هفت نامزد بهشت

زیتون-احسان مهرابی: گویا کرسی شهرداری تهران در خیابان بهشت همچنان سهم حزب کارگزاران سازندگی از کیک قدرت در ایران است. دو عضو ارشد این حزب از بین هفت نامزد شهرداری تهران بالا‌ترین رای را کسب کرده‌اند و اگر اتفاق غیر منتظره‌ای از جمله سفارش دفتر رهبر جمهوری اسلامی رخ ندهد، محمد علی نجفی و یا حسین مرعشی شهردار تهران خواهند بود.

رییس جمهور در حسرت اصلاح طلبان
وزارت آموزش و پرورش در دولت هاشمی رفسنجانی ماندگار‌ترین دوره مدیریتش است هر چند وزیر علوم نیز بوده است. در دولت محمد خاتمی به دلیل سهم دهی‌های پس از انتخابات٬ حسین مظفر، وزیر آموزش و پرورش شد و محمدعلی نجفی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی. نجفی پس از مدتی جای خود را به محمدرضا عارف داد و برکناری او دلخوری حزب کارگزاران سازندگی را به دنبال داشت.
پس از انتخابات سال ۸۴ برخی از اصلاح طلبان با حسرت از او به عنوان نامزدی نام می‌بردند که در صورت نامزدی می‌توانست نظر مساعد همه گروه‌های اصلاح طلب را جلب کند و رییس جمهور شود.
با تجربه شکست خورده قالیباف اما نجفی نمی‌تواند در صورت شهردار شدن سودای ریاست جمهوری در سر داشته باشد و تنها می‌تواند مانند غلامحسین کرباسچی بر انتخابات تاثیر بگذارد.
نجفی یکی از سه اصلاح طلب شورای شهر سوم نیز بود اما فعالیت‌اش در شورا چندان نمودی نداشت. او پس از ۱۳ سال بنای بازگشت به کابینه را داشت اما نمایندگان اصولگرای مجلس نهم به دیدار او با خانواده معترضان کشته شده انتخابات ۸۸ و مخالفت با نامگذاری میدانی به نام ۹ دی استناد کردند و او با اختلاف یک رای وزیر آموزش و پرورش نشد.
نجفی رییس سازمان میراث فرهنگی شد اما ریاست‌اش بر این سازمان دوام نداشت. در محافل سیاسی درگیری با اطرافیان روحانی از جمله دلایل استعفای نجفی اعلام شد. او سپس سرپرست وزارت علوم شد و گزارش مربوط به بورسیه‌های غیر قانونی را منتشر کرد. گزارشی که اگر نجفی منتشر نمی‌کرد، بعید بود محمد فرهادی، وزیر علوم منتشر کند.
نجفی به جز کارگزاران سازندگی در بین دیگر گروه‌های اصلاح طلب نیز مقبولیت دارد و اگر خودش تمایل داشته باشد، بالا‌ترین شانس را برای شهرداری تهران دارد.

ایجاد نهادهای اقتصادی و شوخیهای سیاسی

به ایجاد نهادهای اقتصادی مشهور است و شوخی‌هایش با سیاستمداران و مقام‌ها و سرکار گذاشتن آنان. در زمان استانداری کرمان چندین نهاد اقتصادی از جمله هواپیمایی ماهان و شرکت کرمان خودرو را تاسیس کرده، نهادهایی که همچنان مدیریت بخشی از آن‌ها با او است. در بین سیاستمداران اما به شوخی‌ها و سرکار گذاشتن‌هایش نیز مشهور است و روایتهای آن‌ها گنجایش یک کتاب را دارد.
پسر عموی عفت مرعشی مدتی نیز رییس دفتر اکبر هاشمی رفسنجانی در ریاست جمهوری بود و پس از آن در رقابت با محمد علی موحدی کرمانی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه پاسداران و عضو هیات رییسه مجلس چهارم، نماینده کرمان درمجلس پنجم شد.
درحالی‌ که اوضاع کارگزاران در مجلس ششم چندان مناسب نبود، مرعشی باز هم به مجلس راه یافت اما در انتخابات مجلس هفتم نامزد نشد. او در سالهای پایانی دولت محمد خاتمی به عنوان اولین رییس سازمان جدیدالتاسیس میراث فرهنگی و گردشگری منصوب شد. سازمانی که از ترکیب دو سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به وجود آمده بود. هر چند برخی مناظره مشهور او و مهدی کلهر را در پیروزی احمدی‌نژاد موثر می‌دانند اما او گفته که مانور بر روی این مناظره «رندی» احمدی‌نژاد و حامیانش برای پنهان کردن تخریب سازمان یافته هاشمی بوده است.
او همچنین اولین مدیر دولت خاتمی بود که توسط احمدی‌نژاد برکنار شد. دلیل برکناری دستور تبلیغاتی احمدی‌نژاد برای لغو قرارداد ساختمان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بود اما او حاضر به لغو قرارداد نشد. مرعشی از جمله منتقدان صریح احمدی‌نژاد بود و پس از اعتراض‌ها به انتخابات سال ۸۸ نیز یک سال زندانی شد. او در دوره زندان نیز با استفاده از روابط اقتصادی خود امکانات زیادی را وارد بند ۳۵۰ زندان اوین کرد و این بند به این امکانات مشهور بود.
مرعشی درحالی نامزد شهرداری تهران شده که یکی از اعضای شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان است و پاسخ‌اش به انتقاد‌ها از فهرست این شورا از نگاهی برخی تحکم آمیز تصور شد. اینک او درحالی گزینه شهرداری تهران شده که پیش از این گفته بود، علاقه‌ای به این سمت ندارد و برای شهردار شدن نجفی تلاش خواهد کرد.

