دندان لقی به نام نادر قاضی‌پور

انتشار فیلم سخنان نادر قاضی‌پور در شبکه‌های اجتماعی موجی از اعتراض را به دنبال داشت. هرچند سخنان و مواضع او نسبت به زنان سابقه‌ای چندین ساله دارد که همواره حاکی از نگاه جنسی جنسیتی به آن‌ها بوده اما نه به این صراحت. پازل خشونت کلامی سیستماتیک جمهوری اسلامی نسبت به زنان با اظهارات اخیر قاضی‌پور تکمیل شده و حالا توپ در زمین شورای نگهبان است که در خصوص ادامه فعالیت وی در مجلس تصمیم‌گیری کند. هرچند که پیش‌تر نیز بارها مسوولان مختلف بدون هیچ هزینه‌ای با اظهارات‌شان در محدودیت بیشتر زنان کوشیده‌ و به آن‌ها توهین‌های بسیاری کرده‌اند.

قاضی‌پور در فیلم به زبان آذری با مردم حاضر در ستاد انتخاباتی‌اش صحبت کرده و به آن‌ها هشدار داده که زنان نباید وارد مجلس شوند. آن‌ها را با «کره الاغ» مقایسه کرده و انگار یادآور شده که رفتن زنان به مجلس آن‌ها را با خطرهایی مواجه می‌کند: «مجلس جای بچه‌ها نیست جای کره الاغ ها نیست جای زنان نیست. جای مردان است. [زنان را] می‌فرستیدشان [مجلس] سرشان بلا بیاورند آبرویتان برود.».

نماینده مردم ارومیه اما با این اظهارات نه فقط به زنان توهین کرده بلکه خود و دیگر نماینده‌های مرد مجلس را زیر سوال برده. آن‌چه از گفته‌های او برمی‌آید حاکی از آن است که نمایندگان زن پیشین خطری تهدیدشان کرده که باعث «آبروریزی» شده است. اما چه کسی قرار است این زنان را در معرض خطر قرار دهد؟ دیگر نمایندگان مرد؟

قاضی‌پور در ادامه زبان از نیام کشیده: «مجلس جای سوسول‌بازی نیست. مردها را به مجلس بفرستید که حداقل کاری هم نکند، آن یکی کار را بتواند بکند».

شاید این بخش از صحبت‌های قاضی‌پور خیلی شفاف نباشد. اما ادامه صحبت‌هایش ابهامات و تردیدهای موجود را از بین برد. آنجا که از تیزی خودش و ختنه پسربچه ها مثال می آورد و…

سخنان تحقیرآمیز و مملو از خشونت قاضی‌پور نمونه‌ای‌ست از خشونت کلامی سیستماتیکی که جمهوری اسلامی و مسوولان آن طی سال‌های اخیر نسبت به زنان داشته‌اند. اما پیش از مرور برخی از این گفته‌ها، می‌توان به مواضع وی در خصوص زنان پرداخت.

نادر قاضی‌پور از جمله مخالفان طرح اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی بود. این طرح البته مورد مخالفت شدید مجلس شورای اسلامی نیز قرار گرفت. اما قاضی‌پور در مهر ماه سال جاری در این‌خصوص گفت: «با تصویب این طرح استمرار مهاجرت‌های دیگر کشورها به ایران افزایش پیدا می‌کند. […] امروز بسیاری از نخبگان ما به کشورهای غربی می‌روند، آن‌گاه ما به کارگران ساده تابعیت ایرانی می‌دهیم. […] این افراد حق رای پیدا می‌کننند، از این رو ما باید مراقب تصمیمات خود باشیم و احساسی تصمیم نگیریم.»

اظهارات نماینده مردم ارومیه درباره این طرح جدا از افشای «دیگرستیزی» و «مهاجرهراسی» وی نشان می‌دهد که موضوع حقوق زنان برای او فاقد هرگونه اهمیتی است. چون یکی از دلایل طرح این مساله حق زنان در اعطای تابعیت به فرزندان‌شان است اما قاضی‌پور فرزندان زنان ایرانی را مهاجر می‌داند حتی اگر در داخل ایران به دنیا آمده باشند. در این میان نه فقط حقوق مهاجران پایمال شده بلکه زنان نیز بالکل نادیده انگاشته شده‌اند.

نام قاضی‌پور را می‌توان پای نامه قدردانی بیش از ۲۰۰ نماینده مجلس از محمدباقر قالیباف نیز مشاهده کرد. نامه‌ای که در مرداد ماه سال ۹۳ در تجلیل از طرح تفکیک جنسیتی در فضاهای کاری شهرداری تهران منتشر شد. در این نامه، طرح «سالم‌سازی محیط کار» به عنوان «تکریم خواهران» توصیف شده بود که «این اقدام فرهنگی و ارزشی و غیرت‌مندانه موجب امنیت و آسایش خواهران کارمند و خدمت بزرگی به آن‌هاست». در پایان این نامه نیز ذکر شده بود که اقدام قالیباف می‌تواند «سنتی حسنه» باشد و در تاریخ «ماندگار» شود.

