متهمی که سرپرست شد

زیتون ـ مهسا محمدی: سه روز بعد از استیضاح و برکناری سکان‌دار وزارت کار که پرخرج ترین وزارت دولت هم هست، سرپرستی آن به انوشیروان محسنی بندپی، رییس سازمان بهزیستی سپرده شد. نکته جالب درباره این انتصاب آن است که محسنی بندپی یکی از افرادی بود که نام وی هم در فهرست نام‌های مرتبط با فساد مالی و رشوه در روز استیضاح ربیعی برده شده بود. هر چند او ساکت ننشست و از پیگیری قضایی مطرح‌کننده این اتهام سخن گفت.

علی رستمیان، نماینده سلسله و دلفان، ماجرا را داغ‌تر کرد و مدعی شد که محسنی بندپی رئیس‌ بهزیستی و سرپرست فعلی وزارت کار به او پیشنهاد ۵۰۰ میلیون‌تومان رشوه داده تا گزارش مشکلات بهزیستی استان‌ها را ندهد و از ورودش به برخی استان‌ها برای رسیدگی به مشکلات جلوگیری کرد. او همچنین محسنی بندپی را متهم کرد که «۹۰۰ میلیون‌تومان برای همایش و مهمانی‌ها هزینه‌کرده و خودروی شاسی‌بلند از محل هزینه خرید ویلچر و کمک به یتیمان خریده است».

بندپی بلافاصله بعد از آن در گفت‌وگو با ایسنا حرف‌های این نماینده را «دروغ محض» خواند و گفت این اتهام را پیگیری حقوقی می‌کند.

علی ربیعی، وزیر کار با حاشیه‌های فراوان در جلسه استیضاح خود در مجلس ایران، بیکار شد. گروهی این برکناری را نقطه شروع فروپاشی دولت حسن روحانی می‌دانند و برخی مانند محمد قسیم عثمانی، نماینده مجلس این استیضاح را نه استیضاح ربیعی که «استیضاح نظام» می‌خوانند.

حمیدرضا حاجی بابایی، رییس فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس هم بر این عقیده است که «مجلس در روز استیضاح وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نوعی خودش را استیضاح کرد» و روز استیضاح را «روز تلخ و بدی» برای مجلس خواند.

از آنجا که علی ربیعی به اتهام‌هایی فراتر از حوزه مسولیت وزارت کار و حتی دولت استیضاح شد، این اقدام را می توان استیضاح نظام دانست. با این حال به نظر می‌رسد که دست‌کم در ظاهر خدشه‌ای به دولت، مجلس و نظام وارد نشده و همچنان همه چیز هنوز بر مدار عادی می‌چرخد.

 

برگزاری جلسه استیضاح افشاگرانه وزیر کار، خود با اما و اگرهای فروان روبرو بود. به نظر می‌رسید که هیچ‌کس به اندازه علی لاریجانی، رییس مجلس مشتاق برگزاری آن نیست.

این سومین جلسه استیضاح وزیر کار در کمتر از یک سال اخیر بود، بسیاری از نمایندگان مجلس خواستار پاسخ لاریجانی به این سوال شدند که چرا روند قانونی بررسی سوال در کمیسیون اجتماعی طی نشده است. او هم از زبان سلمان خدادادی، رییس کمیسیون اجتماعی «کمبود زمان» را عامل «طی نشدن روال قانونی استیضاح اعلام کرد».

دومینوی افشاگری و فساد

صبح روز استیضاح ۱۱ نماینده متقاضی استیضاح حاضر نبودند در مخالفت با وزیر صحبت کنند. به طوری که لاریجانی برای کنترل اوضاع، مجلس را برای نیم ساعت تعطیل کرد.

