10 پاسخ

1. این سئوال را در چند کامنت مطرح کردم ، کسانی که دسترسی به جناب سروش دارند با ایشان مطرح کنند و پاسخ احتمالی ایشان را نشر دهند ، چه بسا که این سئوال برای دیگر مخاطبان نوشته های ایشان هم مطرح باشد .
   ایا پیامبر گرامی اسلام پیام رویا ها دریافته است یا خیر ، اگر دریافته است چرا به جای پیام توصیف رویا را ابلاغ کرده است و نه پیام آن را تا نیاز به خوابگزار نباشد ؟!

2. ۱- اینکه نوشتم رفتار حضرت محمد در زمان خودش منطقی بود، این را توضیح بدهم که حمله و کشتار نامسلمانان و برده و کنیز گرفتن و آدمها را خرید و فروش کردن را درست نمیدانم.
   2- این بحث باعث شد که بیاد مرحومان ابولهب و ابوالحکمه معروف به ابوجهل افتادم. گمان میکنم رفتار با اینها هم خوب نبوده. آنها هم دلیل میخواستند ولی حضرت میفرودند چون تا کنون دروغ نگفتم، در باره نبوت هم دروغ نمیگویم و آنها هم قانع نمی شدند. اگر همین اندازه بوده باشد، بیچاره ها بد نگفتند و بدگویی درباره آنها باعث میشود آدم مدیون شود.
   دلیل مرحوم خواندن این دو نفر این است از خویشان پیغمبر بودند، فامیل جناب آقای طباطبایی و مقام معظم رهبری هم بودند یا هستند. نمیدانم سید بودند یا نه !
   در هر حال اختلاف نظر نباید تا این اندازه کینه ایجاد کند. به ما ربطی هم ندارد، ما در همین شمر و یزیدش و هزینه های کربلا و نجف و جاهای دیگر ماندیم !

