خویشاوندسالاری نهادینه شده در جمهوری اسلامی

این داستان «ژن خوب» که آقازاده عارف به راه انداخته تعبیر بی‌سوادانه و وقیحانه آن چیزی است که در ادبیات سیاسی نپوتیزم خوانده می‌شود. چند سال پیش من متنی درباره یکی از جالب‌ترین جنبه‌های نپوتیزم در کشور نوشته بودم که شاید این روزها خواندنش بد نباشد. این متن البته در زمان حیات آیت‌الله مهدوی‌کنی نوشته شده و این روزها شاید بعضی جزئیاتش تغییر کرده باشد. به خصوص که اکنون ریاست هیات امنای دانشگاه به صادق لاریجانی واگذار شده و خاندان لاریجانی هم در نپوتیزم ید طولایی دارد. اما متن:

نپوتیزم در دانشگاه امام صادق
یکی از بزرگ‌ترین ایرادات نظام جمهوری اسلامی خویشاوند سالاری نهادینه شده (systematic nepotism) در‌آن است. یکی از پیشتازان این موضوع آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی است.

نام آیت‌الله مهدوی کنی به دانشگاه امام صادق گره خورده‌است. دانشگاه امام صادق در اصل قرار بود رویای دانشگاه اسلامی را محقق کند. در ابتدای انقلاب بیش و پیش از هر کس آیت‌الله منتظری به دنبال این ایده بود. به سعی او در نخستین گام زمین و ساختمان مرکز مطالعات مدیریت که قبل از انقلاب با سرمایه‌گذاری برخی سرمایه‌داران معروف از جمله لاجوردی‌ها ایجاد شده بود مصادره و به این دانشگاه اسلامی اختصاص یافت. مرکز مطالعات مدیریت با همکاری دانشگاه هاروارد دوره‌های آموزش مدیریت برگزار می‌کرد و تنها چیزی که از آن مرکز هنوز باقی مانده نام «پل مدیریت» است که هنوز هم به آن منطقه اطلاق می‌شود.

پس از برکناری مهدوی کنی از وزارت کشور، آیت‌الله منتظری او را به عنوان نماینده خود مسئول ره‌اندازی دانشگاه امام صادق می‌کند. از آن زمان این دانشگاه به مهم‌ترین محل استقرار آیت‌الله بدل شده و مهم‌ترین کادرهای جمهوری اسلامی از این دانشگاه بیرون آمده‌اند. دانشگاهی که کاملا مستقل بوده و وزارت علوم هیچ گونه نظارتی بر آن ندارد. این دانشگاه مالک شرکتی است به نام جامعه الصادق که دارای زیرمجموعه‌هایی نظیر کارخانه‌های پوشاک جامعه و داروسازی حیان و مجتمع میلاد نور در شهرک غرب و همین‌طور مرکز خرید نوساز و بزرگی در تقاطع ولی‌عصر و طالقانی به نام نور است.

اما خویشاوندسالاری! خود آیت‌لله که رئیس مادام‌العمر دانشگاه هستند حتی محل زندگی او هم در محوطه دانشگاه است. همسر او خانم قدسی سرخه‌ای هم از بدو تاسیس واحد خواهران دانشگاه رئیس مادام‌العمر این واحد شده‌اند. برادر بزرگ‌تر هم یعنی محمدباقر باقری کنی قائم مقام رئیس دانشگاه‌‌هستند. همین برادر قائم مقام دو پسر دارد. یکی علی باقری (فارع‌التحصیل و استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق) که معاون سعید جلیلی (فارع‌التحصیل و استاد علوم سیاسی دانشگاه امام صادق) در شورای عالی امنیت ملی بود و تا یک سال پیش نامش به دلیل مذاکرات هسته‌ای زیاد شنیده می‌شد. پسر دیگر هم مصباح‌الهدی باقری کنی (فارع‌التحصیل و استاد مدیریت دانشگاه امام صادق) که داماد رهبر ایران و همسر خانم هدی خامنه‌ای است او هم چند سالی مدیر طرح و برنامه دانشگاه و رئیس دانشکده مدیریت آن بوده‌است.
آیت‌الله سه فرزند دارند. دختر بزرگ‌شان صدیقه مهدوی کنی (فارع‌التحصیل و استاد علوم قرآنی دانشگاه امام صادق) قائم‌مقام مادر در واحد خواهران هستند. همسر این خانم آقای ابراهیم انصاریان تنها عضو خانواده است که در دانشگاه امام صادق سمت مهمی ندارد در عوض مسئول دفتر آیت‌الله در مجلس خبرگان هستند. این زوج دو فرزند دارند زهیر انصاریان (فارع‌التحصیل و استاد فلسفه دانشگاه امام صادق) که مدتها مدیر اداره گزینش دانشجویان بود و ضحی انصاریان (فارع‌التحصیل دانشگاه امام صادق) که در واحد خواهران دانشگاه امام صادق شاغل است.

