مطالبه رفع حصر و گوش‌ کم‌شنوای دولت

زیتون-سینا پاکزاد: حاد شدن مشکلات جسمی رهبران در حصر جنبش سبز باعث شده است که مطالبه رفع حصر آنها بار دیگر پژواک خود را در سخنان برخی از نمایندگان مجلس و همچنین کاربران شبکه‌های اجتماعی پیدا کند.

نگرانی‌‌های کش‌دار

مهدی کروبی به واسطه مشکلات قلبی هفته گذشته را در بیمارستان سپری کرد و تلاش برخی از نمایندگان از جمله الیاس حضرتی نماینده تهران برای ملاقات با او ناکام ماند.کروبی روز جمعه(۶ مرداد) از بیمارستان مرخص شد و به حصر خانگی بازگشت.

وزیر بهداشت روز سه‌شنبه گذشته دیداری با کروبی در بیمارستان انجام داده بود و بعد از این ملاقات به رسانه‌ها گفت «مطمئن شدیم که حالشان کاملا خوب است و جای نگرانی وجود ندارد.» فرزندان میرحسین موسوی و زهرا رهنورد هم با اظهار نگرانی نسبت به سلامت والدین خود از جدی بودن بیماری پدرشان گفته‌اند.

روحانی برای مذاکرات هسته‌ای بسیار مصمم بود و در مقابل سیل حملات اصول‌گرایان ایستادگی کرد و توانست رضایت آیت‌الله خامنه‌ای جهت تایید توافق هسته‌ای را هم به دست بیاورد اما درباره رفع حصر تصویر یک میانجی و مذاکره کننده چیره دست را از خود نشان نداده است

طبق اظهارات آنها مشکل میرحسین موسوی در حال حاضر نوسان فشار خون و همچنین سرگیجه‌های متعدد است٬ به نحوی که برای راه رفتن باید همواره همسرش زهرا رهنورد در کنار او حضور داشته باشد. نرگس موسوی روز جمعه ( ۶ مرداد) در صفحه توییتر خود از تداوم بی‌خبری از وضعیت والدین خود خبر داد و نوشت که «از حال پدر همچنان بی اطلاع هستیم وبه طورجدی نگران ایشان . علی رغم وضع بد جسمانی، در این حال رها شده اند و یک نفر هم پاسخ گو نبوده است.»

مطالبه‌ای تا پای صندوق

نخستین بار نیست که کروبی٬ موسوی و رهنورد به واسطه مشکلات جسمی از حصر خانگی به بیمارستان برده می‌شوند. در طول ۶ سال گذشته گزارش‌های متعددی درباره بستری شدن آنها در بیمارستان و طی روند درمانی منتشر شده است.

با این حال نگرانی‌ها به واسطه بالا رفتن سن محصورین بیش از گذشته است و پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری که با مطالبه‌ای از سوی بدنه‌ اجتماعی‌اش برای رفع حصر همراه بود اکنون این تقاضا در قیاس با گذشته دارای اهمیت بیشتری است. روحانی علیرغم آن که در زمان تبلیغات انتخاباتی مخاطب شعارهای تکرار شونده‌ مبنی بر رفع حصر بود و حامیان او در جای جای ایران شعار «‌پیام ما روشنه/ حصر باید بشکنه» را سر می‌دادند بعد از پیروزی در انتخابات تلاش ملموسی برای پاسخ‌گویی به این مطالبه نکرده است.

روحانی خود در جریان تبلیغات انتخاباتی٬ سخنانی در حمایت از رفع حصر گفته بود که مخاطبانش با شنیدن آن در رای دادن به وی مصمم‌تر شده بودند٬ از جمله این که در یکی از گردهمایی‌ها در پاسخ به شعارهای مبنی بر رفع حصر گفت:«ما پای صندوق می‌رویم تا حصر را بشکنیم.»