3. سلام و احترام
   آقایان عالم هستند و بعضی مسائل برایشان حل شده است، یا مسئله نیست. ولی برای من و امثال من هنوز روشن نیست بچه دلیل قرآن وحی و سخن الله است تا پس از آن به این مسئله بپردازیم که در بیداری به پیامبر وحی شده یا در رؤیا یا هر جور دیگر !
   یا چرا الله با ما بزبان عربی حرف زده؟ که نتیجه اش این شده که از میان هریک میلیون غیرعرب شاید یک نفرهم نمیداند معنی این پیامها چیست! بعضی حرفها را هم میگویند خود الله میداند و رسولش ! پس چرا برای ما گفته اند؟!
   در قرآن چه مطلبی هست که معجزه و مقدس شمرده میشود ؟ چرا معجزه است؟ مسلمانان چه پیشرفتی کردند و به کجا رسیدند که نامسلمانان از آن بی بهره مانده اند ؟ فایده اسلام چیست؟ اگر نبود در زندگی بشر چه چیزی کم بود جز این همه فرقه های ضد یکدیگر و ضد بشر؟ درباره دیگر دینها نمی نویسم چون بحث ما درباره وحی و حضرت محمد است.
   شاید بفرمایند مسلمانان اگر از قرآن استفاده میکردند وضعشان خوب میشد. در این صورت فرستادن قرآن و اسلام بی نتیجه است. الله و پیغمبرش در این کار ناکام ماندند. آخوندها که بهره برداری میکنند. ولی شماها چرا قانع نمیشوید؟!
   شاید بفرمایند مسلمانان زمانی پیشرفت علمی کرده اند که اروپا هنوز خواب بود. ولی آن از وجود دانشمندان بیشترغیرعرب بود، در خود مکه و مدینه چه پیشرفت علمی صورت گرفت؟ آن پیشرفت ها چه ربطی به قرآن و اسلام داشت؟ دانشمندان را کافر و مرتد و مشرک هم می خواندند و می کشتند، مانند کشیش های مسیحی یا دیگرانِ مانند اینها.
   با کدام دلیل برای غیرعربها پیامبری با زبان و پیام بزبان عربی آمده ؟ آنها که عرب نیستند چگونه آن را بخوانند و بفهمند؟ اگر سخن از عموم مردم است منظور عموم مردم همان عرب است نه جهان. تجربه چه چیزی را نشان میدهد؟ خود عربها در فهم بسیاری از مطالب قرآنِ مبین درمانده اند و با هم اختلاف دارند، غیرعربها که چه عرض کنم؟! استثناها را ملاک نگیرید که تازه آنها نیز باهم در اختلاف های شدید و بنیادی و فاجعه آمیز هستند.
   مسلمانان با وجود کتاب مبین ده ها فرقه شدند که به خون یکدیگر تشنه اند، یکدیگر را گمراه میدانند، شما میخواهید ایمان به چه چیزی سست نشود و از دست نرود؟! تا همه مانند شما بشوند؟! از کدام فرقه ؟
   وقتی به شیعه میرسیم اشکال ها بیشتر میشود. نمیدانم امامان شیعه برای بشریت چه کرده اندکه تا این اندازه درباره آنها سخن ها و ادعاهای عجیب میشود؟ آیا باور کنیم که کودکانی نابالغ ۵ یا ۶ ساله از پیغمبران بالاتر و امام و رهبر و حل کننده مسائل بشر بوده اند؟! چرا باور کنیم ؟ با این همه اهمیت که ادعا میشود چرا در قرآن مبین و کامل، سخنی درباره آنها نیست؟
   وقتی خود پیغمبر که زنده بود ادعای معجزه نمیکرد، به او وحی شد که بگو من هم مثل شما هستم که فقط به من وحی میشود، چگونه مردگانِ بیش از هزار ساله ی امامها و حتا امامزاده ها معجزه میکنند !؟ بفرمایش آیت الله استاد مطهری امام حی و میت ندارد؟!
   خود پیغمبر بفرمان روشنِ الله میگفت من بشری مثل شما هستم که به من وحی میشود، چگونه یک کودک ۵ ساله سوپرانسانِ بیش از هزار سال زنده است و شاید چند میلیون یا میلیارد سال دیگر ظهور کند ؟! چه فایده ای دارد؟
   این همه امام با وقت فراوانی هم که داشتند چه کاری برای شناخت همان قرآن کرده اند که پیروان خودشان این همه اختلاف نداشته باشند. البته آنها که این ادعاها را نداشتند، شما شیعیانِ تحصیلکرده این حرفها را از آخوندها باور کرده اید و میخواهید ما بیسوادها هم به این ادعاها ایمان بیاوریم و زبانم لال، ایمانمان سست هم نشود !
   گویا «امام» معنای امروزی را نداشت و علی و حسن و حسین (ع) هم خود را امام نمی خواندند.
   گستاخی نشود، من طرح و بحث درباره وحی را ارزشمند میدانم و استفاده میکنم، ولی در میان این بحث ها، یاداوری میکنم که این اشکال ها مقدم هستند. اصل قضیه ثابت نشده به کیفیت آن می پردازید. به نظر من اول باید این طور اشکالها رفع شوند بعد ببینیم به حضرت محمد بن عبدالله در بیداری وحی میشد یا در خواب یا رؤیا.
   میدانم برای همین اندازه اظهار نظر در همین حدود هم باید دست از جان شست ! شوخی نیست این همه ثروت و قدرت در دست آخوندها را از بیخ ببرید زیر سؤال ! سروش در آن سر دنیا آسوده خاطر نباشد. از مدرسی طباطبایی (نه این طباطبایی) که چیزی نمی بینم، حرفی نوشته ای ! شاید از برکت نظام مقدس فیلترشکن من حریف نیست !
   این که آیات عظام و حجج اسلام تاکید دارند دینتان یا عقیده اتان به خطر نیفتد یا سست نشود، در واقع میخواهند موقعیت خودشان به خطر نیفتد! از اینانشان نیست. این را من بگردن میگیرم، فردای قیامت خودم پاسخگو هستم، شما جلو نیایید !
   این همه حجت اسلام و آیتِ الله با صرف همه عمر نتوانستندو نمی توانند مسائل قرآنی را حل کنند. بعد مردم عادی را تهدید میکنند که باید اعتقاد صد در صد داشته باشید! خودشان در درک و توجیه منطقی مطلبی درمانده اند ولی دیگران را به ایمان کامل میخوانند! سرِ این قضیه مردم را می کشند یا تحقیر میکنند! از رقیب هم بیزارند و نمیگذرند! درویشها و رئیس عرفان حلقه بیچاره ها مگر چه کردند ؟ اختلاس که نکرده اند، ثروت کشور را که بار تریلی نمی کنند و به خارج نمی فرستند !
   کسی هرچه حرف منطقی و علمی بزند هزار بازی برایش درمی آورند و حرفش را رد میکنند ، ولی به این حرفها که میرسند هر چه هم نامنطقی و غیرعلمی باشد با هر وسیله و توجیهی میخواهند آن را درست و منطقی و علمی جلوه بدهند ! در حالی که حرف نادرست، نادرست است، هرچه میخواهید به خود زحمت بدهید و وقت مردم را بگیرید !
   1400 سال کار علمای اسلام شده این ! با این همه تفسیر و آن همه آدم کشی وهزارها جنایت دیگر میخواهند بگویند همه گمراهند جز خودمان، خودشان هم یک فرقه نیستند !
   اول ببینید این حرف خدا است یا نیست. وقتی علمی و منطقی نیست، دنبال توجیهش نباشید. خدا اگر حرف بزند، سخنش منطقی و علمی است، مبهم و پیچیده هم نیست که برای معنا و تفسیرش این همه بجان هم بیفتید و حتا یکدیگر را بکشید ! رفتار حضرت محمد هم در زمان خود تا جایی که میدانم، منطقی بود.
   ولی این چه فایده ای برای مردم دارد که با هر زور و زحمت می خواهند راه حل و توجیهی برای مطالبی پیدا کنند که درست نیست یا درست نفهمیدند؟ چرا موضوعی را مقدس و سخن خدا میخوانید که بعد گرفتار توجیه آن بشوید و این گونه به یکدیگر حمله کنید؟ اگر از این راه بهره میبرید بحث دیگری است !
   اگر مجموعه قرآن از الله هم باشد، بنظرم مخاطیش شما نیستید، عربها هستند. اگر با شما بود که بزبان خودتان حرف میزد. شما که از عربها عرب تر نیستید !
   پیام حاج آقا Sepinoud هم خوب بود، دیگران بجای خود.
   جان من پیام را نشان بدهید سانسور هم نکنید، وگرنه مدیونید ! فردای قیامت را فرامش نکنید! راهنمایی کنید تا ایمان ما هم سفت شود.

