تیر استیضاح به سنگ خورد

زیتون- نازنین نامدار: مخالفان دولت در مجلس از میان تمامی حوادث ماه‌های اخیر کشور ترجیح داده بودند سانحه تصادف دو قطار سمنان-مشهد و تبریز- مشهد را پیگیری کنند اما به یکی از اهداف تعریف شده خود که خلع عباس آخوندی از وزارت بود٬ نرسیدند.

سرانجام طرح استیضاحی که با ۸۰ امضا تهیه شده بود با ۳۷ امضا به صحن مجلس رسید و رای نیاورد. خبرگزاری فارس که به‌نظر می‌رسد از ابقای وزیر راه ناخرسند بود مقدمه خبر خود را به‌گونه‌ای نامأنوس و غیرمرسوم در اعلام خبرهای مرتبط با نتیجه استیضاح‌ها تنظیم کرد و نوشت: «نمایندگان مجلس با ۱۷۶ رأی منفی، با عدم اعتماد مجدد به عباس آخوندی مخالفت کردند که بدین ترتیب آخوندی وزیر راه و شهرسازی ماند.»

آمار جلسه یکشنبه مجلس نشان می‌دهد که از ۲۵۷ نماینده حاضر، ۷۴ تن به استیضاح رای مثبت دادند و در عین حالی که ۵ رای ممتنع نیز ثبت شد، ۲ نماینده هم از رای دادن پرهیز کردند.
منتقدان وزیر راه اگرچه از آتش تهیه رسانه‌های مخالف دولت از کیهان، وطن امروز و صبح‌نو گرفته تا فارس، تسنیم، مشرق، نسیم و… برخوردار بودند٬ نتوانستند ردای وزارت را از تن آخوندی خارج سازند اما موفق شدند در فاصله اندکی به انتخابات، نزدیک به ۳ ماه یکی از استراتژیک‌ترین وزارتخانه‌ها را مشغول خود کنند. وزارتخانه‌ای که بخش عمده‌ای از فعالیت‌های عمرانی و همچنین بار نماد مهمی در اقتصاد چون مسکن را بر دوش می‌کشد.

برتری اخلاف مدیر تکنوکرات بر مدیر جهادی
جالب اینکه احمد علیرضا بیگی، نماینده تبریز و از پیگیرترین عاملان استیضاح وزیر راه در نطق خود در مجلس گفت: «چه فرقی بین حادثه منا که طی آن تعدادی از حجاج ما به شهادت رسیدند وجود دارد با آن عزیزانی که در سمنان به شهادت رسیدند؟ آیا غیر از این است که بی‌کفایتی و ناتوانی آل‌سعود سبب شد جمع کثیری از حجاج ما به شهادت برسند؟ عین همین موضوع هم در قطار سمنان اتفاق افتاد. چه تفاوتی بین جان‌باختگان قطار تبریز با کسانی که در ساختمان پلاسکو از دست رفتند وجود دارد.» او در حالی چنین مقایسه‌ای را صورت داده که در واقعه منا و سانحه قطار مسوولان دولتی مورد موأخذه و بازخواست قرار گرفتند اما در فاجعه پلاسکو بازخواستی از شهردار تهران صورت نگرفت.