سودای ریاست جمهوری
محسن مهرعلیزاده را می‌توان قالیباف اصلاح طلبان دانست. راه پیشرفت را از مشهد پیموده و سودای ریاست جمهور شدن دارد. پیش از سال ۷۶ بیشتر سمت‌های اقتصادی داشت و در دولت محمد خاتمی استاندار خراسان رضوی شد.

دولت خاتمی باید نظر واعظ طبسی را در انتخاب استاندار خراسان رضوی جلب می‌کرد و مهرعلیزاده به دلیل ارتباط فامیلی با علی مقدم، مسوول ارتباطات دفتر رهبر جمهوری اسلامی، توانست از این سد بگذرد. مهرعلیزاده در دولت دوم محمد خاتمی جانشین مصطفی هاشمی‌طبا در سمت ریاست سازمان تربیت بدنی شد.

هاشمی طبا اخیرا در مصاحبه‌ای گفته که خاتمی در سفری به خراسان قول این سمت را به او داده بود. مهرعلیزاده در این سمت سودای ریاست جمهوری کرد و عملا به یکی از عوامل شکست اصلاح طلبان درسال ۸۴ بدل شد. اینک نیز بعید نیست که او سودای ریاست جمهوری داشته باشد٬ خصوصا اینکه امکانات شهرداری ده‌ها برابر سازمان تربیت بدنی است و تجربه سال ۸۴ ثابت کرده، او برای هزینه کردن امکانات دولتی در انتخابات دست و دل باز است.

تنها نامزد زن
الهه کولایی با ۱۶ رای پس از نجفی و مرعشی بیشترین رای را در بین هفت نامزد نهایی شهرداری تهران کسب کرده است. شاید به این دلیل که اعضای شورا می‌خواستند به صورت سمبولیک هم که شده یک نامزد زن انتخاب کنند. عضو و سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ششم که به همراه طاهره رضا‌زاده، نماینده شیراز، برای نخستین بار با مانتو درمجلس ظاهر شدند.

کولایی متخصص امور روسیه بود و به پیگیری موضوع رژیم حقوقی دریای خزر در مجلس ششم مشهور. مصطفی معین، نامزد حزب جبهه مشارکت در انتخابات سال ۸۴، کولایی را به عنوان سخنگوی دولت خود برگزید. او اما با وجود عضویت درحزب جبهه مشارکت پس از مجلس ششم در تحولات سیاسی حتی در حد اظهار نظر نیز حضور موثری نداشته است.

شهرداری به نام اصلاح طلبان، به کام اصولگرایان
شهردار شدن حبیب الله بیطرف می‌تواند مانند مدیریتش دروزارت نیرو به نام اصلاح طلبان و به کام اصولگرایان باشد. از اعضای هسته اصلی تسخیر سفارت آمریکا که در فضای سیاسی کمتر از دیگر اعضای این هسته حضور داشته است.

بی‌طرف در دولت هاشمی رفسنجانی معاون آموزشی وزیر نیرو بود اما در سالهای پایانی این دولت برکنار و مدیر پروژه سد کارون ۳ شد. او در دولت خاتمی جانشین بیژن زنگنه در وزارت نیرو بود. بیشترین معاونان و مدیران او اما اصولگرا بودند. قراردادهای سد سازی با سپاه پاسداران در دوره وزارت او به مانند سابق برقرار بود. این عضو جبهه مشارکت اما به مانند نامش یکی از بی‌طرف‌ترین وزیران محمد خاتمی بود و در موضوعات سیاسی حضور فعالی نداشت.

از جمعیت دفاع از ارزش‌ها تا دولت خاتمی
روابط سیاسی گسترده و متنوعی دارد. عضو جمعیت دفاع از ارزش‌ها با محوریت محمد ری شهری که عضو کابینه محمد خاتمی شد و پیش از آن نیز روابط نزدیکی با خاتمی داشت. با وجود اینکه وزیر بازرگانی بود اما از سوی خاتمی مامور پیگیری برخی از موضوعات سیاسی از جمله وضعیت برخی از زندانیان می‌شد. باقی ماندن شریعتمداری در بین هفت نامزد تصدی شهرداری تهران غیرمنتظره بود چرا که دیگر اعضای دولت از جمله محمود حجتی، معصومه ابتکار و عباس آخوندی به دلیل حضورشان در کابینه دوازدهم از نامزدی شهرداری انصراف داده بودند.

نامزد اعتماد ملی
محمد علی افشانی پس از حمله به مطهری و استعفای استاندار فارس، به این سمت منصوب شد. حضور تعدادی از اعضای حزب اعتماد ملی در شورای شهر تهران باعث شده که او امکان حضور در بین هفت نامزد اصلی را داشته باشد. سوابق او اما چندین سر و گردن از دیگر نامزد‌ها و برخی از نامزدهای حذف شده کمتر است. محمد ستاری‌فر، رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در دولت محمد خاتمی، صادق خرازی، معاون پیشین وزیر خارجه و اکبر ترکان، وزیر سابق راه و رییس سازمان مناطق آزاد نیز از جمله شاخص‌ترین نامزدهایی بودند که شانس راهیابی از حلقه ۲۴ نفره نامزد‌ها به حلقه هفت نفره نامزدهای نهایی را نداشتند