4. آقای مرادی با سلام وادب؛خرابی اسف بار وضعیت اقتصادی در کشور فعلا به سیاستهای غط خارجی رژیم مربوط می شود.صرف هزینه های سنگین از جیب ملت ایران در کشورهای عراق،سوریه ،فلسطین ویمن و…تحریمهای سنگین وکمرشکن در موضوع هسته ائی کشور را به لبه پرتگاه برده است.بنابراین صحبت از بحث های اقتصادی قرآنی چاره کار نیست وضمنا رژیم به اصطلاح اسلامی تبعیض های بزرگی را در نحوه عملکرد وامتیازدهی ناعادلانه با شهروندان روا داشته ومسائلی از قبیل شهروند ی درجه یک ودو ،خودی وغیر خودی و…بوجود آورده که خلاف نص مسلم قرآنی است ولذا سکوت دهشت بار وبواقع پنبه در گوش نهادن آقای حسینی طبا طبائی نسبت به وقایعی که در کشور اتفاق می افتد،همکاری وهمنوائی ایشان را با رژیم مسجل می سازد.مگر آنکه ایشان مواضع خودشان را در این زمینه ها روشن وبه عنوان یک مفسر، حداقل نظر قرآن در این زمینه ها رابه سمع ونظر واطلاع حاکمیت ومردم برسانند.لازم به توضیح هست که تئوری رویائی وحی عمدتا در جهت رفع معضل تکلیم خداوند،تبیین نزول وحی از آسمان واصلا اینکه آسمان چه مفهومی در نظریات جدید دارد؛ونیزحل جهات غیر نوشتاری واشکالات علمی قرآنی برابر یافته های جدید مطرح شده ولذا ناقدین باید قبلا تئوری مورد قبول ونظرخود در این زمینه را به عنوان مبناء عرضه کنندوگرنه ،بی مبنا وتنها از منظر درون متنی به سراغ نقد تئوری فوق الذکر رفتن چاره کار نیست،وما را به جائی نخواهد رساند واشکالات همچنان به جای خود پا برجا خواهند ماندوالسلام %