دختر کوچک آیت‌الله هم مهدیه مهدوی کنی است (فارع‌التحصیل و استاد تاریخ اسلام دانشگاه امام صادق) که هم اکنون مدیر گزینش واحد خواهران و نیز مدیر مدارس دخترانه غیرانتفاعی وابسته به دانشگاه است. همسرش حجت‌الاسلام سیدمصطفی میرلوحی هم عضو هئیت علمی و مدیر کل روابط عمومی و امور بین‌الملل دانشگاه امام صادق است. این زوج سه فرزند دارند. فرزند اول سیدمحمدحسین میرلوحی که فعلا دانشجوی دانشگاه امام صادق و ضمنا داماد حجت‌الاسلام پناهیان (واعظ مورد علاقه مصباح یزدی و جبهه پایداری) است. دو فرزند دیگر هنوز مدرسه می‌روند.

آیت الله یک فرزند پسر هم دارند به نام محمد سعید مهدوی کنی (فارع‌التحصیل و استاد ارتباطات دانشگاه امام صادق) که ریاست هسته گزینش دانشگاه را برعهده دارد ولی عملا مدیریت اجرایی دانشگاه برعهده او است. همسر او هم در همین دانشگاه کار می‌کند. این زوج سه فرزند دارند که آنها هم هنوز به سن دانشگاه نرسیده‌اند که وارد دانشگاه خانوادگی شوند.

می‌بینید که همه اعضای خانواده از این دانشگاه مدرک گرفته‌اند، آنجا استاد شده‌اند و همان‌جا مدیریت کرده‌اند. این گونه است که مهم‌ترین کانون کادرسازی جمهوری اسلامی به محفلی خانوادگی بدل شده‌است.

منبع: کانال تلگرام نویسنده

Recent Posts

بی‌پرده با کوچک‌زاده‌ها

حدود هفده سال پیش و در زمان جدی شدن بحران هسته‌ای، در تحریریه روزنامه بحثی…

۲۸ آبان ۱۴۰۳

سکولاریسم فرمایشی

بی‌شک وجود سکولاریسم آمرانه یا فرمایشی که توسط پهلوی‌ها در ایران برقرار‌شد تاثیر مهمی در…

۲۸ آبان ۱۴۰۳

مسعود پزشکیان و کلینیک ترک بی‌حجابی

کیانوش سنجری خودکشی کرد یک روایت این است که کیانوش سنجری، جوان نازنین و فعال…

۲۸ آبان ۱۴۰۳

چرا «برنامه‌های» حاکمیت ولایی ناکارآمدند؟

ناترازی‌های گوناگون، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند توزیع برق، سوخت و بودجه، چیزی نیست که بتوان…

۲۸ آبان ۱۴۰۳

مناظره‌ای برای بن‌بست؛ در حاشیه مناظره سروش و علیدوست

۱- چند روز پیش، مدرسه آزاد فکری در ایران، جلسه مناظره‌ای بین علیدوست و سروش…

۲۴ آبان ۱۴۰۳

غربِ اروپایی و غربِ آمریکایی

آنچه وضعیت خاصی به این دوره از انتخابات آمریکا داده، ویژگی دوران کنونی است که…

۲۳ آبان ۱۴۰۳