زیتون- سینا پاکزاد: دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و پنجمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا از ساعت ۸ صبح به وقت تهران آغاز شده است و تا زمان انتشار این گزارش٬ طبق خبرهای رسمی بیش از ۲۰ میلیون رای به صندوق‌ها ریخته شده است.

گزارشها از ساعت‌های ابتدایی رای‌گیری حاکی از ازدحام جمعیت در حوزه‌ها بود و شهروندان در برخی از مناطق می‌گویند که برای انداختن رای خود به صندوق تا حدود ۴ ساعت انتظار کشیده‌اند.

کند بودن روند رای‌گیری و زمان طولانی انتظار شده که برخی از افراد پس از مدتی انتظار تصمیم به بازگشت بگیرند. ستاد انتخاباتی حسن روحانی در شبکه‌های اجتماعی از مردم خواسته‌ است که ۴ ساعت انتظار را تحمل کنند تا ۴ سال آزادی و امنیت و ۴ سال آرامش و پیشرفت داشته باشند.

ناراضیان٬ آری گفتند

یکی از مورد توجه‌ترین اتفاق‌های انتخابات امروز را می‌توان حضور تعداد زیادی از چهره‌های منتقد جمهوری اسلامی پای صندوق دانست. بسیاری از کسانی که سال‌های طولانی برای اعتراض‌هایشان به حکومت ناگزیر از تحمل زندان بودند در انتخابات امروز شرکت کردند و رای خود را به نفع حسن روحانی به صندوق‌های رای انداختند. چهره‌هایی مانند مانند مصطفی تاج‌زاده٬ بهزاد نبوی٬ ابراهیم یزدی در کنار گروه دیگری از منتقدان مانند بهاره هدایت و عماد بهاور پای صندوق‌ها رفتند و در میان چهره‌های هنری و فرهنگی هم رای هوشنگ ابتهاج و اصغر فرهادی بسیار مورد توجه قرار گرفت.

هر دو این هنرمندان به نفع حسن روحانی در انتخابات شرکت کرده بودند. گروه دیگری از چهره‌های منتقد نظام در خارج از ایران نیز این بار تصمیم گرفتند که با صندوق‌های رای آشتی کنند و به تداوم دولت حسن روحانی رای دهند.

گزارش‌هایی که از حوزه‌های اخذ رای در کشورهای مختلف به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکا منتشر شده است٬ حکایت از صف‌های طولانی دارد. برخی شاهدان عینی که نظراتشان را در شبکه‌های اجتماعی منعکس کرده‌اند٬ می‌گویند که چنین صف‌هایی برای رای دادن در شهرهایی مانند لندن و پاریس بی‌سابقه است.

در گذشته گروه‌های اپوزسیون طرفدار براندازی در روز انتخابات با حضور در برابر محل‌های اخذ رای٬ جوی سنگین را برای رای دهندگان ایجاد می‌کردند و بسیاری از افراد به واسطه همین جو از رای دادن منصرف می‌شدند اما امسال گزارش‌ها حکایت دارد که تظاهرات مقابل کنسولگری‌ و سایر محل‌های اخذ رای به مانند گذشته نبوده و در عوض مشارکت ایرانی‌های خارج از کشور بیشتر بوده است.

اصول‌گرایان از تخلف‌های انتخاباتی می‌گویند 

هنوز هیچ براوردی از نسبت آرای کاندیدا منتشر نشده ولی طرفداران دو کاندیدای اصلی یعنی حسن روحانی و ابراهیم رییسی در صدد پررنگ جلوه دادن احتمال پیروزی کاندیدای خود هستند.

در همین حال ستاد انتخاباتی رییسی با انتشار نامه‌ای نسبت به تخلف‌های وسیع انتخاباتی هشدار داده و خواهان مداخله جدی هیأت نظارت جهت جلوگیری از ادامه این تخلف‌ها شده است. در این نامه از مواردی مانند عدم اعلام شهرت رییسی تا ساعت ٬۱۵ تحویل تعرفه بدون مهر قابل ابطال به مردم٬ حضور غیرقانونی و تبلیغ هیات‌های اجرایی و طرفداران دولت مستقر٬ عدم صدور کارت حضور ناظران در شعب اخد رای٬ جلوگیری از ورود ناظران دارای کارت حضور و عدم شروع به کار شعب اخذ رای در ساعت مقرر به عنوان موارد اصلی تخلف انتخاباتی یاد شده است.

رسانه‌های عمده اصول‌گرا مانند خبرگزاری فارس و تسنیم هم در همین راستا و طی اقدامی هماهنگ به برجسته کردن مورادی پرداخته‌اند که از نگاه آنها تخلف انتخاباتی بوده است. برای مثال خبرگزاری فارس اتهام‌هایی مانند خرید رأی برای روحانی در خوزستان و «مفقود شدن ۴۰۰ تعرفه در کهگیلویه و بویراحمد» را برجسته کرده و در خبر دیگری هم درج یک بیانیه جعلی از قول قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس سپاه در روزنامه ایران را نمونه‌ای بارز از تخلف انتخاباتی دانسته است.

خبرگزاری تسنیم نیز در رویه‌ای مشابه به بیان اتهام‌هایی در زمینه تخلف انتخاباتی از جمله «خرید و فروش رأی در بجنورد و شیروان٬ توزیع کارت هدیه در همدا‌ن٬ شناسایی ۱۰۶ نفر در خراسان‌رضوی با قصد رای با شناسنامه میت» پرداخته است.

تاکید رسانه‌های جریان اصلی اصول‌گرایان بر تخلف‌های انتخاباتی را می‌توان نشانه‌‌ آمادگی ذهنی آنان برای شکست در انتخابات و بی‌کفایت معرفی کردن دولت در برگزاری یک انتخابات سالم دانست. بر خلاف دوره‌های گذشته که معمولا هم‌زمان با برگزاری انتخابات٬ ادعاهایی درباره شانس بالای پیروزی کاندیداهای اصول‌گرا در رسانه‌های آنها منتشر می‌شد٬ این بار روندی کاملا محتاطانه وجود دارد و به نوعی می‌توان گفت که در روز انتخابات این رسانه‌ها منفعلانه عمل کرده‌اند.