گسترش تحریم‌های آمریکا به فعالیت‌های سایبری ایران

زیتون – پریا منظرزاده: غول‌های فناوری اطلاعات دنیا علیه ایران وارد عمل شده و حساب‌های کاربری‌ را که از جانب حکومت کنترل می‌شده، بستند. شرکت‌های گوگل، یوتیوب، فیس‌بوک و توییتر «انتشار مطالب نادرست» را دلیل بسته‌شدن این حساب‌ها اعلام کردند.

بیشتر شرکت‌هایی که علیه حساب‌های حکومت ایران، و به‌خصوص صدا و سیما وارد عمل شده‌اند، در ایران فیلتر هستند و کاربران جز با فیلترشکن اجازه دسترسی به آنها را ندارند. به‌نظر می‌رسد که پس از سال‌ها، مقابله به‌مثل با ایران آغاز شده و نبرد در حوزه سایبری، از هدف قرار دادن سایت‌های بزرگ مربوط به زیرساخت‌ها، به سطح خُرد رسیده و حساب‌های مربوط به حکومت ایران را که به‌طور ناشناس در فضای اینترنت فعالیت می‌کنند، هدف قرار داده است.

در این راستا، «رویترز» به نقل از شرکت گوگل اعلام کرده که  ۳۹ کانال یوتیوب، ۱۳ حساب کاربری در گوگل پلاس و همچنین ۶ وبلاگ را به دلیل ارتباط با صدا و سیمای ایران مسدود کرده است.

کنت والکر، معاون مدیرعامل گوگل در امور جهانی در یادداشتی که در سایت گوگل منتشر شده نوشت: «فعالان این نوع رخنه، مقررات ما را نقض کرده بودند. ما نیز به سرعت محتوای آنها را از سایت‌های خود حذف کردیم و حساب‌های‌شان را بستیم.»

گوگل اعلام کرد این حساب‌های کاربری که درباره مطالب سیاسی می‌نویسند و در آمریکا به اشتراک می‌گذارند، در واقع به صدا و سیمای ایران مرتبط هستند و این هویت را پنهان می‌کنند.

پس از سال‌ها، مقابله‌به‌مثل با ایران آغاز شده و «حساب‌های کاربری حکومتی» را که به‌طور ناشناس در فضای اینترنت فعالیت می‌کنند، هدف قرار داده است

شبکه‌های اجتماعی مذکور مسدود کردن حساب‌های کاربری مذکور را در راستای «اصلاحات بنیادین در تامین امنیت سایبری» عنوان کرده‌اند.

اقدامات غول‌های فناوری اطلاعات مورد حمایت وزارت امور خارجه آمریکا نیز قرار گرفت و مایک پمپئو با ریتویت کردن مطلب فیس‌بوک نوشت: «ارتباط این شبکه با رسانه دولتی ایران قابل تایید است.»

پیش از این فیس‌بوک و توئیتر اعلام کرده بودند که صدها صفحه و حساب کاربری وابسته به جمهوری اسلامی ایران را که ضد عربستان سعودی و اسرائیل تبلیغات می‌کردند، بسته‌اند. در بیانیه‌ای که فیس‌بوک سه‌شنبه منتشر کرد، با اشاره به ۶۵۲ صفحه بسته شده آمده است: «این حساب‌ها مردم را در منطقه خاورمیانه، آمریکای لاتین، بریتانیا و آمریکا هدف قرار داده بودند.»

بسیاری از کاربران ایرانی توئیتر در ماه‌های اخیر شاهد بسته‌شدن حساب‌های کاربری خود به دلایل امنیتی بوده‌اند. حتی افرادی که با نام و مشخصات واقعی در این شبکه اجتماعی حضور دارند به این مشکل مواجه شده و پس از نامه‌نگاری با توئیتر موفق به بازگرداندن حساب کاربری خود شده‌اند.

گفته می‌شود که حساب‌های کاربری مسدود شده، به طور مخفیانه با آی.پی. صدا و سیما اداره می‌شدند. در عین حال، فعالان ایرانی شبکه‌های اجتماعی از گوگل خواسته‌اند که آنها را معرفی کنند تا مردم آنها را از سایر حساب‌های جعلی تمییز دهند.