5. با سلام به آقای طباطبائی؛
   دوست قبلی به نکات خوبی اشاره کردند. من هم چند جمله‌ای خدمتتان عرض می‌کنم. امیدوارم مفید فایده باشد.
   به نظرم می‌رسد قبل از هر چیز شما باید مسأله‌ی «رویا» از دید دکتر سروش را مورد بررسی قرار دهید. خیلی از نقدهای شما تا جائی که بنده فهمیدم از آنجا ناشی می‌شود که شما ظاهر کلمه‌ی «رویا» را مد نظر قرار داده‌اید. این در حالی است که دکتر سروش چه به طور مکتوب چه در ویدئوهائی که از ایشان منتشر شده، بارها و بارها اشاره کرده‌اند که استفاده از واژه‌ی «رویا» در تئوری «رویاهای رسولانه» به دلیل فقر واژه بوده‌است وگرنه منظور ایشان از «رؤیا» نه آن رؤیائی است که دستمایه‌ی نقد شما گشته‌است.
   ایشان تأکید کرده‌اند که آن «رؤیا» از جنس «رؤیای» عوام نیست؛ از جنس مکاشفه هم نیست؛ چیزی است که نظیری جز آنچه به ادعای ایشان بر پیامبر (و یا پیامبران دیگر) رفته است ندارد. یک جور حضور در صحنه است. منظور ایشان از «پر شدن پیامبر از خدا» هم ناظر به همین مطلب است. به عبارت دیگر ایشان معتقد است شأن پیامبر اجل از آن است که کسی واسطه‌ی او و خدا شود! به همین دلیل ایشان معتقد است که تئوری «رؤیاهای رسولانه» مبتنی بر «وصل» و «اتحاد بین پیامبر و خداوند» است نه مبتنی بر «فصل».
   آنچه من از «رؤیای» مد نظر دکتر سروش دریافتم چیزی شبیه به این است که همینک با شما در میان خواهم گذاشت. امیدوارم ایشان هم این مطلب را بخوانند و اگر خطائی دیدند راهنمائی کنند.
   درک من از آنچه که ایشان «رؤیا» می نامد چیزی شبیه به این است که گوئی رسول الله در صحنه‌ای حاضر می‌شود و آن صحنه را می بیند. بلا تشبیه، بلا تشبیه مانند برخی فیلم‌های سینمائی که شخصی برفراز یک بلندی ایستاده و از بالا ناظر بر صحنه‌ای است که در مقابل او قرار دارد.

   با فرض اینکه فهم بنده از «رویائی» که دکتر سروش بدان اشاره می‌کند صحیح بوده باشد، آنوقت خیلی از مشکلات برای من حل شده است!
   آنوقت من می‌فهمم که چرا در قرآن آمده که خداوند دست دارد!
   آنوقت من می‌فهمم که چرا در قرآن آمده که این کائنات را در «شش روز» بنا کردیم!
   آنوقت من می‌فهمم که چرا در قرآن تعداد نگهبانان جهنم اینقدر و تعداد نگهبانان بهشت آنقدر است!
   حتی فهم اینکه چرا در قرآن کریم خود پیامبر مورد عتاب قرار می‌گیرد و به طور مثال تهدید می‌شود که اگر کلامی غیر حق بگوید شاهرگش قطع می‌شد ساده‌تر می‌شود؛ چرا؟ چون بنا بر این تئوری، ظاهراً پیامبر در آن «رؤیا» («رؤیای» مدنظر دکتر سروش) صحنه‌ای را دیده که در آن صحنه، کسی شاهرگ پیامبر را در صورتی که کلام غیرحق بر زبان آورده قطع کرده‌است و چه «رؤیای» ترسناکی است!

