پروژه برخورد با «تشیعی که از لندن و آمریکا تبلیغ شود»

زیتون-مریم تاوار: عصر روز جمعه گروهی از هواداران آیت‌الله صادق شیرازی، از روحانیون شیعه، در مقابل سفارت ایران در لندن تجمع کردند و سپس چهارتن از آنان وارد بالکن سفارت شده و با در دست داشتن پرچمی آبی‌رنگ، به بازداشت آیت‌الله حسین شیرازی در روز سه‌شنبه اعتراض کردند و علیه مقام‌های جمهوری اسلامی شعار دادند.

به گفته حمید بعیدی‌نژاد، سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن این افراد به ایستگاه پلیس برده شدند. تلویزیون عربی‌زبان فدک، نزدیک به این گروه، این اتفاق را به طور مستقیم پخش می‌کرد. در پی این دستگیری، جمعی از طلاب شیعه و مقلدان آیت‌الله صادق شیرازی در مقابل کنسول‌گری جمهوری اسلامی در کربلا تجمع کردند.

به‌گزارش سایت شیعی «شفقنا» در آذرماه گذشته، گزارش‌هایی مبنی بر احضار آیت‌الله حسین شیرازی، پسر آیت‌الله صادق شیرازی، به دادگاه ویژه روحانیت منتشر شده بود.

صادق شیرازی پس از انقلاب اسلامی موفق شد از جایگاه روحانیت کربلا و با تبلیغ پیرامون پیوند خاندان شیرازی‌ها با امام حسین، بر نفوذ خود در ایران بیفزاید.

محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشور درباره بازداشت حسین شیرازی گفته است:«از طرف دادسرا و دادگاه روحانیت به آن‌ها پیام داده شد که دست از این حرکت بردارید که متأسفانه پذیرفته نشد و… تحت اتهام وارده٬ دادسرای ویژه روحانیت این آقا را چند بار احضار کرده بود و از پاسخ استنکاف کرده بود تا اینکه مسئولین این شخص را بازداشت کردند تا اتهام تفهیم و تحقیقات انجام شود».

وی اخیرا در جلسه‌ای، جایگاه ولی فقیه در جمهوری اسلامی را به جایگاه «فراعنه مصر»، که خود را از هر گونه انتقاد و پاسخ‌گویی فارغ می‌دانستند، تشبیه کرده بود.

حسین شیرازی هم‌چنین با تاختن به سیاست‌های جمهوری اسلامی گفته بود: «الان اگر بخواهند آبروی یک نفر را ببرند، می‌گویند ضد ولایت فقیه است».

او در بخش دیگری از این سخنرانی می‌گوید نظریه «ولایت فقیه» غیرشیعی است و تمام علمای بزرگ شیعه مانند شیخ انصاری با آن مخالف‌اند. حسین شیرازی هم‌چنین می‌گوید حکومت ایران نظریه «ولایت فقیه» را دست‌آویزی برای سرکوب مخالفان قرار داده است.

حسین شیرازی ۴۷ ساله از مدرسین خارج فقه اصول در قم، فرزند آیت‌الله سید صادق حسینی شیرازی از روحانیون سنتی متولد کربلا و از مراجع تقلید شیعه و منتقد جمهوری اسلامی است.

صادق شیرازی پس از انقلاب اسلامی موفق شد از جایگاه روحانیت کربلا و با تبلیغ پیرامون پیوند خاندان شیرازی‌ها با امام حسین، بر نفوذ خود در ایران بیفزاید.

مخالفت او با رهبران جمهوری اسلامی و به‌ویژه با آیت‌الله خامنه‌ای در محافل مذهبی ایران بازتاب داشته است. او منتقد اعدام‌ها در جمهوری اسلامی و سیاست خارجی ایران در منطقه و به‌ویژه مخالف سید حسن نصرالله و نقش ایران در لبنان است.

 دیدگاه‌های آیت‌الله صادق شیرازی در ارتباط با فقه شیعه، قمه‌زنی و هم‌چنین موضوع ولایت، مورد پذیرش روشنفکران دینی در ایران نیست. او از کسانی که با قمه‌زنی مخالفت می‌کنند، به تندی انتقاد کرده و آنها را جهنمی دانسته است.

