ورود رهبر به بازی احمدی‌نژاد

زیتون-نازنین نامدار: مرجع ضمیر سخنان عتاب‌آلود آیت‌الله خامنه‌ای درباره مسوولانی که به‌جای پاسخ‌گویی درباره عمل‌کرد خود در نقش اپوزسیون ظاهر می‌شوند کسی جز محمود احمدی‌نژاد نبود.
رهبر جمهوری اسلامی در سخنان روز چهارشنبه خود بدون این که نامی از احمدی‌نژاد ببرد نسبت به رفتارهای اخیر او و حواریونش موضع‌گیری کرد و تعابیری نظیر «‌بی‌تقوایی» و  داشتن«‌دین سیاسی  و گفتن «‌دروغ‌های شاخدار» را درباره آنها به کار برد

مخالفت با مخالف‌خوانی

اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای را می‌توان صریح‌ترین واکنش او به رفتارهای احمدی‌نژاد طی ماه‌های اخیر تلقی کرد. او در سخنان خود گفت:«این کسانی که کشور در اختیارشان هست یا بوده، دیگر حق ندارند علیه کشور حرف بزنند، این‌ها باید پاسخگو باشند.»

بخش بعدی اظهارات وی دقیقا نشان می‌داد که مخاطب حرف‌های او احمدی‌نژاد است. جایی که وی می‌گفت «نمی‌شود که انسان یک دهه همه‌کاره کشور باشد، بعد در دهه بعدی تبدیل شود به مخالف‌خوان کشور.»

جنگی که یک سوی آن احمدی‌نژاد و سوی دیگر صادق لاریجانی ایستاده‌اند ناظر به وضعیت‌های کوتاه‌مدت در جمهوری اسلامی نیست

مخالف‌خوانی‌های احمدی‌نژاد در ماه‌های اخیر عمدتا متوجه قوه‌قضاییه و شخص صادق لاریجانی بوده است. قوه‌قضاییه پرونده‌هایی را علیه برخی نزدیکان احمدی‌نژاد از جمله حمیدرضا بقایی و علی‌اکبر جوانفکر و اسفندیار رحیم‌مشایی به اجرا گذاشته است. پرونده‌هایی که می‌تواند حبس قریب الوقوع آنها را در پی داشته باشد و رییس سابق قوه‌مجریه را در وضعیت انزوای کامل از نظر سیاسی قرار دهد.

تقریبا همه طیف‌های اصلی اصول‌گرایان حالا از احمدی‌نژاد و حواریون او اعلام برائت می‌کنند و او گرچه کماکان کرسی مجمع تشخیص مصلحت نظام را در اختیار دارد اما عملا از سوی تمام جناح‌های در قدرت طرد شده است. احمدی‌نژاد و نزدیکانش در تلاش بودند که از طریق کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری شانس خود را برای ورود مجدد به قدرت بیازمایند اما با فرمان ایست آیت‌الله خامنه‌ای مواجه شدند و انزوای سیاسی‌شان پس از پایان انتخابات دو چندان شد.

چراغ‌سبز به قوه‌قضاییه

استراتژی احمدی‌نژادی‌ها به طور مشخص این است که هزینه‌های سیاسی را برای طرف مقابل خود نیز بالا ببرند و در نتیجه به موازت فشارهای قوه‌قضاییه بر آتش حملات خود علیه این قوه افزوده‌اند. احمدی‌نژاد در آخرین تلاش خود از قوه‌قضاییه خواسته بود که اگر اسنادی را از فساد مسوولان دولت نهم دارند در طی ۴۸ ساعت اعلام کنند. بعد از سپری شدن این زمان بود که وی با انتشار یک ویدیو به بیان موضعی تند علیه صادق لاریجانی پرداخت و او را غاصب و خارج از عدالت دانست و دستگاه زیر نظر او را هم ویران توصیف کرد.

توصیه وی به رییس‌ دستگاه قضایی این بود که به دلیل ناکارآمدی در ایفای وظایف خود از سمت‌اش استعفا دهد. مقام‌های قوه‌قضاییه از جمله سخنگوی این قوه یعنی غلامحسین محسنی‌اژه‌ای در واکنش به این اظهارات با تعابیری تند علیه احمدی‌نژاد موضع‌گرفته‌اند.