برگزاری جلسه استیضاح وزیر کار با اما و اگرهای فروان روبرو بود. به نظر می‌رسید که هیچ‌کس به اندازه علی لاریجانی مشتاق برگزاری آن نیست

در نهایت رییس مجلس توانست مخالفان وزیر را به تریبون استیضاح بازگرداند و دومینوی افشاگری‌ها آغاز شد. وزیر و نمایندگان با دست پر به این جلسه آمده بودند و فقط بعد از پایان جلسه دلیل امتناع هر دوی آنان از آغاز چنین روندی مشخص شد.

حسین مقصودی، نماینده سبزوار، بانک توسعه‌و‌تعاون زیر نظر وزیر کار را متهم به برداشت «۱.۵میلیارد دلار از ذخیره مملکت» کرد و در مقابل، وزیرکار هم در نطق دفاع از خود گفت که نماینده سبزوار از او خواسته ۴۰۰-۵۰۰ میلیون‌تومان به حساب کسی واریز کند. در این میان، علی لاریجانی هم از پاکی نماینده‌ها دفاع کرد.

اما کار به همین‌جا ختم نشد و در ادامه حسن نوروزی، نماینده اصول‌گرای رباط‌کریم کار را به فرزند علی‌ربیعی کشاند و گفت: «پسر ربیعی با پسر تقی‌زاده معاون ربیعی در دبی شرکت دارند و رابط‌شان هم عبدالناصر موسوی‌الجزایری است.»

ربیعی در پاسخ نوروزی این ادعا را دروغ خواند و گفت « اگر این ادعا درست باشد همین الان از وزارت کار می‌روم.»

ترکش‌های حمله به ربیعی اما به مدافع او مسعود پزشکیان، نائب‌رئیس‌مجلس هم خورد و در جواب وی که از نمایندگان خواسته بود به دیگران تهمت نزنند، مسئله فرزند خود او مطرح شد.

پورابراهیمی، رئیس‌ کمیسیون اقتصادی مجلس و مخالف وزیرکار از پزشکیان درباره دخترش توضیح خواست که «مسوول فاینانس پتروشیمی جم» است و پزشکیان جواب داد دخترش سال‌هاست در این پروژه کار می‌کند و مدیر نیست و کارمند است.

برخی تحلیل‌گران این کناره‌جویی ربیعی را چندان واقعی نمی‌دانند و می‌گویند که او سودای کاندیداتوری برای ریاست جمهوری را در سر می‌پروراند

در پاتک این حمله اما وزیرکار هم اتهام سختی به پورابراهیمی وارد کرد و گفت او رزومه فردی به‌نام کهنوجی را به او داده تا او را به عنوان مدیرعامل مس از زیرمجموعه‌های تامین‌اجتماعی انتخاب کند و اگر کهنوجی مدیرعامل می‌شد، پورابراهیمی الان مخالف او نبود.

در آخر هم پای تایید صلاحیت کنندگان و ناظران استصوابی به میان آمد و خدری، نماینده گناوه و موافق وزیرکار گفت: «به من گفتند اگر فکر تایید صلاحیت در سال ۹۸ هستی، از وزیرکار دفاع نکن.»

با پایان این جلسه وزیر کار در نهایت نتوانست سالم از این میدان جنگ بیرون بیاید و از بهارستان، نه به پاستور که به خانه‌اش بازگشت.

از سوی دیگر تعدادی از نمایندگان هم در تذکراتی جداگانه بر لزوم بررسی ادعاهای مطرح شده نسبت به نمایندگان در جریان جلسه استیضاح تاکید کردند که رییس مجلس در پاسخ به آنها گفت: «هیات نظارت سریع به این موضوع رسیدگی و نتیجه را به همه اعلام کند.»

لاریجانی چه می‌خواهد؟

ربیعی بعد از پایان این جلسه در توئیتر خود نوشت که دیگر مایل به قبول پست در دولت نیست: «در مسیر مبارزه با فساد وارتباط ساختارمند با مردم باانگیزه بیشتر درحوزه عمومی خواهم بود.»