یک ماه پیش از این نامه اما، در تیر ماه همان سال که بحث ممنوعیت ورود زنان به ورزش‌گاه‌ها شدت گرفته بود، قاضی‌پور بار دیگر علیه این حق زنان صحبت کرد:‌ «اسلام حساب و کتاب دارد و باید طبق آن عمل کنیم. بعضی ورزش‌ها مثل ورزش آبی، اسلام قطعا مانع حضور زنان در ورزش‌گاه خواهد شد.» او حتی از جانب کشتی‌گیران نیز اظهارنظر کرد: «اگر از کشتی‌گیران بپرسیم، آن‌ها هم مخالف حضور زنان در ورزش‌گاه هستند و خودشان اجازه نمی‌دهند زنان به استادیوم بیایند. کشتی ورزش اصلی ایران است و مرامش با دیگران فرق دارد.» قاضی‌پور البته تصریح کرده بود که اگر زنان با خانواده به ورزش‌گاه‌هایی بیایند که مردان در آن لباس پوشیده دارند یا جایگاهی اختصاصی برای‌شان در نظر گرفته شود، حضور آن‌ها ایرادی ندارد.

نماینده مردم ارومیه در اسفند ماه سال ۹۰ نیز در خصوص بحث‌های پیرامون تصویب قانونی شدن ازدواج دوم مردان، هم‌صدا با علی مطهری شده بود: «ازدواج مجدد جلوی خلاف شرع را می‌گیرد. ما در جمهوری اسلامی ایران زندگی می‌کنیم و نه در غرب و باید قوانین اسلامی را اجرا کنیم.»

«زن ذلیل» گفتن قاضی‌پور به علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی نیز در آبان ماه سال ۸۸ خبرساز شده بود: «آقای رییس شما به من گفته بودید “زن ذلیل” اما خودتان بیشتر از همه زن ذلیل هستید و چون من زن ذلیل نیستم مخالف طرح حرف می‌زنم. در صورت تصویب این طرح با استخدام زنان مجرد مشکلات اخلاقی پیش می‌آید.» اشاره قاضی‌پور به طرح اصلاح قانون خدمت نیمه وقت زنان بود. اما اشاره و تاکید وی روی «مشکلات اخلاقی» در خصوص زنان «مجرد» می‌تواند زمینه‌ی نگاه او را بیشتر هویدا سازد.

نمونه‌های این‌چنینی را در سخنان بسیاری از مسوولان دیگر جمهوری اسلامی نیز می‌توان یافت. آیت‌الله علی خامنه‌ای به عنوان راس حکومت جمهوری اسلامی تاکنون سخنان بسیاری در خصوص زنان ایراد کرده. او زنان غرب را «مردواره» می‌داند که وسیله «التذاذ جنسی مرد» شده‌اند: «نگاه صحیح به زن، نگاهی است که او را در چارچوب جنس خود و ارزش‌های تعالی‌دهنده آن بشناسد.»‌

حسن روحانی، رییس‌جمهور نیز چندی پیش اظهار داشته بود که تفکرات فمینیستی را قبول ندارد. هرچند که پیش‌تر و زمان تبلیغات انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری بارها از نقش زنان در جامعه و سهم آن‌ها در پیروزی‌اش سخن گفته بود ولی زمان تقسیم پست‌های بلندپایه دولتی، باز هم سهمی برای زنان در نظر نگرفت و هیچ وزیر زنی در کابینه او حضور ندارد.

تریبون‌های نماز جمعه هم کم به زنان نتاخته‌اند. این ائمه که از سوی رهبر جمهوری اسلامی منصوب می‌شوند بارها در موارد بسیاری به زنان پرداخته و در فرودست‌انگاری آن‌ها کوشیده‌اند. به گفته آیت‌الله سید یوسف طباطبایی‌نژاد، امام جمعه اصفهان اولویت اشتغال مردان «توهین به خانم‌ها نیست» بلکه «اسلام تأکید دارد که مخارج و هزینه‌های زندگی باید بر عهده مردان باشد و نه زنان». اما یکی از اظهارات وی بیش از سایر بیاناتش جلب توجه کرد: «اگر بنا است زنی به عنوان مهماندار هواپیما زباله جمع کند آیا بهتر نیست که در خانه و کاشانه شخصی خود و همسرش این کار را انجام دهد.»

آیت‌الله احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد نیز بارها در سخنان خود به زنان پرداخته: «برخورد انتظامی و امنیتی با بی‌حجابی عین برخورد با دزد و شراب‌خوار و ناهنجاری است. با بی‌حجابی باید برخورد شود.» یا به عنوان نمونه کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران که تفکیک جنسیتی را از احداث تونل نیایش مهم‌تر دانسته بود.

