از ریاست ستاد تا مدیریت رسانه

زیتون-احسان مهرابی: مهمان افطار علی‌اکبر ناطق نوری بود و بعد از افطار در اولین جلسه ستاد محمد خاتمی شرکت کرد. به رییس دفتر ناطق نوری هم گفت که به جلسه ستاد خاتمی می‌رود. از آن تیپ مدیران جمهوری اسلامی است که در بسیاری از حوزه‌های بی‌ربط با یکدیگر مدیر بوده، از ریاست سازمان قند و شکر و معاون وزیر صنایع گرفته تا معاون وزیر ارشاد و وزیر آموزش و پرورش.

ریاست ستاد انتخاباتی محمد خاتمی نقطه عطفی در زندگی مرتضی حاجی بود. هر چند او پیش از آن نیز سمت‌های مهمی داشت اما این موقعیت او را در فضای عمومی مشهور کرد.

مرتضی حاجی در دولت محمد علی رجایی و میرحسین موسوی استاندار مازندران بود. استان زادگاه علی اکبر ناطق نوری، وزیر کشور دولت میرحسین موسوی یعنی ناطق نوری تا سالها بعد نیز استانداران و مقام‌های وزارت کشور خود را به میهمانی افطار دعوت می کرد. سال ۷۵ نیز مرتضی حاجی میهمان این افطاری بود و بعد از اولین جلسه به ستاد انتخاباتی محمد خاتمی رفت. حاجی از مدیران وزارت ارشاد در دوره وزارت خاتمی بود و در میان چهره‌های این وزارتخانه به عنوان فردی تشکیلاتی و منظم شناخته می‌شد.
او در فضای عمومی چهره شناخته شده‌ای نبود و همین موضوع شاید می‌توانست سابقه‌های ذهنی درباره جریان مشهور به چپ اسلامی و حاشیه‌های مربوط به مدیریت ستاد را کمتر کند. در کنار ستاد اصلی خاتمی٬ حزب کارگزاران سازندگی نیز ستادی را به ریاست علی هاشمی،برادرزاده اکبر هاشمی رفسنجانی،تشکیل داده بود.

بعدها اما به دلایل سیاسی از این ستاد به ندرت سخن گفته شد و تنها مدیریت حاجی بر ستاد اصلی خاتمی در گزارش‌ها و تحلیل مطرح می‌شد.

پله‌های سیاست‌ورزی

پیروزی محمد خاتمی٬ حاجی را نیز مانند بسیاری از چهره های سیاسی چپ بار دیگر وارد عرصه مدیریت و سیاست کرد. او در دولت اول خاتمی وزیر تعاون شد. وزارتخانه‌ای به اصطلاح جمع و جورکه کمتر کار جدی داشت. حاجی اما در تحولات سیاسی حضوری جدی نداشت.

شاید شخصیت او به گونه‌ای بود که سخنانش شوری را برنمی انگیخت تا رسانه‌ها به دنبالش بروند. رییس ستاد خاتمی حتی روایت‌های چندانی از آن روزها بیان نکرده است. او همچنین در برخی از زمینه‌ها مواضعی متفاوت با نزدیکان خاتمی داشت و از جمله در انتخابات مجلس ششم از حملات به هاشمی انتقاد کرد.

در دولت دوم محمد خاتمی، حاجی در آخرین روزها به عنوان وزیر آموزش و پرورش در فهرست پیشنهادی قرار گرفت چرا که جعفر علاقه‌مندان وزیر مورد نظر خاتمی در آخرین روزها انصراف داده بود.

هرچند حاجی قبل از سمت استانداری به کار معلمی مشغول بود اما نسبتی جدی با وزارت آموزش و پرورش نداشت. این موضوع البته به تنهایی نمی‌توانست دلیل موفقیت یا عدم موفقیت وزیر باشد.

حداقل حوزه مطبوعات از جمله حوزه‌هایی است که اصلاح‌طلبان معتقدند مدیران توانمند و جوان بسیاری دارند اما شاید محمد علی نجفی نیز مانند روحانی که معتقد بود دولتش در سال ۹۲ را در شرایط «بحرانی» تحویل گرفته و نیاز به نیروهای باتجربه دارد

پیش از آن٬ محمد علی نجفی که از بدنه آموزش و پرورش محسوب نمی‌شد، وزیری موفق بود و حسین مظفر، فردی با سابقه در این وزارتخانه، وزیر ناموفق.

