانی نام او را بر روی برگه‌ها ننویسند و در نتیجه وی به لطف حضور در این لیست باز به مجلس خبرگان راه یافت. موحدی کرمانی بعد از پایان انتخابات سعی در ترمیم موقعیت‌اش در نسبت به هاشمی کرد و جامعه روحانیت مبارز به ریاست او در بیانیه‌ای با تمجید از رای تهرانی‌ها نوشت «آفرین بر آگاهی زنان و مردان غیرت‌مند و با وفای تهرانی که نشان دادند پایتخت ایران اسلامی، مانند همیشه، دین‌مدار و وفادار به نظام می‌باشد و با حضور پرتعداد خود بر شکوه آن افزودند.» تمجید او از رای پایتخت‌نشینان در شرایطی صورت می‌گرفت که بعضی از چهره‌های اصولگرایان مانند احمد خاتمی و صادق لاریجانی به انتقاد از تهران‌نشین‌ها پرداختند و رسانه‌های آنها نیز پایتخت‌نشین‌ها را سرزنش کردند که چرا به زعم آنان به لیست مورد تایید انگلیس رای داده‌اند و باعث حذف محمدتقی مصباح یزدی و محمد یزدی از خبرگان شده‌اند.

پاک کردن میراث هاشمی

موحدی کرمانی در نخستین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام در مقام جانشین هاشمی رفسنجانی به تعریف و تمجید از او پرداخته و گفته  «از اینکه جای ایشان را در جلسه خالی می‌بینم، کوهی از غم بر دل من نشسته است.» در این جلسه حسن روحانی رییس‌جمهوری ایران هم ترجیح داد که حضور نداشته باشد و هنوز هیچ توضیحی درباره دلایل غیبت او منتشر نشده است. عکس‌های این جلسه هم موحدی کرمانی را کنار علی لاریجانی و صادق لاریجانی نشان می‌دهد. میانه‌روها نگران هستند که انتخاب موحدی کرمانی به عنوان رییس‌ ثابت مجمع تشخیص مصلحت نظام باعث تنگ‌تر شدن دایره فعالیت آنها در ساختار رسمی قدرت شود. تنها یک هفته پس از درگذشت هاشمی رفسنجانی بود که دفاتر مشاوران هاشمی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص نظام پلمب شد و در نگاه ناظران این نخستین طلیعه‌های حذف میراث هاشمی به شمار می‌رفت. بعد از آن آیت‌الله خامنه‌ای در راستای همین میراث‌زدایی در حکمی٬ علی اکبر ولایتی را به عنوان رییس‌ هیات موسس دانشگاه آزاد منصوب کرد و برخی از ناظران این حکم را ناشی از نگرانی نسبت به انتصاب حسن خمینی برای این سمت توسط سایر اعضای هیات امنا می‌دانستند. بنابراین در این زمین بازی دیگر چندان تعجبی ندارد که موحدی کرمانی به عنوان رییس دائم مجمع تشخیص مصلحت نظام تثبیت شود.