از شعار با مشت غیرمسلح تا استهلال با چشم مسلح

زیتون-سینا پاکزاد: پشت هر تصویری حرف‌ها نهفته است و گاهی عکس‌هایی ثبت شده در یک ثانیه٬ راه را بر ساعت‌ها تحلیل باز می‌کند. از این پس هر هفته در زیتون مروری بر تصاویر مهم‌ترین رخدادهای ایران در حوزه‌های مختلف خواهیم داشت و در چند خط توضیح می‌دهیم که چرا آن خاص خاص و حائز اهمیت بوده است.

راهپیمایی‌اش کوتاه بود اما حاشیه‌هایی طولانی به همراه داشت. جمعی که حالا گفته شده حدود ۲۵ نفر بودند رییس‌جمهور را مجبور کردند سوار اتومبیل‌ شده و محل را ترک کند. شعارهای مرگ بر آخوند آمریکایی٬ روحانی- بی صدر پیوندتان مبارک آن شعارهایی نبود که انتظار شنیده شدن‌اش در مراسم روز قدس برود. مراسمی که جمهوری اسلامی ان را برای دهه‌ها تبدیل به نمادی از اسراییل ستیزی کرده است امسال به مراسمی برای نمایش تنش‌ها و شکاف‌های داخلی بدل شد. روحانی با چشم‌های خود دید که فشارها علیه‌اش چه اندازه بیشتر شده است. آیت‌الله خامنه‌ای با فرمان «‌آتش به اختیار» مسبب این فشارها بود و علیرغم این که وی از دوقطبی شدن فضای جامعه اعلام نگرانی می‌کند اما با این فرمان عملا به تشدید تنش روی خوش نشان داد. حالا گرچه قوه قضاییه قول داده که با «‌توهین‌کنندگان» به رییس‌جمهور برخورد صورت بگیرد ولی تجربه‌های قبلی گواه آن است که نباید این قول‌ها را جدی گرفت. آتش‌به اختیارها آن‌قدر مصونیت دارند که از تعقیب قضایی نترسند. کافی است نگاهی به فرجام پرونده حمله به سفارت عربستان و انگلستان کنند و شب‌ها با آسودگی بخوابند.

فقط رجزخوانی مداح پیش از نماز عید فطر نبود که به بحث شبکه‌های اجتماعی بدل شد٬ تفنگ کنار دست آیت‌الله خامنه‌ای هم هنگام خطبه‌ها بسیار توجه‌برانگیز شد. او از یک قبضه قناسه استفاده کرده بود که کاربرد نظامی‌اش برای تک‌تیز‌اندازی و هدف زنی دقیق و مستقیم است. با توجه به اختلاف‌های علنی میان او و حسن روحانی که به ویژه پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست ‌جمهوری شدت یافته است٬ استفاده از این سلاح باعث طنز‌نوشته‌های فراوانی شد. بسیاری‌ از کاربران به کنایه نوشته بودند که رهبری از قناسه استفاده کرده و منظورش این است که یک نفر را در صف اول هدف‌‌گیری می‌کند. البته اولین بار نبود که آیت‌الله خامنه‌ای از قناسه در خطبه‌های استفاده می‌کرد و نماز عید فطر دو سال پیش هم همین نوع سلاح کنار دست‌اش قرار داشت. استفاده از سلاح هنگام سخنرانی‌ نوعی نماد برای نمایش قدرت و اقتدار است. در بین علمای شیعه این حدیث از امام صادق به عنوان دلیلی بر استفاده از سلاح هنگام خطبه‌ها است که «هرگاه در روز جمعه هفت نفر بودند پس نماز جمعه را با جماعت بخوانید و امام جمعه برد بپوشد و عمامه بر سر بگذارد و بر کمان یا عصایی (اسلحه) تکیه کند». با این حال مشخص نیست که تغییر مدل سلاح‌ها در سخنرانی‌های مختلف با چه معیارهایی صورت می‌گیرد.