مسوولان عالی‌رتبه سپاه، بسیج و نیروی انتظامی نیز از جمله افرادی هستند که اظهارات‌شان در خصوص زنان را می‌توان در دسته‌بندی خشونت کلامی جنسیتی جای داد. در عین‌حال بسیاری از نمایندگان زن مجلس نیز بارها در محدودیت بیشتر زنان با تصویب قوانین کوشیده‌اند. فاطمه آلیا و لاله افتخاری دو نمونه از این زنان هستند که بارها اطلاع‌رسانی از وضعیت زنان ایران را «سیاه‌نمایی» خوانده‌اند.

این پازل را می‌توان با اظهارات اخیر قاضی‌پور تکمیل کرد. زمانی‌که هیچ‌گونه نظارت، پاسخ‌گویی و مسوولیت‌پذیری وجود نداشته باشد و نگاه غالب، ایدئولوژیک و ضدزن باشد همان می‌شود که امروز درست پس از اعلام نتایج انتخابات، نماینده‌ برگزیده مردم به راحتی زنان را «کره الاغ» می‌خواند و نگاه جنسی‌اش دامن‌گیر نه فقط نماینده‌های زن بلکه نیمی از جمعیت ایران می‌شود. نگاهی که البته می‌توان آن را خاستگاه خشونت‌های جنسی بی‌شماری دانست که در محیط کار، خانه و خانواده، اماکن عمومی و مجازی هر روز بر سر زنان آوار می‌شود.

هرچند همان‌طور که بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، خصوصا در توییتر و اینستاگرام اظهار کرده‌اند، می‌توان با انتشار بیشتر اظهارات اخیر نماینده مردم ارومیه «قدرت مردم، رسانه و شبکه‌های اجتماعی» را به رخ کشید.

با این وجود در پی انتشار این اظهارات، شاخه ارومیه «جمعیت زنان ایران اسلامی» با انتشار نامه‌ای به شورای نگهبان از این نهاد خواست که ضمن «برخورد قاطعانه» با قاضی‌پور، جلوی حضور «همچین افرادی» را در مجلس بگیرد. در بخشی از این نامه چنین آمده: «بدین‌وسیله مجددا مراتب اعتراض خود را نسبت به تایید صلاحیت و ادامه فعالیت کاندیداتوری آقای قاضی پور اعلام نموده و به دلیل هتک حرمت‌های آشکار به جامعه زنان ، خانه ملت و نمایندگان شریف کل کشور اسلامی چند روز اخیر در سخنرانی‌های خود که فایل صوتی آن موجود و قابل ارائه است، مجددا خواستار تذکر و ممانعت از ادامه فعالیت و ابطال صلاحیت ایشان می‌باشیم.»

تارنمای «قلم‌نیوز» نیز با انتشار متنی اعتراضی خبر داده که خوانندگان این رسانه و بخشی از سیاسیون، فعالان مدنی و حقوق زنان خواستار آن شده‌اند که اعتبارنامه این نماینده توسط شورای نگهبان بررسی شده و «در صورت لزوم» از ورود چنین اشخاصی به خانه ملت جلوگیری شود.

در کنار این موضع‌گیری‌ها، ماچولند که سایت افشاگری و اعتراض به رفتارهای جنسیت‌زده است نیز موجی ایمیلی به راه انداخته تا نماینده مردم ارومیه رسما عذرخواهی کند. در این سایت توهین به زنان «خیانت در امانت مردم» توصیف شده: «او حضور زنان را در مجلس “بی فایده” و حتی “خطرناک” تلقی کرده نه تنها آشکارا به زنان توهین می‌کند بلکه با بی‌احترامی و به رسمیت نشناختن اصول و قوانین جمهوری اسلامی در اجازه ورد زنان به مجلس، تنها ساعاتی پس از اعلام پیروزی او در رقابت انتخاباتی به اعتماد مردم و رأی آنان دهن‌کجی می‌کند.»

البته بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار این موج ایمیلی، اظهار داشته‌اند که عذرخواهی کم است و اعتبارنامه نادر قاضی‌پور بایستی توسط شورای نگهبان رد شده و از ورود وی به مجلس جلوگیری شود.

طی چند ساعتی که از انتشار فیلم اظهارات این نماینده مجلس گذشت، به نوشته ایسنا، قاضی‌پور در گفت‌وگو با روزنامه قانون اظهارات خود را تکذیب کرد. فارغ از آن‌که دیگر عصر تکذیب‌های بی‌پایه گذشته و گسترش مدیا و شبکه‌های اجتماعی اجازه نمی‌دهد چنین خشونت‌هایی در پستوی اذهان از یاد برود. حال توپ در زمین شورای نگهبان است تا تصمیم بگیرد این دندان لق را در مجلس نگه دارد یا برای یک‌بار هم شده یک نهاد حکومتی در مقابل خشونت‌های تکراری نسبت به زنان در جایگاه نظارت قرار بگیرد و «احترام»ی را که از آن دم می‌زند به جا بیاورد.