گسترش تجمع‌های اعتراضی به شهرهای خوزستان

زیتون-سینا پاکزاد: روز یک‌شنبه نیز تجمع‌هایی در تعدادی از شهرهای استان خوزستان برگزار شد اما این بار «آب» مطالبه اصلی تجمع‌کنندگان نبود و آنان در همبستگی با مردم خرمشهر و آبادان راهپیمایی اعتراضی شبانه برگزار کردند.

سبک شعارها نیز تا حدودی متفاوت بود و اکثر قریب به اتفاق شعارها به زبان عربی بود.

فیلم‌هایی از تجمع در شهرهای اهواز، ماهشهر و خور موسی (سربندر) منتشر شده و خبرگزاری ایرنا نیز خبر داد که تعدادی از شهروندان آبادانی شامگاه یکشنبه در منطقه سلیچ غربی آبادان با ماموران انتظامی حاضر در محل درگیر شدند.

فیلم‌هایی از تجمع در شهرهای اهواز، ماهشهر و خور موسی (سربندر) منتشر شده است.

گزارش‌هایی نیز درباره بازداشت تعدادی از افراد منتشر شده است. برخی از کانال‌های تلگرامی فعالان عرب نیز فیلم‌های  متعددی را از این تجمع‌ها منتشر کرده‌اند.

خبرگزاری ایرنا نیز خبر داد که تعدادی از شهروندان آبادانی شامگاه یکشنبه در منطقه سلیچ غربی آبادان با ماموران انتظامی حاضر در محل درگیر شدند.

در ویدئوهای منتشر شده صدای تیراندازی ممتد شنیده می‌شود و شماری از معترضان نیز برای در امان ماندن از گاز اشک‌آور، آتش روشن کرده‌اند. فیلم‌هایی نیز از کشته‌شدن یکی از معترضان منتشر شده بود.

عزیز ساعدی، معاون فرمانداری خرمشهر درباره فردی که به سوی ماموران شلیک کرده گفته که «این اقدام به هیچ عنوان تشکیلاتی نبوده و صرفا توسط شخصی که جزو اشرار بوده و ۶ سال سابقه کیفری را نیز در پرونده داشته صورت گرفته است».

با این حال عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران خبر مرگ یک نفر در ناآرامی‌های شب گذشته در خرمشهر را تکذیب کرد.

ولی‌الله حیاتی، فرماندار خرمشهر، به خبرگزاری صداوسیما گفته است که در اعتراض‌های خرمشهر پنج نفر به صورت سطحی زخمی شدند».

حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور، گفته در حوادث خرمشهر «یک نفر مسلح بوده و ۱۰ نفر از پرسنل نیروی انتظامی زخمی شده‌اند».

اشاره معاون وزیر کشور به فیلمی است که از شلیک یک فرد موتورسوار به سمت ماموران منتشر شده است.

در همین حال غلام‌عباس کاظمی، خبرنگار خرمشهری درباره این فرد گفته است: «یک نفر فرد مسلح که از کوچه‌های فرعی منتهی به محل اجتماع معترضین بود، شروع به تیراندازی کرد و نهایتا به خیابان اصلی رسید. این تیراندازی‌ها در ابتدا با شلیک تیرهای ممتد هوایی مامورین ناجا مواجه شد تا هم جمعیت متفرق شوند و نیز فرد مسلح تسلیم شود. در ادامه با اصرار فرد مذکور مامورین با شلیک گلوله‌ای که به پهلوی وی اصابت کرد، نامبرده را متوقف و به بیمارستان خرمشهر انتقال دادند که اکنون نیز حال عمومی و وضعیت جسمانی این فرد خوب و رو به بهبود گزارش شده است».

عزیز ساعدی، معاون امنیتی-انتظامی فرمانداری خرمشهر، نیز گفته است:«این اقدام به هیچ عنوان تشکیلاتی نبوده و صرفا توسط شخصی که جزو اشرار بوده و ۶ سال سابقه کیفری را نیز در پرونده داشته صورت گرفته است».

فیلم‌هایی نیز از آتش زده شدن موزه جنگ و پل جدید خرمشهر منتشر شده بود.

این حال ثامر کنعانی، مدیر مرکز فرهنگی «دفاع مقدس» خرمشهر نیز شایعه آتش‌ زدن باغ موزه این مجموعه را تکذیب کرد و گفت: «آتش‌سوزی مربوط به فضای سبز کنار مرکز بوده که در ساعات اولیه خاموش شد».

براساس فیلم‌های منتشر شده، شامگاه روز یک‌شنبه وضعیت شهر خرمشهر کاملا امنیتی بوده اما با این حال تجمع‌های پراکنده‌ای شکل گرفته است.

طبق شنیده‌ها، پس از ناآرامی‌های شنبه‌شب در خرمشهر، نیروهای امنیتی با رصد دوربین‌های مداربسته حوالی محل تجمع، تا کنون حدود ۷۰ نفر از معترضین را بازداشت کرده‌اند که ادامه روند این بازداشت‌ها چندان مشخص نیست.