در آن ماجرا، محمدباقر قالیباف به مجلس رفت و اظهارات عمدتا غیرمرتبطی با موضوع پلاسکو ایراد کرد و صحن بهارستان را ترک کرد، سپس در صحن شورای شهر نیز به‎رغم اصرار برخی اعضای شورا حتی حاضر به عذرخواهی نیز نشد.
در این‌ سوی ماجرا اما نه‌ تنها برخلاف قالیباف، آثار اندوه در ظاهر وزیر راه از همان لحظات اولیه حادثه قطار هویدا بود بلکه وی در نطقش در مجلس بارها عذرخواهی کرد. او در جریان دفاع از خود در مجلس گفت: «بنده یک بار دیگر از بابت هرگونه قصور و کوتاهی از جانب دستگاه‌های مرتبط و شخص خودم پوزش می‌طلبم.»
وی البته برای آنکه اعتقادش مبنی بر غیرمنصفانه بودنِ این استیضاح را نشان دهد ادامه داد: «بنده در این دوره از وزارت پنج بار از نمایندگان تأییدیه گرفتم. یکبار جلسه رأی اعتماد، سه بار سوال در صحن علنی مجلس و یکبار هم در جریان استیضاح در مجلس پیشین که این نشان از سیاست‌گذاری درست، پرکاری،‌ درست‌کاری و مدیریت خوب این وزارتخانه می‌دانم. معمولا استیضاح وقتی به جریان می‌افتد که پاسخ به سوال‌ها در نوبت‌های پیشین قانع‌کننده نباشد. چه در دوره مجلس پیشین و چه این دوره حتی بدون جریان افتادن یک سوال و بدون گرفتن کارت زرد مستقیما مورد استیضاح قرار می‌گیرم که البته شکوه‌ای نیست.»
در تصادف دو قطار که پنجم آذرماه رخ داد ۴۹ تن جان باختند٬ تصاویری که پس از این حادثه از وزیر راه منتشر می‌شد بیانگر تأسف و تأثرش بود اما منتقدان دولت استعفا و عذرخواهی وی را مطالبه می‌کردند. حتی ناصر موسوی لارگانی به کنایه از وی خواسته بود «استعفای صوری» بدهد. این نماینده اصفهان در گفت‌وگو با مهر اظهار کرده بود: «وزیر برای التیام بخشی دردهای جامعه و حادثه دیدگان حتی می توانست استعفای صوری خود را به رییس‌جمهور تقدیم کند و رییس جمهور این استعفا را نپذیرد اما چنین اقدامی هم از سوی آخوندی انجام نشد.» او همچنین گفته بود: «انتظار داشتیم که رییس جمهور هم به علت ضعف در مدیریت راه آهن از مردم عذرخواهی کند که چنین اقدامی از سوی دکتر روحانی انجام نشد.» این در حالی است که به اذعان عباس آخوندی٬ وی در همان روزهای ابتدای استعفا داده بود اما مورد پذیرش رئیس‌جمهور قرار نگرفته بود.

او در جلسه استیضاحش گفت: «بنده صبح شنبه بعد از وقوع حادثه ریلی با توجه به ابعاد حادثه استعفای خود را تقدیم آقای جهانگیری کردم، همچنین آقای پورسید آقایی نیز اعلام کردند استعفا می دهند، اما آقای پورسید آقایی گفت چون وزیر ۱۲ حوزه دیگر را نیز مدیریت می کنند، بنده استعفا می دهم، من هردو استعفا را به آقای جهانگیری دادم اما نهایتاً آقای جهانگیری ساعت ۱۴:۳۰ بعدازظهر گفتند که طی صحبت هایی که با رئیس جمهور داشتند، استعفای مدیرعامل راه آهن کفایت می کند و شما بمانید و کارتان را بکنید.»
در این بین، روزنامه «صبح نو» که چند ماهی می‌شود با اهداف انتخاباتی و در حمایت از شهردار تهران منتشر می شود در سرمقاله یکشنبه‌اش، استیضاح آخوندی را «آزمون مجلس» خوانده و نوشته بود: « رأی آوردن یا نیاوردن وزیرمسکن در پایان جلسه استیضاح امروز هیچ تغییری در کارنامه او در چند ماه کوتاه باقی مانده از عمر این دولت ایجاد نخواهد کرد اما عملکرد نمایندگان مسلماً اولین برداشت و محکی است که از این مجلس و قدرت استقلال آن در اذهان عمومی نقش می‌بندد که آیا این مجلس مدافع حقوق مردم خواهد بود یا قرار است با اقدامات عجیبی چون ارائه طرح دو فوریتی فراکسیون امید، دولت اعتدال را در کارنامه ضعیفش و بستن دهان منتقدان همراهی کند.» همین روزنامه دوم بهمن ماه در واکنش به فاجعه پلاسکو در مقاله‌اش نوشته بود: «اگر مدیریت یکپارچه شهری در تهران وجود داشت، اکنون می‌توان نوک پیکان را به نقطه‌ای خاص هدایت کرد، اما اینجا ریل و قطار و ایستگاه قطار نیست که همگی در اختیار یک بخش مشخص بوده و باز هم ارکان مسئولیتی آن از قبول مسئولیت سر باز زنند.»