اژه‌ای در آخرین کنفرانس مطبوعاتی‌اش حتی گفته است که شاید لازم باشد یک زمانی احمدی‌نژاد و نزدیکانش به پزشکی قانونی ارجاع داده شوند تا مشخص شود آیا از سلامت عقلی برخوردار هستند یا نه.
قوه‌قضاییه همچنین در پاسخ به سوال‌های مربوط به این که آیا احمدی‌نژاد بابت اظهاراتش مورد پیگیرد قضایی قرار خواهد گرفت یا نه٬ این جمله را تکرار می‌کنند که «حکمتی» در تعلل این قوه وجود دارد و این حکمت به زودی روشن خواهد شد.

حالا شاید با واکنش عتاب آلود آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به احمدی‌نژاد بتوان دلیل این «‌حکمت» را دریافت. در واقع قوه‌قضاییه به دنبال آن است که با تعلل در برابر احمدی‌نژاد به او میدان مانوری برای رو کردن کارت‌های بازی‌اش بدهد و زمانی به سراغ او برود که دست‌هایش خالی و کارت‌هایش سوخته‌اند.

موضع‌گیری علنی رهبر جمهوری اسلامی در قبال رفتارهای احمدی‌نژاد و جانبداری از صادق لاریجانی در قبال احمدی‌نژاد به مثابه چراغ سبزی به قوه‌قضاییه برای برخوردهای احتمالی بعدی با وی خواهد بود.


تدارکی برای آینده

جنگی که یک سوی آن احمدی‌نژاد و سوی دیگر صادق لاریجانی ایستاده‌اند ناظر به وضعیت‌های کوتاه‌مدت در جمهوری اسلامی نیست. تصور احمدی‌نژاد و متحدانش هم این نیست که بتوانند در آینده نزدیک موقعیت‌های مدیریتی کشور را دوباره عهده‌دار شوند.

نزاع کنونی بر سر شرایط پس از درگذشت آیت‌الله خامنه‌ای و بحران جانشینی متعاقب آن است. صادق لاریجانی یکی از شانس‌های مطرح برای آن پست است و احمدی‌نژاد می‌خواهد که این شانس را برای رییس دستگاه قضا به حداقل برساند.

گزینه ایده‌ال احمدی‌نژادی‌ها برای رهبری آینده جمهوری اسلامی کسی نیست جز محمود هاشمی شاهرودی رییس کنونی مجمع تشخیص مصلحت‌نظام. ‌چهره‌ای که اکنون به دلیل وضع نامناسب جسمی برای مداوا به خارج رفته است. او به دلیل شرایط جسمی‌اش از شانس چندانی برای جانشینی برخوردار نیست و قمار بر روی وی از نظر منطق سیاسی چندان قرین موفقیت نخواهد بود.

برای احمدی‌نژادی‌ها که اکنون نه پایگاه قابل توجهی در قدرت دارند و نه بدنه اجتماعی‌ آنها را همراهی می‌کند دستاویز قرار دادن احتمالات درباره آینده اما تنها امیدی است که می‌توانند به احیای سیاسی خود داشته باشند.

Recent Posts

معاویه: یک عرب ایرانی یا مسیحی؟

مسعود امیرخلیلی

۱۳ آبان ۱۴۰۳

آقای خامنه‌ای، ۱۳ آبان و شورای‌ نگهبانِ جهان

۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…

۱۳ آبان ۱۴۰۳

آیا پذیرفتگان دیکتاتوری مقصرند؟!

در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…

۱۳ آبان ۱۴۰۳

روز جهانی وگن؛ به یاد بی‌صداترین و بی‌دفاع‌ترینِ ستمدیدگان!

امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندی‌ها و خودآگاهی‌هایی است…

۱۲ آبان ۱۴۰۳

اسرائیل؛ درون شورویه و بیرون مستبده!

درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…

۰۸ آبان ۱۴۰۳