زیتون ـ مهسا محمدی: بعد از گذشت حدود ۲۰ روز از فروریختن پلاسکو٬ کمیسیون عمران مجلس از «استیضاح و برکناری شهردار تهران» در هفته آینده خبر میدهد. موجی که بعد از وقوع این فاجعه در شبکههای اجتماعی به راه افتاد نه تنها باعث نشد که شهردار تهران با پذیرش ناکارآمدی در مدیریت بحران استعفا دهد بلکه علیرغم فشار بعضی از اعضای شورای شهر حاضر به پذیرش مسوولیت حادثه و عذرخواهی نیز نشد.
حال مجلس از «سهم بیشتر» شهرداری تهران نسبت به سایر نهادها در وقوع این فاجعه سخن میگوید چرا که به گفته نایب اول رییس کمیسیون عمران:«شهرداری تهران درباره ایمنسازی اماکن عمومی با جدیت برخورد نکرده است و اگر در گذشته به این موضوع ورود میکرد، شاهد آتش سوزی و فروریزش ساختمان پلاسکو نبودیم.» چنانچه از گفتههای این نماینده مجلس برمیآید تصمیم بر استیضاح شهردار در پی اصرار وی به عدم پذیرش مسوولیت و عذرخواهی نکردن از مردم گرفته شده است.
در تقسیم سهم تقصیر فاجعه پلاسکو٬ نام نهادهای مختلفی از شهرداری گرفته تا وزارت کشور، بنیاد مستضعفان و هیات امنای پلاسکو برده میشود اما شهرداری در این میان بیش از سایر نهادها در مظان اتهام بوده است. محمدباقر قالیباف با علم به میزان تقصیر شهرداری و روزهایی که در انتظارش خواهد بود از لحظات ابتدایی واقعه در محل حاضر شد و دوربینها لحظه به لحظه از جزئیات حضور و فعالیت و مشاورههای تخصصی وی به آتشنشانان گزارش میدادند.
دریغ از یک عذرخواهی ساده
به جز موجی که در فضای مجازی با هشتگ استعفای شهردار از همان ابتدای وقوع حادثه به وجود آمد اولین انتقادات جدی از سوی رحمت الله حافظی، یکی از اعضای شورای شهر، مطرح شد. رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر گفته بود که در بودجه سنواتی ۱۲۰ میلیارد تومان برای ارتقای تجهیزات آتش نشانی در نظر گرفته شده بود و ۲۰ میلیارد تومان هم بعدا اضافه شد اما امسال تاکنون فقط ۲۱.۵ میلیارد تومان را اختصاص داده اند و از این رو آتشنشانی چنانچه باید تجهیز نبوده است. البته حافظی و سایر منتقدان قالیباف در شورای شهر در اقلیت بودند و اکثر اعضای شورا با این رویکرد که شهرداری تذکرات لازم را پیش از وقوع حادثه به هیات امنای پلاسکو داده بود، از شهردار انتصابی خود دفاع کردند.
در طول عملیات آواربرداری٬ قالیباف هیچ گونه پاسخی به انتقادات مطروحه نداد و فقط در هفته گذشته و در اولین حضور خود در مجلس ایران برای ارائه گزارش این اتفاق گفت که سکوتاش به دلیل تاکید آیت الله خامنهای بوده است که گفته بود تا زمانی که حادثه را جمع نکردید، به موضوعات دیگری نپردازید. شهردار تهران در گزارشی که به مجلس ارائه کرد نیز با تکرار توضیحاتی که پیش از این نیز از طریق نهادهای دیگر مرتبط با شهرداری اعلام شده بود، گزارش مبسوطی از فعالیتهای این نهاد و سرعت آن در طی روزهای آواربرداری داد و به توضیح میزان پیشرفت و رشد امکانات این نهاد در طول مدت خدمت خود پرداخت.
به دنبال ارائه این گزارش از سوی شهردار، محمد رضا عارف در اعتراض به عدم عذرخواهی وی اظهار داشت که «انگار برخی بزرگتر از این هستند که عذرخواهی کنند!» در ادامه نیز سهیلا جلودارزاده٬ دیگر نماینده اصلاح طلب مجلس با اشاره به جریان آتش سوزی ۲ سال پیش در خیابان جمهوری به تندی از شهردار تهران انتقاد کرد. محمدصادق حسنی جوریابی نماینده رشت نیز٬ از عدم پوزشخواهی شهردار تهران انتقاد کرد و گفت: «آقای قالیباف که تلاش میکند رییسجمهور شود، هنوز نیاموخته پوزشخواهی از مردم هزینهبردار نیست.»
انتقادها از یک گزارش
شهردار تهران همچنین گزارشی نیز به شورای شهر ارائه داد که در این گزارش به تکرار موارد ارائه شده در مجلس پرداخته شده بود و به نوعی از این نهاد سلب مسئولیت میکرد. این گزارش با عکس العمل شدید اعضای شورای شهر مواجه شد.
حافظی، اتاق مدیریت بحران شهرداری را مورد انتقاد قرار داد و از وی سوال کرد که چرا لایحه آتش نشانی هوایی بعد از یک سال و نیم هنوز به شورا نیامده است؟ تندگویان عضو دیگر شورا هم با توجه به پایان عملیات و فرارسیدن زمان پاسخگویی از شهردار پرسید که نظر وی درباره عذرخواهی از مردم یا استعفا چیست؟ این انتقادات تند اعضای شورا با تذکر و واکنش چمران، رئیس شورا مواجه شد.
این در حالی بود که مجتبی شاکری، عضو کمیسیون فرهنگی شورا در دفاع از شهردار تاکید کرد که هنوز ابعاد حادثه پلاسکو به طور کامل مشخص نشده و نتیجه دو کمیته حقیقت یاب اعلام نشده است وی همچنین تاکید کرد این رفتار که اعلام کنیم شهردار یا باید استعفا دهد و یا اینکه عذرخواهی کند «رفتار سیاسی» است و اعضای منتقد شورا را بیشفعال توصیف کرد. وی شورای شهر را که بودجه آتش نشانی را تصویب کرد نیز در این حادثه مقصر دانست و تاکید کرد در شرایطی که شهرداری لایحه افزایش اعتبارات سازمان آتش نشانی را ارائه نکرده بود، اعضای شورا میتوانستند در قالب طرح، بودجه این سازمان را افزایش دهند.
حال بعد از کشمکش جریانهای مختلف بر سر فاجعه پلاسکو که با توجه به صف آرایی منتقدان و موافقان شهردار رنگ و بوی سیاسی نیز به خود گرفته است و بعد از آنکه سردارـ شهردار در دفاع از مدیریت جهادی خود وقوع اشتباهی در مجموعه شهرداری را نپذیرفت و حاضر به عذرخواهی نشد، مجلس بر آن شد که نقطه پایانی بر این کشمکش بنهد. قالیباف که هنوز از بحران فسادهای مالی در شهرداری و پرونده موسوم به «املاک میلیاردی» فارغ نشده در آستانه انتخابات ریاست جمهوری که نیم نگاهی به آن نیز دارد در تلاش بر بیرون افکندن خود از این بحرانهای پی در پی است تا شاید بتواند خود را به انتخابات ریاست جمهوری اردیبهشت ۹۶ برساند.
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…