اندازه گیری امواج رادیویی پس از دو دهه پارازیت

زیتون- پریا منظرزاده: وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، برای آنکه خیال ایرانیان را از جانب پارازیت‌ها راحت کند اعلام کرد که ۱۸ سایت اندازه‌گیری امواج رادیویی در شیراز نصب می‌شود. این در حالی است که سازمان انرژی اتمی به عنوان نهاد ناظر بر میزان تشعشعات و ارایه استانداردهای ملی در ایران شناخته شده است.

بر اساس اعلام وزیر، این نمایشگر، همچون نمایش آلودگی هوا، به صورت زنده در سطح شهرهایی که ذهنیت وجود پارازیت در آنها وجود دارد نشان داده می‌شود.

او با اشاره به بحث اثرات گرمایی تشعشعات فرکانسی نظیر موبایل، وای فای، تلویزیون، ماهواره و… گفت: «سایت‌هایی که از یک ماه گذشته ۱۸ برای اندازه‌گیری امواج رادیویی شهر شیراز نصب شده نشان می‌دهد که حدود این تشعشع ها در مرکز استان فارس از استاندارد گرمایی بالاتر نیست و در حد عادی و طبیعی است.»

وزیر ارتباطات دولت روحانی در حالی وارد عرصه پارازیت شده که وزیر  دولت احمدی‌نژاد  گفته بود ارسال پارازیت‌های مخابراتی ربطی به این وزارتخانه ندارد

وزیر ارتباطات دولت روحانی در حالی وارد عرصه پارازیت شده که رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت محمود احمدی‌نژاد، در روزهای پایانی مرداد ۱۳۹۱ گفته بود که ارسال پارازیت‌های مخابراتی ربطی به این وزارتخانه ندارد. او گفته بود که منشاء امواج مشخص نیست و وزارتخانه متبوعش از منشاء ارسال پارازیت‌ها بی‌خبر است.

البته در نهایت، نتیجه کار یکسان بوده است. چون در سال ۱۳۹۲ نیز سازمان انرژی اتمی بر بی خطر بودن امواج فرکانس ماهواره‌ای تاکید کرده بود. آن زمان، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: در موارد بررسی شده توسط سازمان، میزان تشعشعات ناشی از پارازیت‌ها در حدی نیست که برای سلامت مردم مضر باشد.

تنها جنبه سلامت پارازیت‌ها دیده می‌شود

پارازیت‌ها به طور عمده با هدف اختلال در دریافت شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی فارسی زبان خارج از کشور ارسال می شوند. از اوایل دهه ۸۰ شمسی که تلویزیون های مخالف جمهوری اسلامی خارج از کشور فعالیت خود را آغاز کردند، ایجاد اختلال در دریافت آنها هم آغاز شد. پوشش خبری اعتراضات مردمی در جریات وقایع پس از انتخابات ۸۸ و جنبش سبز، موجب تشدید این پارازیت‌ها شد.

دو نگرانی در خصوص پارازیت‌ها وجود دارد که یکی مسأله نقض دسترسی آزادانه به اطلاعات و دیگری به خطر انداختن سلامت است. اما به‌نظر می رسد که این تصمیم دولت جمهوری اسلامی نیز، همچون معدود اظهارنظرهایی که پیشتر در این خصوص صورت گرفته، تنها مسأله سلامت مورد نظر قرار داده است.

از آنجا که مردم شیراز طی ماه‌های گذشته تجمع های اعتراض‌آمیزی نسبت به وجود پارازیت در فضای شهر خود برگزار کردند، وزیر ارتباطات وارد عمل شده و برای نخستین بار نسبت به نصب پایشگرها در سطح شهر اقدام کرده است.

موضوع پارازیت‌ها به‌تازگی در نامه‌ای که تعدادی از مخالفان جمهوری اسلامی به مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده نوشته‌اند نیز مطرح شد. ده‌ها نفر از مخالفان جمهوری اسلامی در این نامه، با اشاره به نحوه خبر رسانی و ارسال پارازیت، خواستار آن شدند که امریکا تعلیق تحریم‌های صدا و سیما را تمدید نکند.

واکنش‌های متناقض و دیرهنگام به پارازیت

سال‌هاست که بحث ضررهای پارازیت مطرح است. اما مقامات جمهوری اسلامی زیر بار این اتهام نمی‌روند که این پارازیت‌ها ‌ابتلا به بسیاری از بیماری‌های خاص، از جمله انواع سرطان را تشدید می‌کنند.

