زیتون– یوکیو آمانو٬ مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ضمن تایید پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب برجام (برنامه جامع اقدام مشترک)، گفت که شکست برجام «خسارت بزرگی» برای راستیآزمایی است.
یوکیو آمانو امروز (دوشنبه ۱۴ اسفند) در آغاز نشست فصلی شورای حکام متشکل از ۳۵ کشور بیان کرد و افزود: «برنامه جامع اقدام مشترک یک پیروزی مهم برای راستیآزمایی است. اگر توافق شکست بخورد، این خسارت بزرگی برای راستیآزمایی و چندجانبه گرایی است.»
مسوولیت راستیآزمایی و تایید پایبندی این توافق با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و مدیرکل این نهاد در دو سال گذشته همواره این پایبندی را تایید کرده است. آمانو روز دوشنبه در گزارش جدید خود بار دیگر بر این پایبندی صحه گذاشت.
از سوی دیگر اما محمدجواد ظریف٬ وزیر امور خارجه ایران در مصاحبهای با روزنامه اعتماد که امروز منتشر شد، کشورهای اروپایی را به «افراطیگری» در برابر جمهوری اسلامی متهم کرد و گفت که «این افراط در نهایت به سیاست خود اروپا ضربه خواهد زد.»
ظریف با بیان اینکه «در حال حاضر دو گروه برجام را نقض کردهاند»، آنها را «آمریکاییها و اروپاییها» دانست و افزود: «آمریکاییها به دلیل سیاستهای واشینگتن و اروپاییها به دلیل سیاستهای آمریکا.»
به گفته وزیر امورخارجه ایران «اروپاییها در برخی موارد به دلیل سیاستهای آمریکا نتوانستند تعهدهای برجامی خود را به ویژه در حوزه روابط بانکی اجرا کنند»، بنابراین دو گروه یاد شده «در شرایطی نیستند» برای ایران که «برجام را به طور کامل اجرا کرده شرط و شروط بگذارند.»
وزیر خارجه ایران تاکید کرده که «ورود آنها به این حوزه خطرناک است» و تهران به آن «واکنش مناسب نشان خواهد داد.»
تهران و گروه پنج به علاوه یک شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی همه جانبه برای حلوفصل برنامه هستهای تهران دست یافتند. اگرچه تحریمهای ناشی از برنامه هستهای ایران پیرو این توافق لغو شدند ولی ایران همواره از این شکایت داشته که نتوانسته است به طور کامل از منافع برجام بهرهمند شود، بویژه در حوزه ارتباطات بانکی.
دولت دونالد ترامپ که از ژانویه سال ۲۰۱۷ در آمریکا بر سر کار آمده، از مخالفان توافق هستهای ایران است که در زمان دولت باراک اوباما منعقد شده است. ترامپ خواستار «رفع ایرادهای اساسی» این توافق تا اردیبهشت آینده شده است و گرنه آمریکا از برجام خارج خواهد شد.
گزارشها حاکی است که سه کشور اروپایی- بریتانیا، فرانسه و آلمان- کمیته مشترکی با طرف آمریکایی تشکیل دادهاند تا به درخواستهای رئیسجمهوری ایالات متحده درباره برجام رسیدگی کند.