هر تعطیلی مذهبی و غیر مذهبی در ایران بهانه‌ای برای مردم در شهرهای بزرگ است که به دل جاده بزنند و روزهایی را در جایی نزدیک‌تر به طبیعت بگذرانند. جاده‌های شمالی ایران همیشه پرطرفدارترین مقصد برای پایتخت نشین‌هاست. بسیاری از تهرانی‌ها با آن که می‌دانند در روزهایی مانند عید فطر جاده‌های کم عرض شمالی به ویژه جاده چالوس تا چه اندازه شلوغ و پرترافیک است اما با تصور کردن صحنه‌های زیبای طبیعی و لذت‌های غذایی مثل آش قبل از تونل کندوان و جگرکی‌های بین‌راهی بار سفر می‌بندند. مشکل اینجاست که به روال همیشه خبر‌هایی می‌رسد از ترافیک کشنده و ماندن شهروندان برای ساعت‌ها و ساعت‌ها در جاده‌ و کلافگی راننده و مسافران. امسال علاوه بر این‌ها خبرهایی هم رسید از درگیری مردم مرزن‌آباد با گروهی از مردم که در ترافیک گیر افتاده بودند. درگیری در آن حد شدید شد که پلیس برای کنترل آن از گاز اشک آور استفاده کرد. محلی‌ها از این که به بهانه هر تعطیلی شهرهایش به شدت شلوغ می‌شود و آرامش‌شان به هم می‌ریزد شاکی‌اند ولی تهرانی‌ها هم در جستجوی روزهایی کمی آرام‌تر وقتی روی نقشه نگاه می‌کنند مقصد‌ ارزان‌تر و نزدیک‌تری از شهرهای شمالی پیدا نمی‌کنند.

هنرمندان در کارزار انتخاباتی حسن روحانی نقش پررنگی داشتند و حالا هم امیدوارند که در دولت آینده فضای بیشتری برای فعالیت‌هایشان پیدا کنند. علیرضا قربانی که پس از انتخابات با اجرای موسیقی در شهر مشهد عملا به ممنوعیت برگزاری کنسرت در این شهر نقطه پایانی گداشت در کنسرت اخیر خود در تهران هم به دفاعی صریح از رییس‌جمهور پرداخت و گفت که «آقای روحانی تنها نیست٬ من و تمام ۲۴ میلیون نفر دیگری که رای دادیم هنوز امیدواریم.» حالا نگاه‌ها به روحانی است که آیا در چینش کابینه آینده و انتخاب وزیر ارشاد کاری خواهد کرد که هنرمندان حامی‌اش همچنان امیدوار بمانند یا این که در نهایت به مصلحت‌ها تن می‌دهد.

استهلال ماه شوال هر ساله به یکی از سوژه‌های مورد بحث و کنایه‌آمیز تبدیل می‌شود. تلاش برای رویت ماه با چشم غیرمسلح یا با کمک تجهیزات نجومی هر بار این سوال را به وجود می‌آورد که با وجود پیشرفت علوم ستاره‌شناسی چه نیازی به این روش‌های ابتدایی برای تشخیص ماه شوال است. سوال همیشگی بعدی این است که چطور در بین کشورهای همجوار این اختلاف برای رویت ماه وجود دارد و دو کشور همسایه دو روز متفاوت را عید اعلام می‌کنند. علمای شیعه بین خود هم اختلاف‌های قابل توجهی در این باره دارند و هنوز حاضر نیستند که به برتری نجوم برای تشخیص ماه اول شوال و کنار گذاشتن روش‌های سنتی تن دهند. به همین جهت هم هر سال صدها روحانی در نقاط مختلف کشور با تجهیزاتی نظیر آنچه در این عکس می‌بینید به مناطق مرتفع که دارای هوای صاف است می‌روند تا ماه را با چشم خود ببینند و خیالشان راحت شود که فردا روز عید فطر است