   همچنین از یاد نبرید که ایشان مداوماً بر این نکته پافشاری کرده‌اند که موضوعِ تئوری «رؤیاهای رسولانه»، اثبات حقانیت وحی نیست بلکه این تئوری درصدد تبیین «چگونگی وحی» است نه حقانیت آن.
   بارها و بارها ایشان گفته‌اند که این «رؤیا» نه آن «رؤیائی» است که ما می بینیم و اشاره کرده‌اند که شکی در حقانیت وحی نیست. مسأله فقط بر سر چگونگی انتقال وحی و در نتیجه، روشن شدن چگونه خواندن و فهم قرآن کریم است.

   از سوی دیگر فرض کنیم شما و دیگران توانستید اثبات کنید که تئوری ایشان یکسره باطل است؛ اثبات شما منجر به حل مشکلی نمی‌شود که هیچ؛ بلکه باز باید پرسید تکلیف «ایاک نعبد و ایک نستعین» چه می‌شود؟! آیا خود خدا به جبرئیل گفته تو برو به محمد بگو تنها تو را تو می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوئیم؟! آنوقت اگر کسی پرسید پس کلمه‌ی «قُل» (بگو) این وسط چه شد تکلیف چیست؟! آیا این فهمیدنی‌تر است یا اینکه براساس این تئوری فرض کنیم پیامبر به صحنه‌ای برده‌شده که سایر حضّار آن صحنه، اعم از جاندار و غیرجاندار این جمله را بر زبان آورده‌اند و پیامبر با تمام وجودش این معنا را درک کرده؟! کدامیک از این دو فهمیدنی‌تر است؟!
   مطلب دیگری که شما به آن اشاره‌کردید این بود که پس تکلیف تفسیرهای ارائه شده از سوی مفسرین چه می‌شود؟
   دکتر سروش نگفته اند که هر چه تا کنون از قرآن فهمیده‌شده است غلط است! ادعا هم نکرده‌اند که هر آنچه بر زبان پیامبر آمده نا فهمیدنی بوده؛ هرگز هم نگفته‌اند که هر آنچه که پیامبر در آن «رؤیاها» دیده، خلاف منظوری است که مردم برداشت کرده‌اند. به عبارت دیگر، ایشان نگفته‌اند که تمام دستاوردهای مفسرین را ببوسیم و بگذاریم کنار! استنباط من این است که ایشان مدعی است اگر معبرانه (بجای مفسرانه) به قرآن کریم نگاه کنیم، اگرچه که خیلی از دستاوردهای مفسرین برجای خود باقی می‌ماند، اما نقایصی که جمله‌ی مفسرین در این چهارده قرن با آن دست به گریبان بوده‌اند و پاره‌ی کثیری از مشکلاتی که لاینحل مانده حل خواهد شد. نمونه‌هائی از آن هم در بالا مورد اشاره قرار گرفت.
   حتی شاید بشود از گفته‌های ایشان به این نتیجه رسید که خیلی از تفسیرهای ارائه شده از سوی مفسرین، در حقیقت از جمله‌ی «تعبیرات» بوده که آن‌ها خواسته یا ناخواسته آن را از در زمره‌ی «تفاسیر» قرار داده‌اند!

