وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران، پیشازظهر دوشنبه ۲۴ دیماه در پیام کوتاهی در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «خبرهای خوبی براتون دارم. حدس بزنید چی شده؟»
این توییت که با هشتگ «#آیندهروشن» به پایان رسیدهبوده، در زمان کمی توسط کاربران ایرانی این شبکه اجتماعی، و با بازخوردهای متفاوت ریتوئیت و بازنشر شد. غالب کاربران انتظار خبر غیرمترقبهای از وزیر داشتند و شاید بارها و بارها صفحه او را در این شبکه اجتماعی چک کردند تا ببینند «خبر خوب» چیست.
۱۳ ساعت بعد و در نخستین ساعات صبح سهشنبه ۲۵ دیماه، وزیر در توییتی دیگر، همه چشمانتظاران را از چشمانتظاری درآورد اما بدهکار ماند. وزیر جوان کابینه توئیت کرد: «خبرخوب طلب شما، بامداد با وزرایICT دولتهای ۸ام تا ۱۲ام به پایگاه فضایی امام خمینی رفتیم. ماهوارهبر، با طی ۲مرحله موفق، در مرحله۳ به سرعت کافی نرسید و «پیام» در مدار آرام نگرفت. «دوستی» در انتظار حضور در مدار، باجوانان عزم کردیم مجدد بسازیم.»
«محمدجواد آذرمیجهرمی» در انتهای پیام خود هم به طنز اشاره کرد که بازخوردها را خوانده و با ادبیات مخصوص دهه شصتیها پاسخداده بود: «راستی، با برخی شوخیها در پست قبلی حال کردم:)»
تلاش تیم فنی و پشتیبانی برای ارسال ماهواره «پیام» در مدار پس از دو مرحله موفق، در سومین مرحله ناکام میماند و «خبر خوب» وزیر جوان ناخوب میشود. به نظر میرسد تیم فرستنده ماهواره، به موفقیت خود اطمینان بالایی داشتهاند، والا وزیر اینگونه هیجان مثبت برای این خبر ایجاد نمیکرد و اندکی محتاطتر مینوشت.
بیاحتیاطی و هیجان و در ادامه ناکامی وزیر به سن و جوانی او ربط ندارد. وضعیت او نظیر داستان ملانصرالدین است که شایعه کرد آش خیر میکنند و وقتی مردم راهافتادند، خودش هم باور کرد و قابلمه بهدست دنبال مردمی که فریبشان داده بود راه افتاد. حالا وزیر و حاکمیت، باور کردهاند که از درست کردن انرژی هستهای در زیرزمین و در قابلمه دختری جوان، میتوان کمک گرفت و بدون ارتباط علمی و فنی با دنیا، ماهواره به آسمان فرستاد.
اما واکنشها به خبر بد توئیت وزیر جالب توجه و در عین حال ترسیم تراژیکی از وضعیت ایران امروز بود که یک نمونهاش اینگونه بر آفتاب افتاد.
کاربری در پاسخ به خبر بد وزیر نوشت: «خبر خوب وزیر ارتباطات این بود که عملیات در مدار قراردادن ماهواره پیام ناموفق بود. البته اگر خبر مثبتی داده بود، عجیب بود!»
دیگری نوشت: «حکایت وزیرجوان در خبرخوب دادن، شبیه کسی است که هنوز خواستگاری نرفته و بله نگرفته، تمام اقوام و دوستان را برای جشن عروسی وعده میگیرد و وقتی نه میشنود، نمیداند چطور باید جمعش کند!»
کاربر دیگری در توئیت طنز خود طعنهای هم به سخنان احمدینژادی، حسن روحانی در مورد ابرها و کویر زد و نوشت: «پیشنهاد من اینه که ماهوارهبر رو جایی پرتاب میکردین که بیابون باشه، تا پایینو نگا کنه ببینه درخت نیست، سبزه نیست نیاد پایین، همونجوری بره بالا.»
طنز تلخ توئیت کاربر دیگری هم به سقوط هواپیما اشاره داشت: «مهندس نکنه موشک ماهوارهبر شما به هواپیمای ارتش برخورد کرده؟؟؟ آخه برادر من نباید یه هماهنگی میکردی!!! فقط میگی خبرخوب همینه دیگه. ایندفعه سر دوستی حتما اعلام کن.»
خیلیها هم خبرهای خوبی که دوست داشتند بشنوند، یا ظرفیت بالایی برای عنوان «خبر خوب» داشت را در پاسخ به وزیر توئیت کردند.
کاربری نوشت: «بالاخره بعد از چند سال قوه قضائیه به شکایت مصطفی تاجزاده از جنتی رسیدگی میکند.»
کاربر دیگری نوشت: «ما خبرخوب نمیخواهیم. هر روزی که در آن اتوبوسی ته دره نرود و هواپیمایی سقوط نکند و هموطنانمان سالم باشند، آن بهترین خبر است. بجای هزینههای کلان و بیفایده در فضا، اتوبوسها را نوسازی کنید تا دانشجویان و نخبگان کشته نشوند، ماهواره پیشکش!!»
کاربری هم در طنز کوتاهی نوشت: «خبرخوب بود، عدم موفقیت.»
و کاربر دیگری، به فقر فزاینده در کشور اشاره کرد و نوشت: «وزیر جوان بنظرت در شرایط حساس کنونی که همه تو فقر و بدبختی دست و پا میزنن ماهواره هوا کردن میتونه خبرخوب باشه؟؟ همون بهتر که بالا نرفت.»
برخی هم از منظر فنی به هزینههای بالایی که دود شد و به جای ماهواره بر هوا رفت اشاره کردند.
یک کارشناس امنیت شبکه نوشت: «پول ملت دود شد رفت هوا. پولی که میشد برای آبادانی و ساختوساز میهن و مردم و کارگران و کلی چیزهای دیگه استفاده کرد، آقایان عشق شوآف موشکی به فناش دادن. هیچ فرقی بین شما و احمدینژاد نیست.»
البته در این میان کم نبودند آنها که از این تلاش شبهعلمی و به زعم خودشان استقلال در علم و فناوری استقبال کرده و به وزیر تبریک گفته و نمونههایی از ناکامیهای دولتهای دیگر در تست فناوری را مثال آورده بودند.
علیرضا رحیمی نماینده مجلس هم در توئیتی تلویحا وزیر را به بیملاحظهگی در انتشار خبر متهم کرد و نوشت: «اعلام خبر وضعیت پرتاب ماهواره پیام، از سوی وزیر ارتباطات اگرچه از منظر رسانه مثبت تلقی شده ولی از منظر امنیت ملی و سیاست خارجی ملاحظات مهمی در پی داشت. جامع نگری در اطلاعرسانی حتی در رسانه های جدید، اصل مهمی در ارتباطات است.»
ایران میخواست یک ماهواره در مدار قرار دهد، آنقدر هیجانزده بود که هنوز مشخص نیست، نام این ماهواره «پیام» بود یا «امیرکبیر»؟ و «دوستی» که در پیام وزیر برجسته شده بود یعنی چه؟
اما هرچه باشد، در دنیای امروز، بدون مبادله دانش و ارتباط با مجامع علمی دنیا، «قابلمه» هم نمیشود موفقیتآمیز ساخت، ماهواره پیشکش. اینرا وزیر ارتباطات باید دستکم بهتر از بقیه بداند که نمیداند. او قابلمه بهدست در صف ایستاده که آش ملا بخورد.
* نام نویسنده نزد زیتون محفوظ است
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…