علی جان
باز باید این همتِ شگفتانگیز تو را ستایش کنم که با همهی سختیها و کشیدن بار بیماری دست از کوشش برنمیداری. دیگر این که، عنوان مقالهی من، که قرار است بخوانی، و باید همانی باشد که در کتابِ پرسهها و پرسشها هم به چاپ رسیده، نیچه و ایران است نه «نیچه در ایران» که اعلام کردهای. این ترجمهی مقالهای ست که من در اصل به زبان انگلیسی برای «دانشنامهی ایرانیکا»ی یارشاطر نوشتهام و در نسخهی آنلاینِ آن منتشر شده است. ولی من مقالهی دیگری هم با عنوانِِ «به خانه بازآمدنِ زرتشت. نیچه در ایران» هم نوشته ام که به فارسی در نیامده است. این مقاله را من برای سمیناری در آرشیو نیچه در وایمار، آلمان، نوشتهام که در سال ۲۰۰۲ برگزار شد و از شانزده مقاله که در آن سمینار عرضه شد هشت مقاله برگزیده شد و نر کتابی به دست هاراسوویتس، ناشر آلمانی، در سال ۲۰۰۶ در شهر ویسبادن، متشر شده است. عنوانِ آن سمینار «کارکردِ زیرزمینیِ دینامیت» بود و از آن عبارت نیچه گرفته شده بود که میگوید، «من بشر نیستم. من دینامیت ام.» با دعوتِ مترجمان نیچه از شانزده کشور میخواستند ارزیابیای بشود از اثرگذاری نیچه در این سو و آن سوی جهان. و مرا هم به عنوانِ مترجم ایرانی او دعوت کرده بوده بودند. عنوانی که من برای این مقاله برگزیده ام با الهام از فصلِ «به خانه بازآمدن» در بخشِ سوم چنین کفت زرتشت است. مقالهی من به زبان انگلیسی بر روی اینتر نت با این آدرس یافتنی ست. یادآوری میکنم که دویا سه بار تَرانویسیِ واژهی «مغ» به حروف لاتینی غلط از کار درآمده است که برایام مایهی شگفتی ست و شاید خطای ویراستارِ مقاله بوده است و نمیتواند خطای من بوده باشد
دوست عزیز
هیچ یادم نبود که این مقاله سالها پیش در بخارا چاپ شده بوده است. باری، عنوان اصلی مقاله به انگلیسی در دانشنامهی ایرانیکا Nietzsche and Persia ست. در کتاب پرسهها و پرسشها هم با عنوانِ «نیچه و ایران» چاپ شده. نمیدانم چه شده که در بخارا با عنوانِ «نیچه در ایران» چاپ شده است. باری، متن مقاله در بخارا همان است که در کتاب آمده، اما بهتر است که شما مقاله را با عنوانِ «نیچه و ایران» بخوانید و، بر اساس یادداشتی که امروز برای شما فرستادم، در مقدمه اشارهای به مقالهی «نیچه در ایران» بکنید که در آن کتاب در آلمان به چاپ رسیده است. آن مقاله روایتِ سه دگرگونی چهرهی زرتشت در تاریخ ایران است. نخست دورهی پیامبری زرتشت و رسمیت یافتنِ دین زرتشت در ایران ساسانی، سپس محو شدنِ تدریجی نام او در دورهی تاریخ اسلامی. و دورهی سوم بازگشت نام او به عنوان چهرهی بزرگ افسانه ای و تاریخی در دوران مدرن همراه با ناسیونالیسم ایرانی پس از انقلاب مشروطه. به همین دلیل توچه ویژهی گروهی روشنفکران مدرن ایران به چنین گفت زرتشت نیچه، بهویژه به خاطر نام زرتشت بر آن.
از این مجلس اگر فیلم گرفتید نسخهای برای من بفرستید.
باقی بقایت
د. آ.
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…