   همه‌ی آنچه گفته شد نظر حقیر بود؛ ممکن است بنده منظور ایشان را بدرستی درنیافته باشم و ایشان این مطلب را بخوانند و در وقت مقتضی به شبهات پاسخ دهند. بنده هم هنوز نتوانسته ام به طور کامل آن نظریه را بپذیرم. بزرگترین سؤالم این است که فرض کنیم تئوری «رؤیاهای رسولانه» صحیح باشد. یعنی فرض کنیم پیامبر در صحنه‌ای حاضر بوده (اگر درک من از «رؤیای» مدنظر دکتر سروش درست بوده باشد) و اتفاقات آن صحنه را دیده؛ بالأخره ایشان از آن حالت که بیرون آمده، عباراتی را بر زبان رانده که همان قرآن است. سؤال این است: چگونه آن عبارات را بر زبان آورده؟ یعنی از کجا می‌دانسته چه چیزی از آن صحنه را بگوید و چه چیزی را نگوید؟ از کجا می‌دانسته با چه واژگانی باید آن صحنه را بیان کند؟ چرا مثلاً بجای «ید الله فوق ایدیهم» نگفته است «ید الله علی ایدیهم»؟ تکلیف واژگانی که بکار برده چه می‌شود؟ چطور این واژگان را استفاده کرده بدون آنکه حتی یکبار بابت آن مؤاخذه نشده باشد؟ یعنی آیا ممکن است پیامبر برای بیان صحنه‌ای از واژه و یا جمله‌ی اشتباه و یا ناقصی استفاده کرده‌باشد؟ اگر خیر، چه کسی آن جملات را قبل از بیرون آمدن از دهان پیامبر تأئید کرده؟ اگر کسی آن جملات را تأئید کرده، آیا این بازگشت به همان «تفسیر» بجای «تعبیر» نیست؟! چرا که بازهم با جملاتی مواجه هستیم که کسی غیر از پیامبر در تولید آن‌ها نقش داشته! و اگر آری، پس چطور به او اعتماد کنیم؟!

   در پایان این نکته هم گفتنی است که روا نیست با درج آن آیه‌ی شریفه در پایان مقاله‌ی خود، تلویحاً دکتر سروش را از جمله‌ی گمراهان بدانید و مسئولیتش را هم گردن پروردگار بیندازید! شاید این شما باشید که ره به خطا می‌برید!!
   شاد و سربلند باشید

6. تا حدی با شما موافقم…تشکیک در نحوه نزول قرآن در تضعیف ایمان جوانان بتنهایی نقش زیادی ندارد…حوزه موثرتر اقتصاد منسوب به دین و قرآن است…

   خود استاد محترم جناب آقای طباطبایی همچون دکتر سروش در خصوص اقتصاد قرآنی کمتر اظهار نظر میفرمایند…بیان راه حل های قرآنی در خصوص مشکلات عظیم اقتصادی از جانب شخص آقای طباطبایی سزاوار تر است…

   متاسفانه تا آنجاییکه اطلاع دارم ایشان راه حل های چپ گرایانه را مذموم دانسته و آنرا شایسته جوامع انسانی نمی دانند!! میتوانید به ویدئو کلیپ ها در سایت ایشان مراجعه بفرمایید…

   این درحالی است که در قرآن موارد تعلق زکات و پرداخت آنرا محدود به حدود خاصی نکرده است و این یعنی پویا بودن میزان زکات…اقتصاد رقابتی در قرآن دیده نمی شود در عوض رعایت رضایت اجتماعی و تعاون و مساعدت همگانی و قیام به رفع نیاز نیازمندان توصیه میگردد…

   برای دریافت زکات عاملین و کارگزاران را لازم دانسته است…رقابت در خیر و نیکی مورد نظر قرآن است…

   در تفسیر آیه ۱۰ سوره فصلت در باره “سواء للسائلین” تا آنجایی که بیاد دارم میفرمایند (قریب به مضمون) یعنی برای پرسندگان فرقی نمی کند که در چند دوره در زمین تقدیر اقوات انجام شده باشد!!