مشکل آب خوزستان اما مانند برخی از دیگر نقاط ایران مشکل دیروز و امروز نیست.

ساخت سدها بدون مطالعات محیط زیستی، اجرای طرح های کشاورزی بدون مجوز سازمان محیط زیست از جمله طرح توسعه نیشکر، ریختن پساب صنعتی به کارون از جمله اقداماتی بوده که در ۲۰ سال گذشته رخ داده و وضعیت آب را به این مرحله کشانده است.

ساخت سدها بدون مطالعات محیط زیستی، اجرای طرح‌های کشاورزی بدون مجوز سازمان محیط زیست از جمله طرح توسعه نیشکر، ریختن پساب صنعتی به کارون از جمله اقداماتی بوده که در ۲۰ سال گذشته رخ داده و وضعیت آب را به این مرحله کشانده است.

درکنار این طرح‌های انتقال آب از استان خوزستان نیز از موضوعات چالش برانگیز است که اعتراض مردم استان را به دنبال داشته و در بین مقامات دولتی نیز درباره آن اختلاف نظر وجود دارد.

پس از اعتراض‌های مردم خرمشهر و آبادان مقامات دولتی اعلام کرده اند که ‏اجرای طرح غدیر به صورت شبانه روزی ادامه دارد.

طرحی که قرار است آب را از سدهای خوزستان به تعدادی از شهرهای این استان منتقل کند اما در سال‌های گذشته به دلیل مشکلات مالی با سرعت پیش‌بینی شده اجرا نشده بود.

طرحی که اجرای آن مانند بسیاری از دیگر طرح‌های آبی بر عهده قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه پاسداران است.

در همین زمینه استاندار خوزستان وعده داده که که با ترمیم خط لوله «غدیر» میزان سختی آب این دو شهر به پنج هزار میکروموس بر متر مکعب می‌رسد و با اتمام طرح دوم غدیر تا ۱۵ تیر این میزان به زیر سه هزار میکروموس بر مترمکعب برسد.

میزان سختی آب شبکه خرمشهر و آبادان طی روزهای اخیر به ۱۲ هزار میکروموس بر متر مکعب یعنی شش برابر حد مجاز رسیده بود.

کاهش دبی رودخانه بهمن‌شیر باعث شده که جریان آب عملا معکوس شده و ورود آب دریا به رودخانه باعث شوری آب شود.

تصفیه‌خانه‌های آب دراین دو شهر نیز عملا در سال‌های اخیر به‌سازی نشده‌اند و توان تصفیه این حد از شوری آب را ندارند.

هر چند اعتراض‌ها درباره آب در ماه‌های اخیر نیز سابقه داشته اما وضعیت این اعتراض‌ها در استان خوزستان متفاوت از استان های دیگر است. نگاه امنیتی‌تر به استان خوزستان باعث برخورد شدید با معترضان و شدیدتر شدن درگیری‌ها شده است.

تاسیسات فرسوده و تخریب شده انتقال آب نیز باعث می‌شود که آب در نقاطی با آب‌های سطحی ترکیب شود و عملا وضعیت را بغرنج تر می کند.

وضعیت خرمشهر و آبادان واکنش‌های گسترده‌ای را در فضای مجازی به دنبال داشته است.

شخصیت‌های سیاسی نیز از منظر خود به این اعتراض‌ها واکنش نشان داده‌اند.

از جمله مصطفی تاج‌زاده در توئیتر خود نوشت: «انتظار می‌رود وزیر مجرب و متخصص نیرو به خوزستان برود و با مردم بی‌واسطه گفت و گو کند تا اگر مشکلات آنان در کوتاه مدت حل نمی‌شود، هموطنان خونگرم، زحمت‌کش و فداکار آن استان زرخیز، دست‌کم همدلی مقامات و تلاش آنان را برای حل معضلات از نزدیک ببینند».

پیش‌تر عزت الله ضرغامی، رئیس سابق سازمان صدا و سیما ،نیز در توئیتر خود نوشته‌بود  که به آبادان سفر کرده و پیشنهاد خود را به مقامات خواهد داد «ولی اجمالاً حق آبادان و خرمشهر این نبود».

غلامرضا شرفی، نماینده آبادان درمجلس، نیز در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت:«مردم اگر آب و آرامش داشته باشند که اسلحه نمی‌کشند تا تیراندازی کنند یا به رگبار ‌ببندند.یک سال و نیم است که وضعیت امروز آبادان و خرمشهر را شفاهی ،کتبی و حضوری و تلفنی به ریز و درشت مسئولان تذکر دادم اما به خرج کسی نرفت».

هر چند اعتراض‌ها درباره آب در ماه‌های اخیر نیز سابقه داشته اما وضعیت این اعتراض‌ها دراستان خوزستان متفاوت از استان های دیگر است. نگاه امنیتی‌تر به استان خوزستان باعث برخورد شدید با معترضان و شدیدتر شدن درگیری‌ها شده است.

اتفاقی شبیه به اعتراض مردم آبادان درسال ۷۹ که در آن سه نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر بازداشت شدند.