اسناد پاناما: اسرار پول های کثیف

توضیح :  این متن ترجمه و گزارشی از  متن منتشره در  روزنامه آلمانی زود دویچه تسایتونگ است که به سفارش  سایت «زیتون» تهیه شده است.

 روزنامه آلمانی زود دویچه تسایتونگ اطلاعات جدیدی را در مورد یکی از گسترده ترین فسادهای مالی در سطح جهان  منتشر ساخته است.
دفتر خدمات حقوقی مساک فنسکا مستقر در پاناما سیتی به تعدادی از سیاستمداران بزرگ مانند نخست وزیران برخی از کشورها، دیکتاتورها، کارتل های قاچاق مواد مخدر، باندهای مافیایی، فروشندگان اسلحه، و رژیم های غیردموکراتی مانند کره شمالی و ایران کمک کرده است تا اموال خود را مخفی ساخته یا به تجارتهای غیر قانونی بپردازند. به عبارت دیگرشرکت مساک فنسکا به بزرگترین تبه کاران دنیا کمک کرده است تا دسیسه های خود را مخفی نگاه دارند.
بنیان گذار این شرکت، یورگن فنسکای ۶۸ ساله را به ندرت کسی به نام می شناسد. او بیشتر به “آلمانی” معروف است. ۴۰ سال است که او در دفتر حقوقی اش در پاناما سیتی شرکت های ناشناسی که جز یک صندوق پستی هیچ آدرس دیگری ندارند را ساخته و بفروش می رساند. اغلب این شرکت ها دارای مدیران جعلی و ساختگی هستند تا روشن نشود که در واقع چه کسی پشت آنها قرار دارد.

پروژه “اسناد پاناما” که اولین بار توسط روزنامه آلمانی زود دویچه تسایتونگ کلید خورد با تحقیقات حدود ۴۰۰ خبرنگار- پژوهشگر وابسته به ۱۱۰ رسانه در بیش از ۸۰ کشور در سراسر دنیا به انجام رسیده است. ظرف کمی بیش از یک سال، پس از ماه ها تلاش این روزنامه نگاران که توسط روزنامه زود دویچه تسایتونگ و کنسرسیوم بین المللی روزنامه نگاران پژوهشگر ( International Consortium of Investigative Journalists) هدایت و هماهنگ می شد، ۲,۶ ترابایت از داده های داخلی شرکت مساک فنسکا به بیرون درز کرد. از جمله فعالیتهایی که شرکت مساک فنسکا در آنها مشارکت داشته است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

همکاری با حکومت ایران برای تجارت نفت؛ کمک به عملیات مالی حامیان بشار اسد جهت دور زدن تحریم ها در جنگ؛ کمک به حمایت کنندگان القاعده؛ همیاری با ولادیمیر پوتین جهت قاچاق میلون ها دلار پول؛ سرویس دهی به مقامات چینی برای مخفی کردن ثروتشان؛ فساد مالی پترو پروشنکو رئیس جمهور اکراین؛ رسوایی مالی کارگزاران فیفا درسوئیس؛ فساد مالی اعضای حکومت ایسلند؛ رسوایی معروف به “لاوا جاتو” در برزیل که به بزرگترین فساد مالی در آمریکای لاتین معروف است؛ فعالیتهای برخی از بانک های آلمانی جهت کمک به مشتریان برای فرار مالیاتی و رسوایی مالی بِنی اشتاینمتز در گینه.
از ۱۱,۵ میلیون سند و۵ میلیون ایمیلی که از این شرکت مورد بررسی قرار گرفته است روشن شده است که شرکت مساک فنسکا در طول ۴۰ سالی که از تاسیسش می گذرد نه تنها به مشتریانش خدمات غیرقانونی ارائه می کرده است بلکه در زمینه هایی فعالیت داشته است که مصداق بارز نقض تحریم کشورهای تحریم شده می باشد. آنگونه که ایگور آنجلینی رئیس واحد اطلاعات مالی یوروپل گفته است این شرکت در فعالیتهای پولشویی در مقیاس وسیع دخالت داشته است.
فعالیت مطلقا مخفیانه اصل اساسی این شرکت می باشد. سخنگوی یورگن فنسکا گفته است که او به هیچ وجه اهل مصاحبه نیست. تلاشهای مکرر خبرنگاران برای ارتباط مستقیم با او در نهایت تنها به دریافت یک نسخه از اساسنامه شرکت که حاوی بندهای کاملا عمومی بوده و تاکید بر این نکته که تمام کارهای این شرکت قانونی می باشد ختم گردیده است.
مساک فنسکا در موضع گیری های رسمی تاکید کرده است که مستقیما نه با مشتریان بلکه با واسطه ها یعنی بانک ها و شرکت های مشاوره ای در امر سرمایه گذاری در ارتباط بوده است ولی واقعیت این است که از طریق آدرس های الکترونیکی ناشناس که خود برای مشتریان نهایی می ساخته و با اسامی جعلی که برای آنها بکار می برده مانند هری پاتر، جنگنده، پدر، دختر، یا پسر با آنان ارتباط برقرار می کرده است.

روش کار به این صورت بوده است که افراد در ابتدای کار غالبا با پرداخت فقط ۱۰۰۰ دلار صاحب یک شرکت ناشناس می شده اند. در قبال پرداخت های بیشتر مساک فنسکا برای این شرکت ها مدیر صوری تعیین می کرده است تا به این وسیله صاحبان اصلی را از نظرها مخفی بدارد.
مدارک افشا شده نشان می دهند که دفتر خدمات حقوقی مساک فنسکا با حامیان حکومت اسلامی در ایران و نیز طرفداران رژیم حاکم بر سوریه و مشخصا با رامی مخلوف پسر عموی بشار اسد که نامش در لیست افراد تحریم شده قرار دارد وارد معامله شده است. اسناد نشان می دهند که مخلوف از پانزده سال پیش مشتری مساک فنسکا بوده است. مساک فنسکا در سال ۲۰۰۵ در پاسخ به سوال جریده سوئیسی تاگس انتسایگر در مورد مخلوف گفته بود ما نمی دانستیم که وابستگان اسد از خدمات ما استفاده یا احیانا سوء استفاده می کنند.

نویسندگان  گزارش روزنامه «زود دویچه» هانس لییندکر، فردریک اوبرمایر، باستیان اوبرمایر و وانسا ورمر هستند.