او همچنین در توئیت دیگری در کنایه ای به رییس مجلس نوشت: « کتاب شازده کوچولو را برای لاریجانی می فرستم زیراین متن خط می کشم: “ فرمانروا به شازده گفت: تو را وزیر دادگستری می کنم. شازده: کسی نیست که من او را محاکمه کنم. فرمانروا گفت: خودت را محاکمه کن. سخت ترین کار دنیاست. اینکه بتونی درباره خودت قضاوت درستی داشته باشی وعادلانه خودت رو محاکمه کنی“. »

در میان گزینه های موجود برای این جایگزینی، به نظر کاظم جلالی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس جدی‌ترین گزینه مطرح شده است

با این وجود برخی تحلیل‌گران این کناره‌جویی ربیعی را چندان واقعی نمی‌دانند و می‌گویند که او سودای کاندیداتوری برای ریاست جمهوری را در سر می‌پروراند.

برخی هم در این میان معتقدند که درگیری‌های وزیر بهداشت با وزیر کار سبب شده تا قاضی‌زاده‌هاشمی که بستگانش در مجلس حضور دارند، سعی کند علی ‌ربیعی را از میدان به در کند.

در همین راستا ناصر شهبازی، دبیر اجرایی خانه کارگر لرستان دلایل استیضاح وزیر کار را لابی‌گری‌های وزیر بهداشت دانست و گفت که درون دولت، وزارت بهداشت در این زمینه به کارگران سیلی زده؛ وزیر بهداشت با باج دادن به نمایندگان مجلس حرکتی را برای حذف وزیر کار شروع کرده‌است. به قبول این فرضیه به نظر میرسد که دعوا بر سر پول های شستا و صندوق بازنشستگی است.

جعفرزاده ایمن آبادی، نایب رییس فراکسیون مستقلین ولایی نیز بر این عقیده است که «علت اصلی استیضاح مسائل اقتصادی و ماجرای کسانی است که بودجه را هدر دادند. مساله استیضاح فقط از طرف مجلس نیست، بخشی ازآن از سمت دولت نیز هدایت می‌شود. این استیضاح می تواند جنبه سیاسی داشته باشد زیرا می خواهند تسویه حساب‌های شخصی را داخل دولت به مجلس بکشانند. به دلیل اختلافاتی که بین وزارت بهداشت ووزارت کار وجود دارد، امکان دارد تیم آقای قاضی زاده هاشمی دراین موضوع دخیل و اختلافات را به داخل مجلس کشانده باشند.»

در حال حاضر اما بحث اصلی بر سر جایگزین احتمالی وزیر کار است. بر اساس قانون، رییس‌جمهور در طی سه ماه آینده باید گزینه مورد نظر خود برای وزارت کار را به مجلس معرفی کند. در میان گمانه‎زنی‌هایی که برای این جایگزینی می‌شود به نظر کاظم جلالی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس جدی‌ترین گزینه مطرح شده است. با توجه به نزدیکی جلالی به لاریجانی حالا شاید اصرار رییس مجلس به استیضاح و برکناری ربیعی قابل فهم‌تر شود. از سوی دیگر جلالی از اصلاح‌طلبان هم دور نیست و با کنار گذاشته شدن از لیست اصولگرایان در نهایت با لیست امید اصلاح‌طلبان وارد مجلس شد.

در این میان نام افراد دیگری مانند «محمد نهاوندیان» مشاور اقتصادی رئیس جمهور، «سید تقی نوربخش» مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، «سید کامل تقوی نژاد» رئیس فعلی سازمان امور مالیاتی نیز در میان گزینه‌های احتمالی تصدی این پست شنیده می‌شود.

حال باید دید که آیا رییس‎جمهوری برای نشاندن کسی در مصدر وزارت کار می‌خواهد بار دیگر با رییس مجلس زورآزمایی کند و خواسته با انتخاب محسن بندپی پیامی به وی بدهد یا با لاریجانی بر سر گزینه بینابینی مانند کاظم جلالی به توافق می‌رسد.