مدیریت حاجی اما به تجربه دوم نزدیک‌تر بود و وزارت او به یکی از پربحران‌ترین دوره‌های آموزش و پرورش تبدیل شد. در دوره حاجی تجمع‌های متعدد معلمان شکل گرفت. هر چند برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب ریشه‌های مشکلات را مربوط به دوره مدیریت حسین مظفر می‌دانستند.

حاجی در اواخر کار مجلس ششم استیضاح شد اما نمایندگان این مجلس با اکثریت اصلاح‌طلب بار دیگر به او رای دادند.

نمایندگان مجلس اصولگرای هفتم نیز قصد داشتند،پس از استیضاح و برکناری احمدخرم، وزیر راه، حاجی را نیز استیضاح کنند اما با حکم حکومتی رهبر جمهوری اسلامی این استیضاح متوقف شد.
تجربه ریاست حاجی بر ستاد خاتمی، خاطره‌ای شیرین برای اصلاح طلبان بود و با امیدواری به تکرار تجربه‌های مشابه٬ حاجی رییس ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان استان تهران در انتخابات مجلس هشتم شد. او در انتخابات شوراهای سوم نیز سخنگوی ستاد ائتلاف اصلاح طلبان بود.
حاجی پس از اعتراض‌های روز عاشورای سال ۸۸ بازداشت و پس از دو هفته آزاد شد. او سال ۸۹ نیز بازداشت شد اما در نهایت آزاد شد و مانند برخی از دیگر چهره‌های اصلاح طلب به زندان محکوم نشد.

او در انتخابات ۹۶ نیز رییس ستاد حسن روحانی در تهران بود و اینک پس از پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات شورای شهر و شهرداری محمد علی نجفی٬ به عنوان مدیر عامل موسسه همشهری منصوب شده است.

حاجی پس از ۲۲ سال و درحالی که ۷۰ سال سن دارد، بار دیگر به عنوان مدیر عامل به موسسه همشهری بازگشته است. انتصاب او درسن ۷۰ سالگی به این سمت انتقادهایی را در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشته و داغ جوانان اصلاح طلب را دوباره تازه کرده است.

حداقل حوزه مطبوعات از جمله حوزه‌هایی است که اصلاح‌طلبان معتقدند مدیران توانمند و جوان بسیاری دارند اما شاید محمد علی نجفی نیز مانند روحانی که معتقد بود دولتش در سال ۹۲ را در شرایط «بحرانی» تحویل گرفته و نیاز به نیروهای باتجربه دارد، اوضاع فعلی شهرداری تهران را غیر عادی می‌داند و امیدوار است مرتضی حاجی موسسه همشهری را به جایگاه سابقش بازگرداند.
موسسه‌ای که در دوره مدیریت غلامحسین کرباسچی،مرتضی حاجی و محمد عطریان فر، یکی از بنگاه‌های اقتصادی موفق ارزیابی می‌شد و با ابتکاراتی نظیر ویژه‌نامه آگهی‌ها درآمدهای بسیاری کسب کرده بود، در دوره مدیریت محمود احمدی نژاد و محمد باقر قالیباف با مدیریت ضعیف و همچنین تغییر شرایط رسانه‌ها، ممکن است تا مرز ورشکستگی پیش رفته باشد.
مدیریت اصلاح طلبان و کارگزاران بر همشهری، علاوه بر خاطرات خوب، خاطرات تلخی را نیز به یادگار گذاشته است.

خاطرات طرح هایی چون سندیکای کارکنان و یا واگذاری سهام این موسسه که مدیران آن زمان در برابرش مقاومت کردند.

طرح هایی که در صورت اجرا می‌توانست حتی در دوره شهرداری احمدی نژاد و قالیباف سرنوشت تا حدودی متفاوت‌تر را برای همشهری رقم بزند. حاجی اینک فرصت دوباره‌ای نیز یافته تا این طرح‌ها را اجرا کند. او همچنین فرصت دارد فضا را برای مدیریت جوانان بر این موسسه آماده کند.
مرتضی حاجی در ۷۰ سالگی فرصت بی‌نظیری را یافته تا هویت‌اش در مقام یک ریاست ستاد فاصله گرفته و مدیریت اجرایی موفقی نیز از خود به یادگار بگذارد. موقعیتی که می‌تواند او را به اندازه حدود ۵۰ سال گذشته مدیریت‌اش در سمت‌های مختلف خبرساز کند