صادق شیرازی از جمله به جدایی دین از سیاست باور ندارد و افزون بر آن، دیدگاه‌های آیت‌الله صادق شیرازی در ارتباط با فقه شیعه، قمه‌زنی و هم‌چنین موضوع ولایت، مورد پذیرش روشنفکران دینی در ایران نیست. او از کسانی که با قمه‌زنی مخالفت می‌کنند، به تندی انتقاد کرده و آنها را جهنمی دانسته است. وی به «شورای رهبری مراجعان تقلید» و نه ولایت فقیه معتقد است.

مشهور است که پروژه برخورد و مهار جریان شیرازی‌ها و اعتبارزدایی از آن‌ها در فضای‌های مذهبی زیر نظر آیت‌الله خامنه‌ای و با هدایت مستقیم وی انجام می شود.

معمولا شیرازی‌ها در سخنان رهبری و نیرو‌های هم‌سو با نهاد ولایت فقیه، در قالب «شیعه انگلیسی» به صورت غیرمستقیم نام برده می‌شوند.

چنان‌که روز بیستم شهریور سال ۱۳۹۲، آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سخنرانی خود گفته بود: «تشیعی که از لندن و آمریکا تبلیغ شود، به درد شیعه نمی‌خورد.» در آن هنگام کمتر کسی متوجه اشاره خامنه‌ای شد، اما آنچه به نام «فرقه شیرازی» شهرت یافته، پدیده جدیدی نیست و مخالفت آیت‌الله صادق شیرازی با آیت‌الله خامنه‌ای و جمهوری اسلامی ایران به سال‌ها قبل بازمی‌گردد.

بیش از ۱۸ شبکهٔ ماهواره‌ای و ۳ شبکهٔ رادیویی، توسط مقلدان شیرازی اداره می‌شوند و شبکه ماهواره‌ای مرجعیت توسط بیت او اداره می‌شود. این شبکه‌ها و هم‌چنین نهادهای متعدد و پراکنده وابسته به شیرازی‌ها در سراسر دنیا به تبلیغ و ترویج تشیع و ترویج اندیشه‌های او می‌پردازند.

 

محسن کدیور اسلام‌شناس و استاد مطالعات علوم دینی دانشگاه دوک آمریکا،. سخنرانی سید حسین شیرازی را  در آذر ۱۳۹۶ در نقد ولایت فقیه بی‌سابقه می‌داند. به گفته کدیور، دانش فقه او «اگر از رهبر جمهوری اسلامی بیشتر نباشد، کمتر نیست. او معتقد است در پی بیان نارضایتی از سوی دراویش گنابادی، زنان و کارگران اکنون این صدای نارضایتی در میان روحانیون سنتی در قم بلند شده که در گذشته به این بلندی نبوده است.

شاخص‌ترین چهره این خاندان مرجعی به نام محمد حسینی شیرازی بود که پیش از انقلاب رابطه خوبی با آیت‌الله خمینی داشت و پس از انقلاب در پاره‌ای از امور با وی اختلاف پیدا کرد و از آن زمان تا پایان عمرش در سال ۱۳۸۰در محدودیت‌ زندگی ‌کرد.

تبار خاندان شیرازی‌ها به کربلا می‌رسد و پایگاه بیت شیرازی در آن شهر است. اینان از لحاظ مدرسه فکری بسیار هویت‌گرا و متعصب نسبت به نمادهای شیعی‌اند.

شاخص‌ترین چهره این خاندان مرجعی به نام محمد حسینی شیرازی بود که پیش از انقلاب رابطه خوبی با آیت‌الله خمینی داشت و پس از انقلاب در پاره‌ای از امور با وی اختلاف پیدا کرد و از آن زمان تا پایان عمرش در سال ۱۳۸۰در محدودیت‌ زندگی ‌کرد.

محدود کردن آیت‌الله محمد شیرازی و تضییع حقوق وی روابط را تیره ساخت. بعد از او، آن اعتبار و منزلت منتقل شد به برادرش، آیت‌الله صادق شیرازی که از اساتید برجسته فقه سنتی بود که هم مرزبندی‌ جدی با حکومت داشت و هم با طیف‌های نواندیش در دین.

از زمانی که او رهبری جریان شیرازی‌ها را در دست گرفت، ابتدا تنش‌ها کم شد، اما بعد از اعتراضات انتخاباتی سال ۸۸ و حمایت وی از «جنبش سبز» و ایراد سخنرانی در مخالفت با نظریه ولایت فقیه ، شکاف یاد شده بیشتر شد و حکومت به تدریج به سمت اعمال فشار و کنترل این جریان حرکت کرد.