دو نگرانی در خصوص پارازیت‌ها وجود دارد که یکی مسأله نقض دسترسی آزادانه به اطلاعات و دیگری به خطر انداختن سلامت است. اما به‌نظر می رسد تنها مسأله سلامت مورد توجه قرار می

‌گیرد

علی مطلق، رئیس اداره مبارزه با سرطان وزارت بهداشت به تازگی خبر داده که سرطان در ایران رو به افزایش است به طوری که به ازای هر ۱۰ هزار نفر در مردان ۱۷۷ نفر و در زنان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۴۰نفر به این بیماری مبتلا هستند.

آمارهای دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد سن شروع سرطان سینه در ایران ۱۸ سال است که از سن شیوع آن در کشورهای غربی پایین‌تر است.

رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، در همایش پیشگیری از سرطان روده بزرگ که روز جمعه ۲۱ تیرماه برپا شد با استناد به آمار سال ۱۳۹۳ گفت: «می‌توانیم بگوییم ۱۴۳ مورد در هر صدهزار نفر در ایران به سرطان مبتلا هستند و در مقایسه با آمار کل دنیا که ۱۸۲ در هر ۱۰۰ هزار نفر است می‌بینیم سرطان در ایران بیشتر از متوسط جهانی نیست و سونامی سرطان واژه اشتباهی است که بر زبان‌ها افتاده است.»

علاوه بر این، در سال ۱۳۹۳ سازمان حفاظت محیط زیست با تأیید سرطان‌زا بودن امواج پارازیت، از کمیته رسیدگی به وضعیت پارازیت‌ها خواست از روش‌های دیگری برای مقابله با شبکه های ماهواره‌ای استفاده شود.

موارد دیگری از جمله خسارت‌های توفان شدید خردادماه ۹۳ تهران نیز به پارازیت‌ها نسبت داده شد. آن زمان سازمان هواشناسی ایران در گزارشی به مجلس اعلام کرد که به دلیل وجود پارازیت‌ها نتوانسته بود این توفان را پیش‌بینی کند.

مقام‌های وزارت بهداشت ایران خیلی دیرتر از آغاز بحث درباره نسبت به سرطان‌زا بودن پارازیت‌ها نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: «چون در ابتدا اطلاعات کاملی نداشتیم که پارازیت‌ها سرطان‌زا هستند یا خیر، اظهارنظر نمی‌کردیم اما مطالعات اولیه اخیر نشانگر آن است که این امواج و پارازیت‌ها عوارض دارند و در ابتلا به سرطان مؤثرند.»

او افزود: «پارازیت‌های ماهواره‌ای در ایران می‌تواند موجب عوارض جانبی زیادی، از جمله سقط جنین و تولد نوزادان ناقص شود.»

اما حسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت، با بیان اینکه «تا کنون مدرکی درباره سرطان‌زا بودن پارازیت‌ها ارائه نشده و بدون مدرک نمی‌توان در مورد رابطه پارازیت و سرطان کلی‌گویی کرد»، صحبت‌های معاون خود را تکذیب کرد. حالا بار دیگر یکی از وزرا مضر بودن پارازیت‌ها را رد کرده است. اما این‌بار سعی می‌شود زبان قانع‌کننده‌تری برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد.

علی اکبری، نماینده شیراز، پیش از این گفته بود که مخابرات از ارسال پارازیت‌ها اظهار بی‌اطلاعی کرده، دستگاه‌های سیاسی نیز می‌گویند اقدامی در این باره انجام نداده‌اند و «علی‌القاعده دستگاه‌های نظامی و انتظامی مسئول این پارازیت‌ها بوده‌اند».

محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران، روز ۹ آذر ۹۳، از ارسال گزارش مشترک پنج وزارت‌خانه و سازمان دولتی درباره پارازیت‌ها به حسن روحانی خبر داده و گفته بود که بخشی از پارازیت‌ها «تحت نظارت» این وزارتخانه نیست.

جزئیات این گزارش تاکنون منتشر نشده است.

ارسال پارازیت روی ماهواره‌ها با هدف جلوگیری از دریافت برخی شبکه‌های خبری و غیرخبری خارج از ایران از سال ۸۰ آغاز شده و در سال ۸۸ به دنبال اعتراض‌های گسترده مردم به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آن سال به اوج خود رسید و همچنان ادامه دارد.