دست خاتمی روی شانه‌ی روحانی

زیتون-سینا پاکزاد: در فاصله تنها پنج روز مانده تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری پیام تصویری محمد خاتمی در حمایت از حسن روحانی منتشر شد که در آن با قاطعیت بر حمایت از روحانی و تشویق مردم برای رای به او می‌گفت.

پیام خاتمی تنها چند ساعت پس از انتشار در شبکه‌های اجتماعی به دستور دادستانی از کانال‌های ثبت شده تلگرامی حذف شد. دلیل حذف این پیام «ممنوعیت انتشار پیام و تصویر محمد خاتمی» است که از حدود ۴ سال پیش علیه او اعمال می‌شود، ممنوعیتی که مرجع رسمی آن هنوز مشخص نشده است اما بر اساس گمانه‌زنی‌ها دادستانی دادگاه ویژه روحانیت است. خاتمی در پیام خود اشاره‌ای به انتخابات شوراها نکرد و همین موضوع باعث سردرگمی و نگرانی اصلا‌ح‌طلبان نسبت به امکان رای آوری لیست تهیه شده توسط شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان شد. لیست شورای شهر تهران که هفته گذشته منتشر شد با انتقادهای فراوانی در بین حامیان این جناح روبرو بوده است و مهم‌ترین انتقاد به لیست آن است که برخی چهره‌ها با کارنامه نه چندان روشن در آن حضور دارند و در عین حال برخی از فعالان مدنی خوش‌نام که صلاحیت‌شان تایید شده است در این لیست جایی پیدا نکرده‌اند.

رصد مواضع اصلاح‌طلبان در شبکه‌های اجتماعی پس از انتشار پیام انتخاباتی محمدخاتمی نشان می‌داد که آن‌ها عدم اشاره به لیست شورا در سخنان خاتمی را نشانه‌ای از نارضایتی او از این لیست تعبیر کرده‌اند. پیشتر هم زمزمه‌هایی درباره عدم رضایت خاتمی از لیست و تصمیم‌اش برای عدم حمایت٬ در شبکه‌های اجتماعی شنیده می‌شد. با این حال خبرگزاری ایلنا با انتشار خبری اعلام کرد که محمد خاتمی تا روز انتخابات دو پیام دیگر را نیز منتشر خواهد کرد و در پیام آینده خود به تشویق مخاطبانش برای رای به لیست شورای شهر خواهد پرداخت.

محمدرضا تابش عضو شورایعالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در این رابطه به ایلنا گفت:« قرار است دو پیام دیگر درباره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و همچنین حضور آقای جهانگیری در عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری متعاقباً به‌صورت مکتوب و تصویری منتشر شود.» با توجه به تاثیر قابل توجهی که پیام خاتمی در انتخابات مجلس و خبرگان در اسفند ۱۳۹۴ به همراه داشت اکنون نیز اصلاح‌طلبان امیدوارند که پیام‌های او بتواند بخشی از رای‌دهندگان خاکستری و مردد را متقاعد کند که پای صندوق‌های رای بیایند و به تداوم دولت روحانی و هم‌زمان به لیست اصلاحات برای شورای شهر تهران رای بدهند.

قهر احمدی‌نژاد با صندوق رای

دو پیام تصویری و انتخاباتی هم از سوی محمود احمدی‌نژاد و غلامعلی حداد عادل انتشار یافت که هر کدام به دلایلی مورد توجه قرار گرفتند. محمود احمدی‌نژاد در پیام خود اعلام کرده که قصد حمایت از هیچ کدام از نامزدهای کنونی انتخابات ریاست جمهوری را ندارد. در پیام او آمده که «بنده به صراحت اعلام می کنم مانند سال نود و دو هیچ نماینده ای در بین کاندیداهای حاضر در انتخابات فعلی نداشته و ندارم. همینطور در تبلیغات انتخاباتی هم له یا علیه هیچکس هیچگونه فعالیتی نداشته ونخواهم داشت.»

موضع انتخاباتی او در رسانه‌های اصول‌گرا تقریبا هیچ بازتابی نداشته است و اغلب واکنش‌ها به آن منحصر به شبکه‌های اجتماعی است. بعضی از کاربران این موضع احمدی‌نژاد را نوعی قهر با انتخابات و پیام تحریم انتخابات تعبیر کرده‌اند. انتشار چنین پیامی از سوی احمدی‌نژاد البته چندان دور از انتظار هم نبود و رد صلاحیت وی و یار نزدیک‌اش یعنی حمدی بقایی توسط شورای نگهبان او را بیش از پیش به حاشیه برده است و دیگر جایی برای خود در میدان سیاست ایران نمی‌بیند.

احمدی‌نژاد احتمالا تصور می‌کند که پیام‌اش می‌تواند بر بخشی از رای دهندگان اثر بگذارد و از همین جهت هم موضع انتخاباتی‌اش را شفاف کرده است. با این حال سناریوهایی که او تاکنون چیده است ناکام مانده‌اند. پیشتر هم برخی از مشاوران احمدی‌نژاد هشدار داده بودند که اگر او رد صلاحیت شود یک موج اعتراض عمومی به راه خواهد افتاد اما رد صلاحیت او هیچ واکنش عمومی به همراه نداشت و صدایی هم به اعتراض بلند نشد.

تصور خوش‌بینانه حداد از جایگاه اجتماعی‌اش

پیام انتخاباتی غلامعلی حداد عادل نماینده پیشین مجلس و رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم که در آن به تبلیغ لیست اصول‌گرایان برای انتخابات شورای شهر پرداخته بود با واکنش‌های کنایه‌‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی همراه شد. او در این پیام از شهروندان خواسته بود که به همه اعضای لیست تهیه شده توسط اصول‌گرایان برای شورای شهر رای بدهند. پیام او از دو جهت مورد توجه قرار گرفت. نخست این‌که دعوت او از مردم جهت رای به همه اعضای لیست به عنوان نوعی کپی‌کاری و تقلید از محمدخاتمی برای دعوت‌اش برای رای به همه اعضای لیست مجلس و خبرگان در سال ۹۴ بود. دلیل دوم هم این که حداد در انتخابات مجلس حتی موفق نشد که به عنوان نماینده به مجلس برود و پایتخت‌نشین‌ها اقبالی به وی نشان ندادند اما اکنون خود را به عنوان یک چهره مرجع دارای حدی از محبوبیت دانسته که مردم را برای رای به لیست اصول‌گرایان تشویق کند.