7. آقای طباطبایی باسلام؛نوشته جنابعالی واصل مقاله دکتر سروش را به دقت خواندم وبه نظرم رسید طرح دعاوی سروش با انتقادات جنابعالی همخوانی نداشته ومسائلی وسئوالاتی را طرح کرده ائید که حتی با تئوری گفتاری -شنیداری قدیم هم حل نشده ،بلکه اتفاقا به جهت ناقص بودن آن تئوری قدیمی وغیر اقناعی بودن جوابهای آن و علیرغم تلاشهای مفسرین گذشته ،کار به طرح تئوری رویایی وحی کشانده شده است. البته اینکه چرا در طول چهارده قرن موضوع بفکر مفسری نرسیده را باید در درجه مهم به تقدس پدید ه وحی وتابو بودن پرسش وپاسخ در آن زمینه مربوط دانست .عبور بشریت از عصر روشنگری ورسیدن به دنیای پسا مدرنیزم وپیدایش تئوریهای هرمنیوتیکی جدید راه را در درک پدیده وحی وموضوع تکلم خداوند با شخصیت نبی را هموار ساخته است.لذا از آنجائیکه شش سئوال ودر واقع ایراد جنابعالی را وارد ندانستم،به آنها جواب میدهم:
   1) کلام قرآنی در مجموع دارای صحنه های سمعی ـ بصری ـ شمّی ـ ذوقی ـ لمسی است وبنابراین بطور طبیعی باابلاغ پیامهای نوشتاری فرق می کند.ولذا این ایراد بر تئوری گفتاری -شنیداری وحی وارد است که این چگونه وحی وپیامی است که خود دریافت کننده پیام در حال مشاهده ،احساس بو،شنیدن فریادهای فاعلین ماجراها وخوردن و…است.آیا خود پروردگار بخود میگوید: ایاک نعبد وایاک نستعین و…یا این کلام خود محمد است.
   2)آقای مصطفی طبا طبایی خود قائل به تفسیر مجازی غالب آیات ازجمله یدالله (مسئله دست داشتن خداوند!!!)فوق ایدیهم و…است ،لذا باید جواب بدهندکه چرا پیغمبر خود شخصا قواعد علم مجاز را تبیین نفرموده (مجاز یعنی غیر مبین!!!)وپیام خود را مبین معرفی کرده اندوچرا بصورت مبین ومشخص نفرموده اندکه برای درک مفهوم عده متنابهی از آیات باید آنها را مجازی دانست ودرک کرد ؟!!
   3)دانشمندی که در عالم بیداری به دریافت و فهم وپاسخ درست مسئله ای موفق می شود ویا اگر همین عالم ،در خواب ویا حالتی غیر از حالت بیداری محض به فهم ودریافت پاسخ همان مسئله رسیده باشد ؛در نهایت چه فرقی می کند؟!!ولذا چرا عالم یادشده پاسخ یافته خود را برای آن مسئله،مبین وروشن نخواند؟!!
   4)قرآن چه در بیداری دریافت شده باشد وچه در رویا به حضرت محمد انتقال یافته باشدویا محمد به آن رسیده باشد؛همچنان پیام آن مبین است.جزآنکه تئوری رویا در قبال تئوری گفتاری -شنیداری به درک سهل تروقابل قبولتر بسیاری از آیات غیرقابل تبیین (حتی با مجاز!!!)راهگشاست.
   5)مگر در تئوری گفتاری _شنیداری تکلیف مسلمانان دقیقا وکاملابا بسیاری از آیات روشن شده است؟!!پس این همه منازعات در طول تاریخ تفسیراز طرف مفسرین برای چه بوده است؟!!ثانیا تعیین تکلیف مسلمین پیش ازطرح تئوری رویای رسولانه ،برعهده اقای طبا طبایی است نه صاحب تئوری رویای رسولانه وحی.
   6)احکام نماز وروزه از جمله تعداد رکعات نماز و…چه در خواب به اطلاع ودریافت کسی رسیده باشد ،چه در بیداری نتیجه یکیست.ثانیا اینکه سنت نبی آنها رابر خلاف روش خوابگذاری تفسیر کرده است ،علت آن بر عهده وفهم صاحب شریعت است.وسخن از چرایی وچند وچون برخی از احکام ،مربوط به شرایط ،پرسش هاواتفاقات رخداده در زمان شارع است.
   7)اینکه عده ای از منکرین تدبر در آیات قرآنی نمیکنندویا در طبیعت نمی نگرند ویا اهل تفکر ومنطق نیستند،سئوال به نحوه نزول آیات چه در خواب وچه در بیداری ارتباط پیدا نمی کندوهمچنان بر عهده آقای طباطبایی است که بفرمایند فلان قانون که توسط عالمی در خواب انکشاف یافته ،چراشایسته تدبر وتوجه نباشد؟!!وآنچه مهم است نتیجه ومحصول وصحت اطلاعات رسیده است.
   ضمنا تعهد ومسئولیت آقای طبا طبایی در حفظ اعتماد دینی جوانان کشور ستودنی است وایکاش ایشان به سایر عللی که در کشور تیشه به اعتماد دینی جوانان میزند را نیز مورد توجه قرار میدادندومقاله ائی هم در آن باب به مسئولین می نوشتند.اینکه یک تئوری که عمدتا تلاش در جهت تبیین پدیده وحی دارد وبواقع در حوزه علم کلام دینی جدید در جهت رفع ابهام از پدیده پیچیده وحی است را مخرب اعتماد جوانان دانستن ،دور از انصاف به نظر میرسد%

