ثبتنام غیر منتظره احمدینژاد برای انتخابات ریاستجمهوری، هرچه هست، به چالش کشیدن اختیارات ولایت مطلقه فقیه هم هست.
این جمله را میتوان سادهاندیشانه و حتی سادهلوحانه دانست و صاحب آنرا به نشناختن احمدینژاد و فراموشی و نداشتن حافظه تاریخی متهم کرد.
بههمین خاطر باید به حافظه تاریخی رجوع کرد، روزگاری که محمد خاتمی برای نخستین بار کاندیدای ریاست جمهوری شد و چون نماد تغییر در وضع جاری (اصلاحات) بود، در بسیاری از سخنرانیها و نشستهای انتخاباتی با این سوال مواجه میشد که «آیا به ولایت مطلقه فقیه اعتقاد دارد؟» و پاسخ او معمولا، کم و بیش، همان پاسخ مرحوم عزتالله سحابی بود که «من به قانون اساسی التزام عملی دارم».
ثبتنام احمدینژاد، برای انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم، علیرغم نهی صریح و از پشت بلندگوی رهبر جمهوری اسلامی، آشکارا نشان عدم اعتقاد به ولایت مطلقه فقیه و ایستادن در مقابل خوانش حداکثری از ولایت فقیه و اختیارات رهبری است. مطابق این خوانش، یکی از امامان جمعه گفته بود، ولایت مطلقه فقیه حتی می تواند همسر احمدینژاد را بر او حرام کند.
این رفتار، از قضا، این احتمال را هم افزایش می دهد که مراد و مقصود اصلی احمدینژاد در سخنرانی اهواز شخص ولایت فقیه بوده است. احمدینژاد در آن سخنرانی از مخالفت ۹۷ درصد مردم با «یک نفر» گفته بود.
اما نکته محوری این یادداشت، این نیست.
طبیعی است که از امروز بازار تحلیلها و واکنشها به این «رفتار انقلابی» احمدینژاد رونق خواهد یافت. در این میان هیچ بعید نیست که گروهی از تحلیلگران و فعالان اصلاحطلب، که در فرصتسوزی کم سابقه هم نیستند، به هوس مچگیری، انتقام از رقیب و یا حتی نزدیکی به رهبری، به نقد و تقبیح رفتار احمدینژاد بپردازند.
اینجاست که با رجوع به سال۷۶ و خاستگاه اصلاحات، باید یادآوری کرد که تقبیح و نقد رفتار احمدی نژاد، نه تنها نسبتی با اصلاحات ندارد، بلکه تثبیت استبداد فقیه به نام ولایت است و تنها به تقویت عملی و نظری اینجایگاه منجر میشود.
به عبارتی دیگر، نقد رفتار احمدینژاد، با بخشی از گفتمان اصلاحات مبتنی بر حق شهروندی و قواعد زندگی در جامعه مدنی، ناسازگار است و صرفا با اتکا به مبانی گفتمان اصولگرایی و پذیرش آن میتوان این رفتار او را نقد کرد.
بیشتر بخوانید:
سالهاست احمدینژاد، با خطاهای تاکتیکی و راهبردی، خود را صرف دشمنان ملت کرده است، میتوان این بار فرصت داد که اصلاحات و ملت، از خطای اینبار او بهره ببرند. اگر توان تایید نظری و حمایت قانونی از این رفتار را نداریم، دست کم سکوت کنیم و نقد احمدینژاد را به صاحبانش بگذاریم.
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…