زیتون: «ارزان فروشی دروغ» و «فیلترینگ هوشمند» در اینترنت ایران، پای آذری‌جهرمی را به مجادله‌ای باز کرد که گوشه‌های دیگری از فعالیت «افسران جنگ نرم» در فضای مجازی را افشا میکند.
یکی از کاربران توییتر با استناد به تفاوت بهاء هزینه‌ی اینترنت ایران برای استفاده از سایت‌های داخلی و خارجی، نشان داد که با سیاست‌های جاری دولت، این عمل منجر به «ارزان‌فروشی دروغ» و «گران‌فروشی حقیقت» می‌شود و آن‌را هم نوعی فیلترینگ هوشمند خواند.
فرق گوگل پا بارسی‌جو در چیست در این عکس. میرحسین موسوی را جستجو می‌کنید آن سایتی که دروغ در مورد او منتشر میکند ارزان‌تر از سایتی است که دروغ نمی‌گوید.
فقط یک آدم با سابقه درخشان دوران احمدی‌نژاد در وزارت اطلاعات می‌تونه اینقدر باهوش عمل کبند در مورد #سانسور اینترنت در ایران. pic.twitter.com/leNjXt61sK— AmiR Rashidi (@Ammir) December 7, 2017
توییت‌های افشاگرانه‌ی این کاربر، وزیر ارتباطات دولت روحانی را به واکنش و توضیح واداشت.
ماجرا از آن‌جا آغاز شد که کاربری در توییتر پرسید:
اینکه ۲ گیگ اینترنت بخری و هر گیگ استفاده از اینترنت بین‌الملل دو برابر حساب بشه با اینکه هر گیگ داخلی استفاده کنی و نیم گیگ حساب بشه خیلی متفاوته. الان کدومش درسته؟
امیر رشیدی، که در زمینه امنیت اینترنت و حقوق کاربران در فضای دیجیتال فعال است، در واکنش به این سوال ابتدا نوشت:
با پلن جدید #جهرمی اینترنت استفاده کنید اگر برید مثلا سایت گوگل دو برابر پول میدید به نسبت اینکه برید سایت پارسی جو. برید یوتیوب #دوبرابر باید پول بدید نسبت به آپارات. چه فرقی دارد؟ اینکه #آپارات فیلم #خاتمی را حذف میکند ولی یوتیوب نمی‌کند. این واقعا یک نوع #فیلترینگ‌هوشمند است
رشیدی در توییت بعدی خود، با انتشار یک عکس از نتایج جستجو در موتور جستجوی داخلی پارسی‌جو، توضیحات خود را تکمیل کرد:
فرق گوگل پا پارسی‌جو در چیست در این عکس. میرحسین موسوی را جستجو می‌کنید آن سایتی که دروغ در مورد او منتشر میکند ارزان‌تر از سایتی است که دروغ نمی‌گوید. فقط یک آدم با سابقه درخشان دوران احمدی‌نژاد در وزارت اطلاعات می‌تونه اینقدر باهوش عمل کند در مورد #سانسور اینترنت در ایران.
در واکنش به این توییت، محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات دولت روحانی، که سابقه‌ی امنیتی او همواره جنجال برانگیز بوده، آن‌را «بدبینانه‌ترین نگاه ممکن» خواند و توییت کرد:
این نظر شما که البته بدبینانه ترین نگاه ممکنه، البته از سیاسیون بیشتر سرمیزنه تا یک متخصص. اسپانسر دیتا در دنیا مرسومه و معمولا با تفاهمات صاحبان خدمات و شبکه داران رخ می‌دهد. در اینجا چون قیمت تمام شده دیتای داخلی کمتر است برای کاربر نهایی نصف محاسبه می‌شود
توضیح وزیر در خصوص دلایل این تفاوت قیمت داخلی و خارجی، امیر رشیدی را قانع نکرد و ضمن اینکه از «نفس جداسازی ترافیک داخلی و خارجی» دفاع کرد، اما با سیاست فعلی آن‌را منجر به «نقض بی‌طرفی شبکه در قیمت‌گذاری» و دادن رانت به سایت‌های داخلی (و غیر فیلتر شده) دانست.
جوان‌ترین وزیر کابینه‌ی روحانی، یک‌بار دیگر هم به توییت‌های امیر رشیدی جواب داد و گفت که در تفکیک ترافیک داخلی و خارجی باید «سود»ی برای کاربر نهایی وجود داشته باشد وگرنه این تفکیک «فایده»ای ندارد.
در بسیاری از کشورها برای کاهش مصرف ترافیک اینترنت، ارزان شدن آن و افزایش سرعت دسترسی کاربران به محتوای داخلی، ترافیک میان سرور‌های محلی و خارجی تفکیک می‌شود، اما برای کاربران هزینه‌ی استفاده از آن‌ها یکسان است. با این روش، کاربران نهایی از محتوای داخلی با «سرعت بیشتر»ی برخوردار می‌شوند و هزینه‌تمام شده اینترنت هم برای همه‌ی سایت‌ها پایین می‌آید، نکته‌ای که وزیر دولت روحانی به آن اشاره‌ای نکرد تا شاید ارزانی محتوای داخلی و فیلترینگ هوشمندش را توجیه کند.
شایان ذکر است که روزانه سایت‌های فراوانی و غالبا با محتوای تکراری، به‌وسیله کسانی که خود را افسران جنگ نرم می‌نامند، تاسیس می‌شوند و اتهام‌های اثبات نشده‌ای را علیه منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی منتشر می‌کنند. این گفت‌وگوی توییتری، می‌تواند گوشه دیگری از پشت پرده تاسیس این تولید محتواها را افشا کرده و نشان دهد که سایت‌های داخلی که با اهداف سیاسی و برای تخریب و اشاعه‌ی دروغ علیه مخالفان تولید محتوا می‌کنند، نه تنها از تیغ فیلترینگ در امان می‌مانند بلکه به خاطر بهای کمتر، احتمال آن‌که کاربر را به سوی خود جلب کنند، بازدید بیشتری خواهند داشت. به عبارتی دیگر، اخبار دروغی که این سایت‌ها علیه مخالفان سیاسی می‌سازند با نصف قیمت در اختیار خواننده قرار می‌گیرد تا کاربر به خاطر گرانی، خود را فیلتر کرده و از مراجعه به سایت‌های خارجی خودداری کند و عملا از دسترسی به اطلاعات واقعی محروم می‌شود.