انتظار اقدام قاطع 

برخی از نمایندگان حامی دولت با مخاطب قرار دادن رییس جمهوری از او می‌خواهند که نسبت به حصر موضع شفاف‌تر و قاطع‌تری داشته باشد. علی مطهری نماینده تهران که از معدود نمایندگان پیگیر درباره وضعیت رهبران جنبش سبز است پس از بستری شدن کروبی در بیمارستان در صفحه توییتر خود نوشته بود که «عارضه قلبی جناب آقای کروبی و انتقال ایشان به بیمارستان فرصت خوبی است که با تدبیر به داستان غم انگیز حصر خانگی وی خاتمه داده شود.»

غلام‌رضا حیدری دیگر نماینده تهران نیز در نطق پیش از دستور خود در روز سه شنبه ( ۳ مرداد) گفت که « ازآقای روحانی به عنوان رییس شورایعالی امنیت ملی می‌خواهم که ازمقام معظم رهبری تقاضای رفع حصر آقایان کروبی و موسوی و خانم رهنورد را طلب کنند.»

گزینه‌های محدود حامیان رفع حصر

کسی به درستی نمی‌داند که روحانی در چهار سال گذشته چه میزان تلاش برای شکستن بن‌بست حصر رهبران جنبش سبز انجام داده است. رویه و استراتژی ادعایی دولت او این بوده که لابی‌ها و مذاکرات‌ در این زمینه را به دور از رسانه‌ها ترتیب دهند ولی مشخص است که این گفتگوهای غیرعلنی نتیجه ثمربخشی در پی نداشته است چرا که هیچ تغییری در وضعیت محصورین ایجاد نشده است.

بی ثمر ماندن وعده‌ها درباره رفع حصر به تردیدها درباره اراده روحانی جهت پایان دادن به این بحران ۶ ساله هم انجامیده است. او برای مذاکرات هسته‌ای بسیار مصمم بود و در مقابل سیل حملات اصول‌گرایان ایستادگی کرد و توانست رضایت آیت‌الله خامنه‌ای جهت تایید توافق هسته‌ای را هم به دست بیاورد اما درباره رفع حصر تصویر یک میانجی و مذاکره کننده چیره دست را از خود نشان نداده است. در طول دوره نخست ریاست جمهوری او این تعلل با یک پاسخ همیشگی همراه بود از این قرار که بگذارید بحران سیاست خارجی فروکش کند و سپس نوبت به گشایش سیاسی در داخل خواهد رسید.

حالا که دو سال از زمان امضای توافق هسته‌ای گذشته است و او به پشتوانه رای حامیان تغییر دوباره به کاخ ریاست جمهوری در خیابان پاستور راه پیدا کرده است نیز اثری از تلاش‌های مشخص برای پایان این بحران دیده نمی‌شود. گره اصلی این جاست که رفع‌حصر اگر در دولت روحانی صورت بگیرد برای او یک دستاورد بسیار بزرگ به شمار خواهد رفت و اقبال اجتماعی بدنه رای دهنده‌های وی را بالا خواهد برد؛ این درست همان چیزی است که اصول‌گرایان از آن واهمه دارند و مایل نیستند که چنین امتیازی را به روحانی بدهند.

اصرار دولت به مذاکرات پشت پرده و گزارش ندادن درباره تلاش‌هایی که تاکنون درباره رفع حصر انجام شده است نیز موضع آنها در مذاکرات احتمالی آتی با رهبری و همچنین با قوه‌قضاییه را تضعیف خواهد کرد. سیاست ناروشن دولت درباره رفع حصر برای بدنه اجتماعی او پذیرفتنی نیست ولی آنها ابزار چندانی جهت اعتراض به شیوه عملکرد روحانی در این زمینه ندارند و نهایت واکنش‌شان این است که در شبکه‌های اجتماعی نسبت به این بی‌تفاوتی موضع بگیرند یا در گردهمایی‌های عمومی بار دیگر شعارهای خود را درباره رفع حصر سردهند. شعارهایی که روحانی در دوران انتخابات نشان می‌داد برایش مهم است اما حالا لااقل در ظاهر برایش اولویت‌دار نیست