فریاد وا اسلاما برای حمله به دولت

زیتون- سینا پاکزاد: اصولگرایان تندرو در روزهای اخیر با تحریک افکار عمومی نسبت به اظهارات استاندار خراسان جنوبی دست به تحصنی زده‌اند که هدف آن عزل استاندار است. تحصن در پی آن صورت گرفت که سخنان علی اکبر پرویزی درباره رقص در مراسم سنتی این استان به رسانه‌ها راه یافت و بهانه کافی را به دست تندروها در این منطقه داد تا حملاتشان علیه دولت را شدت بخشند.

اعتراض‌ تندروها- عقب‌نشینی استاندار

استاندار خراسان جنوبی در سخنان خود گفته بود که در این منطقه « مراسم سنتی برگزار می شود، زنان می‌رقصند، مردان می‌رقصند. اماکنی هم وجود دارد که خیلی به اسلام و مسلمین لطمه وارد نمی‌شود.» حوزه علمیه خراسان جنوبی با حمایت برخی از مراجع سنتی دست به اعتراضی یکپارچه علیه این اظهارت زده و آن را ضد دین دانستند. نماز جمعه این هفته خراسان جنوبی نیز با عنوان این که روحانیون شهر در تحصن به سر می‌برند اقامه نشد و نکته قابل توجه این که نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در استان خراسان جنوبی نیز از تحصن روحانی‌ها و طلبه‌های این استان علیه استاندار خراسان جنوبی حمایت کرد.

 حملات در خراسان علیه دولت در بازه زمانی نزدیک به انتخابات یک معنای سیاسی واضح‌تر هم دارد و نشان دهنده این است که اصول‌گرایان تندرو در این استان از توان سازمان‌دهی بالایی برخوردارند و می‌توانند دولت را به طور جدی به چالش بکشند.

رسانه‌های اصولگرا یک خط تبلیغاتی هماهنگ را علیه دولت روحانی به کار گرفتند و هنوز هم می‌گویند که به چیزی کمتر از عزل استاندار رضایت نمی‌دهند. علی‌ اکبر پرویزی پس از مواجهه با موج واکنش‌ها البته ترجیح داد که از موضع اولیه خود عقب‌نشینی کند و راه چاره را در عذرخواهی دید. او گفته صداقت و شهامت عذرخواهی را دارد و چنانچه سخنانش باعث رنجش «مردم متدین» شده، عذرخواهی می‌کند.

پرویزی در پاسخ به شایعات مربوط به احتمال تجمع حامیان دولت در این استان نسبت به چنین کاری ابراز مخالف کرده و گفته که «اجازه اردوکشی به  کسی را نداده و نخواهد داد.» چنین سخنانی به این معنی است که استاندار دست روحانیون تندرو را برای علیه اعتراض علیه دولت باز می‌گذارد ولی امکانی برای تجمع مشابه توسط هواداران دولت فراهم نمی‌کند. گرچه درباره دلایل این تصمیم توسط استاندار خراسان جنوبی توضیحی داده نشده است اما تقریبا مشخص است که این وضعیت نابرابر ناشی از خطرات امنیتی است که تجمع حامیان دولت در خراسان جنوبی می‌تواند به همراه داشته باشد و احتمال تنش و حمله تندروها به تجمع هواداران دولت دور از ذهن نخواهد بود.

فتح مرحله به مرحله

برای نخستین بار نیست که استان خراسان به عرصه‌ای برای زورآزمایی تندرو‌ها و دولت حسن روحانی تبدیل می‌شود. پیشتر در ماجرای لغو کنسرت‌های موسیقی در این منطقه نیز این تنش اوج گرفت و احمد علم‌الهدی امام جمعه مشهد و حسن روحانی در چند سخنرانی به صورت علنی از مواضع یکدیگر انتقاد کردند. روحانی همچنین در یک سخنرانی از وزیر سابق ارشاد و فرهنگ اسلامی یعنی علی جنتی نیز انتقاد کرد که چرا تسلیم فشارها برای لغو کنسرت‌ها در مشهد شده و بعد از برکناری جنتی نیز این شائبه مطرح شد که یکی از دلایل کنار گذاشتن او از کابینه به همین کوتاهی‌اش در برگزاری کنسرت‌ مشهد مربوط بوده است.

پس از آن نیز لغو سخنرانی علی مطهری نماینده تهران در مشهد به عاملی دیگر برای تنش تبدیل شد و مطهری در نامه‌ای به رییس‌جمهور از این اتفاق به عنوان اقدامی «‌داعش‌گونه» یاد کرد و از روحانی خواست که به «استبداد در مشهد» پایان دهد. رییس جمهور در پاسخ به او نامه‌ای به وزیران کشور و دادگستری نوشت و علاوه بر آن درخواست برای برخورد با مسببان لغو این سخنرانی گفت که این اتفاق «مایه شرمساری» بوده است.

بحران‌‌های سریالی

حملات هماهنگ علیه استدار خراسان جنوبی را می‌توان در امتداد تنش‌های پیشین میان مقام‌های سیاسی و مذهبی استان خراسان با دولت توصیف کرد. نحوه مواجهه روحانی با این بحران بسیار معنی‌دار خواهد بود و هر تصمیمی که وی در این زمان بگیرد بر واکنش بعدی تندروها نه فقط در خراسان بلکه در سایر شهرها هم موثر است. اگر او در مقابل فشارها تسلیم شود و استاندار را برکنار کند به این معنی خواهد بود که باز هم تندروهای خراسان بدون دردسر توانسته‌اند دولت را در حوزه اختیاراتش با چالش‌های جدی مواجه کنند.

الگوی مشهد در این زمینه با استقبال سایر تندروها در شهرهای دیگر هم مواجه شده است. برای نمونه بعد از ممنوعیت کنسرت در مشهد نوبت به برخی شهرهای دیگر رسید تا از کنسرت‌های موسیقی جلوگیری کنند. حملات در خراسان علیه دولت در بازه زمانی نزدیک به انتخابات یک معنای سیاسی واضح‌تر هم دارد و نشان دهنده این است که اصول‌گرایان تندرو در این استان از توان سازمان‌دهی بالایی برخوردارند و می‌توانند دولت را به طور جدی به چالش بکشند.

بنابراین احتمال لغو میتینگ‌های انتخاباتی یا تبلیغات خیابانی به نفع کاندیداهای اصلاح‌طلب در انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای شهر و روستا را نباید نادیده گرفت. خراسان آن‌چنان که علی مطهری گفته بود در حال تبدیل به یک منطقه خودمختار است و روحانی برای مواجهه با این چالش و رودررویی با روحانیون پرنفوذی چون احمد علم‌الهدی امام جمعه مشهد و ابراهیم رییسی تولیت آستان قدس رضوی راه آسانی پیش رو ندارد.