فیس‌بوک قدمت صفحات جعلی ساخت دولت ایران را سال ۲۰۱۱ عنوان کرده و از نقش صدا و سیما و اطلاعات نیروهای مسلح ایران در شکل‌گیری آنها گفته است. صفحه «مطبوعات جبهه آزادی» یا «لیبرتی فرانت پرس» از جمله این صفحات هستند که از سوی شبکه «پرس‌تی‌وی» (شبکه‌ای که به زبان‌های خارجی انتشار می‌یابد) هدایت می‌شود.

این درحالی‌ست که اواسط مرداد سال جاری تام پارکر، مدیر بخش رشد و استراتژی در شرکت «اکسنتور سکیوریتی» در گفتگو با صدای آمریکا اعلام کرده بود که بیشتر حملات سایبری که شرکت تحقیقاتی او، سپاه پاسداران و دیگر نهادهای دولتی ایران را پشت آنها می‌داند، با انگیزه‌های مالی صورت گرفته است.

فعالیت‌های آشکار و پنهان ارتش سایبری ایران

ایران و آمریکا همواره در حوزه سایبری به مقابله با یکدیگر می‌پردازند. هر دو کشور آمریکا و ایران سابقه‌ای طولانی در این زمینه دارند. رابرت کاپلان، روزنامه نگار و نویسنده سرشناس آمریکایی، در کتاب «سرزمین تاریک»، تاریخچه فعالیت‌های آمریکا در حوزه‌ی فضای سایبری را بیان می‌کند. در این کتاب به «تجاوز» های ایالات متحده در جنگ موسوم به کنترل- فرمان اشاره شده که سابقه آن به جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۰-۱۹۹۱ می‌رسد. این جنگ، همچون جنگ‌های سایبری، هدف مختل کردن توانایی دشمن در کنترل نیروهایش را دنبال می کند.

فیس‌بوک قدمت صفحات جعلی ساخت دولت ایران را سال ۲۰۱۱ عنوان کرده و از نقش صدا و سیما و اطلاعات نیروهای مسلح ایران در شکل‌گیری آنها گفته است

در ایران، با وجود فیلتر بودن شبکه‌های اجتماعی برای عموم مردم، نهادهای حکومتی و امنیتی به طور رسمی به انتشار مطالب خود از طریق این شبکه‌های اجتماعی می‌پردازند.

طرح تشکیل ارتش سایبری ایران از سال ۸۴ در سپاه پاسداران مطرح شد. در سال ۱۳۹۳ مرکز بررسی جرائم سازمان یافته فرماندهی امنیت سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار بیانیه‌ای جزئیات پروژه «عنکبوت» در شبکه اجتماعی فیس‌بوک را فاش کرد.

سپاه پاسداران ایران همواره با افتخار فعالیت‌های خود در حوزه سایبری را اعلام می‌کند. اما به‌نظر نمی‌رسد که موارد اعلام شده، همه فعالیت سپاه در این حوزه باشد

در بیانیه‌ای که مرکز بررسی جرائم سازمان یافته سایبری سپاه منتشر کرد آمده بود: «حذف صفحات مرتبط با جریان بیداری اسلامی و مقاومت و عدم حذف و حتی توجه ویژه به صفحات سرگرمی، طنزهای مخرب، مبتذل، مستهجن، توهین به مقدسات، گروه های مسلح و تروریستی و… در همین فضا، از مواردی است که در کارنامه مدیریت این شبکه ثبت و مستند شده است.»

در جریان اقدامات سپاه پاسداران، فعالان شبکه‌های اجتماعی دستگیر می‌شوند. چنانکه در شهریور ۱۳۹۵ نیز مدیران ۴۵۰ صفحه، کانال و گروه در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی تلگرام، واتس اپ و اینستاگرام، که براساس فهرست «مصادیق محتوای مجرمانه» اینترنتی در ایران مجرم شناخته شدند، احضار یا دستگیر شدند.

سپاه پاسداران ایران همواره با افتخار فعالیت‌های خود در حوزه سایبری را اعلام می‌کند، اما به‌نظر نمی‌رسد که موارد اعلام شده، همه فعالیت سپاه در این حوزه باشد؛ فعالیت‌های مرتبط با این حوزه تا حدی افشا می‌شوند که خاصیت هراس‌افکنی داشته و این نهاد امنیتی را به اهدافی که در نظر دارد، نزدیک سازد.

چنانکه گفته می‌شود ارتش سایبری ایران جمعی از سیاستمداران ایرانی از جمله محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه را هدف قرار داده‌اند.