8. همچنانکه استاد گرانقدر اشاره فرمودند مشکلات از آنجا آعاز شده است که تشبیهات و مثل های قرآن را نتوانیم درک کنیم و آنها را نتیجه رویا دانسته و به تمام قرآن تعمیم دهیم…

   این قبیل آیات همان قسمت “متشابهات” از دو قسم بودن آیات قرآن (“محکمات” و “متشابهات”) درسوره آل عمران است:

   هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُحْکَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَهِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِیلِهِ وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ ﴿۷﴾

   در این آیه سوره آل عمران “متشابهات” با “ما تشابه منه” فرق دارد…اشتباهی تاریخی که مشکل ساز است…

   “ماتشابه منه” آیاتی هستند که بعد از نزول مورد سوء فهم افراد مریض القلب قرار میگیرند بعبارت روشن تر فهم آن آیات برای آن افراد مشکل شده و مورد دست آویز واقع گردیده…”ماتشابه علیهم منه” شده است…
   مثل “ان البقر تشابه علینا”…

   چون امکان عدم درک (البته موقتا ولی در ادامه با پیگیری) برای افراد غیر مریض القب نیز ممکن است “علیهم” نیامده …عمومی تر شده است…

   اما “متشابهات” از قبل در قرآن وجود دارند و همین آیاتی که مثال میزنند “عرش” و “یدالله”…نحوه عذاب و عقاب در آخرت…شجره زقوم… از این قبیل هستند…

   شبیه سازی میباشند برای ترساندن و تشویق است…نزدیک کردن به ذهن جهت فهمیدن است…

   اما فهم “ماتشابه منه” برای افرادی که در علم راسخ و پیگیر هستند و کلیت قرآن را رعایت میکنند مقدور است…افراد با هوش بیشتر ممکن است حتی با پیگیری کمتر متوجه بشوند (اولوالالباب)…

9. با سلام. نوشته شما گر چه جالب و خواندنی است نه نظریه رویا را نفی میکند و نه نظریه کلام خدا را ابقا. با توجه به اینکه در زمان رسول کتابی‌ به نام قران وجود نداشته و حد اقل ۲۰ سال پس از رحلت رسول تدوین شده دیگر چه فرقی میکند که نتیجه رویا باشد و یا کلام خدا. به هر حال ما امرزه قسمت‌های از قران را که با علم و اخلاق منطبق نیست را ندید میگیریم

10. سروش را هست رؤیا ها
    زانها ساختست دنیا ها
    شاید گویی خفته است
    لابد خوابی دیده است
    گرچه باشد خفته ای
    پرت و پلاست گفته ای
    رویش آبی افشانید
    بر ز خوابش خیزانید
    جان بدهد گر سقیم
    جایش باشد در جحیم

دیدگاه‌ها بسته‌اند.