 

اینک به نظر می‌رسد بعد از برخورد با فعالان شبکه‌های تلویزیونی نزدیک به وی در شهر قم و ایجاد اخلال در برنامه‌سازی در داخل کشور و اعمال محدودیت در برنامه‌های بیت او، سیاست برخورد گام به گام وارد مرحله جدیدی شده است.

ممنوع الخبری در کنار منع انتشار رسانه و کتاب‌های او حلقه محاصره را تنگ تر کرده است. در صورتی که کلاس‌های درس او نیز تعطیل شود یا اجازه برگزاری مراسم مذهبی را نداشته باشد، احتمالا آنگاه مرحله نهایی سیاست کنترل یعنی حصر خانگی وی تحقق خواهد یافت.

جمهوری اسلامی پیشتر نیز از این حربه مجازات برای حذف مراجعی چون آیت الله‌ها کاظم شریعتمداری، آل شبیر خاقانی، حسن قمی، محمد شیرازی ، حسین‌علی منتظری استفاده کرده است.

صادق شیرازی منتقد اعدام‌ها در جمهوری اسلامی و سیاست خارجی ایران در منطقه و به‌ویژه مخالف سید حسن نصرالله و نقش ایران در لبنان است.

بعد از برخورد جدید حکومت، خبرگزاری فارس مطلبی تحت عنوان «مثلث «پول»، «رسانه» و «تشکیلات»؛ نقشه راه چنددهه فعالیت جریان شیرازی‌ها» را در تاریخ ۱۶ آبان منتشر کرد که می‌تواند بستری برای رمزگشایی اقدامات اخیر باشد.

خبرگزاری فارس ایراد اصلی شیرازی‌ها را دنبال کردن و ترویج گفتمان «اسلام غیرسیاسی» می‌داند و هم‌چنین در قسمتی از مطلب هشدار داده است خطر جریان شیرازی‌ها افزایش یافته و توانسته‌اند نفوذ خود را در هیات‌های مذهبی افزایش دهند.

خبرگزاری فارس افزوده است: « طی چندسال اخیر با کمک پول‌های نجومی این جریان در هیآت مذهبی، تاسیس شبکه‌های متعدد ماهواره‌ای و فضاسازی گسترده در فضای مجازی، تفکرات انحرافی آنها ضریب بیشتری پیدا کرده است».

هدف اصلی خبرگزاری فارس تاکید بر فعالیت‌های رسانه‌ای به عنوان ابزار اصلی تبلیغاتی جریان شیرازی‌ها است و نتیجه‌گیری آن دفاع از حفظ و تشدید محدودیت‌های رسانه ای علیه جریان یادشده است.

 

صادق شیرای در سخنرانی چهارم تیرماه خود به مسأله ولایت فقیه و بیان آراء علمای متقدم ومتأخر شیعه در این باب پرداخته و با اشاره به ولایت پیامبر، ولایت فقیه را مسأله مورد اختلاف دانسته و با استناد به مناقشات شیخ انصاری در این باب، اظهار داشت، شیخ انصاری در نهایت ولایت فقیه را نپذیرفته است و ایشان ضد ولایت فقیه بود. صاحب جواهر هم که ولایت فقیه را پذیرفته، ولایت فقیه را محدود و در امور حسبیه پذیرفته است.

وی هم‌چنین، مساله زندان را یکی از کیفرهای شکست‌خورده در سیستم جزائی و آن را استثنایی بسیار خاص و تنها محدود به مواردی ویژه توصیف کرده بود و با بیان حکایت‌هایی از زندگی چهره‌هایی چون آیت‌الله ابوالحسن اصفهانی شیوه تربیت عملی و پرهیز حداکثری از توسل جستن به اعمال کیفر و مجازات را راهکار شارع مقدس برای معالجه انحرافات در جامعه دانسته و توسل به زور و خشونت را شیوه و راهکار طواغیت و جباران قلمداد کرده بود.

برخورد با نزدیکان و طرفداران آیت‌الله شیرازی مثال دیگری براین ادعاست که جمهوری اسلامی به دلیل ویژگی تئوکراسی و همچنین اقتدارگرایی مذهب بنیاد عامدانه و آگاهانه پذیرای آزادی مذهب نیست و با رد رواداری مذهبی سیاست تک صدایی و دستوری را دنبال می‌کند و این موضوع حتی شامل مراجع تقلید شیعه نیز می‌شود.