زیتون: با وجود محدودیتها و ممنوعیتهایی که در برگزاری مراسم روز دانشجو اعمال شده بود اما باز هم صداهای اعتراض و نارضایتی از وضع موجود در برخی دانشگاههای ایران طنینانداز شد.
از معیشت تا تبعیض جنسی
گروهی از دانشجویان دانشگاه شریف در تجمعی درون دانشگاه نسبت به سیاست پولی شدن آموزش عالی اعتراض کردند و این روند را به معنای تضعیف طبقه کمدرآمد جامعه و حذف آنها از چرخه آموزش دانستند. دانشجویان در این تجمع اقدام به سر دادن شعارهایی مانند « دانشگاه پولگردان/تضعیف زحمتکشان»٬ «آموزش رایگان/خواسته زحمتکشان»٬ «در دانشگاه بیگاری/بعد از تحصیل بیکاری»٬«اینجا تو رو نمیخوان/میگن برو از ایران» کردند.
تجمع دانشگاه شریف همانطور که در فراخوان آن نیز آمده بود در ساعت ۱۲ ظهر سه شنبه مقابل سلف این دانشگاه برگزار شد. مضمون شعارهای سر داده شده در تجمع گویای آن است که عمده مطالبات معترضان در این دانشگاه را مسائل معیشتی تشکیل میدهد. جنس کلمات و عبارتهای انتخاب شده برای شعارها هم به وضوح نشان میدهد که معترضان یا دستکم طراحان شعارها دارای اندیشههای چپ بودهاند.
در این تجمع البته شعارهای دیگری در حمایت از حقوق زنان و مقاومت در برابر فضای امنیتی دانشگاه هم سر داده شده است. برای مثال معترضان با شعار ««تدبیر دولتمردان، ستم علیه زنان» و ««با تهدید، با احضار، ساکت نمیشیم اینبار» نسبت به وضعیت موجود در جامعه و در دانشگاه اعتراض کردهاند.
تجمعهای مشابهی نیز در دانشگاههای خوارزمی٬ علامه و دانشگاه تهران نیز برگزار شده است و شرکت کنندگان در این تجمعها نیز شعارهایی را در محکومیت پولی شدن دانشگاه سر دادهاند.
پلاکاردهایی که توسط دانشجویان در این دانشگاهها بالا رفته است هم گویای آن است که هسته اصلی برگزاری تجمع به عهده دانشجویان چپ بوده است.
پلاکاردهایی مانند «منطق سرمایهداری٬ استثمار بیکاری» یا «دانشجو کارگر اتحاد اتحاد» بیانگر خط مشی فکری دانشجویانی است که امسال در برخی دانشگاههای مهم پایتخت عهدهدار مراسم روز دانشجو بودند. روز دوشنبه نیز تجمعی در دانشگاه شهید بهشتی به مناسبت روز دانشجو برگزار شده بود که در آن مراسم هم مهمترین دغدغه معترضان درباره سیاست پولی شدن آموزش بود. تجمعکنندگان در دانشگاه شهید بهشتی پلاکاردی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود « تحصیل رایگان حق ما است٬ شهریه اجباری نه عدالت است٬ نه قانون»
صدای انتقاد از دولت
سی و دو شورای صنفی دانشجویان سراسر کشور هم همزمان با تجمعهای اعتراضی در دانشگاهها با انتشار بیانیهای بر مطالبههای خود انگشت تاکید گذاشتند. مهمترین محور این بیانیه هم در تقبیح روندهای اقتصادی و چیزی است که امضاکنندگان بیانیه بر آن نام «نئولیبرالیسم» گذاشتهاند. در این بیانیه آمده است که «واگذاریِ بنگاههای اقتصادی به بخش خصوصی، خصوصیسازی و گرانسازیِ خدمات اجتماعی، و تشدیدِ سازوکارهای کنترلی بر مبنای انواع و اقسام تبعیضهای اجتماعی و نظارتهای امنیتی. تهاجمی که در دولتهای گوناگون با همراهی مجلس و نهادهای مربوطه هدایت میشد، در دولت کنونی، علاوه بر تثبیت فاجعهی دولتهای قبل، به طرز چشمگیری شدت یافته است.»
دانشجویان در انتهای بیانیه خود اما علاوه بر مطالبات در زمینه اقتصادی برخی خواستهای دیگر از جمله «بازگشت کامل دانشجویان ستارهدار و محروم از تحصیل به دانشگاهها»٬ «اعطای مجوز به ایجاد تشکلهای دانشجوییِ دگراندیش و مستقل از جناحهای قدرت» و «الغای تبعیضهای جنسیتی و جغرافیایی در گزینش دانشجویان» را مطرح کردهاند.
برخی از چهرههای اصلاحطلب هم که به رغم محدودیتها از فرصت حضور در فضای دانشگاهها به مناسبت روز دانشجو بهرهمند بودهاند در سخنان خود بر خواستهایی همچون رفع حصر رهبران جنبش سبز و برطرف شدن فضای امنیتی در دانشگاهها تاکید کردند.
برای مثال محمدرضا خاتمی نایب رییس ششمین دوره مجلس شورای اسلامی در سخنانی در دانشگاه تهران از دولت روحانی انتقاد کرد و تداوم سیاستی که به محرومیت دانشجویان از تحصیل میانجامد را زیر سوال برد.
او خطاب به رییسجمهور گفت که «ما محدودیتهای شما را میدانیم. اختیار شما در رابطه با دانشگاها کامل نیست و از اختیارات شما در مورد مساله استقلال و امنیت دانشگاه اطلاع داریم و صبوری میکنیم اما آقای رییسجمهور دانشجویان ستارهدار چه؟ مگر جز این است که وزرات اطلاعات شما دانشجویان را ستارهدار میکند؟ کدام دادگاه و با کدام قانون این افراد را محکوم میکند؟ این کار خلاف قانون و برخلاف صحبتهای ظاهری وزیر اطلاعات است و انتظار میرود در این موارد قویتر عمل کنند.»
علی شکوریراد دبیر کل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی نیز در سخنانی در دانشگاه شهید بهشتی از تداوم حصر رهبران جنبش سبز و ممنوعالتصویری محمد خاتمی انتقاد کرد و گفت که «روحانى کاندیداى مطلوب ما نبود، کاندیداى اصلى ما در #حصر است،کاندیداى ما ممنوع التصویر است.» انتقاد چهرههای ارشد اصلاحطلبان از حسن روحانی در شرایطی اتفاق میافتد که آنها رییسجمهور را متهم به عدول از وعدههای خود پس از پیروزی در انتخابات اردیبهشت ماه میکنند.
روحانی در کارزار انتخاباتی وعدههایی داده بود که اصلاحطلبان را به وجد آورد و امیدهایشان برای گشایش سیاسی را افزایش داد اما به فاصله کوتاهی پس از پیروزی به تدریج روشی محتاطانهتر پیش گرفت و حالا اصلاحطلبان با لکنت کمتری از وی انتقاد میکنند. مراسم امسال روز دانشجو از این جهت برای اصلاحطلبان فرصت خوبی است که انتقادهای خود نسبت به حسن روحانی را در جمع دانشجویان که عمدتا بدنه جریان اصلاحطلب به حساب میآیند بیان کنند
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…