معمای لیست اصلاح‌‌طلبان در انتخابات شوراهای شهر و روستا

زیتون ـ مهسا محمدی: این روزها بستن لیستی برای انتخابات پیش روی شورای شهر یکی از دغدغه‌های اصلی نخبگان اصلاحات است. پنجمین دوره انتخبات شوراهای شهر و روستا در حالی از راه می‌رسد که عملکرد ضعیف و گاه غیرقابل قبول افراد راه یافته به شورا از لیست‌های پیشین، بدنه رای دهنده را ناراضی کرده است.

این انتخابات هر چند انتخاباتی محلی نامیده می‌شود اما از همان دوره اول به محل یارکشی و اعمال سلیقه و نظر نیروهای سیاسی بدل شده و بالاخص در شهرهای بزرگ مختصاتی کشوری و فرامحلی یافت.

شورا که از یک سر به حاکمیت متصل شده و از سوی دیگر قرار است مقسم فرصت‌ها و امکانات در سطح جامعه باشد از دید منتقدانش به دلیل قرار گرفتن در این جایگاه٬ بدل به محل مناسبی برای رشد فساد شده‌ است. اخبار متعددی که روزانه از فساد این نهاد و شهرداری به عنوان نهاد تحت نظارت آن مخابره می‌شود شاهد این مدعاست.
لیستی که اصلاح‌طلبان پیش از این به شورای شهر فرستادند ( به جز در موارد معدود) به انحاء مختلف؛ از جذب افراد لیست به جبهه حریف گرفته تا سکوت و ترس از افشاگری و نشستن بر خوان شورا، ناکارآمد از آب در آمد. این مساله احساس نیازی جدی به بازنگری معیارهای انتخاب افراد لیست را در دستور کار قرار داد.
تخصص، شجاعت یا سیاسی‌کاری؟
در فاجعه فروریختن پلاسکو در دی ماه سالجاری، در کنار همه انتقادات مطرح شده از مقصرین این اتفاق، در شبکه‌های اجتماعی انتقاد وسیعی به عدم تخصص‌گرایی در شورا وارد شد.

کاربران از اینکه صندلی‌های شورا در اختیار قهرمانان ورزشی و خوانندگان قرار گرفته که هیچگونه تخصص مرتبطی با شورا نداشتند و حتی به لحاظ سیاسی هم کارکشته نیستند شاکی بودند. به هر روی این مساله که آیا تخصص‌گرایی باید یکی از شاخص‌های اصلی کسی که به شورا فرستاده می‌شود باشد یا نه٬ محل بحث است. در شورایی که خواه‌ ناخواه سیاسی است این سوال به وجود می‌آید که آیا فرستادن نیروی صرفا متخصص به معنای ترک میدان به نفع جناح مقابل نیست؟ این‌که در صورت در اختیار نداشتن متخصص عضو حزب به نفع چه ویژگی‌ای می‌توان از تخصص گرایی چشم پوشید ما را به سوی بقیه پارامترهای موثر در انتخاب این افراد سوق می‌دهد.

صبح روز ۱۷ اسفند ماه، محمدمهدی تندگویان نایب رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با ارائه آمار و ارقام، از فساد گسترده مالی در سازمان زیباسازی شهرداری خبر داد. تندگویان رقم ۱۵۰ میلیارد تومانی درآمد این سازمان از محل تابلوهای تبلیغاتی را که فقط ۳۰ میلیارد تومان آن به خزانه شهرداری واگذارشده را غیرمنطقی خوانده و درآمد واقعی را خیلی بیش از این تخمین زد.

این عضو شورای شهر تهران تاکید کرد:«ما به عنوان اعضای شورای شهر تهران میزان دارایی‌های شهرداری را نمی‌دانیم و نتیجتا پدیده‌هایی همچون املاک نجومی، دارایی‌های نجومی و قراردادهای نجومی ایجاد می‌شود که امیدواریم این قصه پایان خوبی داشته باشد و باید مشخص شود که این پول‌ها به کجا می‌رود؟»
این قبیل اعتراضات که این روزها در نطق‌های پیش از دستور و در طی جلسات شورا به دلایل مختلف به گوش می‌رسد علاوه بر فساد گسترده شهرداری بر موضوعی دیگر نیز دلالت می‌کند. واقعیت این است که این نخستین اتهاماتی نیست که علیه شهرداری در شورا طرح شده و در طی ۴ سال گذشته به کرات اعضای مشخصی از شورا مانند رحمت‌الله حافظی که بر حسب اتفاق از لیست اصلاحات نیز نبود، یکی از پیگیرترین افراد در این وادی بوده است.

در طی ۴ سال گذشته، علیرغم اتفاقاتی مانند پلاسکو یا پرونده موسوم به املاک نجومی که موج عظیمی در جهت درخواست استیضاح و عزل قالیباف در پی داشت، به دلیل انفعال یا سهم بری اعضای شورا از وضعیت موجود، توجهی به آن نشد و یکی از پربحران ترین شهردارهای تهران شورای چهارم را به سلامت از سر گذراند. حال در آستانه انتخابات شورا برآمدن صداهای اعتراض و افشاگری شائبه تبلیغاتی بودن آن را به ذهن می‌آورد.

به نظر می‌رسد آنچه که حالا بعضی از اعضای شورا را به حرف آورد نه مخالفت ذاتی با فساد موجود که میل به باقی ماندن در جایگاه فعلی است. پاکدستی و شجاعت کاندیدای شورا شاید ویژگی‌ای باشد که بتوان به نفع آن از تخصص فرد مورد نظر چشم پوشید و ساز و کاری برای انتقال و به کار گرفتن تجربه متخصصین به این افراد تعریف کرد.
ژاله فرامرزیان، عضو شورای عالی سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان در روز سه شنبه ۱۷ اسفند خبر داد که شاخصه‌های لیست مورد نظر اصلاح‌طلبان در رقابت‌های انتخاباتی شوراهای شهر و روستا در هفته آینده اعلام می‌شود.

اعلام این شاخص‌ها در وضعیتی اتفاق می‌افتد که علیرغم همه انتقادات موجود٬ این جریان هنوز گزارشی از فعالیت لیست ۴ سال پیش ارائه نداده است. این عدم پاسخگویی از سوی جریانی که در مقایسه با اصول‌گرایان قدرت اصلی خود را از بدنه اجتماعی رای دهنده کسب می‌کند، ضعف بزرگی است که می‌تواند ریسک از دست رفتن جایگاه فعلی را در پی داشته باشد.