جاسوس هسته‌ای یا قربانی تصفیه حساب با دولت

زیتون-سینا پاکزاد: اختلاف نظر وزارت اطلاعات و قوه قضاییه درباره پرونده عبدالرسول دری اصفهانی یکی از نمونه‌های روشن درباره موازی کاری دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی در جمهوری اسلامی است.

قوه قضاییه مدعی است که دری اصفهانی در جریان مذاکرات هسته‌ای برای دو سرویس امنیتی خارجی فعالیت جاسوسی انجام داده است اما وزارت اطلاعات می‌گوید که او نه تنها جاسوس نیست بلکه با معاونت ضد جاسوسی وزارت اطلاعات هم همکاری داشته است.

دست بالا را البته در این زمینه قوه‌قضاییه دارد که با برگزاری دادگاه به دری اصفهانی حکم ۵ سال حبس قطعی داده است.

اتهام‌هایی که رسانه‌ای شد

عبدالرسول دری اصفهانی در مذاکرات اتمی به عنوان نماینده بانک مرکزی و مسوول امور بانکی حضور داشت و یکی از کارکنان ستاد اجرای برجام بود. او همکاری‌اش با دولت روحانی را از سال ۹۲ به عنوان مشاور ولی الله سیف رییس بانک مرکزی آغاز کرد و سپس به عنوان نماینده این بانک در مذاکرات اتمی مشغول فعالیت شد.

وی به واسطه نقشی که در جریان مذاکرات داشت در بهمن ماه سال ۹۴ نشان درجه ۳ خدمت را از دست حسن روحانی دریافت کرد و کمتر کسی گمان می‌کرد که به فاصله کوتاهی با اتهام جاسوسی بازداشت و روانه زندان شود.

حامیان دولت البته معتقدند که قوه‌قضاییه برای زیر ضرب بردن دیپلماسی هسته‌ای و بی‌اعتبار کردن مذاکراتی که منجر به توافق برجام شد در صدد برخورد با بعضی اعضای تیم هسته‌ای و جاسوس معرفی کردن آنها هستند

رسانه‌های اصول‌گرا که در زدن برچسب جاسوسی به دری اصفهانی با قوه‌قضاییه همراه هستند این ادعا را مطرح می‌کنند که وی همکاری خود را با سرویس های غربی از طریق شرکتی بنام PWC انجام داده است.

خبرگزاری مهر نوشته که:«شرکت PWC شرکتی چند ملیتی با مرکزیت لندن است که به ارائه سرویس های وسیعی در حوزه خدمات حسابداری، مالی، تجاری و بیمه ای می پردازد.» و دری اصفهانی در دفتر این شرکت در دبی٬ «تحت پوشش مشاوره های مالی و حسابرسی، اطلاعات اقتصادی ایران را گردآوری و در اختیار سرویس های اطلاعاتی غربی قرار می داده است.»

این خبرگزاری همچنین مدعی شده که دری اصفهانی برای ۵ روز کار در شرکت PWC مبلغ ۷ هزار و پانصد پوند دریافت می‌کرده و برای رد گم کردن٬ این مبالغ به حساب پسر او در خارج از کشور واریز می‌شده است.

اختلاف نظر صد و هشتاد درجه‌ای

حالا قوه‌قضاییه برای دری اصفهانی ۵ سال حکم زندان در نظر گرفته است و این حکم در دادگاه تجدید نظر هم تایید شده است.

غلامحسین محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه‌قضاییه در نشست خبری اخیر خود همچنین از وجود یک پرونده فساد مالی هم برای دری اصفهانی خبر داده و در صورت محکوم شدن به فساد مالی٬ طبعا به حکم حبس او اضافه خواهد شد.

موضع وزارت اطلاعات اما کاملا با قوه‌قضاییه متفاوت است و دفاع تمام و کمال محمود علوی از دری اصفهانی نشان از وجود اختلافی مبنایی بر سر ارزیابی‌های اطلاعاتی دارد. علوی روز ۱۹ مهر ماه گفته بود که:«مرجع تشخیص موضوعات مرتبط به جاسوسی معاونت ضدجاسوسی وزارت اطلاعات است.» و «از نظر این معاونت، آقای دری اصفهانی نه تنها مرتکب جاسوسی نشده بلکه در برابر هجمه‌هایی که برخی سرویس‌های بیگانه به وی داشته‌اند، هوشیارانه مقاومت کرده و با معاونت ضدجاسوسی وزارت اطلاعات همکاری داشته است.»

علوی بر امن بودن فضای مذاکرات نیز تاکید کرده و گفته که:«مذاکرات در امن‌ترین فضا از نظر صیانت از اطلاعات انجام شده و وزارت گزارش‌های بی‌وقفه‌ آن را به مقامات عالی کشور منعکس کرده است.»

دادگستری تهران بلافاصله به این اظهارات وزیر اطلاعات واکنش نشان داد و اعلام کرد که «قطعاً مرجع نهایی اظهارنظر در ارتباط با اعمال مجرمانه افراد، قوه قضاییه است.»

نیت‌های پنهان

دری اصفهانی علاوه بر تابعیت ایرانی دارای تابعیت کانادایی است و به نظر می‌رسد یکی از دلایلی که حساسیت‌ها را درباره او تشدید کرده است همین موضوع تابعیت دو گانه او است.

حامیان دولت البته معتقدند که قوه‌قضاییه برای زیر ضرب بردن دیپلماسی هسته‌ای و بی‌اعتبار کردن مذاکراتی که منجر به توافق برجام شد در صدد برخورد با بعضی اعضای تیم هسته‌ای و جاسوس معرفی کردن آنها هستند.

صادق آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه روز ۱۷ مهر ماه در واکنش به سخنان روحانی که گفته بود بعضی دستگاه‌ها بیکار هستند و افراد را اظهار می‌کنند به شدت رییس‌جمهور را مورد حمله قرار داد و گفت شما بیکارید که ۴ سال است دور برجام سینه می‌زنید.

لاریجانی پیشتر نیز بارها به برجام حمله کرده و از بی‌ثمر بودن آن سخن گفته بود. اصولگرایان در مجموع مدعی‌اند که برجام برای ایران نوعی واداداگی در مقابل خواسته‌های قدرت‌های غربی به شمار می‌رود و در برآوردن مزیت‌های وعده داده شده هم ناتوان بوده است.

بر همین اساس است که شک و شبهه درباره نیت قوه‌قضاییه در رسیدگی به پرونده جاسوسی دری اصفهانی به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکرات هسته‌ای بالاست و این تصور پر رنگ است که بازداشت و محکومیت او نه به واسطه فعالیت‌های جاسوسی‌اش بلکه برای ضربه زدن به تیم هسته‌ای و القای این ادعا است که برجام به واسطه نفوذ دستگاه‌های اطلاعاتی غربی در بدنه تیم مذاکره‌کننده به دست آمده است.